Męskie hormony płciowe – czym są i jak działają? Ich funkcje, normy, badania i leczenie

Dodano: 21-01-2021 | Aktualizacja: 09-10-2024
Autor: Marta Roszkowska (artykuł konsultowany z drem Mateuszem Puckiem)
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Kluczowy męski hormon jest na tyle popularny, że odniesienia do jego nazwy czy cech znaleźć można na kinowych afiszach i tekstach piosenek.

Testosteron, bo o nim mowa, jest bez wątpienia jednym z najbardziej rozpoznawalnych i znaczących hormonów płciowych, jednak nie jedynym, który ma znaczący wpływ na męski organizm.

Co więcej – na cechy płciowe, poziom libido czy prawidłowy przebieg wielu istotnych procesów w ciele mężczyzny, mają również hormony płciowe, nie kojarzone bezpośrednio z męskością, a nawet są uznawane za typowo kobiece.

Tak drodzy panowie, w zdecydowanie mniejszym stężeniu, ale w równie ważnym stopniu, za wasze zdrowie, kondycję i płodność odpowiadają również estrogeny czy progesteron.

Sprawdź, które dokładnie związki znajdują się grupie męskich hormonów płciowych.

Z czym wiąże się ich nadmiar, niedobór, a ile wynosi norma.

Dowiedź się jaki wpływ mają hormony na proces dojrzewania, dorosłe życie, ale również przekwitanie mężczyzny
 

Nie tylko testosteron, czyli co kryje się pod pojęciem męskich hormonów płciowych

Burza hormonów kojarzy nam się głównie z dojrzewaniem chłopców i dziewcząt lub ciągłymi wahaniami hormonów u kobiet. I nie jest to błędne skojarzenie, jednak czy aby na pewno wyczerpujące?

Oczywiście, że nie. Organizmem każdego człowieka steruje mnóstwo hormonów, w tym takich, które mają wpływ na osobnicze cechy kobiet i mężczyzn.

I fakt, że to kobiety skazane są na PMS (zespół napięcia przedmiesiączkowego), czy swoistą hormonalną huśtawkę w okresie ciąży, nie oznacza, że w męskim organizmie hormony nie mają niczego do powiedzenia.

Wręcz przeciwnie.

Rozwój narządów płciowych, sylwetka, budowa muskulatury, ton głosu, potencja seksualna, płodność, a nawet zwykły nastrój czy gotowość do rywalizacji… na to wszystko wpływ mają hormony.

I nawet możesz nie zdawać sobie sprawy z tego, że jeśli nagle straciłeś ochotę na seks, masz obniżony nastrój, chodzisz wiecznie podminowany czy tracisz nadmierną liczbę włosów, to może odpowiadać za to układ hormonalny.

A w szczególności męskie hormony płciowe.

Czym w ogóle są hormony płciowe?

Wbrew pozorom nie wpływają jedynie na płodność. To hormony steroidowe, za wydzielanie których odpowiadają głównie u kobiet jajniki i u mężczyzn jądra oraz przysadka mózgowa, podwzgórze i nadnercza.

Te same hormony obecne są u obu płci, a podział na żeńskie i męskie uzależniony jest od ich stężenia oraz funkcji, jakie spełniają odpowiednio w męskim i żeńskim organizmie.

Najważniejszym męskim hormonem bez wątpienia jest testosteron.

Mimo, że odpowiada za typowo męskie cechy, to bez innych hormonów niewiele mógłby zdziałać. Poza testosteronem męski organizm wytwarza m.in. także:

Do powyższej listy warto również dodać hormony tarczycy, w tym przede wszystkim oraz melatoninę, grelinę czy kortyzol.

Grupa ta rzecz jasna nie wyczerpuje całego wachlarza hormonów wpływających na prawidłowe funkcjonowanie organizmu mężczyzny, ale jest najbardziej znacząca z punktu widzenia szeroko pojętej męskości.

Warto zatem przyjrzeć się rolom i normom poszczególnych hormonów oraz zależnościami, które między nimi występują.

 

Testosteron i inne hormony androgenowe czyniące mężczyznę męskim

Pisząc o męskich hormonach nie sposób nie zacząć od testosteronu i pozostałych hormonów androgenowych.

Androgeny należą do grupy hormonów płciowych o budowie steroidowej i wykazują działanie maskulinizujące.

