Cykl miesiączkowy (menstruacyjny): wszystko, co powinnaś wiedzieć

Konsultacja z e-receptą Lek. rodzinny Specjalista

Jakie są fazy cyklu menstruacyjnego? Kiedy przypadają dni i bezpłodne? Ile trwa cykl miesiączkowy? Czym jest ten tajemniczy kalendarz dni płodnych i niepłodnych? Czy jest tym samym, co kalkulator owulacji? Odpowiedzi na te pytania to wiedza, którą musi mieć każda kobieta, począwszy od pierwszej miesiączki aż do okresu przekwitania (menopauzy).

Taka wiedza nie tylko pozwoli Ci łatwiej zaplanować ciążę, ale przede wszystkim dokładnie obserwować swój organizm.

Jest to niezwykle ważne, aby być czujnym na nawet najmniejsze zmiany w cyklu, które mogą świadczyć, np. o problemach z układem hormonalnym.

Zmian w ciele kobiety podczas miesiąca jest naprawdę wiele, ale czy wiesz, że w tym czasie w Twoim organizmie dochodzi aż do czterech różnych procesów?

Ten tekst napisałam po to, żebyś mogła je lepiej zrozumieć.

Cykl menstruacyjny, czyli miesiączkowy: czym jest i z czego się składa

Cykl miesiączkowy, jak sama nazwa sugeruje, składa się z czterech faz w miesiącu, w trakcie których Twój organizm przygotowuje się do uwolnienia dojrzałej komórki jajowej, jej zapłodnienia i utrzymania ciąży.

Powtarzający się według podobnego schematu cykl menstruacyjny oznacza, że Twój układ hormonalny i rozrodczy funkcjonuje prawidłowo.

Sama długość cyklu menstruacyjnego liczy się od pierwszego dnia krwawienia do ostatniego dnia przed następną miesiączką. 

Cykl miesiączkowy składa się z następujących faz:

• cyklu jest krwawienia miesięcznego (menstruacja),
• potem następuje faza folikularna,
• pojawia faza owulacyjna,
• cykl kończy faza lutealna (inaczej faza ciałka żółtego).

Każda z nich przygotowuje Twoje ciało na inny etap.

Jakich kobiet to dotyczy?

Tak naprawdę dotyczy to kobiet począwszy od pierwszej miesiączki aż do procesu przekwitania, czyli menopauzy.

Przyjmuje się, że w Polsce pierwsza miesiączka przypada średnio około 12-13 roku życia.

Menopauza z kolei przypada u Polek średnio między 45-55 rokiem życia.

Długość cyklu miesiączkowego, jak i to, kiedy pojawi się pokwitanie oraz przekwitanie, zależy od wielu czynników, w tym między innymi uwarunkowań genetycznych, czynników środowiskowych, stanu zdrowia oraz miejsca zamieszkiwania.

Jeśli np. Twoja mama weszła w okres menopauzy około 50 roku życia, dosyć prawdopodobne jest to, że u Ciebie będzie podobnie.

Warto wiedzieć, w jakim okresie zaczęły przekwitać kobiety w Twojej rodzinie, jednak oczywiście biorąc pod uwagę te dane musisz spojrzeć również na swój tryb życia.

Faza pierwsza cyklu miesięcznego: menstruacja

U dorosłej kobiety miesiączka trwa zazwyczaj od trzech do pięciu dni.

Nie przejmuj się jednak, jeśli u Ciebie jest to więcej lub mniej dni, to uśredniony czas, podczas którego kobieta przechodzi okres.

Może być również tak, że u Ciebie co miesiąc występuje 2-dniowe krwawienie lub przeciwnie – krwawisz przez tydzień.

Jeśli taka sytuacja ma miejsce dłuższy czas i Twój lekarz nie widzi w tym nic niepokojącego – Ty również nie powinnaś.

Nie zmienia to jednak faktu, że powinnaś obserwować swoje ciało i zwracać uwagę na zmianę długości trwania okresu, ponieważ może to sugerować zmiany w funkcjonowaniu Twojej gospodarki hormonalnej.

Ale czym ta menstruacja właściwie jest?

Do okresu i krwawienia dochodzi wtedy, kiedy błona śluzowa (endometrium) Twojej macicy się złuszcza.

Choć może wydawać się tej krwi naprawdę dużo, to prawidłowa utrata krwi w czasie miesiączki wynosi od 20 do 100 ml, a średnio to około 50 ml.

