Pochwa: budowa, wygląd, funkcje. Co musisz o niej wiedzieć?
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
Pochwa (zwana również waginą), choć na pierwszy rzut oka niepozorny, to jednak bardzo ważny dla kobiet narząd.
Dlaczego?
Dzięki niej możliwe jest urodzenie dziecka, prawidłowe funkcjonowanie organizmu i cyklu miesięcznego kobiety (poprzez wydalenie krwi menstruacyjnej), ale także…
Pochwa plus łechtaczka to zgrany duet, dbający o Twoją satysfakcję seksualną!
Skąd to wynika?
Czy zastanawiałaś się kiedyś, jakie są wymiary pochwy, jak wygląda jej budowa i dlaczego w dużej mierze to ona odpowiada za Twój orgazm?
Przeczytaj tekst i dowiedz się, czy rozmiar Twojej pochwy ma znaczenie.
Jak zbudowana jest pochwa?
Pochwa jest elementem układu rozrodczego kobiety, którego tak naprawdę nie widać na zewnątrz.
Jest po prostu elastycznym i rozciągliwym przewodem łączącym wejście do dróg rodnych z macicą.
Pochwa jest zlokalizowana w obrębie miednicy mniejszej.
Gdzie dokładnie?
Przednia ściana pochwy sąsiaduje z pęcherzem moczowym oraz cewką, od których oddzielona jest tkanką łączną, stanowiącą tzw. przegrodę pęcherzowo-cewkowo-pochwową.
To dlatego (poprzez sąsiadujące położenie pochwy i pęcherza moczowego) podczas stosunku seksualnego możesz (choć nie musisz) odczuwać parcie na pęcherz.
Co ciekawe, zwykle to uczucie jest mylnie odbierane przez kobiety jako „nieprzyjemne” i przypominające właśnie parcie na pęcherz, tymczasem u niektórych kobiet zwiastuje to… zbliżający się orgazm (oraz damską ejakulację)
A co jeszcze otacza pochwę?
Z tyłu, za przegrodą odbytniczo-pochwową – znajduje się odbyt.
Niektórzy twierdzą, że przekrój poprzeczny pochwy przypomina literę H.
Dlaczego?
Ponieważ poza sytuacjami, gdy w pochwie znajduje się penis lub inny obiekt (np. wibrator), przednia i tylna ściana pochwy stykają się ze sobą, sprawiając że budowa pochwy od środka bardziej przypomina szczelinę.
Inaczej jest jednak w górnej części pochwy.
Tam pochwa nieco się zmienia i wyraźnie wyodrębnione są ścianki boczne.
Zakończenie pochwy stanowi jej odcinek maciczny, wokół którego wykształca się charakterystyczny rowek – sklepienie pochwy.
Jaką rolę pełni ten rowek?
To właśnie do tego rowka, czyli tylnej części sklepienia, trafia nasienie z plemnikami po wytrysku.
Choć na pierwszy rzut oka budowa pochwy może wydawać się skomplikowana, to jednak trzeba przyznać, że jest ona… stosunkowo prosta.
Dlaczego?
Ściany pochwy mają około 3 milimetrów grubości i zbudowane są z trzech warstw:
- na zewnątrz waginę otacza tkanka łączna;
- dalej znajduje się zbudowana z włókien gładkich błona mięśniowa, której właściwości zapewniają pochwie dużą rozciągliwość;
- wnętrze pochwy wyściełane jest natomiast błoną śluzową, pokrytą płaskim, wielowarstwowym nabłonkiem o szaro-różowej barwie. Błona pochwy układa się w poprzeczne fałdy zwane marszczkami pochwowymi.
Niezwykle istotne, jeśli chodzi o budowę pochwy, jest też jej silne unerwienie i ukrwienie, co powoduje dużą wrażliwość na bodźce dotykowe.
A to, jak się zapewne domyślasz, ma naprawdę duże znaczenie jeśli chodzi o… aktywność seksualną i doznania z nią związane.
Dzięki silnemu unerwieniu i ukrwieniu pochwa podczas odpowiedniej stymulacji (np. penisem, palcem czy wibratorem) lub podczas masturbacji – umożliwia osiągnięcie orgazmu.
