Recepta na tabletki antykoncepcyjne, krążki i plastry

Antykoncepcja to sposób zabezpieczania się przed ciążą. Jedną ze skuteczniejszych metod zapobiegania zapłodnieniu jest antykoncepcja doustna. Tabletki antykoncepcyjne są wybierane przez wiele kobiet i polecane przez lekarzy. Pamiętaj jednak, że aby zacząć brać tabletki antykoncepcyjne, musisz skonsultować się ze specjalistą, który dobierze odpowiedni lek dla Ciebie. Recepta na tabletki antykoncepcyjne jest niezbędna, by je wykupić.

Tabletki antykoncepcyjne – co to?

Tabletki antykoncepcyjne to leki, które przyjmuje się w celu zabezpieczenia przed niechcianą ciążą. Można rozróżnić przynajmniej dwa rodzaje tego leku – tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe oraz tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe. Różnią się one przede wszystkim zawartością hormonów.

Jako że w obu przypadkach jest to antykoncepcja hormonalna, to właśnie substancje znajdujące się w składzie mają za zadanie wstrzymać owulację oraz wprowadzić pewne zmiany w śluzie kobiety oraz warstwie endometrium. Wszystko to ma w efekcie skutecznie utrudnić, a w zasadzie wręcz uniemożliwić powstanie i zagnieżdżenie się zarodka w macicy.

Dlaczego recepta na tabletki antykoncepcyjne jest konieczna?

Tabletki antykoncepcyjne są najpopularniejszą metodą antykoncepcji, jednak przed decyzją o rozpoczęciu kuracji konieczna jest wizyta u specjalisty – lekarza ginekologa. Jeśli zastanawiasz się, czy tabletki antykoncepcyjne są na receptę, to odpowiedź brzmi: oczywiście, że tak. Recepta na tabletki antykoncepcyjne jest niezbędna, by je wykupić. Poza szeregiem pozytywnych efektów, które może przynieść ich stosowanie (w tym ochrona przed niechcianą ciążą), mogą występować również skutki uboczne. Poza tym specjalista doradzi konkretny preparat, uwzględniając Twój stan zdrowia i sytuację życiową.

Tabletki antykoncepcyjne – jak działają?

Działanie tabletek antykoncepcyjnych jest wielokierunkowe i opiera się na dostarczaniu doustnie do organizmu hormonów, które:

• hamują owulację, dzięki czemu komórka jajowa nie może zostać zapłodniona,
• zwiększają lepkość śluzu macicy, co utrudnia poruszanie się plemników,
• sprawiają, że warstwa endometrium staje się cieńsza, przez co komórka jajowa nie powinna zagnieździć się w macicy.

Kiedy tabletki antykoncepcyjne zaczynają działać?

Tabletki antykoncepcyjne, choć działają skutecznie, muszą być odpowiednio dawkowane. Najwyższą skuteczność osiągają wtedy, gdy przestrzegany jest odpowiedni ich przyjmowania.

Lekarz, zanim wystawi receptę na tabletki antykoncepcyjne, powinien dokładnie poinstruować pacjentkę na temat sposobu ich działania i dać precyzyjne wskazówki dotyczące dawkowania. Jedną z ważniejszych informacji, która ma ogromny wpływ na skuteczność zabezpieczenia, jest to, że nie zawsze działa ono od razu.

Pierwszą tabletkę powinnaś wziąć w ciągu pierwszych 5 dni cyklu miesiączkowego. Jeśli tak zrobisz, to szanse na zajście w ciążę są minimalne, a tabletki antykoncepcyjne chronią Cię od początku. Jeśli natomiast decydujesz się na rozpoczęcie kuracji w innym momencie swojego cyklu miesiączkowego, musisz się liczyć z tym, że pigułka antykoncepcyjna nie będzie od razu skuteczna. W takiej sytuacji powstrzymaj się od seksu przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek, albo stosuj prezerwatywy jako dodatkowy środek zapobiegający niechcianej ciąży.