Podczas menstruacji możesz odczuwać także dużo różnych, innych objawów (poza krwawieniem).

Jakich?

Na przykład bóle brzucha czy pleców.

Do tego wszystkiego dosyć często dochodzą wahania nastroju czy zachcianki, np. na niezdrowe jedzenie.

Co ciekawe, wiele kobiet podczas okresu ma np. zwiększone libido.

Ma to swoje uzasadnienie w tym, że zwiększone przekrwienie Twoich narządów płciowych powoduje, że możesz intensywniej reagować na bodźce seksualne w tym stanie.

Choć oczywiście uprawianie seksu w trakcie okresu to bardzo indywidualna sprawa, to jednak jeśli dla Ciebie i Twojego partnera jest to ok, to… dlaczego nie?

Pamiętaj, że w tym stanie powinnaś przede wszystkim robić to, na co masz ochotę i unikać tego, z czym nie czujesz się dobrze.

Nie musisz katować się ciężkim treningiem, jeśli nie masz na to siły czy ochoty, za to zawsze możesz pójść na spacer.

Faktycznie w tym czasie kobiety dosyć często mają naprzemienne humory (chociaż najczęściej kojarzone jest to z PMS-em), ale pamiętaj, że za chwilę to wróci do normy.

Czy możesz zajść w ciążę podczas okresu?

Teoretycznie jest na to szansa, jednak praktycznie dzieje się to niezwykle rzadko, zazwyczaj wtedy, kiedy cykle miesiączkowe są bardzo nieregularne lub też bardzo krótkie.

Okres to u kobiety faza niepłodności względnej.

Dlaczego?

W tym czasie szyjka macicy jest ściśle zamknięta, a w kolejnych dniach pojawia się śluz, który jest lepki i gęsty, ale jednocześnie jest go stosunkowo mało, żeby zagnieździły się w nim plemniki.

Bo musisz wiedzieć, że śluz, który pojawia się w Twojej macicy, nie jest przypadkowy.

To właśnie jego konsystencja pomaga utrzymać plemniki przy życiu, żeby dotarły do komórki jajowej.

Podczas miesiączki możesz też mieć niższą temperaturę ciała – około 36 stopni – co według nauki wskazuje właśnie na dni niepłodne.

Druga faza cyklu, czyli faza folikularna

Druga faza cyklu to tzw. faza pęcherzykowa lub faza proliferacyjna czy faza folikularna – nazw jest naprawdę sporo.

W miarę uregulowanych cyklach trwa ona około 9-11 dni.

Chociaż jest to faza niepłodności względnej, to nadal możesz zajść w ciążę, zwłaszcza pod koniec tej razy (na granicy dni płodnych).

W tym czasie endometrium (które złuszczyło się podczas okresu) odbudowuje się i przygotowuje na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej.

Jednocześnie w jajniku pod wpływem hormonu folikulotropowego (FSH) dochodzi do wzrostu pęcherzyków Graffa oraz wydzielania estrogenu.

Dlaczego w jajniku, a nie jajnikach?

Dlatego, że zazwyczaj podczas jednego cyklu bardziej aktywny jest jeden jajnik, a w następnym cyklu większą aktywnością wykaże się ten drugi.

Szyjka macicy w tej fazie stopniowo się rozwiera i rozpoczyna się większa produkcja śluzu szyjkowego, który staje się gęsty i rozciągliwy, stwarzając plemnikom idealne warunki, żeby przeczekały do momentu owulacji.

Plemniki są w stanie przetrwać w organizmie kobiety od 48 do 72 godzin – to naprawdę robi wrażenie.

W drugiej części fazy pęcherzykowej, na 2-3 dni przed owulacją pojawia się duża szansa na zajście w ciążę.

W tym czasie najczęściej dojrzewa tylko jeden z pęcherzyków, który pęka i uwalniana jest komórka jajow.

Kiedy jednocześnie dojrzewają dwa lub więcej pęcherzyków, a dojdzie wtedy do zapłodnienia, możesz zajść w ciążę bliźniaczą lub mnogą.

Trzecia faza cyklu, czyli faza owulacyjna (cykl owulacyjny)

Owulacja to kluczowy moment w całym cyklu. To gotowość komórki jajowej do zapłodnienia. U większości ssaków owulacja jest związana z rują, czyli okresową gotowością samicy do kopulacji. U człowieka owulacja jest ukryta, chociaż kobieta odczuwa pewne dolegliwości związane z tą fazą cyklu owulacyjnego. Na ich podstawie zwolennicy naturalnych metod planowania rodziny określają dni płodne.