Występują zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, a ich kluczowe funkcje różnią się w zależności od płci. Jednak to u panów wiodą prym, kształtując męskie cechy płciowe już na poziomie życia płodowego.

Wymienia się wśród nich przede wszystkim:

  • testosteron,
  • siarczan dehydroepiandrostendionu (DHEA-S), rzadziej dehydroepiandrostendion (DHEA),
  • androstendion (AD),
  • dihydrotestosteron (DHT).

Hormony androgenowe produkowane są i wydzielane w męskim organizmie przez komórki Leydiga zlokalizowane w jądrach oraz przez część siatkowatą i pasmowatą kory nadnerczy. Część z nich, jak przykładowo DHT, powstaje w wyniku przekształcenia testosteronu w bardziej aktywną formę.

Za co odpowiadają androgeny? Przede wszystkim za:

  • kształtowanie się męskich narządów płciowych u płodu, jąder, prącia, moszny i nasieniowodów,
  • wykształcanie się wtórnych cech płciowych, czyli budowę ciała, wygląd sylwetki, rozwój mięśni, rozkład tkanki tłuszczowej, rysy twarzy, ton głosu, typ owłosienia, czy zarost na twarzy,
  • przygotowanie do okresu rozrodczego, płodność, w tym przede wszystkim spermatogenezę, czyli proces powstawania i dojrzewania plemników,
  • wykształcenie się prostaty, czyli gruczołu krokowego,
  • pobudzanie syntezy białek, w tym w pewnym stopniu za rozrost masy mięśniowej,
  • formowanie psychiki u dojrzewających chłopców,
  • gospodarkę wapniową, w tym wzrost masy kostnej, jej gęstość i wytrzymałość,
  • poziom libido, czyli odczuwania popędu seksualnego,
  • wygląd i kondycję skóry,
  • wytwarzanie czerwonych krwinek,
  • syntezę innych hormonów,
  • ogólną kondycję fizyczną i psychiczną mężczyzny.

 

Jakie są normy hormonów androgenowych u mężczyzn?

Mogą się między sobą różnić w zależności od konkretnego laboratorium czy w przypadku pojawienia się konkretnych problemów ze zdrowiem. Warto więc sprawdzać te wskazane na poszczególnych wynikach badań i zawsze konsultować je z lekarzem.

Przykładowy prawidłowy poziom testosteronu i pozostałych androgenów u mężczyzn może przedstawiać się, jak poniżej:

  • testosteron: 9,0-34,7 nmol/l (260-1000 ng/ml),
  • wolny testosteron: 174-792 pmol/l (50-210 ng/l),
  • androstendion: 2,8-9,8 nmol/l (80-280 ng/dl),
  • dihydroepiandrostendion (DHEA): 7-31 nmol/l (200-900 ng/dl),
  • siarczan dihydroepiandrostendion (DHEA-S): 2-12 µmol/l (75-470 µg/dl),
  • dihydrotestosteron (DHT): 250-750 ng/l.

 

Stężenie androgenów w męskim organizmie może ulegać wahaniom na różnych etapach rozwoju, jak również w ciągu dobowego cyklu. Szczególnie wyraźnie można odczuć spadki lub wzrost testosteronu.

Zbiór objawów wskazujących na obniżony poziom testosteronu zwany jest hipogonadyzmem. Schorzenie to dzieli się na pierwotne i wtórne.

Pierwsze związane jest z upośledzeniem czynności jąder (hipogonadyzm hipergonadotropowy), zaś drugie – z dysfunkcją działania układu podwzgórzowo-przysadkowego (hipogonadyzm hipogonadotropowy).

Hipogonadyzm może być również przedpokwitaniowy, w związku z czym objawy pojawiają się już u chłopców oraz popokwitaniowy, ujawniający się po osiągnięciu dojrzałości płciowej.

Jakie skutki dla męskiego organizmu może mieć zbyt niski poziom testosteronu?