Jak dobrać odpowiednie tabletki antykoncepcyjne?

Dobór tabletek antykoncepcyjnych nie jest łatwy. Na rynku jest spory wybór firm, a tabletki antykoncepcyjne różnią się rodzajem i składem. Dlatego właśnie to lekarz ginekolog, po wywiadzie i konsultacji z Tobą, powinien zaproponować Ci najlepszą dla Ciebie opcję.

Wizyta u specjalisty i tak będzie konieczna, ponieważ niezbędna jest recepta na antykoncepcję, którą wystawić może tylko osoba do tego uprawniona. Zamiast wizyty stacjonarnej możesz rozważyć też spotkanie z lekarzem online, gdzie na tabletki antykoncepcyjne wystawiona zostanie e-recepta. Antykoncepcja online może być dla Ciebie sporą oszczędnością czasu, szczególnie w wypadku, jeśli przyjmujesz antykoncepcję hormonalną od dłuższego czasu i potrzebujesz kolejnej recepty.

Tabletki antykoncepcyjne – skuteczność

Skuteczność tabletek antykoncepcyjnych określa współczynnik Pearla. Jest to liczba kobiet, które zaszły w ciążę pomimo stosowania przez min. rok konkretnej metody antykoncepcji. W przypadku DTA (doustnych tabletek antykoncepcyjnych) i idealnego modelu przyjmowania pigułek (czyli braku pomijania dawek, przyjmowania leku o odpowiednich godzinach itd.) współczynnik Pearla wynosi 0,3. Niestety, w praktyce jest on wyższy ze względu na brak regularności i błędy popełniane przez kobiety stosujące tabletki antykoncepcyjne.

Co obniża skuteczność tabletek antykoncepcyjnych?

Brak skuteczności danej metody może wynikać z kilku czynników:

• sama metoda jest nieskuteczna i nie działa odpowiednio na organizm kobiety (rzadziej),
• błąd lekarza, który źle dobrał metodę antykoncepcji lub wprowadził w błąd pacjentkę np. podając nieprawidłowe dawkowanie,
• brak systematyczności i błędy popełniane przez kobietę przyjmującą tabletki antykoncepcyjne.

Jest również kilka czynników zewnętrznych, które mogą obniżać skuteczność leków antykoncepcyjnych, np. spożywanie niektórych ziół, takich jak:

• dzięgiel chiński,
• dziurawiec,
• babka płesznik,
• pluskwica groniasta.

Kiedy tabletki antykoncepcyjne nie działają?

Antykoncepcja hormonalna jest skuteczną formą ochrony przed zajściem w ciążę. Niekiedy jednak zawodzi. Nawet w idealnych warunkach, codziennie biorąc tabletki antykoncepcyjne o stałych porach, istnieje niewielka szansa zajścia w ciążę. Tabletki antykoncepcyjne są jednak przede wszystkim nieskuteczne wtedy, gdy nie są stosowane regularnie. Już jedna pominięta dawka może prowadzić do zajścia w ciążę.

Dlatego, by uniknąć zapłodnienia, musisz bardzo pilnować pór przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych. Nie pozwól też, by zaskoczyło Cię puste opakowanie – postaraj się z wyprzedzeniem załatwić ze swoim lekarzem receptę na antykoncepcję, np. online.

Oprócz braku regularności, na skuteczność antykoncepcji wpływać mogą też inne czynniki. Tabletki antykoncepcyjne mogą nie działać skutecznie na kobiety o zbyt wysokim BMI. Problemem mogą okazać się również wymioty czy biegunka, a nawet niektóre przyjmowane przez Ciebie leki, np.:

• antybiotyki (szczególnie tetracyklina, amoksycylina oraz kortimoksazol),
• leki na depresję,
• leki na przeczyszczenie,
• leki przeciwwirusowe,
• leki przeciwgrzybicze,
• leki przeciwpadaczkowe.