Objawy owulacyjne są wykorzystywane w takich metodach jak: metoda termiczna czy metoda obserwacji śluzu Billingsów. Pamiętajmy jednak, że dopiero obserwacja prowadzona przez co najmniej trzy miesiące pozwoli dokładniej określić, kiedy przypada owulacja. Warto też  przy tym pamiętać, że naturalne metody planowania rodziny mogą być zawodne, ponieważ na cykl i jego regularność wpływa wiele czynników, takich jak stres, choroba (nawet zwykła infekcja), zmiana klimatu. Biologiczny zegar kobiety może wtedy funkcjonować nieregularnie, więc nie zawsze kobieta potrafi określić moment owulacji.

Do typowych objawów owulacji należą:

Charakterystyczna wydzielina z szyjki macicy. W trakcie owulacji śluz jest lepki, przezroczysty, rozciągliwy i przypomina w wyglądzie białko jaja kurzego.

Podwyższona temperatura ciała. Chwilę po jajeczkowaniu temperatura ciała wzrasta i utrzymuje się na podwyższonym poziomie przez kolejne dwa tygodnie, aż do pierwszego dnia krwawienia.

Ból owulacyjny odczuwany w podbrzuszu, zazwyczaj tylko z jedną ze stron. Co miesiąc może to być inna strona. Dolegliwość przypominająca raczej krótkotrwałe kłucie niż przewlekły ból jest związana z pęknięciem pęcherzyków Graafa. Ból możne być odczuwalny przez kilka godziny, a nawet kilka dni. Wzrost estrogenów sprawia, że w czasie owulacji kobiety często odczuwają tkliwość brodawek.

Plamienie owulacyjne - to raczej skąpe plamienie, które trwa nie dłużej niż dwa dni i wskazuje na to, że kobieta jest płodna. Nie u każdej kobiety jest widoczne krwawienie w czasie owulacji, dlatego nie jest to zbyt skuteczna metoda na wyznaczanie dni płodnych. Delikatne krwawienie w połowie cyklu może wynikać z pękającego dojrzałego pęcherzyka Graafa, który uwalnia komórkę jajową.

Zmiany szyjki macicy - podczas owulacji szyjka macicy staje się miękka i odgięta do przodu, w innych fazach cyklu owulacyjnego, kiedy przypadają dni niepłodne zazwyczaj jest twarda i odchylona do tyłu.  

Cykl owulacyjny - dni płodne

Dojrzała komórka jajowa, która została uwolniona z pęcherzyka Graafa do jajowodu żyje tylko 24 godziny. Mamy więc niewiele czasu, żeby doszło do zapłodnienia. Jednak dzięki temu, że plemniki mogą przeżyć w drogach rodnych kobiety 72 godziny, okres dni płodnych rozciąga się na kilka dni przed przewidywanym jajeczkowaniem i po owulacji.

W którym dniu cyklu jest owulacja?

Owulacja jest jedną z czterech następujący po sobie faz cyklu owulacyjnego (faza menstruacji, faza folikularna, faza owulacji, faza lutealna). Nie u każdej kobiety owulacja przypada w tym samym momencie, błędnie więc się sądzi, że pojawia się ona w połowie cyklu miesiączkowego.

Owulacja występuje dokładnie 14 dni przed pierwszym dniem krwawienia, czyli pierwszym dniem kolejnego cyklu. Oznacza to, że rzeczywiście wystąpi ona w połowie cyklu, ale tylko wtedy, kiedy jest on niezwykle regularne i wynosi 28 dni. A tymczasem nie u wszystkich kobiet cykl przebiega książkowo. Cykle, które trwają od 23 do 35 dni nadal są normą, a w tym przypadku owulacja nie przypadnie na połowę cyklu.

Cykl 30 dniowy, kiedy owulacja?

Jeśli cykl trwa 32 dni, to owulacja wypadnie w 18 dniu (32 – 14 = 18), jeśli trwa 30 dni przypadnie w 16 dniu cyklu miesiączkowego.

Cykl 24 dniowy, kiedy owulacja?

Przy cyklu 24-dniowym owulacja nastąpi już w 10 dniu cyklu miesiączkowego (24 – 14 = 10). 