Wśród objawów niedoboru testosteronu i innych hormonów androgenowych można wymienić:

  • zmniejszenie owłosienia na ciele, na przykład w okolicach intymnych,
  • osteopenię lub osteoporozę,
  • otyłość,
  • niedokrwistość,
  • nadciśnienie,
  • niekiedy ginekomastię, czyli nadmierne powiększenie gruczołów piersiowych,
  • chorobę sercowo-naczyniową,
  • sarkopenię, czyli utratę masy mięśniowej,
  • zaburzenie funkcji nerek,
  • zmniejszenie rozmiaru jąder i zwiększenie ich miękkości,
  • atrofię, czyli zmniejszenie objętości, gruczołu krokowego,
  • spadek libido,
  • osłabienie układu kostnego,
  • zaburzenia erekcji,
  • ryzyko wystąpienia zespołu metabolicznego,
  • bladość skóry,
  • zmniejszenie czynności gruczołów łojowych,
  • zmęczenie i brak energii,
  • ogólne złe samopoczucie,
  • obniżenie nastroju,
  • zaburzenia spermatogenezy.

 

Rzadszą przypadłością jest nadmiar testosteronu u mężczyzn.

Obserwuje się go najczęściej u osób stosujących sterydy anaboliczne w celu zwiększenia masy mięśniowej. Wysokie stężenie androgenów może się również pojawić w wyniku zaburzeń lub guzów w obszarze nadnerczy.

Zbyt wysoki poziom testosteronu i pozostałych androgenów może objawiać się:

  • zmianami w sylwetce, przykładowo nadmiernym powiększeniem mięśni,
  • rozrostem prostaty,
  • zaburzeniami snu, w tym bezsennością,
  • wahaniami nastroju, w tym podenerwowaniem czy agresją,
  • nadmiernym owłosieniem na piersiach, twarzy czy brzuchu,
  • chorobami układu naczyniowo-sercowego,
  • schorzeniami wątroby,
  • problemami skórnymi, w tym trądzikiem,
  • uszkodzeniem mięśnia sercowego,
  • bólami głowy,
  • opuchlizną nóg,
  • obniżeniem głosu,
  • przybieraniem na wadze,
  • obniżeniem odporności,
  • zaburzeniami spermatogenezy,
  • problemami z potencją,
  • u chłopców w okresie dojrzewania może dojść do zahamowania wzrostu
  • zwiększonym ryzykiem powstawania zakrzepów,
  • zaburzeniami błędnika,
  • zmianami w tkance łącznej,
  • większym ryzykiem rozwoju chorób nowotworowych.

 

Kiedy warto wykonać badania hormonalne, a w szczególności badanie testosteronu i innych androgenów? Między innymi, gdy zauważysz u siebie:

  • obniżenie popędu płciowego,
  • zaburzenia erekcji,
  • problemy z zapłodnieniem,
  • zmniejszenie owłosienia na ciele i łysienie,
  • pojawianie się tkanki tłuszczowej w miejscach typowych dla kobiet,
  • zmniejszanie się lub nadmierny rozrost mięśni,
  • obniżenie nastroju,
  • czy napady agresji.

 

Badanie stężenia testosteronu wykonuje się w laboratorium, najlepiej pomiędzy 8 a 9 rano. Analizie poddawana jest próbka krwi.

Pamiętaj, że jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy mogące wskazywać na zaburzenia hormonów płciowych, nie zwlekaj i zgłoś się do lekarza.

Należy również wiedzieć, że wpływ na wymienione dysfunkcje mogą mieć nie tylko androgeny. Jak to bywa w świecie hormonów, jedne nie mogłyby istnieć i spełniać swoich zadań bez innych.

Na przykład androgeny wydzielane są przy współudziale hormonu luteinizującego (LH), syntezowanego przez przysadkę mózgową.

Warto więc sprawdzić, czym jest LH i jaką rolę pełnią inne hormony gonadotropowe.

 

Gonadotropiny, czyli hormony, bez których nie ma szans na potomstwo

Nazwa hormonów gonadotropowych nie jest przypadkowa, gdyż ich zasadniczym zadaniem w ludzkim organizmie jest pobudzanie czynności gonad, czyli w przypadku mężczyzn – jąder.

Gonadotropiny powstają w przednim płacie przysadki mózgowej, a należą do nich:

  • hormon folikulotropowy (FSH), czyli folikulotropina,
  • hormon luteinizujący (LH) zwany lutropiną.

Folikulotropina prowadzi do powiększenia cewek nasiennych u mężczyzn, a współdziałając z testosteronem, stymuluje wytwarzanie plemników oraz zwiększa wytwarzanie białka wiążącego androgeny, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania testosteronu.

