Prezerwatywy – czyli wszystko co musisz wiedzieć o tej metodzie antykoncepcji i jej skuteczności
Autor: Marta Chruścińska
Kiedy zaczynasz uprawiać seks masz do wyboru wiele metod antykoncepcji: mechanicznych i hormonalnych.
Jednak to prezerwatywy wciąż są najpopularniejszą metodą zapobiegania ciąży.
Możesz je zakupić bez recepty – w aptece, sklepie czy internecie – i zacząć używać praktycznie od razu.
Prezerwatywy zmniejszają też ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Pewnie się zastanawiasz – jak skuteczne są prezerwatywy i czy naprawdę możesz na nich polegać?
Z tego tekstu dowiesz się czym są prezerwatywy, jakie są ich rodzaje, skuteczność oraz jak używać tego środka antykoncepcyjnego tak, żeby spełniał swoją rolę.
Poznasz też wady i zalety prezerwatyw, a przy okazji… to przed czym chronią i kiedy naprawdę się przydają.
Prezerwatywa – czym jest i dlaczego to najpopularniejsza metoda antykoncepcji?
Prezerwatywy to najpopularniejsza metoda zabezpieczania się przed nieplanowaną ciążą, a także chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Jest to najłatwiejsza do zdobycia metoda antykoncepcji mechanicznej – prezerwatywy kupisz praktycznie w każdym sklepie, drogerii, aptece, a nawet na stacji benzynowej.
Pierwsze prezerwatywy robiono z jelit zwierząt, jednak rewolucja nastąpiła wraz ze stworzeniem procesów obróbki gumy w latach 60. XIX wieku – wtedy powstała pierwsza gumowa i skuteczna prezerwatywa.
Jednak sama dostępność nie oznacza, że jest ona najpopularniejsza – ważna jest też oferowana skuteczność.
Prezerwatywa – założona odpowiednio na penisa przed stosunkiem – blokuje plemnikom drogę do komórki jajowej tworząc fizyczną barierę (np. w postaci lateksu lub innego elastycznego materiału), która uniemożliwia wejście nasienia w kontakt z drogami rodnymi.
Najczęściej można dostać prezerwatywy wykonane właśnie z lateksu.
Zdarzają się jednak osoby, które są uczulone na lateks – mogą one wybrać również inne rodzaje prezerwatyw, na przykład z syntetycznej żywicy AT-10 lub polizoprenu, które mogą być używane przez osoby z alergiami.
Prezerwatywy można podzielić na te, które są przeznaczone dla mężczyzn oraz te, które stosują kobiety.
Pierwsze z nich, czyli prezerwatywy męskie, są znacznie bardziej popularne wśród osób aktywnych seksualnie.
Taką prezerwatywę zakłada się na penisa (w pełnym wzwodzie) przed penetracją i zdejmuje po wytrysku (lub po zakończeniu stosunku).
Z kolei prezerwatywy damskie umieszcza się w pochwie lub odbycie, co zależne jest od rodzaju stosunku, który planujesz.
Jakie prezerwatywy są najlepsze?
Tu nie ma reguły, jednak najistotniejszą cechą, która zapewnia bezpieczeństwo korzystania z prezerwatyw jest ich wytrzymałość mechaniczna.
Pęknięcie prezerwatywy w czasie stosunku trudno zauważyć, a wytrysk w pochwie może prowadzić do nieplanowanej ciąży – zwłaszcza w dni płodne kobiety.
Ważniejsze w tej sytuacji jest zwrócenie uwagi na datę ważności prezerwatywy (tak, mają one określony czas przydatności do użycia) oraz czy nie są widoczne na opakowaniu (lub samej prezerwatywie) żadne uszkodzenia mechaniczne lub drobne przetarcia.
Dodatkowo – jeśli widzisz, że w sklepie prezerwatywy wystawione są w nasłonecznionym miejscu, to może warto zrezygnować z ich zakupu; wysokie temperatury i wystawienie opakowania na słońce obniża wytrzymałość mechaniczną materiału, z którego wykonana jest prezerwatywa.
Różne rodzaje prezerwatyw: czym się różnią i jakie wybrać?
Poza podstawowym podziałem prezerwatyw na damskie i męskie, główną różnicą jest także ich wielkość.
Możesz zakupić opakowanie prezerwatyw, które będą uniwersalne, a także takie, które są produkowane w konkretnym rozmiarze.
Rozmiar prezerwatyw należy dobrać do długości i objętości penisa we wzwodzie, a nie w spoczynku.
Jeśli chodzi o wybór kondomów, możesz także przebierać w ich strukturach, np. te z dodatkowymi wypustkami czy prążkowane mogą podczas stosunku zapewnić dodatkowe doznania.
Dostępne są też prezerwatywy z dodatkowymi substancjami – środkiem plemnikobójczym czy substancjami opóźniającymi wytrysk (które nie są jednak tak skuteczne jak leki na opóźnienie wytrysku).
Czym możesz się kierować wybierając prezerwatywy?
