Tampony a grzybica pochwy, infekcje intymne i choroby

Konsultacja z e-receptą Lek. rodzinny Specjalista

Tampony należą do środków higienicznych używanych podczas menstruacji, które mają zapewniać komfort i swobodę stosowania, przy jednoczesnej odpowiedniej ochronie przed przykrymi niespodziankami związanymi z krwawieniem miesiączkowym. Stanowią dobrą alternatywę dla podpasek i są często preferowane przez kobiety aktywne fizycznie, które nie chcą rezygnować z różnych form treningów, szczególnie na basenie. Ale czy w parze z wygodą jaką zapewniają tampony idzie całkowite bezpieczeństwo ich stosowania? Czy tampony mogą przyczyniać się do rozwoju grzybicy pochwy, infekcji intymnych i innych chorób?

Przyczyny i objawy grzybicy pochwy oraz infekcji intymnych

Infekcje intymne należą do dość powszechnych schorzeń i w przeważającej większości występują u kobiet. Wywoływane są przede wszystkim przez:

• grzyby (głównie z gatunku Candida albicans) odpowiadające za kandydozę pochwy;
• bakterie przyczyniające się do bakteryjnej waginozy;
• pierwotniaki (Trichomonas vaginalis) prowadzące do rzęsistkowicy.

Infekcja pochwy objawia się zazwyczaj świądem, pieczeniem, zaczerwienieniem i obrzękiem okolic intymnych, charakterystycznymi, chorobowo zmienionymi upławami, czy dolegliwościami bólowymi podczas stosunku seksualnego. Poszczególne symptomy mogą się od siebie różnić, w zależności od tego z jakim patogenem mamy do czynienia.

Bakteryjne zakażenie pochwy, czyli bakteryjna waginoza to statystycznie najczęściej występująca infekcja pochwy u kobiet po okresie pokwitania. Do rozwoju bakteryjnego zapalenia pochwy przyczyniają się bakterie, które na co dzień bytują w pochwie i nie powodują chorobotwórczych objawów, do chwili zaburzenia prawidłowej mikroflory pochwy. W wyniku zmniejszania się liczby dominujących dobroczynnych bakterii z rodzaju Lactobacillus (pałeczek kwasu mlekowego) dochodzi do rozwoju nieprzyjaznej flory i infekcji.

Na skutek bakteryjnego zakażenia u kobiety mogą pojawić się niezbyt obfite szarobiaławe upławy, nieprzyjemny zapach z pochwy, którym niekiedy towarzyszą pieczenie i świąd okolic intymnych, uczucie suchości w pochwie, czy dolegliwości bólowe warg sromowych. Bakteryjne zapalenie pochwy może się również przenieść na cewkę moczową, co objawia się dokuczliwym uczuciem nadmiernego parcia moczu na cewkę.

Drugą powszechną infekcją dróg moczowo-płciowych u większości kobiet jest kandydoza pochwy, zwana potocznie grzybicą pochwy. Proces, w którym dochodzi do rozwoju drożdżycy pochwy jest bardzo podobny do opisanego wcześniej bakteryjnego zapalenia pochwy. Kandydoza również powstaje na skutek zaburzenia równowagi naturalnej mikroflory pochwy, ale w tym przypadku odpowiedzialne za pojawienie się stanu zapalnego nie są bakterie, a grzyby, głównie drożdżaki z gatunku Candida albicans.

W wyniku grzybiczego zapalenia pochwy pojawia się świąd i pieczenie okolic intymnych, białe, gęste o serowatej konsystencji upławy, zaczerwienienie i obrzęk sromu, suchość pochwy oraz ból stref intymnych podczas i po stosunku.

Na skutek wtórnego rozrostu grzyba Candida albicans przy bakteryjnym zapaleniu pochwy, przy znacznym spadku liczby bakterii Lactobacillus, czy w wyniku gwałtownych zmian hormonalnych może również dojść do mieszanej infekcji intymnej, czyli bakteryjno-grzybiczego zapalenia pochwy.

Przyczyn infekcji intymnych może być wiele, ale do zaburzeń mikroflory bakteryjnej pochwy dochodzi zazwyczaj na skutek:

• niewłaściwej higieny okolic intymnych;
• przyjmowania niektórych leków, w tym antybiotyków, kortykosteroidów, czy tabletek antykoncepcyjnych;
• osłabienia organizmu i obniżenia odporności;
• zaburzeń hormonalnych;
• przebiegu cukrzycy;
• awitaminozy;
• innych infekcji;
• noszenia nieprzewiewnej bielizny i ubrań;
• częstej zmiany partnera seksualnego;
• urazów pochwy;
• nieodpowiedniej diety;
• korzystania z basenów, saun, jacuzzi, publicznych toalet;
• nieprawidłowego stosowania tamponów podczas menstruacji.