Z czym związane jest tak silne ukrwienie pochwy?
Nerwy pochwowe wychodzą ze splotu maciczno-pochwowego, a do ścian waginy dochodzi tętnica pochwowa, odgałęziająca się od tętnicy macicznej – to właśnie m.in. ona powoduje, że Twoja pochwa jest wrażliwa na bodźce dotykowe.
W ścianach samej pochwy nie ma żadnych gruczołów, ale jej wnętrze jest zazwyczaj silnie nawilżone.
Jak to możliwe?
Wszystko dzięki wydzielinie pochodzącej z szyjki macicy.
Odpowiada ona nie tylko za nawilżenie pochwy, ale i… dzięki swojemu kwaśnemu odczynowi chroni waginę przed szkodliwym działaniem drobnoustrojów, np. grzybów.
Jak głęboka jest Twoja pochwa?
Pewnie nie raz zastanawiałaś się, jak głęboka może być Twoja pochwa i czy może być głębsza, niż innych kobiet?
Takie pytania zadają sobie zwłaszcza kobiety, które mają partnerów z penisami naprawdę dużych rozmiarów.
A jak wygląda to w praktyce?
Przeciętna głębokość pochwy jest stosunkowo niewielka, podobnie jak jej szerokość.
Patrząc na to, jakie zadania spełnia pochwa (np. poprzez pochwę rodzi się dziecko), to faktycznie trzeba przyznać, że jej wielkość jest niepozorna.
Długość pochwy jest zróżnicowana osobniczo (czyli zależna od danej kobiety).
Statystyki jednak mówią, że średnio wynosi ona około 8 centymetrów, przy czym długość przedniej ścianki to ok. 6,5-7,5 cm, a tylnej – ok. 9 centymetrów.
Szerokość pochwy wynosi natomiast około 2-3 centymetrów i jest mniejsza u ujścia, a większa w okolicach sklepienia, w pobliżu szyjki macicy.
Dla porównania, przeciętna długość męskiego penisa w stanie wzwodu wynosi 13-17 cm (w zależności od metody pomiaru), zaś średnica – 4-5 cm.
Są to więc wartości 1,5 do 2 razy większe, niż parametry charakteryzujące szerokość i głębokość pochwy.
Jak widzisz – pochwa jest naprawdę rozciągliwa, dlatego jeśli Twój partner jest naprawdę hojnie obdarzony przez naturę – po prostu musicie się zgrać w łóżku.
Pochwa daje ten plus, że dzięki swojej elastyczności i rozciągliwości ścian, ma naprawdę dużą zdolność dopasowywania się kształtem i rozmiarem do gabarytów penisa.
Poza tym – im bardziej jesteś podniecona i pobudzona, tym bardziej zmienia się wygląd pochwy i… jej długość.
Podczas stosunku Twoje narządy stają się przekrwione i nabrzmiałe, a wnętrze pochwy jeszcze bardziej nawilżone – naturalnym lubrykantem.
A jak wygląda to w czasie porodu?
Tutaj na pomoc przychodzą… żeńskie hormony płciowe.
Za ich sprawą kanał pochwy rozciąga się do tego stopnia, iż kobieta jest w stanie wydać na świat dziecko o obwodzie głowy rzędu 33-37 cm.
Pochwa opisana jako vagina.
Poznaj swoją pochwę, czyli… jakie funkcje pełni Twoja pochwa?
Pochwa ma naprawdę wiele ważnych funkcji, które pełni w Twoim organizmie.