Z kolei lutropina, dzięki odpowiedniemu oddziaływaniu na komórki Leydiga w jądrach, pobudza produkcję testosteronu.

Jakie jest prawidłowe stężenie hormonów gonadotropowych? Jak poniżej:

  • norma FSF u dorosłych mężczyzn wynosi od 4 do 25 IU/l,
  • norma LH u mężczyzn zawiera się w przedziale 6-23 IU/l.

Nadmiar hormonu FSH u mężczyzn może wskazywać na niewydolność jąder, ich uszkodzenia lub pierwotny hipogonadyzm.

Obniżone stężenie folikulotropiny może z kolei oznaczać niewydolność przysadki mózgowej i/lub podwzgórza.

Podwyższony poziom hormonu LH u mężczyzn może oznaczać pierwotną niewydolność jąder. W połączeniu z podwyższonym testosteronem może z kolei wskazywać na zespół niewrażliwości na androgeny.

Niedobór hormonu luteinizującego u mężczyzn może być związany z zaburzeniami podwzgórza lub przysadki mózgowej, które prowadzą do wtórnej niewydolności jąder. Niski poziom LH odnotowuje się również u osób cierpiących na nowotwory jąder oraz przyjmujących testosteron egzogenny.

Czy prawidłowe wartości androgenów i gonadotropin wystarczą dla właściwego funkcjonowania męskiej płodności?

Nie, to jeszcze nie koniec listy.

 

Prolaktyna – królowa płodności, funkcji seksualnych i odporności na stres

Niezmiernie istotnym hormonem, który zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet ma niebagatelny wpływ na płodność jest prolaktyna (PRL), zwana również hormonem luteotropowym (LTH).

Hormon ten produkowany jest u mężczyzn przede wszystkim w przednim płacie przysadki mózgowej, jak również w gruczole krokowym (prostacie), w skórze, komórkach odpornościowych czy komórkach tkanki tłuszczowej.

Analizy naukowe przypisują prolaktynie kilkaset różnorodnych funkcji, które można podzielić na:

  • reprodukcyjne,
  • metaboliczne,
  • regulacyjne – układ odpornościowy, równowagę wodno-elektrolitowączy funkcje behawioralne.

 

I chociaż prolaktyna nazywana jest najczęściej hormonem kobiecym, to zaburzenia jej stężenia w męskim organizmie nie pozostają bez wpływu na szeroko rozumianą męskość i funkcje rozrodcze.

Dlaczego?

Wynika to z podstawowych zadań, które hormon luteotropowy pełni w ciele mężczyzny. Należą do nich przede wszystkim:

  • aktywowania produkcji testosteronu w jądrach,
  • kontrolowanie funkcji seksualnych,
  • odpowiedzialność za płodność,
  • wspomaganie pracy układu immunologicznego,
  • warunkowanie odporności na stres.

 

Naturalnie poziom prolaktyny zmienia się wraz z porami dnia i nocy, jak również na skutek aktywności fizycznej, spożywania posiłków, pod wpływem sytuacji stresowych czy po stosunku seksualnym.

Ile wynosi prawidłowe stężenie hormonu luteotropowego u panów? Norma prolaktyny u mężczyzn waha się pomiędzy 1,5 a 19 ng/ml, ale za najbardziej właściwy uznaje się poziom poniżej 15 ng/ml.

Co może oznaczać zbyt wysoki poziom prolaktyny u mężczyzn? Nadmierna produkcja tego hormonu określania jest jako hiperprolaktynemia i może być wynikiem:

  • silnego i długotrwałego stresu,
  • urazów na tle fizycznym i psychicznym,
  • stosowania różnych rodzajów leków, w tym opioidów, neuroleptyków czy antydepresantów,
  • zabiegów chirurgicznych w obszarze podwzgórza,
  • chorób ogólnoustrojowych,
  • nadczynności tarczycy,
  • niewydolności nerek lub wątroby,
  • obecności łagodnego guza przysadki mózgowej,
  • chorób nowotworowych.