Na wizycie, na której planujesz poprosić o tabletki antykoncepcyjne, online czy stacjonarnie, zawsze pamiętaj, aby wspomnieć lekarzowi o wszystkich przyjmowanych lekach i chorobach przewlekłych. Od tego zależy nie tylko skuteczność terapii, ale również Twoje życie i zdrowie.

Pigułki antykoncepcyjne: jak je stosować?

Tabletki antykoncepcyjne stosuj zgodnie z zaleceniami swojego lekarza. W większości przypadków bierze się je przez 3 tygodnie (codziennie o tej samej porze), a później należy zrobić tydzień przerwy. W jednym opakowaniu znajduje się 21 tabletek antykoncepcyjnych zawierających hormony.

Pierwszą tabletkę z substancją czynną należy wziąć w ciągu pierwszych 5 dni cyklu. Jeśli planujesz wziąć ją w innym momencie, musisz pamiętać o tym, że tabletki antykoncepcyjne nie będą Cię chroniły przed nieplanowaną ciążą przez pierwszy tydzień. Stosuj wtedy dodatkowo inny rodzaj zabezpieczenia, albo powstrzymaj się od współżycia.

Rodzaje tabletek antykoncepcyjnych

Na rynku dostępne są dwa rodzaje tabletek antykoncepcyjnych – jednoskładnikowe i dwuskładnikowe. Różnią się one substancjami czynnymi. W pierwszym przypadku w pigułce zawarty jest tylko jeden hormon – progesteron albo jego odpowiednik. Natomiast jeśli chodzi o dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne – tutaj oprócz progestagenów, w składzie jest również estrogen.

Tabletki jednoskładnikowe

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zawierają jedynie progestageny i to w niewielkiej dawce. Ich działanie opiera się na oddziaływaniu na śluz i endometrium. Hormony zawarte w tego rodzaju tabletkach antykoncepcyjnych nie mają natomiast wpływu na owulację. Są polecane szczególnie kobietom, które karmią piersią albo nie mogą przyjmować estrogenów ze względów zdrowotnych.

Do wad pigułek jednoskładnikowych zalicza się: nieregularne krwawienia, mniejszą skuteczność oraz możliwy trądzik jako skutek uboczny.

Tabletki dwuskładnikowe

Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe w składzie mają zarówno estrogeny, jak i progesteron. W połączeniu składniki te działają wielokierunkowo. Nie tylko wpływają na śluz i endometrium, ale również prowadzą do zahamowania owulacji, dzięki czemu komórka jajowa nie może zostać zapłodniona. Ta metoda wykazuje wysoką skuteczność, o ile jest stosowana regularnie i zgodnie z zaleceniami lekarza.

Tabletki antykoncepcyjne z placebo

W niektórych lekach, oprócz 21 tabletek antykoncepcyjnych z substancją czynną, dodatkowo znajduje się 7 tabletek placebo, które bierze się w tygodniu, w którym normalnie nie trzeba przyjmować hormonów. Tabletki antykoncepcyjne placebo nie zawierają substancji czynnej, są w opakowaniu po to, by nie tracić rutyny.

Pamiętaj, by nie dać się zaskoczyć pustemu opakowaniu. Do dalszej terapii potrzebna jest recepta na tabletki antykoncepcyjne. Antykoncepcja nie powinna być przerwana ze względu na brak możliwości wykupienia tabletek antykoncepcyjnych.

Jakie badania warto zrobić przed doborem tabletek antykoncepcyjnych?

Przed decyzją o rozpoczęciu kuracji tabletkami antykoncepcyjnymi bezwzględnie należy udać się do ginekologa. Lekarz może zlecić dodatkowe badania przed przepisaniem leków. Mogą to być np.:

• morfologia krwi,
• badanie na krzepliwość krwi,
• lipidogram,
• badania tarczycy,
• badania ginekologiczne.

Wyniki wyżej wspomnianych badań pomogą specjaliście dobrać odpowiedni lek pod względem bezpieczeństwa i skuteczności.

