Krążek dopochwowy antykoncepcyjny: jak działa, skuteczność, skutki uboczne

Antykoncepcyjne pierścienie dopochwowe stanowią jeden z rodzajów antykoncepcji hormonalnej. Ich stosowanie jest szczególnie wygodne dla kobiet, które zapominają o przyjęciu tabletki lub dla których inne metody są nieodpowiednie przez względy medyczne czy estetyczne. Pierścienie umieszczane w pochwie, uwalniają hormony w sposób kontrolowany, zapewniając skuteczną ochronę przed niechcianą ciążą. Zalety krążka dopochwowego obejmują mniejsze wahania hormonów oraz możliwość jednoczesnego stosowania tamponów i leków dopochwowych. Jak je założyć, czy mogą wywołać skutki uboczne, jakie są wady i zalety takiej formy antykoncepcji? Na te pytania znajdziesz odpowiedzi w poniższym artykule.

Krążek dopochwowy – co to jest i jak wygląda?

Krążek dopochwowy antykoncepcyjny to metoda antykoncepcji, która jest alternatywą dla innych form antykoncepcji hormonalnej takich jak tabletki antykoncepcyjne, plastry antykoncepcyjne, hormonalne wkładki domaciczne czy zastrzyki hormonalne. Jest to forma odwracalnej antykoncepcji pozajelitowej. Warto również zwrócić uwagę na zalety związane z zastosowaniu pierścienia, takie jak mniejsze wahania stężenia hormonów w organizmie.

Antykoncepcyjny krążek dopochwowy jest to elastyczny, przezroczysty pierścień o średnicy zewnętrznej 54mm i grubości przekroju 4 mm, który umieszcza się w pochwie. Jego rdzeń, zbudowany z kopolimeru octanu etylenowinylowego, zapewnia niezbędną giętkość, co jest kluczowe dla komfortu użytkowania. Rdzeń zawiera żeńskie hormony płciowe etonogestrel i etynyloestradiol, które są stopniowo uwalniane do organizmu. Ważne jest, aby pamiętać, że krążek dopochwowy nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, dlatego w celu pełnej ochrony zaleca się stosowanie dodatkowych metod, takich jak prezerwatywy.

Krążek antykoncepcyjny – jak działa?

O tym, jak działa krążek antykoncepcyjny decydują zawarte w rdzeniu krążka hormony. Są one systematycznie uwalniane bezpośrednio do nabłonka pochwy, utrzymując stałe stężenie w organizmie przez okres trzech tygodni. Zapewnia to ciągłość ochrony antykoncepcyjnej i eliminuje konieczność codziennego przypominania sobie o przyjmowaniu tabletek.

Mechanizm działania opiera się na hamowaniu owulacji i zagęszczeniu śluzu szyjkowego, co utrudnia poruszanie się plemników.

Jak założyć krążek dopochwowy?

Stosując tę formę antykoncepcji, kobieta samodzielnie umieszcza pierścień w pochwie. O dokładną instrukcję jak założyć krążek dopochwowy możesz poprosić swojego ginekologa.

1. Aby prawidłowo umieścić krążek antykoncepcyjny, należy najpierw dokładnie umyć ręce. 
2. Następnie, przyjmując wygodną pozycję, taką jak: stanie w rozkroku, uniesienie jednej nogi czy przykucnięcie, należy chwycić krążek między kciukiem a palcem wskazującym i delikatnie wsunąć go do pochwy. 
3. Ważne jest, aby krążek był niewyczuwalny i stykał się z błoną śluzową pochwy, co oznacza, że nie musi być umieszczony bardzo głęboko, aby był skuteczny. 
4. Po założeniu krążka musi on pozostawać w pochwie nieprzerwanie przez 3 tygodnie.
5. Po 3 tygodniach stosowania należy usunąć krążek, w takim samym dniu tygodnia, w jakim był założony. Krążek antykoncepcyjny należy usunąć, zaczepiając palcem wskazującym o jego brzeg.
6. Następnie należy zrobić przerwę w stosowaniu krążka trwającą tydzień. W jej trakcie następuje krwawienie z odstawienia. Występuje ono zwykle po 2-3 dniach od usunięciu krążka. Po upływie tygodnia zakłada się nowy pierścień, nawet jeśli krwawienie całkowicie nie ustąpiło.
7. Należy regularnie sprawdzać obecność krążka w pochwie. W razie przypadkowego wypadnięcia krążka należy go umyć w zimnej lub letniej (nie gorącej) wodzie i niezwłocznie założyć ponownie. Jeśli krążek znajdował się poza pochwą przez czas krótszy niż 3 godziny, nie wpływa to na jego skuteczność antykoncepcyjną.

