Leki na egzemę: tabletki, maści, kremy, konsultacja z e-receptą

Egzema to nie nazwa jednej konkretnej choroby, ale potoczne określenie grupy chorób skóry – często wymiennie nazywanych wypryskiem kontaktowym. Egzema określana jest jako stany zapalne na powierzchni skóry, na których pojawienie się nie miał wpływ żaden czynnik infekcyjny. Jeżeli zastanawiasz się jak leczyć egzemę to koniecznie skontaktuj się z lekarzem, który pomoże dobrać odpowiednią terapię do obecnych zmian skórnych.

Ponów receptę bez rozmowy telefonicznej.
Rozpoczynasz leczenie w Dimedic? Lekarz do Ciebie zadzwoni.

Ładowanie...

Wskaż lek, który stosujesz

Pokaż wszystkie leki

Egzema początki i nie tylko – sprawdź objawy

  • Obrzęk na skórze
  • Zaczerwienienie skóry
  • Rumieniowe plamy na skórze
  • Łuszczące się zmiany skórne
  • Grudki i pęcherzyki z płynem

Egzema – pytania i odpowiedzi

  • Jak rozpoznać egzemę?

      Pierwszy symptom stanu zapalnego skóry, zwanego egzemą to rumień. Jeżeli po jego wystąpieniu pojawią się także pęcherzyki, wysięk, strupy i łuszczenie skóry wtedy możemy uznać, że spotkała nas egzema. Trzeba jednak pamiętać, że w zależności od lokalizacji zmian, egzema może jednak przybierać odmienną formę od której zależy jaki lek na egzemę powinniśmy zastosować.

  • Jakie są rodzaje egzemy?

      Wyróżnia się obecnie dwa rodzaje egzemy:
      Egzogenną, która jest powiązana z kontaktem z jakimś alergenem – kontaktowym lub wewnątrzustrojowym. Kluczowe jest wtedy określenie powodu pojawienia się reakcji alergicznej oraz czynnika uczulającego. Ważne jest także leczenie egzemy egzogennej za pomocą odpowiednich do tego środków.
      Endogenną, której przyczyną może być dziedziczenie lub osłabione działanie układu odpornościowego.

  • Czy egzema jest wyleczalna?

      Tak. Jeżeli zastanawiasz się, czym jest egzema, jak leczyć to schorzenie, to pamiętaj, że bazą jest odpowiednia terapia. Leczenie egzemy powinno być przeprowadzone pod kontrolą lekarza, który na podstawie przeprowadzonego wywiadu przepisze odpowiednią terapię i leki na egzemę.

  • Gdzie pojawia się egzema?

      Najczęściej objawy na powierzchni skóry pojawiają się w popularnych miejscach kontaktu z alergenami – może to być okolica szyi (naszyjniki, łańcuszki), uszu (kolczyki), nadgarstków (zegarki, paski, bransoletki), palców (kontakt z alergenami), ale również większe partie ciała (na przykład egzema aktywowana przez kontakt z uczulającą substancją zawartą w proszku, w którym prane było ubranie). Świetnie w takiej sytuacji sprawdzi się skuteczny krem na egzemę, który pomoże zniwelować objawy.
      Jednak gdy pojawienie się egzemy jest powiązane z alergiami pokarmowymi lub mówiąc ogólnie – wewnątrzustrojowymi (ogniska bakterii, choroby pasożytnicze, itp.) zmiany skórne mogą pojawić się w dowolnym miejscu ciała i warto wtedy zaaplikować dobrą maść na egzemę.

  • Egzema przyczyny – jakie są powody jej występowania?

      Źródeł egzemy do dzisiaj do końca nie wyjaśniono, jednak medycyna obecnie może stwierdzić, że na pojawienie się egzemy mogą mieć wpływ geny (wpływające na pracę układu odpornościowego) lub alergie. Oznacza to, że sama choroba bywa trudna w diagnozowaniu. Egzema leczenie jej i diagnostyka powinny opierać się na dokładnym wywiadzie lekarskim i szczerej, precyzyjnej odpowiedzi pacjenta.

