Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych: co się dzieje po odstawieniu, jakie badania warto zrobić, objawy i skutki odstawienia
Autor: Przychodnia Dimedic / Artykuł konsultowany z lek. med. Sylwia Jankowska
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych powinno być dobrze przemyślanym krokiem, ponieważ organizm przyzwyczajony do stałej codziennej dawki może się zbuntować i każde zaburzenie w układzie hormonalnym będzie wiązało się ze skutkami ubocznymi.
Objawami odstawienia tabletek może być trądzik, łojotok skóry głowy oraz bolesne i nieregularne miesiączki.
W większości przypadków są to objawy sprzed czasu brania tabletek antykoncepcyjnych.
Bowiem inne poza działaniem antykoncepcyjnym, wskazania do stosowania tabletki dwuskładnikowej to właśnie trądzik i łojotok skóry, bolesne i obfite miesiączki.
Tabletki antykoncepcyjne są jedną z najpewniejszych metod zapobiegania ciąży, dlatego korzysta z nich coraz więcej Polek.
Zdarza się jednak, że kobieta musi podjąć decyzję oodstawieniu tabletek antykoncepcyjnych.
Dzieje się tak zazwyczaj, kiedy planuje zajście w ciążę.
Kiedyś, gdy kobiety stosowały preparaty starszej generacji uważano, że powinny robić profilaktyczną przerwę także po 12-24 cyklach.
Teraz, kiedy preparaty zawierają o wiele niższe stężenie hormonów, nie ma medycznych wskazań co do tego, kiedy kobieta powinna odstawić tabletki antykoncepcyjne.
Wyjątkiem są sytuacje, kiedy pojawiają się niepokojące wyniki badań kontrolnych, które mogą być sygnałem, że u pacjentki może wystąpić ryzyko powikłań.
Czy wiesz, że Dimedic to nie tylko obszerna baza wiedzy, ale przede wszystkim przychodnia online?
Możesz skorzystać z pomocy lekarskiej 7 dni w tygodniu, również w niedziele i święta.
Szybko, dyskretnie, wtedy kiedy potrzebujesz :).
Zarezerwuj swoją teleporadę
Antykoncepcja hormonalna skutki uboczne
W trakcie przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych mogą pojawić się różne objawy, które mogą skłonić lekarza do zmiany rodzaju preparatu hormonalnego lub podjęcia decyzji o całkowitej rezygnacji z hormonalnej antykoncepcji.
Do niepokojących skutków brania tabletek antykoncepcyjnych można zaliczyć:
● migrenę
● zatrzymywanie wody w organizmie
● wzrost masy ciała
● obciążenia wątroby i zwiększone występowanie nowotworów łagodnych wątroby
● bóle piersi
● plamienie między cyklami
● nudności
● zaburzenia żołądkowo-jelitowe
● zmiany nastroju
● trądzik i łojotok
● powiększenie się żylaków
● powikłania zakrzepowo-zatorowe
● chorobę niedokrwienną serca
● nowotwory piersi
● wzrost stężenia tzw. złego cholesterolu i zmniejszenie stężenie „dobrego” cholesterolu
● podwyższony poziom potasu we krwi
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych może okazać się też konieczne u kobiet starszych niż 35 lat, które nie mogą poradzić sobie z nałogiem nikotynowym.
U pacjentek tych wzrasta bowiem ryzyko zawału serca i udaru mózgu.
Lekarz może zasugerować wtedy inną formę antykoncepcji - tabletkę jednoskładnikową (minipigułkę, tabletkę tylko progesteronową).
Zobacz też: Tabletki antykoncepcyjne na trądzik - wpływ i efekty
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych: dlaczego kobiety rezygnują z antykoncepcji hormonalnej?
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych jest najczęściej spowodowane chęcią posiadania dzieci.
Zdarza się, że kobiety rezygnują z doustnej antykoncepcji hormonalnej z powodu skutków ubocznych, które mogą towarzyszyć przyjmowaniu antykoncepcji hormonalnej.
Jeśli zażywasz tabletki antykoncepcyjne, mogą dokuczać Ci skutki uboczne takie jak:
- zatrzymanie wody w organizmie;
- spadek libido;
- tkliwość piersi;
- nasilająca się migrena;
- drażliwość i stany depresyjne;
- pogorszenie stanu cery – trądzik, łojotok;
- zaburzenia krzepnięcia.
Warto dodać, że tabletki nowej generacji wywołują mniej efektów ubocznych, niż starsze leki hormonalne.
Pamiętaj także, że odpowiednio dobrane tabletki antykoncepcyjne nie powinny wywoływać u Ciebie żadnych działań niepożądanych.
Jeśli jednak doskwierają Ci jakieś skutki uboczne, powinnaś pomyśleć o zmianie tabletek antykoncepcyjnych na inne, zamiast od razu z nich rezygnować.