Ważną kwestią jest to, kiedy zakładać krążek dopochwowy pierwszy raz. Jeśli kobieta nie używała hormonalnej antykoncepcji w poprzednim cyklu, powinna zaaplikować pierścień antykoncepcyjny w pierwszym dniu menstruacji, albo między drugim a piątym dniem cyklu. W tym drugim przypadku, przez tydzień od aplikacji, zaleca się stosowanie dodatkowej ochrony, takiej jak metody barierowe (prezerwatywy). W sytuacji, gdy pacjentka przechodzi z innej hormonalnej metody antykoncepcji, moment założenia pierścienia będzie zależał od typu poprzednio stosowanego środka.

Krążek dopochwowy – skutki uboczne

Jak w przypadku każdego leku, stosowanie krążka dopochwowego niesie za sobą możliwość pojawienia się działań niepożądanych. Pełną listę skutków ubocznych krążka dopochwowego znajdziesz w ulotce dołączonej do opakowania leku.

Warto również zwrócić uwagę na możliwe problemy związane z aplikacją oraz odczuwaniem pierścienia dopochwowego podczas stosunku, co może wpływać na jakość życia intymnego użytkowników.

Do najczęstszych skutków ubocznych krążka antykoncepcyjnego należą:

• dyskomfort odczuwany w pochwie, powodujący niekiedy problemy w trakcie współżycia - zgłaszało 10-15% pacjentek
• ból głowy oraz zapalenie pochwy i upławy, zgłaszane przez 5-6% kobiet.

Kobiety stosujące pierścień antykoncepcyjny zgłaszały również:

Bóle brzucha, mdłości, świąd narządów płciowych, obniżenie nastroju, zmniejszenie popędu płciowego, ból piersi, ból miednicy, bolesne miesiączki, trądzik i zwiększenie masy ciała.

Krążek antykoncepcyjny – skuteczność

W badaniach klinicznych przeprowadzonych na kobietach w wieku od 18 do 40 lat na różnych kontynentach dowiedziono, iż skuteczność krążka antykoncepcyjnego jest równa skuteczności antykoncepcyjnej złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Współczynnik Pearla, który odnosi się do liczby ciąż na 100 kobiet w ciągu roku, potwierdziły skuteczność krążka dopochwowego. Zaledwie 0,64 na 100 kobiet stosujących tę metodę antykoncepcji dopochwowej przez rok zaszło w ciążę.

Ring antykoncepcyjny a okres

Podczas stosowania krążka antykoncepcyjnego okres jest skrócony i występuje głównie w czasie przerwy w stosowaniu (krwawienie z odstawienia).   Mogą jednak wystąpić nieregularne krwawienia, które zazwyczaj nie są powodem do niepokoju. Jednakże, jeśli takie krwawienia pojawiają się nagle po okresie regularnych cykli, warto skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia innych przyczyn.

Brak krwawienia z odstawienia nie musi oznaczać ciąży, szczególnie jeśli ring dopochwowy był używany prawidłowo, ale w przypadku jakichkolwiek wątpliwości zaleca się wykonanie testu ciążowego.

Krążek dopochwowy a współżycie

W większości przypadków prawidłowo umieszczony krążek dopochwowy nie ma wpływu na komfort podczas współżycia. Krążek jest niewyczuwalny podczas stosunku. 

Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy pacjentka odczuwa dyskomfort w trakcie stosunku lub obawę o przesunięcie się krążka. Ring antykoncepcyjny może się nieznacznie przemieścić, lecz nie stanowi to żadnego zagrożenia.

Jeśli pacjentka odczuwa znaczący dyskomfort związany z obecnością krążka, może go usunąć przed odbyciem stosunku. Trzeba jednak pamiętać, aby umieścić krążek z powrotem w pochwie przed upływem 3 godzin. Takie postępowanie pozwoli zachować jego skuteczność antykoncepcyjną.

Krążek dopochwowy w ciąży

Nie należy stosować krążka dopochwowego w ciąży. Jeśli kobieta w trakcie terapii krążkiem zajdzie w ciążę, powinna niezwłocznie przerwać jego stosowanie.

Badania nie wykazały jednoznacznie, aby użycie krążka we wczesnym etapie ciąży zwiększało ryzyko defektów urodzeniowych lub miało działanie uszkadzające płód.

Po porodzie, krążki antykoncepcyjne mogą być stosowane po upływie czterech tygodni, ale ich użycie nie jest rekomendowane w przypadku kobiet karmiących piersią, gdyż może wpływać na ilość i skład mleka matki.

Cena krążka dopochwowego

Pamiętaj, że aby wykupić krążek w aptece musisz posiadać ważną receptę/e-receptę.

Cena krążka antykoncepcyjnego waha się od 30 do 90 zł za sztukę. Na cenę krążka dopochwowego mają wpływ:

• rodzaj, marka krążka dopochwowego
• ilość sztuk w opakowaniu (1 lub 3).

