Okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych - kiedy wystąpi?
Autor: Paulina Szczerkowska
Na pierwszy okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych ze szczególną niecierpliwością czekają kobiety, które podjęły decyzję o zajściu w ciążę. Tymczasem bardzo często pierwsza menstruacja, nazywana krwawieniem z odstawienia, jest miesiączką bezowulacyjną i wynika z zaburzeń hormonalnych w organizmie. Czasem prawdziwy okres i dni płodne pojawiają się po 3 miesiącach po odstawieniu antykoncepcji hormonalnej, nie oznacza to jednak, że kobieta nie może zajść w ciążę w pierwszym miesiącu po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, nawet jeśli nie wróciły regularne misiączki jak z okresu przed rozpoczęciem brania tabletek antykoncepcyjnych.
Popularnie stosowane tabletki antykoncepcyjne nowszej generacji są bardzo bezpieczne. Gdy kobieta znajduje się pod stałą opieką lekarza, pigułki mogą być przyjmowane przez wiele lat bez konieczności robienia przerw, w odróżnieniu od już nie stosowanych preparatów starszej generacji. Co więcej przy każdym okresie przy ponownym rozpoczynaniu branie tabletki dwuskładnikowej zwiększa się ryzyko zakrzepicy żył głębokich, stąd najnowsze badania wykazały, że bezpieczniej jest kontynuować branie tabletki antykoncepcyjnej bez robienia półrocznych przerw. Kiedyś panowało przekonanie, że w przypadku kiedy kobieta nie planuje ciąży jej organizm powinien odpocząć od hormonów. Najczęstszym powodem odstawienia tabletek antykoncepcyjnych, a zarazem jednym z ważnieszych jest więc planowana ciąża.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych wiążę się z niewielką rewolucją w układzie hormonalnym, dlatego zawsze powinno się ono odbywać pod kontrolą lekarza. Tylko lekarz może wyjaśnić pacjentce wszelkie wątpliwości w tej sprawie i tak zaplanować rezygnację z tej formy antykoncepcji, żeby odbyła się z najmniejszą uciążliwością dla kobiety. Odstawiając tabletki antykoncepcyjne trzeba mieć świadomość wystąpienia możliwych skutków ubocznych tej decyzji. A mogą być nimi:
● nieregularne miesiączki, bardziej bolesne miesiączki
● pogorszenie się kondycji skóry (głównie pojawienie się zmian trądzikowych)
● przetłuszczanie się włosów
● zmniejszenie objętości piersi
Krwawienie z odstawienia – co to jest?
Kiedy kobieta stosująca antykoncepcję hormonalną decyduje się na odstawienie tej formy zabezpieczenia przed ciążą, musi się liczyć, że wystąpi u niej zjawisko zwane "krwawieniem z odstawienia". Krwawienie z odstawienia to zwykła reakcja organizmu na odstawienie hormonów. Krwawienie z odstawienia pojawia się zazwyczaj między 2. a 4. dniem przerwy. Krwawienie rzadko zaczyna się od razu pierwszego dnia po zaprzestaniu brania tabletek hormonalnych.
Krwawienie z odstawienia nie ma jednak nic wspólnego z tradycyjnie rozumianą miesiączką. W zależności od długości okresu przyjmowania hormonalnej antykoncepcji krwawienia z odstawienia mogą być bardzo skąpe, czasem nawet nie wymagają używania podpasek lub tamponów, ponieważ tabletki antykoncepcyjne cały czas wpływają jeszcze na ograniczenie przyrostu grubości błony śluzowej macicy, dzięki czemu złuszczeniu ulega mniejsza ilość błony.