Naprawdę… wiele. :)
Odpowiada m.in. za:
- prokreację, ponieważ podczas stosunku seksualnego do pochwy wprowadzany jest penis, a jeśli planujecie ciążę i/lub nie zabezpieczacie się, to wytrysk nasienia w pochwie może doprowadzić do zapłodnienia;
- w okresie dni płodnych kobiety (czyli podczas owulacji) pochwa wytwarza naprawdę spore ilości śluzu, którego zadaniem jest m.in. ułatwienie plemnikom drogi do komórki jajowej;
- po śluzie pochodzącym z pochwy możesz poznać, w jakim dniu cyklu się znajdujesz i rozpoznać np. dni płodne;
- pochwa jest odcinkiem dróg rodnych, to przez pochwę (w przypadku porodu siłami natury) dziecko wydostaje się na świat;
- zapewnienie przyjemności podczas seksu – poprzez silnie ukrwienie i unerwienie pochwa jest jedną z najbardziej erogennych stref kobiet;
- poprzez pochwę wydalana jest krew menstruacyjna, czyli obłuszczająca się błona endometrium, jeśli cykl owulacyjny nie kończy się zapłodnieniem.
Poza tym (tak jak wspomniałam) funkcjonowanie Twojej pochwy jest także w pewien sposób połączone z hormonami.
Na przykład podczas porodu Twoje ciało wytwarza spore ilości estrogenu, który powoduje, że pochwa jest jeszcze bardziej rozciągliwa, niż normalnie.
Nie martw się – rozciągnięta pochwa po około 2-3 miesiącach wraca do normy (jeśli nie uległa żadnemu naruszeniu mechanicznemu).
Oczywiście wszystko zależne jest od, np. wagi i rozmiarów dziecka i przebytych porodów.
Z kolei jeśli cierpisz na suchość w pochwie, może okazać się, że w Twoim organizmie jest zbyt mało estrogenu.
Możesz oczywiście walczyć z tym problemem dzięki lubrykantom czy domowym sposobom na nawilżanie, ale…
Jak widzisz, pochwa pochwą, ale dbanie o jej prawidłowe funkcjonowanie a także regularne badania (i ginekologiczne i z krwi – morfologia, żeńskie hormony płciowe oraz hormony tarczycy) to powinna być Twoja norma.
Co najmniej raz na 1-2 lata.
Wejście do pochwy a błona dziewicza
Wejście do pochwy znajduje się w jej przedsionku, który należy już do zewnętrznego układu rozrodczego kobiety.
Jest to wyjątkowo wrażliwe miejsce, w którym skóra przechodzi w błonę śluzową.
Ale w przedsionku znajduje się nie tylko wejście do pochwy…
Jakie narządy jeszcze są zlokalizowane w pobliżu wejścia do pochwy?
W tym miejscu znajduje się także ujście cewki moczowej.
Czasem kobiety (a także mężczyźni ;)) zastanawiają się – czy przypadkiem nie pomylą tego miejsca podczas inicjacji seksualnej…
Faktycznie takie obawy wydają się uzasadnione dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z seksem.
Nie martw się jednak, w Internecie można znaleźć grafiki (a nawet zdjęcia), które obrazują, w którym miejscu znajduje się wejście do pochwy.
Fizyczna próba wejścia penisa do cewki moczowej (jeśli w ogóle by się to zdarzyło) od razu wiązałaby się prawdopodobnie z dużym dyskomfortem.
Można nawet pokusić się o stwierdzenie… że byłaby niemożliwa.
Jeśli miesiączkujesz, a używasz tamponów lub kubeczków menstruacyjnych, to z pewnością wiesz, w którym miejscu znajduje się wejście do pochwy.
A jeśli mowa o pierwszym seksie…
To wejście do pochwy w trakcie życia płodowego zarasta tak zwaną błoną dziewiczą (hymenem), czyli cienkim fałdem śluzówki.
Tuż po wykształceniu się (czyli mniej więcej w 5-6 miesiącu ciąży) jej tafla jest szczelna, później jednak powstaje w niej otwór, który już po narodzinach z biegiem lat staje się coraz większy.
W rzeczywistości więc błona dziewicza w większości przypadków ma kształt nieregularnego obwarzanka lub księżyca.
Zazwyczaj w czasie pierwszego stosunku dochodzi do jej przerwania (defloracji), czemu towarzyszyć może (ale nie musi) lekkie krwawienie i bolesność.
Poza tym… tak naprawdę stosując tampony możesz już naruszyć swoją błonę.
Nie jest to nic złego, to całkowicie normalne i naturalne.