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania tabletek antykoncepcyjnych

Po tabletki antykoncepcyjne najczęściej sięgają kobiety, które są aktywnie seksualne, ale niekoniecznie gotowe na dzieci. Czasami jednak, ze względu na zawarte w nich hormony, pigułki przepisywane są również w innych przypadkach. Zdarza się, że lekarz decyduje się na włączenie terapii hormonami, podczas gdy kobieta cierpi na endometriozę, zespół policystycznych jajników, nieregularne i bolesne miesiączki albo nasilony trądzik.

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania antykoncepcji hormonalnej (w tym tabletek antykoncepcyjnych) jest natomiast:

• rak piersi,
• zakrzepica,
• cukrzyca z powikłaniami,
• współistniejące czynniki ryzyka jak silne uzależnienie od tytoniu (powyżej 15 papierosów dziennie) oraz otyłość,
• wysokie, niekontrolowane nadciśnienie.

Tabletki antykoncepcyjne – skutki uboczne

Każdy zażyty lek niesie ze sobą ryzyko wystąpienia przykrych działań niepożądanych. Nie inaczej jest z tabletkami antykoncepcyjnymi. Po wdrożeniu kuracji uważnie obserwuj swój organizm i zgłoś się do lekarza w razie jakichkolwiek niepokojących objawów.

Jakie skutki uboczne mogą powodować tabletki antykoncepcyjne? M.in.:

• zakrzepicę żył głębokich,
• zawał serca,
• nadciśnienie,
• suchość pochwy i obniżone libido,
• dolegliwości układu pokarmowego (bóle brzucha, nudności, biegunki),
• zmiany apetytu i przybieranie na wadze,
• zmęczenie i wahania nastroju,
• bóle i zawroty głowy,
• łysienie,
• trądzik, rumień i wysypkę,
• nowotwory (piersi i szyjki macicy).

Tabletki antykoncepcyjne a ciąża

Podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych szansa na zajście w ciążę jest niewielka, ale istnieje. Dlatego obserwuj swój organizm. Jeśli zauważysz u siebie objawy takie jak: tkliwość piersi, zmęczenie, nudności, wrażliwość na zapachy albo brak krwawienia przy odstawieniu pigułek, natychmiast skonsultuj się z lekarzem.

Jak rozpoznać ciążę będąc na tabletkach antykoncepcyjnych?

Rozpoznanie ciąży podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych jest trudne, z uwagi na to, że niektóre objawy ciąży mogą zostać odebrane przez pacjentkę jako skutki uboczne przyjmowania pigułek. By mieć pewność, najlepiej wykonać test ciążowy i skontaktować się ze swoim lekarzem ginekologiem, który przeprowadzi badania i potwierdzi albo wykluczy ciążę.

Tabletki antykoncepcyjne a karmienie piersią

Antykoncepcja hormonalna po porodzie jest możliwa. Kobietom, które karmią piersią, zaleca się wybór jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Przyjmowanie pigułek najczęściej zaleca się dopiero po 4–8 tygodniach od porodu (chyba że lekarz zaleci inaczej).

Tabletki antykoncepcyjne – nazwy dostępnych tabletek na rynku polskim

W Polsce dostępnych jest sporo preparatów antykoncepcyjnych.

Wśród dostępnych tabletek dwuskładnikowych należy wymienić (uporządkowane ze względu na zawartość hormonów):