Oczywiście wybór odpowiedniej formy antykoncepcji hormonalnej zawsze powinien być poprzedzony badaniami oraz szczegółowym wywiadem z pacjentem.
Ta wiedza pozwala nakierować ginekologa na to, jaki sposób zabezpieczania się przed nieplanowaną ciążą będzie dla Ciebie najlepszy.
Czyli: dobranie najlepszej metody antykoncepcji dla Ciebie.
Jakie skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych mogą Cię spotkać?
Decydując się na branie tabletek antykoncepcyjnych powinnaś pamiętać, że nie tylko przyjmowanie, ale także ich odstawienie może wiązać się ze skutkami ubocznymi.
Dlatego decyzja o rezygnacji z doustnej antykoncepcji hormonalnej, podobnie jak decyzja o wyborze tej metody antykoncepcji, powinna być przez Ciebie dokładnie przemyślana.
Kobiety, które rezygnują z tabletek antykoncepcyjnych często wskazują problemy z:
- zaburzeniami cykli miesiączkowych;
- obfitymi i bolesnymi miesiączkami;
- zmniejszeniem piersi;
- wahaniami nastrojów;
- cerą (np. trądzik);
- wypadaniem i przetłuszczaniem się włosów.
Choć częściej słychać o negatywnych efektach ubocznych odstawienia tabletek antykoncepcyjnych, to zaprzestanie ich przyjmowania może mieć także pozytywne skutki.
Dlaczego?
Często doustna antykoncepcja hormonalna powoduje spadek libido, a jej odstawienie z kolei może się wiązać u Ciebie ze zwiększoną ochotą na seks.
Kobiety często także wskazują poprawę w ogólnym funkcjonowaniu organizmu, np. brak zatrzymywania się wody w organizmie, a co za tym idzie, także bardziej ustabilizowaną masa ciała.
Tabletki hormonalne mogą wpływać także na słabsze nawilżenie pochwy (zwłaszcza poprzez estrogeny zawarte w dwuskładnikowych tabletkach antykoncepcyjnych), co po odstawieniu może po prostu już nie być dla Ciebie problematyczne.
Jak odstawić tabletki antykoncepcyjne?
Gdy jednak odstawienie tabletek stanie się koniecznością, trzeba zrobić to w porozumieniu z lekarzem ginekologiem.
Bo tylko on pomoże przejść kobiecie przez ten proces tak, żeby skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych były jak najmniej dotkliwe i nie spowodowały rozregulowania gospodarki hormonalnej.
Trzeba pamiętać, że organizm przyzwyczajony do tego, że codziennie otrzymuje stałą dawkę hormonów, po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, może się zbuntować.
Dlatego najlepiej odstawienie antykoncepcji zaplanować tak, żeby wybrać wszystkie tabletki z listka i po prostu nie sięgać po nowe opakowanie.
Trzeba jednak liczyć się z tym, że samopoczucie po odstawieniu antykoncepcji może być nienajlepsze.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych – skutki uboczne
Skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych są sprawą indywidualną u każdej kobiety.
Wszystkie jednak wynikają ze zmian funkcjonowania układu hormonalnego.
W związku z tym może dojść do:
● okresowego zaburzenia w miesiączkowaniu (nieregularne cykle mogą się zdarzać nawet przez 6 miesięcy od odstawienie antykoncepcji)
● pogorszenia się kondycji włosów (przetłuszczania)
● zmian trądzikowych na skórze i łojotoku
● powrotu bolesnego miesiączkowania (zwłaszcza jeśli problem występował przed rozpoczęciem antykoncepcji hormonalnej)
● wahań nastroju
● zmniejszenia objętości piersi
Trzeba jednak pamiętać, że po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych kobieta może poczuć się lepiej:
● może odczuwać większą ochotę na seks i zwiększone libido,
● tzw. hormonalne wahania nastroju mogą ustąpić, (ang. mood swings),
● mogą ustąpić bóle piersi, związane z efektem zatrzymania wody.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych a waga
Miłym zaskoczeniem po odstawieniu tabletek może okazać się spadek wagi.
To jednak tylko efekt pozorny, wynikający z tego, że w organizmie dochodzi do wyregulowania gospodarki wodno-elektrolitowej.
Preparaty hormonalne zatrzymują wodę w organizmie i prowadzą do obrzęków i uczucia ciężkości.
Gdy po odstawieniu tabletek woda przestaje się gromadzić, w organizmie widoczny jest spadek wagi.
Poziom tłuszczu nadal jednak pozostaje na niezmienionym poziomie.