Zalety i wady krążków dopochwowych

Zalety:

• Krążek antykoncepcyjny to nowoczesna metoda kontroli urodzeń, która nie wymaga Twojej codziennej uwagi.
• Zalety krążka dopochwowego obejmują mniejsze wahania hormonów, brak ogólnoustrojowych skutków ubocznych, a także możliwość jednoczesnego stosowania tamponów i leków dopochwowych. Krążek zachowuje skuteczność antykoncepcyjną nawet w przypadku wymiotów lub biegunki.
• Wystarczy aplikować go tylko raz na cztery tygodnie, co zapewnia wygodę i zmniejsza ryzyko pominięcia przyjęciu leku jak to ma miejsce przy codziennym stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych.
• Dzięki temu, że jest to preparat stosowany miejscowo, nie wpływa na inne przyjmowane leki, co jest szczególnie ważne dla osób stosujących różnorodne terapie.
• Ponadto, jego działanie nie jest zakłócane przez problemy gastryczne, co czyni go niezawodnym nawet w przypadku wystąpienia np. biegunki czy wymiotów, które mogą wpłynąć na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych.
• Pierścień jest również najlepszym wyborem dla pacjentek z przewlekłymi chorobami układu pokarmowego, takimi jak choroba Crohna czy zespół jelita drażliwego, ponieważ wchłanianie substancji czynnych nie zależy od procesów zachodzących w przewodzie pokarmowym.
• Dodatkowo, jest to metoda mniej obciążająca dla wątroby, ponieważ hormony są uwalniane bezpośrednio do krwiobiegu, nie podlegając metabolizmowi wątrobowemu.
• Niewielka zawartość hormonów zmniejsza ryzyko złego samopoczucia i działań niepożądanych takich jak zmiany nastroju czy mdłości.
• Krwawienia międzymiesiączkowe są krótsze i mniej obfite niż w przypadku stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych.

Wady:

• Stosowanie dopochwowego krążka antykoncepcyjnego jest popularną metodą kontroli urodzeń, która oferuje wiele korzyści, ale jak każda metoda, ma również swoje ograniczenia.
• Jednym z problemów jest dyskomfort, który niektóre kobiety mogą odczuwać w wyniku nieprawidłowego umieszczenia krążka. Może to prowadzić do uczucia obecności ciała obcego w pochwie i być szczególnie uciążliwe podczas codziennych aktywności.
• Dodatkowo, kobiety z pewnymi nieprawidłowościami anatomicznymi mogą napotkać trudności w stosowaniu tej metody, co wymaga konsultacji z lekarzem ginekologiem w celu znalezienia najbardziej odpowiedniej formy antykoncepcji.
• Wypadanie krążka jest kolejnym wyzwaniem, niekiedy występującym nawet przy prawidłowej aplikacji. Jest to nie tylko kłopotliwe, ale również może przerwać ciągłość ochrony antykoncepcyjnej i zwiększać ryzyko nieplanowanej ciąży.
• Krążek dopochwowy nie zapewnia ochrony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (STDs), co wymaga stosowania dodatkowych środków ochronnych, takich jak prezerwatywy, podczas stosunków seksualnych.
• Zgodnie z opinią większości par na temat krążka dopochwowego, jego obecność podczas stosunku jest niewyczuwalna. Jednak w niektórych przypadkach obecność krążka jest odczuwalna i to w stopniu, w którym obniża przyjemność zbliżenia.

Zaleca się, aby przed podjęciem decyzji o stosowaniu krążka antykoncepcyjnego, skonsultować się z lekarzem, który może ocenić indywidualne potrzeby i warunki zdrowotne, a także omówić wszystkie za i przeciw tej metody. Taka konsultacja może również pomóc w ustaleniu, czy krążek jest odpowiedni dla danego stylu życia i preferencji antykoncepcyjnych.

Krążek dopochwowy to nowoczesna i wygodna metoda antykoncepcji, która zyskuje coraz większą popularność. Jego skuteczność jest porównywalna z tabletkami antykoncepcyjnymi i plastrami antykoncepcyjnymi. Krążek dopochwowy jest łatwy w użyciu i nie wymaga codziennego pamiętania o jego stosowaniu, co jest dużym ułatwieniem dla wielu kobiet.

Jednak, jak każda metoda antykoncepcji, krążek dopochwowy może mieć skutki uboczne i przeciwwskazania. Dlatego przed jego zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem, aby upewnić się, że jest to odpowiednia metoda antykoncepcji dla danej osoby. Dzięki temu można uniknąć ewentualnych problemów zdrowotnych i cieszyć się pełnym komfortem stosowania tej nowoczesnej metody antykoncepcji.

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

E-recepta online

Lekarz rodzinny

Lekarz ginekolog

Tabletki antykoncepcyjne: konsultacja z e-receptą

Tabletka dzień po: konsultacja z e-receptą

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.