 

Jak rozpoznać hiperprolaktynemię u mężczyzn? Podwyższona prolaktyna u mężczyzn może się objawiać:

  • spadkiem popędu seksualnego,
  • zaburzeniami erekcji,
  • problemami z płodnością, w tym niepłodnością związaną ze zmniejszoną liczbą plemników w nasieniu,
  • ginekomastią, czyli powiększeniem gruczołów sutkowych,
  • hipotrofią jąder, czyli zmniejszeniem ich wielkości,
  • bólami głowy,
  • obniżeniem nastroju, a nawet stanami depresyjnymi,
  • permanentnym zmęczeniem,
  • problemami ze wzrokiem,
  • spadkiem masy ciała (tkanki kostnej i mięśniowej), przy wzroście tkanki tłuszczowej.

 

Niska prolaktyna u mężczyzn, czyli hipoprolaktynemia, wiąże się z kolei ze schorzeniami wątroby, nerek, tarczycy, przyjmowaniem niektórych leków, niedoczynnością przysadki mózgowej, czy występowaniem nowotworów.

Hipoprolaktynemia objawia się zazwyczaj spadkiem libido, problemami z erekcją i wytryskiem, ogólnym rozbiciem, bólami głowy, pogorszeniem widzenia czy zmniejszeniem jakości nasienia.

Pamiętaj o tym, że jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek z powyższych symptomów, to z pewnością nie należy ich bagatelizować.

Warto skonsultować się ze specjalistą (na przykład andrologiem), które zleci odpowiednie badania prolaktyny. Hormon ten najlepiej badać rano na czczo, do trzech godzin po przebudzeniu.

Należy mieć również na uwadze to, że na kilka dni przed planowaną wizyta w laboratorium trzeba powstrzymać się przed nadmierną aktywnością fizyczną, współżyciem seksualnym czy przejadaniem się. Warto również zadbać o odpowiedni poziom wyciszenia stresu i wszelkich napięć w organizmie.

 

Progesteron – żeński hormon produkowany przez jądra

Zapewne wiesz, że progesteron jest typowo kobiecym hormonem i masz prawo się zastanawiać co robi w tej grupie.

Wbrew pozorom jest on dość istotny z punktu widzenia zdrowia mężczyzny, gdyż hamuje proces przekształcania się testosteronu w dihydrotestosteron, którego nadmierne stężenie może prowadzić nawet do raka prostaty.

Progesteron u mężczyzn produkowany jest przez jądra i korę nadnerczy. Zarówno zbyt wysoki, jak i zbyt niski, może skutkować poważnymi zaburzeniami.

Norma progesteronu u mężczyzn wynosi: 02-1,38 ng/ml.

Podwyższone stężenie tego hormonu w męskim organizmie może występować przy wrodzonym przeroście nadnerczy.

Nadmiar progesteronu u mężczyzn może objawiać się:

  • niskim popędem seksualnym,
  • nadmiernym wypadaniem włosów,
  • zaburzeniami płodności, w tym bezpłodnością,
  • ciągłym zmęczeniem,
  • obniżeniem nastroju, a nawet depresją,
  • suchością skóry,
  • odkładaniem się tkanki tłuszczowej, przy jednoczesnym problemie ze zbudowaniem masy mięśniowej.

 

Niedobór progesteronu u mężczyzn może z kolei być efektem uszkodzenia przysadki mózgowej lub podwzgórza i prowadzić do:

  • powiększenia gruczołu piersiowego,
  • utraty masy mięśniowej,
  • zaburzeniami gruczołu krokowego,
  • problemami skórnymi, głównie trądzikiem,
  • zaburzeniami pracy tarczycy,
  • bólami mięśni i stawów.

 

Wzrost lub spadek progesteronu, podobnie jak w przypadku innych hormonów, można zdiagnozować dzięki odpowiedniemu badaniu krwi.

 

Estrogeny – kobiece hormony niezbędne dla męskiej płodności

Estrogeny, inne żeńskie hormony płciowe, są potrzebne mężczyznom bardziej niż mogłoby się wydawać. Chociaż nie są to duże stężenia, to jednak mają kluczowe znaczenie dla kondycji i zdrowia panów.

Estrogeny u mężczyzn wytwarzane są głównie z mosznie, a w mniejszym stopniu w mózgu i tkance tłuszczowej. Odpowiadają przede wszystkim za:

  • płodność,
  • ruchliwość plemników,
  • zmniejszanie ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych,
  • zapobieganie osteoporozie,
  • łagodzenie objawów andropauzy,
  • hamowanie wzrostu komórek nowotworowych.