Zobacz też: Brak okresu po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych – przyczyny
Miesiączka (okres) a odstawienie tabletek antykoncepcyjnych
Najistotniejsza zmiana, jaka zajdzie w Twoim organizmie po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, to powrót miesiączki, a wielu przypadkach – nasilenie również objawów towarzyszących PMS-owi.
Co prawda kobiety, które zażywają jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne mają nieregularne krwawienia miesięczne, a niekiedy w ogóle przestają miesiączkować.
Natomiast w przypadku stosowania tabletek dwuskładnikowych robi się zwykle 7-dniową przerwę, w czasie której pojawia się tzw. krwawienie z odstawienia (które nie jest typową miesiączką).
Po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych (zarówno tych jednoskładnikowych, jak i dwuskładnikowych) zaczniesz po prostu ponownie miesiączkować i mieć owulację.
Pamiętaj jednak, że pierwsze krwawienie po odstawieniu tabletek nie jest typową miesiączką, tylko plamieniem po odstawieniu tabletek, które pojawia się mniej więcej po 2-4 dniach.
Powinnaś także zwrócić uwagę na fakt, że powrót do normalności może zająć Twojemu organizmowi nawet do 6 miesięcy.
W tym czasie Twoje cykle miesięczne mogą być nieregularne, a okresy bardziej obfite.
Nie zniechęcaj się, jeśli nie zajdziesz w ciążę od razu po odstawieniu tabletek.
Jeśli odstawiasz tabletki, bo chcesz zajść w ciążę, dobrze jest wcześniej wykonać szereg badań, np. USG dopochwowe i morfologię krwi, które pozwolą lekarzowi ocenić stan Twojego zdrowia przed planowanym zajściem w ciążę.
Może być tak, że zaobserwowałaś u siebie bardzo obfity okres po odstawieniu tabletek, a także narzekasz na silne bóle menstruacyjne (zwłaszcza, jeśli przed przyjmowaniem antykoncepcji ich nie miałaś).
Sytuacja powinna ustabilizować się w ciągu pół roku.
Obserwuj swoje cykle menstruacyjne, ponieważ jeśli zbyt obfite krwawienia występują ponad pół roku, to mogą świadczyć o:
- mięśniakach macicy;
- polipach;
- guzach na jajnikach;
- chorobach tarczycy;
- problemach hormonalnych.
Jak szybko możesz zajść w ciążę po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych?
Po odstawieniu antykoncepcji powróci u Ciebie owulacja, co będzie równoznaczne z możliwością zajścia w ciążę.
Może się tak zdarzyć nawet parę dni po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych.
Warto jednak podkreślić, że u każdej kobiety jajeczkowanie po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych może przebiegać inaczej.
Dlaczego?
Ponieważ owulacja może (ale nie musi) pojawić się u Ciebie już w pierwszym cyklu po zaprzestaniu stosowania tabletek antykoncepcyjnych.
Generalnie uważa się, że tuż po odstawieniu tabletek Twoja płodność może wzrosnąć, a nawet rośnie szansa na zajście w ciążę mnogą.
Lekarze zwykle zalecają parom, które planują potomstwo, aby rozpoczęły starania o dziecko po 3-4 miesiącach od odstawienia tabletek, a w tym czasie używali mechanicznych środków zabezpieczających przed zajściem w ciążę.
W tym czasie Twoja gospodarka hormonalna powinna wrócić do normy, a Twój organizm odpowiednio przygotuje się na zajście w ciążę.
Dni płodne po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych
Wiele kobiet planujących potomstwo zastanawia się, kiedy będą możliwe dni płodne po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych.
Wciąż u niektórych pań pokutuje przekonanie, że po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych nie tak łatwo zajść w ciążę.
Tymczasem okazuje się, że u większości zdrowych kobiet owulacja pojawia się zazwyczaj po pierwszym cyklu.
Co więcej w pierwszych miesiącach po odstawieniu tabletek częściej może dojść do ciąży bliźniaczej.
Kobiety nie narzekają na płodność po odstawieniu tabletek, bo jak wynika z niektórych badań, w niespełna 3 lata od odstawienia tabletek 90 procent kobiet zachodzi w ciążę.
Ta wiedza ma ogromne znaczenie dla tych kobiet, które zrezygnowały z antykoncepcji hormonalnej nie dlatego, że planują ciążę, ale dlatego, że nie mogą przyjmować hormonalnych preparatów.
Muszą one pamiętać, że po rezygnacji z tabletek trzeba od razu przejść na inną formą antykoncepcji, jeśli nie planują macierzyństwa - są to najczęściej stosowana wkładka wewnątrzmaciczna z cynkiem (niehormonalna metoda) oraz wazektomia (zabieg sterylizacji u mężczyzn jako skuteczna metoda antykoncepcyjna).
Zobacz artykuł:
Kiedy wystąpi okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych?Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