Do wyboru są:
- prezerwatywy przedłużające stosunek – opóźniające wytrysk z benzokainą;
- prezerwatywy bez lateksu – dla osób, które są na niego uczulone;
- prezerwatywy nawilżane od wewnątrz oraz na zewnątrz lubrykantem (odpowiednie dla pań, które cierpią na suchość pochwy);
- prezerwatywy plemnikobójcze – są to prezerwatywy ze środkiem plemnikobójczym;
- prezerwatywy z wypustkami, piórkami, frędzelkami oraz wibratorkami (które mają dodatkowo uprzyjemnić seks);
- kondomy o rozmaitych kolorach, kształtach, zapachach i smakach, czy też pokryte substancją chłodzącą lub rozgrzewającą.
Czy prezerwatywa użyta w trakcie stosunku to wystarczające zabezpieczenie?
Każda użyta przez Ciebie metoda antykoncepcji będzie lepsza, niż pójście na żywioł – oczywiście, jeśli nie planujesz dziecka.
Warto jednak pamiętać, że skuteczność prezerwatyw wynosi 98 procent, ale jedynie wtedy, kiedy używasz ich przy każdym stosunku w poprawny sposób (włączając w to zakładanie jej we właściwy sposób) oraz dobierasz właściwy rozmiar.
Prezerwatywy to środek jednorazowy, tzn. po stosunku zużyty kondom należy wyrzucić.
Nigdy nie należy także odwracać prezerwatywy na drugą stronę i ponownie wykorzystywać.
Pamiętaj także o zmianie prezerwatywy podczas stosunku, jeśli zmieniasz sposób penetracji lub jeśli w trakcie seksu dojdzie do opadnięcia wzwodu.
Przechodząc z seksu waginalnego do analnego (czy odwrotnie) zawsze musisz zmienić prezerwatywę.
Brak zmiany zabezpieczenia może skutkować zakażeniem bakteryjnym pochwy przez bakterie żyjące w jelicie grubym i odbytnicy.
Może to prowadzić do rozwinięcia się bakteryjnego zapalenia pochwy, bakteryjnego zapalenia pęcherza lub innej infekcji intymnej.
Niezależnie od tego pamiętaj: prezerwatywy mają datę przydatności do użycia.
Jeśli opakowanie jest przeterminowane – lepiej kup nowe.
Środki plemnikobójcze czy same prezerwatywy z czasem tracą swoje właściwości, dlatego tak ważna jest ocena daty przydatności na opakowaniu przed użyciem.
Używanie przeterminowanych prezerwatyw, a także używanie ich w błędny sposób, może skutkować pęknięciem prezerwatywy w czasie seksu, a co za tym idzie – zwiększeniem szansy na nieplanowaną ciążę.
Jednym z częstszych błędów zmniejszających skuteczność prezerwatyw jest również zakładanie ich już podczas stosunku.
Jeśli chcesz, aby skutecznie Cię chroniła przed chorobami intymnymi czy ciążą, partner lub partnerka powinien lub powinna założyć prezerwatywę PRZED rozpoczęciem penetracji.
Dlaczego?
Powód jest prosty: plemniki mogą znajdować się już w prejakulacie, czyli wydzielinie, która może wydostawać się z penisa we wzwodzie przed wytryskiem.
Otwierając opakowanie prezerwatyw – rób to ostrożnie.
Samą prezerwatywę łatwo uszkodzić rozrywając opakowanie lub zadrzeć paznokciem – to może prowadzić do jej pęknięcia.
Seksuolodzy zalecają, aby podczas użytkowania prezerwatyw odstawić olejki nawilżające, czy inne lubrykanty, które mogą uszkodzić kondom i tym samym także wpłynąć na jego skuteczność.
Jakie są wady i zalety używania prezerwatyw?
Jedną z największych zalet prezerwatyw jest ich skuteczność, która wynosi 98 procent (oceniając ryzyko zajścia w ciążę).
Według wskaźnika Pearla sprawność kondomów wypada między 2 a 15, co oznacza, że na 100 statystycznych kobiet, regularnie uprawiających seks i stosujących prezerwatywy, w ciążę zachodzi od 2 do 15 z nich.
Warto wspomnieć, że skuteczność prezerwatywy w dni płodne jest tak samo wysoka jak w innych dniach cyklu miesiączkowego.
Ponadto ten środek antykoncepcji znacznie ogranicza ryzyko zachorowania na groźne choroby przenoszone płciowo, np.:
- HIV lub AIDS;
- rzeżączkę;
- chlamydiozę;
- kiłę;
- rzęsistkowicę;
- żółtaczkę zakaźną typu B i C;
- opryszczkę;
- ziarnicę weneryczną pachwin (LGV);
- wrzód weneryczny;
- nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej (NGU);
- kłykciny kończyste (HPV);
- mięczaka zakaźnego;
- kandydozę narządów płciowych (pochwy lub penisa);
- świerzb okolic intymnych;
- wszawicę łonową.
Pamiętaj jednak: prezerwatywa nie zabezpiecza w stu procentach przed tymi chorobami, a jedynie zmniejsza ryzyko zakażenia nimi.