Egzema to jedna z najczęstszych chorób zapalnych skóry. Jej przyczyna nie została do końca poznana, a przez szeroki zakres symptomów bywa mylona ze świerzbem, łuszczycą, kontaktowym lub łojotokowym zapaleniem skóry. O tym objawach i przyczynach egzemy oraz o sposobach jej leczenia i unikania zaostrzeń choroby dowiesz się z artykułu poniżej. 

Egzema czym jest i jak wygląda leczenie?

Egzema (AZS) to choroba zapalna skóry o przewlekłym charakterze, z tendencją do nawrotów. Jej objawy, oprócz typowego świądu, mogą być rozmaite i zależą głównie od wieku chorego.

Wyróżnia się dwie główne postaci egzemy – liszajowatą i wypryskową. 

  • Faza wypryskowa występuje zazwyczaj u niemowląt i małych dzieci. Objawia się małymi swędzącymi grudkami i pęcherzykami. Zajmują policzki, brzuch, plecy, podudzia i nadgarstki, a po rozdrapaniu tworzą ranki i nadżerki.
  • Faza liszajowata dominuje wśród młodzieży i dorosłych. Charakteryzuje ją występowanie ognisk zgrubiałej, łuszczącej się skóry. Zmiany pojawiają się głównie na dłoniach, twarzy, szyi i zgięciach, na których pękają, również przy zginaniu kończyn. 

Wśród przyczyn egzemy wymienia się nieprawidłową budowę naskórka, mutacje genetyczne, nadmierną odpowiedź ze strony układu odpornościowego oraz czynniki środowiskowe. Odbiciem tych czynników są kolejne kroki postępowania terapeutycznego przy ezgemie: 

  • Unikanie alergenów i (jeśli to możliwe) wykluczenie ich ze swojego otoczenia – alergeny łatwo przedostają się przez uszkodzony naskórek, pobudzając układ immunologiczny. Dochodzi do nadmiernej produkcji przeciwciał IgE i rozwoju reakcji alergicznej. Ponadto kontakt z niektórymi rodzajami alergenów wziewnych (najczęściej roztocza, pyłki traw, sierść zwierząt) i pokarmowymi (najczęściej mleko, orzechy, kurze jaja) może zaostrzać przebieg choroby. 
  • Regularne stosowanie emolientów – stanowi podstawę skutecznej terapii egzemy. Emolienty wspomagają regenerację uszkodzonego naskórka, uszczelniają go i nawilżają.
  • Leczenie za pomocą kremów lub maści na egzemę z glikokortykosteroidami lub inhibitorami kalcyneuryny, a przy ostrym przebiegu choroby – również terapia ogólnoustrojowa. Leki działają przeciwzapalnie, przeciwświądowo 

Leki na egzemę na receptę

Podstawę leczenia egzemy stanowią stosowane miejscowo w postaci maści na egzemę glikokorytkosteroidy (mGKS). Szczególnie w skojarzeniu z emolientami stanowią bardzo skuteczną opcją terapeutyczną. W niektórych przypadkach (u małych dzieci lub kiedy zmiany występują na twarzy, powiekach, lekami pierwszego wyboru są inhibtory kalcyneuryny. 

Stosując kremy i maści na egzemę na receptę z glikokortykosterydami należy pamiętać, że ich wchłanianie zależy od grubości skóry, a więc i okolicy ciała, na którą został zaaplikowany preaparat. Leki z tej grupy najlepiej penetrują skórę w okolicach intymnych, w fałdach skórnych, na obszarze twarzy i powiek, a najsłabiej – na grzbietach rąk i stóp oraz podeszwach dłoni i stóp. Glikokortykosteroidy bardzo dobrze wchłaniają się również z błon śluzowych. 

Mimo że leczenie egzemy opiera się na regularnym stosowaniu emolientów i maści lub kremów na egzemę ze sterydami lub mIK (miejsowychh inhibitorów kalcyneuryny), przy ostrym przebiegu choroby stosowane są również: 

  • cyklosporyna A
  • azatiopryna
  • metotrotreksat
  • mykofenolan mofetylu
  • inhibitory kinaz janusowych (abrocytynib, barycytynib, upadacytynib).
  • przeciwciała monoklonalne (dupilumab, ralokinumab).