Czwarta faza miesięcznego cyklu kobiety, czyli faza lutealna

Kiedy zakończy się faza owulacji w Twoim organizmie, to pęknięty pęcherzyk Graffa przekształca się w tzw. ciałko żółte.

Faza ciałka żółtego trwa standardowo 13-15 dni i jest to faza niepłodności bezwzględnej.

Tak, to są dni niepłodne.

Jeśli nie doszło do zapłodnienia podczas owulacji, to po tym czasie ciałko żółte zanika.

Zanim jednak to się stanie, komórki ciałka żółtego produkują progesteron, który umożliwia rozrost śluzówki macicy. 

To właśnie progesteron odpowiada za utrzymanie ciąży, a więc jest to niezwykle ważny hormon w tej fazie cyklu.

W czwartej fazie dochodzi także do wielu zmian w Twoim ciele, przygotowujących organizm do przyjęcia potencjalnej zapłodnionej komórki jajowej i rozwoju ciąży.

Dzieje się to nie tylko w macicy, ale także w gruczołach piersiowych i pochwie.

Jeśli jednak nie dojdzie do zapłodnienia, to ciałko żółte zanika, poziom progesteronu spada i zaczyna się kolejny cykl miesiączkowy.

U niektórych kobiet ciałko żółte nie produkuje odpowiedniej ilości progesteronu i dochodzi do tzw. niedomogi lutealnej. 

Wahania progesteronu bądź też nieodpowiedni poziom tego hormonu może prowadzić do trudności z zajściem lub utrzymaniem ciąży.

Co może na to wskazywać?

Najczęściej występuje to u kobiet, które zmagają się z niepłodnością, plamieniami przedmiesiączkowymi, poronieniami, miały przedwczesne porody, zdiagnozowano u nich zespół policystycznych jajników lub hiperprolaktynemię.

Problem ten dotyczy najczęściej kobiet po 30. roku życia – jeśli jesteś w tej sytuacji, pamiętaj, że jest na to rada.

Jeśli starasz się o dziecko, to Twój lekarz pewnie zaleci Ci stosowanie odpowiednich dawek progesteronu, aby zapobiec ewentualnym poronieniom, bądź też aby wyrównać poziom progesteronu umożliwiający zajście w ciążę.

Jak hormony wpływają na cykl miesiączkowy?

Zmiany stężenia hormonów płciowych i interakcje między nimi, sprawiają, że Twój cykl wyglądają następująco:

podwzgórze (część mózgu, która koordynuje działania hormonów) uwolnienia hormon uwalniający gonadotropinę;

hormon uwalniający gonadotropinę z kolei stymuluje przysadkę mózgową do produkcji dwóch hormonów: luteinizującego i folikulotropowego;

hormon luteinizujący i hormon folikulotropowy stymulują jajniki;

w jajniku produkowane są żeńskie hormony: estrogen i progesteron, które ostatecznie kontrolują miesiączkę.

Czy kobieta jest płodna przez cały cykl miesięczny?

Kobieta jest płodna w całym cyklu menstruacyjnym tylko kilka dni.

Cykl miesiączkowy pod kątem płodności kobiety można podzielić na trzy etapy:

fazę niepłodności względnej, która występuje przed owulacją;

płodność – choć sama owulacja trwa zaledwie 1 dzień, to ważna jest także długość życia komórki jajowej oraz plemników po dostaniu się do dróg rodnych kobiety, dlatego możesz zajść w ciążę przez 6-9 dni w ciągu miesiąca;

niepłodność poowulacyjna – trwa do pierwszego dnia miesiączki, to czas, kiedy zajście w ciąże jest teoretycznie niemożliwe.

Najlepszy moment na poczęcie dziecka to trzecia faza, czyli owulacja, kiedy ma miejsce uwolnienie komórki jajowej.

Jajeczkowanie w regularnym cyklu, w zależności od jego długości przypada na inne dni, np.:

●      cykl 26-dniowy – dni płodne od 6 do 15 dnia cyklu miesięcznego;

●      cykl 28-dniowy – dni płodne od 10 do 19 cyklu miesięcznego;

●      cykl 29-dniowy – dni płodne od 9 do 18 dnia cyklu miesięcznego;

●      cykl 30-dniowy – dni płodne od 10 do 19 dnia cyklu miesięcznego;

●      cykl 31-dniowy – dni płodne od 11 do 20 dnia cyklu miesięcznego.