• Vines (28 tabletek, 0,015 mg ethinylestradiolum + 0,06 mg gestodenum);
• Artilla (Artizia), Harmonet, Kontracept, Logest, Sylvie 20 (21 tabletek, 0,02 mg ethinylestradiolum + 0,075 mg gestodenum);
• Dessette, Estmar 20, Mercilon, Novynette, Ovulastan (21 tabletek, 0,02 mg ethinylestradiolum + 0,15 mg desogestrelum);
• Axia, Lesinelle, Naraya, Sidretella 20, Teenia, Yasminelle, Hastina, Drosfemine – dostępność Hastiny i Drosfemine jest bardzo ograniczona w polskich aptekach (21 tabletek, 0,02 mg ethinylestradiolum + 3 mg drospirenonum);
• Femoden, Sylvie 30 – ostatni niedostępny w Polsce (21 tabletek 0,03 mg ethinylestradiolum + 0,075 mg gestodenum);
• Estmar 30, Marvelon, Regulon, Ovulastan Forte (21 tabletek, 0,03 mg ethinylestradiolum + 0,15 mg desogestrelum);
• Levomine, Microgynon, Rigevidon (21 tabletek, 0,03 mg ethinylestradiolum + 0,15 mg levonorgestrelum);
• Aidee, Atywia, Bonadea, Dionelle, Dorin, Jeanine (21 tabletek, 0,03 mg ethinylestradiolum + 2 mg dienogestum);
• Angiletta, Belara, Cleosensa, Madinette (21 tabletek, 0,03 mg ethinylestradiolum + 2 mg chlormadinoni acetas);
• Asubtela, Axia Forte, Lesine, Midiana, Sidretella 30, Yasmin (21 tabletek, 0,03 mg ethinylestradiolum + 3mg drospirenonum);
• Liberelle (21 tabletek, 0,035 mg ethinylestradiolum + 0,25 mg norgestimatum);
• Milvane (21 tabletek, 6 tabl. – 0,05 mg gestodenum + 0,03 mg ethinylestradiolum; 5 tabl. – 0,07 mg gestodenum + 0,04 mg ethinylestradiolum; 10 tabl. – 0,1 mg gestodenum + 0,03 mg ethinylestradiolum);
• Triquilar (21 tabletek, 6 tabl. – 30 mcg ethinylestradiolum + 50 mcg levonorgestrelum ; 5 tabl. – 40 mcg ethinylestradiolum + 75 mcg levonorgestrelum; 10 tabl. – 30 mcg ethinylestradiolum + 125 mcg levonorgestrelum);
• Axia Conti, Daylette, Lesiplus, Mywy, Naraya Plus, Yaz, Vibin Mini, Vixpo (24 tabl. + 4 tabl. placebo, 0,02 mg ethinylestradiolum + 3 mg drospirenonum);
• Orlifique (21 tabl. + 7 tabl. placebo, 0,02 mg ethinylestradiolum + 0,1 mg levonorgestrelum);
• Qlaira (26 tabl. + 2 tabl. placebo, 2 tabl. – 3 mg estradiolum; 5 tabl. – 2 mg estradiolum i 2 mg dienogestum; 17 tabl. – 2 mg estradiolum i 3 mg dienogestum; 2 tabl. – 1 mg estradiolum);
• Vibin (21 tabl. + 7 placebo, 0,03 mg ethinylestradiolum + 3 mg drospirenonum);
• Atywia Daily (21 tabl. + 7 tabl. placebo, 0,03 mg ethinylestradiolum + 2 mg dienogestum).

Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe dostępne w Polsce, to: Azalia, Cerazette, Dessette Mono, Diamilla, Limetic, Ovulan, Symonette (28 tabletek, 0,075 mg desogestrelum).

Jak odstawić tabletki antykoncepcyjne?

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych najlepiej skonsultować z lekarzem. Jeśli nie jesteś pewna, jak odstawić tabletki antykoncepcyjne – umów się na wizytę, by dowiedzieć się, w jaki sposób powinien przebiegać ten proces i czego możesz się spodziewać po odstawieniu.

Tabletki antykoncepcyjne a używki

Przyjmując tabletki antykoncepcyjne, należy zachować ostrożność w przyjmowaniu jakichkolwiek używek. Niektóre z nich mogą mieć wpływ na działanie pigułek, a inne – na zdrowie kobiety.

Tabletki antykoncepcyjne a alkohol

Sam alkohol nie ma wpływu na skuteczność pigułek, ale wpływa na świadomość kobiety, która pod jego wpływem może np. pominąć dawkę. Ponadto wymioty, do których prowadzi nadmierne spożycie alkoholu, mogą osłabiać działanie tabletek antykoncepcyjnych.