Brak okresu po odstawieniu tabletek
Kobieta czuje się spokojnie, kiedy regularnie pojawiają się u niej miesiączki, bo dają jej one pewność, że nie zaszła w ciążę. Tymczasem okres po odstawieniu tabletek może nie wrócić od razu. Może minąć kilka tygodni zanim powrócą regularne cykle z owulacją. Kobieta może nie mieć miesiączki po odstawieniu tabletek od dwóch tygodni do nawet sześciu miesięcy. Nieregularne miesiączki po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych to nic nadzwyczajnego, to normalna reakcja organizmu, który do tej pory był przyzwyczajony do tego, że regularnie otrzymywał stałą dawkę hormonów. Brak krwawień miesięcznych po odstawieniu hormonalnej antykoncepcji (pigułek, plastrów czy zastrzyka z Medroskyprogesteronem) nie oznacza jednak, że można zajść w ciążę, bo żadna z tych metod po odstawieniu nie zabezpiecza przed niepożądaną ciążą, nawet gdy nie występują regulane miesiączki, tak jak miały one miejsce przed rozpoczęciem antykoncepcji hormonalnej.
Jeśli jednak okres po odstawieniu antykoncepcji spóźnia się dłużej niż pół roku, trzeba skonsultować to z lekarzem ginekologiem, który sprawdzi, czy przyczyną są tylko zaburzenia hormonalne, a także czy brak okresu nie świadczy o rozwoju jakiejś choroby. Problemy związane z nieregularnym okresem po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych mogą mieć bowiem różne podłoże i wynikać na przykład z:
● zaburzeń hormonalnych
● zaburzonej funkcji jajników
● niewłaściwej budowy narządów rozrodczych, wcześniej nie zdiagnozowanej, przed rozpoczęciem przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych
● różnych schorzeń narządów płciowych
● innego rodzaju schorzeń, szczególnie związanych z zaburzeniem na osi przysadka - jajniki/tarczyca/nadnercza
W razie wątpliwości jednymi z pierwszych badań, jakie może zlecić lekarz są badania stężenia hormonów, które regulują pracę jajników i tarczycy: FSH, LH, TSH, prolaktyny.
Problemy z okresem po odstawieniu tabletek mogą się pojawić na przykład u kobiet, które nadmiernie przytyły w ostatnim czasie, a ich BMI jest wyższy niż 35, lub odwrotnie, jeśli schudły i BMI mają na poziomie niższym niż 18,5.
Przed wizytą u lekarza można także wykonać kontrolny domowy test ciążowy, żeby rozwiać swoje wątpliwości, czy brak miesiączki nie jest wynikiem ciąży.
Okres po odstawieniu tabletek
Okres po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych powinien uregulować się w ciągu pół roku. Trzeba jednak pamiętać, że jeśli kobieta przed rozpoczęciem hormonalnej antykoncepcji miała nieregularne i bolesne menstruacje, po odstawieniu tabletek dolegliwości mogą znów powrócić.
Oczekiwanie na pierwszą miesiączkę po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych jest szczególnie ważne dla kobiet, które planują zajście w ciążę. U większości zdrowych kobiet owulacja pojawia się zazwyczaj po pierwszym okresie po odstawieniu tabletek.
Choć ciągle pokutuje mit, że tabletki hormonalne zaburzają płodność i utrudniają zajście w ciąże, okazuje się, że w 3 lata od odstawienia tabletek aż 90 procent kobiet zachodzi w ciążę. Co więcej w pierwszych miesiącach po odstawieniu tabletek czasami jest łatwiej zajść w ciąże, bo ‘wyłączone z normalnego cyklu jajniki’ po przestaniu działania zewnętrznych hormonów dostarczanych w postaci hormonalnej tabletki odblokowują się i może dojść do kilku owulacji w jednym cyklu, co z kolei może skutkować wystąpieniem ciąży bliźniaczej.
Zdaniem lekarzy warto jednak dać organizmowi 1-3 miesiące na to, żeby praca układu hormonalnego powróciła do normy po odstawieniu tabletek hormonalnych. W tym czasie ginekolog zdąży też zlecić wszystkie rutynowe badania, które zazwyczaj wykonuje się przed planowaną ciążą, a kobieta rozpocząć przyjmowanie ważnych dla rozwoju dziecka suplementów (szczególnie kwasu foliowego).
Zobacz artykuł:
Krwawienie podczas brania tabletek antykoncepcyjnych - przyczynyPrzychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.