Endometrium w poszczególnych fazach cyklu miesięcznego

Grubość endometrium, czyli błony śluzowej macicy zmienia się podczas cyklu miesięcznego kobiety, pod wpływem działania hormonów – estrogenu i progesteronu.

Błona śluzowa macicy rozrasta się, gdy dochodzi do dojrzewania pęcherzyków Graafa, a endometrium przygotowuje się wtedy do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej.

Jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia w drugiej fazie cyklu menstruacyjnego, to progesteron hamuje dalszy rozrost błony śluzowej i doprowadza do jej złuszczenia w trakcie krwawienie miesiączkowego.

Przyjmuje się, że u zdrowej kobiety, w różnych fazach jej życia, endometrium powinno mieć grubość:

od 0,3 do 0,5 mm – u dziewcząt przed okresem dojrzewania;

od 7 do 9 mm – u kobiet miesiączkujących w okresie okołoowulacyjnym;

do 15 mm – u kobiet w drugiej fazie cyklu;

od 5 do 8 mm - u kobiet okresie pomenopauzalnym, gdy stosują hormonalna terapię zastępczą.

Prawidłowy przyrost endometrium w fazach cyklu kobiety jest naprawdę ważny.

Niestety każdy nadmierny rozrost endometrium (tzw. endometrioza) jest wskazaniem do interwencji medycznej.

Wiele kobiet zmagających się z endometriozą cierpi z powodu różnych dolegliwości nie tylko podczas okresu (który w tym stanie może przedłużać się nawet do parunastu dni), ale także innych faz cyklu.

Mogą mieć one także trudności z zajściem w ciążę.

Niestety nie są znane do tej pory przyczyny nadmiernego przyrostu endometrium.

Zaburzenia w cyklu miesięcznym, czyli…

Problemy związane z prawidłowym funkcjonowaniem Twojego cyklu miesięcznego można nazwać ogólnie – zaburzeniami cyklu.

Mogą być powiązane ze złym funkcjonowaniem gospodarki hormonalnej, a także zmianami chorobowymi, które mogą zachodzić w Twoim ciele.

Na przykład nieprawidłowy wynik hormonu prolaktyny (która m.in. pobudza wzrost gruczołów sutkowych podczas ciąży i wywołuje laktację) może być spowodowany gruczolakiem przysadki mózgowej, która z kolei wpływa na cały proces hormonalny w cyklu miesiączkowym.

Takie zaburzenia oraz objawy, które dają (np. spóźniająca się parę tygodni miesiączkę) mogą zakłócać nie tylko codzienne życie, ale także powodować problemy z zajściem w ciążę. 

Zaburzenia miesiączkowania to m.in.:

• obfite krwawienie miesiączkowe (które się nasiliły);
• brak krwawienia miesiączkowego;
• bolesne miesiączkowanie;
• przedwczesna menopauza (pierwotna niewydolność jajników);
• zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS).

Niektóre zaburzenia są  związane z narządami rozrodczymi, jak np. zespół policystycznych jajników (PCOS).

Jest to zespół objawów, przy których występuje np. trądzik, nadwaga/otyłość, nadmiernie owłosienie ciała (hirsutyzm) a także zaburzenia miesiączkowania.

Jest to związane z występującymi na jajnikach licznymi pęcherzykami, które blokują prawidłową pracę jajników.

Pamiętaj, że każde odstępstwo od normy, którą od miesięcy czy lat (w zależności ile już miesiączkujesz) obserwujesz w swoim organizmie, powinno być dla Ciebie sygnałem do wizyty u lekarza ginekologa.

Jeśli okres masz od paru lat, a dopiero od 2-4 miesięcy coś się dzieje – zgłoś się do ginekologa.

Powinny Cię zaniepokoić nawet pozornie nieistotne kwestie, np. krótsze miesiączki, czy plamienie śródcykliczne.

Lepiej skonsultować się ze specjalistą, wykonać badania (cytologię i USG dopochwowe), aby upewnić się, że nie dzieje się nic poważniejszego.

Bolesne miesiączki: co może być przyczyną?

Wiele z kobiet niestety ma naprawdę bolesne miesiączki, jeśli nawet nie co miesiąc, to parę razy w roku.

Objawia się to silnymi i częstymi skurczami menstruacyjnymi oraz bólem typowo miesiączkowym.

Co może być przyczyną?

To zależy.