Choć wokoło błony dziewiczej narosło wiele teorii (głównie za sprawą religii katolickiej), to pamiętaj, że jest to tak naprawdę… symbolika.
Poza tym zwróć uwagę na to, że zawsze warto porozmawiać z lekarzem ginekologiem przed swoim pierwszym razem.
Ginekolog nie tylko wytłumaczy Ci jakie pozycje będą dla Ciebie na początku najlepsze, ale pomoże także w doborze odpowiedniej antykoncepcji.
Z reguły na początek przygody z seksem poleca się prezerwatywy, które nie tylko chronią Cię przed zajściem w ciążę (i to całkiem skutecznie!), ale także przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Budowa pochwy – rysunek
Budowa pochwy oraz innych części układu płciowego kobiety, a także mężczyzny, omawiana jest pobieżnie w szkole.
Zazwyczaj młodzież poznaje żeńskie i męskie narządy w formie mniej lub bardziej realistycznych obrazków.
Jeżeli chodzi o budowę pochwy, rysunek przeważnie jest schematyczny, pozwala jednak uzyskać rozeznanie, jeśli chodzi o kształt, wielkość i położenie.
Gorzej, jeśli chodzi o wygląd pochwy.
Realistycznego obrazu dostarczyć mogą jedynie zdjęcia, które jednakowoż z przyczyn technicznych obejmować będą jedynie wejście do pochwy, a także – naoczne obserwacje.
Jednym z przykładów może być taki anatomiczny obraz żeńskich narządów płciowych; pochwa na dole, opisana jako vagina:
Choroby, które mogą zaatakować Twoją pochwę i jej odpowiednia higiena
Pamiętaj, że pochwa (i srom ogólnie) to miejsce naprawdę wrażliwe i delikatne.
W związku z tym choroby pochwy mogą zdarzać się często, zwłaszcza wtedy, kiedy masz nieprawidłową florę bakteryjną czy nieprawidłowo dbasz o higienę miejsc intymnych.
Zdarza się, że do podrażnień pochwy dochodzi z powodu… stosowania zbyt mocnych środków właśnie do higieny intymnej.
Większość chorób, a raczej infekcji, która może dotknąć Twoją pochwę ma podłoże bakteryjne, wirusowe lub grzybicze.
Może być także spowodowana urazami zewnętrznymi, np. poprzez skaleczenie przy depilacji lub upadku kroczem na ostre lub tępe podłoże.
A po czym poznać, że Twoja pochwa ma się obecnie gorzej?
Między innymi po zapachu i kolorze śluzu – jeśli czujesz nieprzyjemną woń, a śluz zazwyczaj przezroczysty swoim wyglądem przypomina zważony serek – prawdopodobnie konieczna będzie wizyta u ginekologa.
Poza tym swędzenie i pieczenie w pochwie to zawsze objawy, które powinny wzbudzić Twój niepokój.
Choć czasem związane jest to tylko z noszeniem nieodpowiedniej bielizny ze sztucznych materiałów, to mimo wszystko jest to alarm, który powinnaś obserwować.
Nawet niewielkie infekcje, które są niedoleczone lub powracają, mogą mieć wpływ na Twoje długofalowe zdrowie a także… na satysfakcję seksualną.
Kolonie złych bakterii czy wirusów w Twojej pochwie mogą przyczyniać się do bolesnych stosunków czy suchości w pochwie.
Poza tym…
Pamiętaj, że we wszystkim należy zachować umiar.
O czym mowa?
Nieodpowiednia higiena, czyli jej brak, ale także… nadmiar – może prowadzić do infekcji, zwłaszcza tych powracających.
Jak zatem dbać o higienę tak wrażliwych miejsc u kobiety?
Przede wszystkim – pochwę należy codziennie podmywać, najlepiej podczas prysznica, ponieważ zbyt długie siedzenie w (zwłaszcza gorącej) wodzie może sprzyjać rozwojowi infekcji.
Tutaj wyjątkiem są nasiadówki z dodatkiem np. rumianku, które mogą pomagać w łagodzeniu stanów zapalnych pochwy.