Pamiętaj, że nie ma najlepszej maści na egzemę – jest tylko najlepiej dobrana do potrzeb pacjenta. Dlatego wszystkie wymienione leki na egzemę dostępne są jedynie z przepisu lekarza, również na w formie elektronicznej na tzw. e-receptę. O wyborze leku na egzemę decyduje lekarz dermatolog. W ostrej postaci choroby terapia wymaga ścisłej kontroli lekarskiej, a nierzadko również hospitalizacji. 

Maści na egzemę

W leczeniu egzemy postać leku ma istotne znaczenie i decyduje o ostatecznym przeznaczeniu preparatu. Na polskim rynku farmaceutycznym dominują głównie maści i kremy na egzemę, ale oprócz nich dostępne są również płyny, lotiony czy żele.

Maści są preferowaną formułą ze względu na częstą przy egzemie suchość skóry. Tworzą na powierzchni skóry warstwę okluzyjną, która zapobiega utracie wody. Uwodniona warstwa rogowa lepiej wchłania substancję czynną, dzięki czemu substancja czynna lepiej penetruje skórę. Maści ze względu na swoją tłustą, zwartą konsystencję, utrzymują się na powierzchni naskórka, a tym samym działają dłużej w porównaniu do innych postaci leku. 

Z tego względu maści na egzemę zazwyczaj stosuje się na ogniska zapalne z nasilonym złuszczaniem naskórka (hiperkeratotyczne) i z tendencją do lichenifikacji, czyli pogrubienia naskórka z uwidocznieniem budowy skóry (która przypomina wtedy korę drzewa). Nie tylko umożliwiają przenikanie substancji czynnej przez uszkodzony naskórek, ale również chronią go i nawilżają. Ze względu na dużą stabilność, maści wyróżniają się prostym składem i mniejszą zawartością konserwantów niż u innych postaci leku. Wykorzystywane obecnie w ich produkcji podłoża maściowe* dodatkowo wspomagają odbudowę płaszcza hydrolipidowego, uszczelnienie bariery naskórka i poprawiają tolerancję miejscowych preparatów sterydowych.

W skład preparatów steroidowych mogą wchodzić substancje, które wzbogacą jego działanie lecznicze: 

  • kwas salicylowy – nasila złuszczanie naskórka i penetrację GKS w głąb skóry
  • neomycyna, gramicydyna i gentamycyna – działają antybakteryjnie
  • dziegcie – zmiękczają skórę i zwiększają przenikanie substancji leczniczej
  • klotrimazol, natamycyna, nystatyna – wykazują aktywność przeciwgrzybiczą
  • kliochinol – zwiększa wchłanianie GKS i działa antyseptycznie.

Lotiony i kremy na egzemę

Kremy, ponieważ są hydrofilne, penetrują skórę o wiele słabiej od maści, ale zawarte w nich substancje czynne wchłaniają się znacznie szybciej. Dlatego kremy na egzemę  zazwyczaj stosuje się je przy aktywnym stanie zapalnym skóry z tendencją do wysięku. 

Lotiony i roztwory z kolei stosuje się na owłosione rejony ciała. 

Leki na egzemę bez recepty

Wśród leków OTC (dostępnych bez recepty) nie ma typowych maści na egzemę, ale dostępne preparaty mogą pełnić rolę pomocniczą, szczególnie w odbudowie uszkodzonego naskórka. W takim celu można stosować maści i kremy z witaminą A, pantenolem czy alantoiną. 

  • Witamina A łagodzi podrażnienia oraz wspiera regenerację skóry.  
  • Pantenol, prowitamina witaminy B5,  działa kojąco, nawilżająco i zwiększa elastyczność skóry.
  • Alantoina, podobnie jak witamina A, działa regenerująco. Oprócz tego nawilża i nasila złuszczanie martwych komórek naskórka, dzięki czemu przyspiesza jego odnowę.

Walkę z uporczywym świądem również wspomogą z preparaty dostępne bez recepty: 

  • kremy i pasty z tlenkiem cynku
  • preparaty z polidokanolem – o 30% skuteczniej łagodzą świąd niż stosowane samodzielnie emolienty.

*Podłoże to podstawowy składnik maści. Znajdują się w nim zawieszone, zemulgowane lub rozpuszczone substancje lecznicze. Przykładem popularnych podłoży maściowych są np. lanolina czy wazelina. 

W przychodni online Dimedic możesz umówić wideokonstulację lub teleporadę z dermatologiem.