Tabletki antykoncepcyjne a palenie papierosów

Palenie dużej ilości tytoniu ma ogromny wpływ na zdrowie kobiety. Szczególnie groźne jest właśnie w połączeniu z przyjmowaniem antykoncepcji hormonalnej. Zawarte w papierosach substancje zagęszczają krew, co z kolei może prowadzić do powstawania zakrzepów.

Tabletki antykoncepcyjne a marihuana

Nie przeprowadzono konkretnych badań potwierdzających negatywny wpływ marihuany na działanie tabletek antykoncepcyjnych.

Tabletki antykoncepcyjne – wady i zalety

Tabletki antykoncepcyjne są najpopularniejszą formą antykoncepcji hormonalnej. Wybiera je ponad 20 procent kobiet zabezpieczających się przed ciążą. Zdecydowanie mniej kobiet decyduje się na plastry antykoncepcyjne, krążki dopochwowe czy implanty podskórne antykoncepcyjne.

Tabletki antykoncepcyjne dzielą się na jedno- i dwuskładnikowe. Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe zawierają tylko progestagen, a dwuskładnikowe dodatkowo estrogen. Większość tabletek antykoncepcyjnych dostępnych na rynku zawiera dwa składniki – progestageny i estrogeny, które znajdują się w tabletkach w różnych proporcjach.

Tabletki antykoncepcyjne można też podzielić na jedno-, dwu- i trzyfazowe. Tabletki antykoncepcyjne jednofazowe mają taki sam skład, a dwu- i trzyfazowe różne stężenie hormonów w zależności od dnia cyklu.

Tabletki antykoncepcyjne – wady

Najczęściej wskazywane wady tabletek antykoncepcyjnych to szereg skutków ubocznych, jakie mogą wywołać. Część pań stosujących doustne, hormonalne środki antykoncepcyjne narzeka na przyrost masy ciała. Jest to zwykle związane z zatrzymaniem się wody w organizmie. Częstym negatywnym skutkiem tabletek antykoncepcyjnych są wahania nastrojów. Wśród wad antykoncepcji hormonalnej wymienia się również bóle głowy.

Tabletki antykoncepcyjne – zalety

Jakie są główne zalety tabletek antykoncepcyjnych? Z jednej strony  mogą powodować przyrost masy ciała, ale z drugiej wpływać na powiększenie gruczołów piersiowych, co wiele pań postrzega jako zaletę doustnej antykoncepcji hormonalnej. Niekiedy tabletki antykoncepcyjne stosuje się w celu wyregulowania cyklu menstruacyjnego lub zmniejszenia dolegliwości związanych z PMS. Zalety tabletek antykoncepcyjnych to także mniejsze ryzyko wystąpienia anemii oraz osteoporozy.

Recepta na tabletki antykoncepcyjne online

Na tabletki antykoncepcyjne może zostać wystawiona e-recepta. Antykoncepcja podlega ograniczeniom sprzedaży, ale z jej zakupem nie będziesz miała żadnego problemu, jeśli podczas wizyty w aptece podasz kod swojej recepty i numer PESEL.

Tabletki antykoncepcyjne to skuteczna metoda zapobiegania ciąży. Skonsultuj się z lekarzem, by pomógł Ci odpowiednio dobrać lek do sytuacji życiowej i zdrowotnej. Pamiętaj – by wykupić tabletki antykoncepcyjne, recepta na tabletki antykoncepcyjne jest niezbędna.

Umów się na wizytę:

Ginekolog

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

Recepta online

Poczytaj więcej o antykoncepcji:

Jak dobrać tabletki antykoncepcyjne?

Formy i metody antykoncepcji

Skutki uboczne tabletek antykoncepcyjnych

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych

Poszerz swoją wiedzę:

Wszystkie artykuły: Antykoncepcja