Do zalet prezerwatyw zdecydowanie warto zaliczyć także ich stosunkowo niską cenę (w porównaniu z innymi środkami antykoncepcyjnymi), czy dużą dostępność.
Mogą one ponadto – dzięki dodatkowym elementom lub substancjom – zwiększać doznania partnerów oraz opóźniać wytrysk.
Prezerwatywy nie zaburzają krzepnięcia krwi ani płodności.
Można je bez problemu stosować z innymi lekami przyjmowanymi na stałe.
Kondomów używają zarówno pary uprawiające seks regularnie jak i osoby, które robią to rzadziej.
Dodatkowo prezerwatywy są popularną metodą u osób aktywnych seksualnie i wiele kobiet wykorzystuje je w ramach tak zwanego „podwójnego zabezpieczenia” – polega ono na stosowaniu innej formy antykoncepcji (najczęściej tabletek antykoncepcyjnych) i metody mechanicznej.
Co więcej: prezerwatywy rzadko kiedy podrażniają naskórek, co sprawia, że można ich używać bez ryzyka obtarć.
Jeśli chodzi o wady prezerwatyw, które możesz odczuć na sobie, to np. ich zakładanie, które może być dosyć problematyczne i dla wielu niewprawionych osób (głównie mężczyzn) może być pewnym wyzwaniem.
Jeśli masz kłopot z założeniem prezerwatywy – czy to samemu sobie, czy też swojemu partnerowi – lepiej poszukaj jakiegoś filmu instruktażowego w internecie.
Jedno jest pewne: prezerwatywy to dobra antykoncepcja na początek drogi z seksem.
Jeśli dopiero rozpoczynasz swoją aktywność seksualną, możesz „doedukować się” w obszarze poprawnego zakładania prezerwatywy.
Nie bój się zużyć całej paczki prezerwatyw tylko po to, żeby opanować jej zakładanie – chodzi tu o bezpieczeństwo Twoje i osoby, z którą uprawiasz seks.
Zdarza się, że prezerwatywa zsuwa się z penisa lub pęka, jednak zwykle ma to związek z niewłaściwym założeniem, niewłaściwym przechowywaniem lub po prostu – uszkodzeniem mechanicznym.
Niestety właściwości plemnikobójcze prezerwatyw tracą swoje właściwości, dlatego lepiej pilnować daty przydatności do użycia, która zawsze podana jest na opakowaniu (nawet pojedynczych prezerwatyw).
Niektórzy skarżą się na zmniejszenie doznań seksualnych po założeniu prezerwatywy, a nawet na uczucie dyskomfortu, podrażnienia czy uczulenia.
Może to dotyczyć kobiet i mężczyzn, warto jednak eksperymentować.
Seks ma być przyjemny – spróbuj zmienić prezerwatywy na te z innej firmy czy innego tworzywa; wybór jest duży, a może się okazać, że po przetestowaniu kilku marek znajdziesz idealne prezerwatywy dla siebie.
Pamiętaj także, aby nie trzymać kondomów w kieszeni spodni czy innych miejscach, gdzie narażone są na ciepło, które może zmniejszać ich wytrzymałość mechaniczną, a co za tym idzie – skuteczność.
Co istotne, chorobami przenoszonymi drogą płciową możesz zarazić się także podczas uprawiania seksu oralnego.
Dlatego jeśli nie masz stałego partnera seksualnego, lepiej użyć prezerwatywy lub prezerwatywy naustnej, którą także bez problemu znajdziesz w drogeriach, czy sklepach internetowych.
Rozcinając prezerwatywę możesz zrobić praktyczną chusteczkę do uprawiania seksu oralnego – odpowiednie chusteczki znajdziesz w niektórych aptekach.
Ile kosztują prezerwatywy i gdzie można je kupić?
Prezerwatywy to stosunkowo tani środek antykoncepcyjny, który możesz zakupić nawet za kilka złotych.
Ceny paczki prezerwatyw zaczynają się od 5-7 złotych (za 3 sztuki).
Koszt opakowania prezerwatyw zależy od producenta, materiału, dodatkowych właściwości oraz oczywiście – ilości sztuk w opakowaniu.
Podobnie jak w przypadku innych produktów – duże opakowania bardziej się opłacają (warto o tym pamiętać).
To, ile wydasz na prezerwatywy można w dużej mierze sprowadzić do tego, że za wersję „podstawową”, zabezpieczającą przed nieplanowaną ciążą i chorobami przenoszonymi drogą płciową, zapłacisz mniej; za dodatkowe „opcje” musisz zapłacić więcej (na przykład ze środkiem przedłużającym stosunek).
Damskie prezerwatywy są zauważalnie droższe i słabiej dostępne od męskich – kosztują od 7-8 złotych za sztukę.
W przypadku prezerwatyw dedykowanych konkretnym formom aktywności seksualnej (seks oralny, analny) cena może być również wyższa – nawet do ponad 20 złotych za sztukę.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.