Tak naprawdę trzeba stwierdzić, czy przyczyna jest pierwotna (masz tak od pierwszej miesiączki), czy nabyta.

Bolesne miesiączki mogą być spowodowane, np. tyłozgięciem szyjki macicy, endometriozą czy mięśniakami macicy.

Inne możliwe przyczyny mogą obejmować:

• chorobę zapalną miednicy mniejszej;
• infekcję, guzy lub polipy w jamie miednicy.

Ważne, aby zwrócić na to uwagę od początku.

To znaczy, że jeśli pierwsze trzy okresy są dla dziewczyny naprawdę bolesne, to lepiej skontrolować to u ginekologa.

Oczywiście u każdej z kobiet mogą występować bolesne miesiączki, a objawy, których można się wtedy spodziewać, to:

• skurcze i ból w podbrzuszu;
• ból kręgosłupa lub ból promieniujący w dół nóg;
• ból zlokalizowany w lędźwiach;
• nudności i wymioty;
• biegunka;
• ogólne zmęczenie i osłabienie;
• bóle głowy i migreny.

Jak obliczyć cykl za pomocą kalkulatora dni płodnych?

W wyznaczaniu dni płodnych przy regularnych cyklach pomoże Ci kalkulator dni płodnych, czasami nazywanego kalkulatorem owulacji.

Pozwala on na:

• określenie fazy cyklu miesiączkowego,
• wskazanie zakresu dni płodnych i niepłodnych,
• pomaga w planowaniu ciąży,
• niekiedy na wskazanie dnia owulacji,
• śledzenie zmian w organizmie kobiety,
• bycie traktowanym jako metoda zapobiegania ciąży (np. przez uprawianie seksu wtedy, kiedy prawdopodobieństwo zajścia w ciążę jest najmniejsze) lub sprzyjająca zajściu w ciążę (np. przez uprawianie seksu wtedy, kiedy jest największe prawdopodobieństwo zajścia w ciążę).

Ale: jeśli stosujesz antykoncepcję hormonalną, która w sztuczny sposób reguluje Twój cykl, to te pomiary będą orientacyjne, a realnym kalendarzem miesiączki będzie... blister Twoich tabletek antykoncepcyjnych.

Więcej o tym w tekście o krwawieniu z odstawienia.

W kalkulator wystarczy wpisać datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki, średni czas trwania menstruacji i długość cyklu miesiączkowego.

W tej kwestii nieocenione w dzisiejszych czasach są jednak nowe technologie, czyli…

Sprzęt oraz wskaźniki, które ułatwiają dokonywanie codziennych pomiarów i szacowanie dni płodnych kobiety.

Oraz, na przykład, kalkulator dni płodnych w formie aplikacji na telefon.

Możesz w nim zaznaczać pierwszy dzień wystąpienia miesiączki, a także ile trwała, oraz czy miałaś jakieś dodatkowe dolegliwości, np. nudności, gorączkę, a może ból piersi.

Na podstawie Twoich zapisków aplikacja wylicza kiedy możesz spodziewać się następnej menstruacji, a także kiedy prawdopodobnie wystąpią u Ciebie dni płodne (otaczające dzień owulacji).

Wszystkie elektroniczne urządzenia dostępne na rynku (np. elektroniczne kalendarze czy kieszonkowe mikroskopy) działają podobnie jak aplikacje na telefon.

Im dłużej stosujesz daną metodę – tym bardziej efektywniej może ona mierzyć Twój cykl miesięczny.

Dodatkowo zacząć samodzielne obserwacje organizmu, które mogą Ci pomóc w określeniu terminu owulacji.

Jasne, możesz prowadzić własny kalendarz owulacji w formie notatek w telefonie lub terminażu, ale jednak aplikacja może dać Ci więcej informacji o działaniu Twojego organizmu.

W aptece znajdziesz także testy owulacyjne, najczęsciej w formie pasków, które po zanurzeniu w moczu w odpowiedniej fazie cyklu są w stanie okazać, że masz obecnie dni płodne.

Chodzi tutaj wzrost stężenia hormonu luteinizującego w moczu, którego ilość zwiększa się w czasie dni płodnych.

Za takie opakowanie pasków owulacyjnych możesz zapłacić od 8 do 30 zł.

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

E-recepta online

Lekarz rodzinny

Lekarz ginekolog

Udostępnij

Do znajomych

Tweetnij

Wyślij link