 

Co ciekawe, w chwili, gdy odczuwasz silne podniecenie, to właśnie estrogeny dodają siły i energii.

W dodatku, gdy jest go za mało, plemniki są mniej ruchliwe, co oznacza, że niedobór estrogenów u mężczyzn może prowadzić do bezpłodności.

A czym może grozić nadmiar estrogenów u mężczyzn? Przede wszystkim powoduje:

  • spadek libido,
  • zaburzenia erekcji,
  • nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej,
  • przerost gruczołu piersiowego,
  • rozrost prostaty.

 

Poziom estrogenów u mężczyzn nie powinien przekraczać 29–132 pmol/l.

 

Hormony tarczycy u mężczyzn, a wpływ na płodność i erekcję

Jeśli słyszałeś opinie, że problemy z funkcjonowaniem tarczycy dotyczą jedynie kobiet, to niestety zostałeś wprowadzony w błąd. Owszem, statystycznie więcej pań cierpi na schorzenia tego narządu, jednak dotyczą one również mężczyzn.

Co więcej, mają również związek z męską płodnością, a także z masą ciała, energią, czy ogólnym samopoczuciem.

Hormony tarczycy produkowane są przez gruczoł tarczowy i należą do nich:

  • trójjodotyronina (T3),
  • tyroksyna (T4)
  • i kalcytonina (CT).

 

Do ich głównych zadań należą:

  • regulowanie przemiany materii,
  • wpływ na prawidłowe działanie układu nerwowego,
  • podtrzymywanie właściwej temperatury ciała,
  • pobudzanie wzrostu kości,
  • korzystny wpływ na libido,
  • utrzymanie stałego poziomu wapnia we krwi,
  • czy wreszcie odpowiadanie za prawidłową pracę jąder i jakość nasienia.

 

Do dwóch kluczowych zaburzeń czynności tarczycy zalicza się niedoczynność i nadczynność.

Niedoczynność tarczycy u mężczyzn może prowadzić do:

  • spowolnienia procesów metabolicznych,
  • permanentnego uczucia zmęczenia,
  • problemów z pamięcią,
  • zmniejszenia siły mięśni,
  • przyrostu masy ciała,
  • spowolnienia czynności serca,
  • zaburzeń koncentracji,
  • bladości i suchości skóry,
  • uczucia zimna,
  • zmniejszenie owłosienia,
  • zaparć,
  • depresji,
  • obniżenia libido,
  • zaburzeń erekcji,
  • bezpłodności.

 

Nadczynność tarczycy u mężczyzn może z kolei objawiać się:

  • zmniejszeniem masy ciała,
  • wzmożoną potliwością,
  • zmniejszeniem masy ciała,
  • osłabieniem mięśni,
  • kołataniem serca,
  • przekrwieniem skóry,
  • nadciśnieniem tętniczym,
  • brakiem tolerancji na ciepło,
  • uczuciem niepokoju,
  • biegunką,
  • pobudzeniem psychoruchowym,
  • niekiedy zmniejszeniem popędu seksualnego i problemami ze wzwodem.

 

Przy podejrzeniu zaburzeń hormonów tarczycy lekarz zleci oznaczenie stężenia TSH (hormon tyreotropowy, wydzielany przez przysadkę mózgową). Z kolei w celu wykluczenia lub potwierdzenia ewentualnej choroby oznaczenie wolnego FT3 i FT4 oraz np. USG tarczycy.

Pamiętaj o tym, że zakresy wartości norm poszczególnych hormonów mogą się różnić w zależności od laboratorium. Orientacyjny poziom poszczególnych wskaźników wynosi:

  • TSH: 0,4-4,0 mIU/l,
  • fT3: 2,25-6 pmol/l (1,5-4 ng/l),
  • fT4: 10-25 pmol/l (8-20 ng/l).

Szczegółową interpretację wyników najlepiej pozostawić specjaliście.

 

Kiedy badanie hormonów męskich staje się konieczne?

Jeśli jeszcze masz jakieś wątpliwości co do tego, czy warto kontrolować poziom męskich hormonów, to sprawdź kiedy i dlaczego warto je zbadać.