Ponadto zawsze na plus jest korzystanie z kosmetyków przeznaczonych do higieny miejsc intymnych, zwłaszcza takich, które nie mają w swoim składzie SLS, czyli taniego, ale drażniącego detergentu o silnych właściwościach myjących.
Dobra rada – wybieraj te kosmetyki, które w swoim składzie nie mają tego składnika.
Pożądany jest natomiast kwas mlekowy, czyli lactic acid, mający za zadanie dodatkowo nawilżać miejsca intymne.
Poza codziennym podmywaniem (1-2 razy dziennie), pochwę należy myć częściej podczas miesiączki, ponieważ krew, a także obecność środków higienicznych, dodatkowo blokują przepływ powietrza i stwarzają bakteriom idealne warunki na rozwój.
Jeśli już o tym mowa… to regularna zmiana podpasek lub tamponów to absolutna konieczność.
Zbyt długie przerwy między zmianą środków higienicznych sprzyjają namnażaniu się szkodliwych dla Twoich miejsc intymnych bakterii.
Nie zapominaj także o odpowiedniej higienie podczas depilacji.
To znaczy?
Przede wszystkim regularnie zmieniaj maszynki do golenia, używaj preparatów do golenia przeznaczonych do miejsc intymnych a także…
Nie pożyczaj maszynki od swojego partnera!
Korzystanie z urządzeń innych osób jest po prostu niehigieniczne, a także stwarza możliwość szybkiego zarażenia się drobnoustrojami.
W przypadku zacięcia i kontaktu sprzętu z krwią – możesz zarazić się również dużo poważniejszymi chorobami (na przykład przenoszonymi drogą płciową), niż infekcja bakteryjna – miej to na uwadze.
Kolejnym punktem w dbaniu o higienę jest… noszenie przewiewnej bielizny, a także spanie bez niej.
Oczywiście – jeśli wybierasz się na randkę i masz ochotę założyć koronkowy zestaw – droga wolna!
Na co dzień jednak lepiej jest wybierać bawełnianą bieliznę, dzięki której Twój srom nie poci się aż tak, jak w bieliźnie z dodatkiem poliestru.
Czy z Twojej pochwy… śmierdzi? Czyli parę słów o zapachu kobiecych miejsc intymnych
Pochwa to (jak zapewne już wiesz) miejsce delikatne, wrażliwe, ukrwione i… wilgotne.
A co za tym idzie, jest to miejsce szczególnie narażone na działanie szkodliwych drobnoustrojów.
Poza tym w pochwie właściwie nieustannie produkowana jest wydzielina, produkowana ze śluzu z szyjki macicy i komórek złuszczonego nabłonka pochwy.
W tych komórkach znajdują się także korzystne bakterie, np. pałeczki kwasu mlekowego, sprawiające, że Twoja pochwa ma kwaśny odczyn pH.
Takie pH powinno wynosić 4,5, a jeśli odczyn w pochwie zmienia się, to niestety jest ona narażona na działanie tych szkodliwych bakterii.
Pamiętaj, że zapach oraz wydzieliny z pochwy mogą być lekko kwaśne, ale nie nieprzyjemne.
Jest to naturalny zapach Twoich miejsc intymnych.
Czasem jednak może pojawić się infekcja, która zmieni ten stan rzeczy, a śluz z pochwy po prostu będzie nieprzyjemnie pachniał.
Dlaczego?
Jest to spowodowane działaniem niekorzystnych drobnoustrojów, które mogą być dodatkowo pobudzone, np. poprzez noszenie zbyt ciasnej bielizny ze sztucznego materiału.
Jeśli zauważyłaś, że Twoja wydzielina z pochwy pachnie nieprzyjemnie – zgłoś się do lekarza.
Jeśli potrzebujesz konkretnej pomocy, możesz skorzystać z jednej z konsultacji medycznych online w Dimedic, na przykład w kierunku leczenia grzybicy pochwy czy innych infekcji intymnych (możesz wtedy skorzystać z konsultacji telefonicznej z lekarzem rodzinnym).
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.