Oczywiście, jeśli nie odczuwasz żadnych objawów, które mogłyby wskazywać na zaburzenia hormonalne, to nie ma co w panice biec do lekarza. Jeśli jednak masz powody do niepokoju, to nie zwlekaj.

Poziom męskich hormonów płciowych analizuje się przy pomocy laboratoryjnego badania krwi. Należy poddać się badaniu w szczególności, gdy:

  • masz problem z erekcją,
  • nie masz ochoty na seks,
  • staracie się z partnerką o dziecko i podejrzewacie u siebie bezpłodność,
  • z nieuzasadnionych przyczyn przybierasz na wadze, a tkanka tłuszczowa pojawia się w nietypowych dla mężczyzn miejscach,
  • czujesz osłabienie w mięśniach,
  • zaczynasz nadmiernie tracić włosy, nie tylko na głowie,
  • czujesz się wiecznie zmęczony i nie masz nastroju.

 

Przykładowy podstawowy profil męskich hormonów płciowych będzie zawierał oznaczenie wskaźników:

  • testosteronu,
  • progesteronu,
  • estradiolu,
  • prolaktyny,
  • FSH,
  • LH.

Badanie stężenia męskich hormonów płciowych powinni również wykonywać panowie wchodzący w okres przekwitania.

 

Andropauza – czym charakteryzuje się męska menopauza?

Drodzy panowie, andropauza nie jest już tematem tabu, ani kwestią wstydliwą i każdy mężczyzna powinien pogodzić się z faktem, że proces przekwitania nie dotyczy jedynie kobiet.

Przekwitanie u mężczyzn, określanie bardziej fachowo zespołem LOH (ang. late-onset hypogonadism), spowodowane jest rozpoczynającą się stopniowo niewydolnością hormonalną jąder.

Ma to bezpośredni związek ze spadkiem stężenia męskich hormonów płciowych, za co odpowiada przede wszystkim zmniejszenie produkcji testosteronu.

Kiedy pojawia się andropauza? Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na to pytanie, gdyż jest to uzależnione od wielu czynników. Najczęściej symptomy LOH pojawiają się po 50. roku życia, chociaż zdarza się, że proces ten zaczyna się wcześniej. Nawet po ukończeniu 40 lub 30 lat.

Wpływ na to ma w szczególności genetyka, jak również tryb życia, stan zdrowia i ogólna kondycja mężczyzny.

Do charakterystycznych objawów męskiego przekwitania należą:

  • problemy z erekcją,
  • obniżenie popędu seksualnego,
  • obniżenie satysfakcji z życia seksualnego,
  • kłopoty z oddawaniem moczu,
  • zaburzenia snu,
  • problemy z apetytem,
  • nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej, co grozi nadwagą czy otyłością,
  • obniżenie się masy mięśniowej, a co za tym idzie utrata sił fizycznych,
  • zwiększone ryzyko pojawienia się miażdżycy, czy nadciśnienia,
  • zaburzenia pamięci i koncentracji,
  • obniżenie nastroju i zwiększona drażliwość,
  • nadmierna potliwość,
  • kołatanie serca,
  • łysienie i zmniejszenie owłosienia ciała,
  • zmiany skórne,
  • zmniejszenie gęstości mineralnej kości co prowadzi do osteopenii i osteoporozy.

 

Wszelkie wymienione zmiany mają swoje odzwierciedlenie nie tylko w problemach ze zdrowiem, ale w pogorszeniu jakości życia.

Dobra informacja jest taka, że współczesna medycyna zapewnia nie tylko odpowiednią diagnostykę andropauzy, ale również wsparcie w radzeniu sobie z przykrymi objawami. Podobnie jak u pań, zastosowanie znajduje tu odpowiednia hormonalna terapia zastępcza dla mężczyzn.     

Wystarczy udać się do specjalisty, np. androloga, wykonać zlecone badania, zastosować się do wskazań lekarza i cieszyć pełnią życia przez długie lata.


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Monika Wójcicka, Bernadetta Skrzeczyńska, Justyna Biernacka, Iwona Stanisławska: Wpływ testosteronu na organizm człowieka, EDUKACJA BIOLOGICZNA I ŚRODOWISKOWA 3/2016, Instytut Badań Edukacyjnych 2016.
Zobacz więcej