Tampon czy podpaska – zalety i wady stosowania

Tampon czy podpaska? To pytanie, które zadają sobie nie tylko dziewczęta, które mają za sobą pierwszą miesiączkę, ale również dojrzałe kobiety, którym zależy na poczuciu komfortu podczas menstruacji, ale nie jest im obojętna kwestia zdrowia i bezpieczeństwa stosowania środków higienicznych. Odpowiedź na tak zadanie pytanie nie jest jednoznaczna, gdyż zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie ma wady i zalety.

Podpaska może wywoływać u niektórych kobiet odczyny alergiczne, z kolei tampon może przyczynić się do różnych infekcji, w tym to bardzo groźnego wstrząsu septycznego. Jednak wszystko zależy od właściwego doboru środków higienicznych odpowiedniej jakości, przestrzegania zasad ich stosowania, jak również obserwacji reakcji swojego organizmu.

Decydując się czy to na podpaski, czy tampony, warto dokładnie sprawdzić skład dostępnych produktów, a w razie potrzeby zasięgnąć porady lekarza. To właśnie obecność w tamponach, czy podpaskach różnych substancji chemicznych, może przyczyniać się do uczuleń, czy innych powikłań lub schorzeń. W przypadku tamponów ryzyko związane z podrażnieniem lub infekcją jest większe, gdyż aplikowane są one wewnątrz pochwy. I tu pojawia się kolejna niezwykle istotna kwestia. Nawet jeśli kobieta wybierze tampony o najbardziej przyjaznym składzie, to musi pamiętać o odpowiednio częstej wymianie tamponu używanego na nowy. Z jednego tamponu można korzystać przez 4 godziny, maksymalnie od 6 do 8 godzin, dostosowując wymianę do obfitości krwawienia. Przy obfitej miesiączce tampon należy zmieniać częściej.

Prawidłowo założonego tamponu kobieta nie powinna czuć. Jeśli jednak pojawia się uczucie uwierania, należy wyciągnąć tampon i wymienić go na kolejny. Jeżeli dyskomfort się powtarza, może to być również związane ze źle dobranym rozmiarem tamponu. Niezmiernie istotne jest również wybranie właściwego tamponu dostosowanego do obfitości krwawienia. Źle dopasowany tampon może prowadzić do suchości pochwy, świądu i pieczenia, co w konsekwencji może skutkować pojawieniem się infekcji intymnej.

Podpaski w mniejszym stopniu przyczyniają się do rozwoju infekcji intymnych, ale i w tym przypadku nie należy zapominać o ich częstym zmienianiu i odpowiedniej higienie okolic intymnych. Na rynku dostępne są podpaski o różnych kształtach, stopniach chłonności, z dodatkowymi zabezpieczeniami w formie skrzydełek, czy ze specjalnymi substancjami, które mogą zwiększać możliwości absorpcji cieczy, czy neutralizować nieprzyjemny zapach.

Czy tampony są bezpieczne?

Tamponów może używać każda kobieta, która rozpoczęła miesiączkowanie, jeżeli nie istnieją ku temu konkretne przeciwwskazania. Tampony dobrej jakości, używane z zachowaniem właściwych zasad higieny, nie powinny być szkodliwe. Istnieją jednak sytuacje, w których tampony nie są wskazane i lekarz może odradzić ich stosowanie.

Przede wszystkim z tamponów nie należy korzystać jeżeli u kobiety stwierdzono infekcję intymną, gdyż zwiększa się ryzyko rozwoju drobnoustrojów, które zdążyły już zaatakować miejsca intymne. W takim przypadku lepiej sprawdzi się podpaska, gdyż pozwala na wypłynięcie krwi na zewnątrz.

Permanentnego stosowania tamponów nie zaleca się również w przypadku nawracających stanów zapalnych stref intymnych, czy to grzybiczych, bakteryjnych, czy mieszanych. W zależności od stopnia problemu można wówczas sięgać po tampon od czasu do czasu, np. podczas wizyty basenie, czy na plaży, w ciągu dnia, a w nocy używać podpasek lub całkowicie zrezygnować z tej formy środków higienicznych.

Stosowanie tamponów nie jest również wskazane u kobiet, które mają założoną antykoncepcyjną wkładkę wewnątrzmaciczną, gdyż istnieje potencjalne ryzyko, że zmieniając tampon, usunie się przy okazji wkładkę.

Do rzadkich, ale najgroźniejszych powikłań stosowania tamponów należy zespół wstrząsu septycznego.

Choroba od tamponów – zespół wstrząsu septycznego

Bardzo wysoka temperatura ciała, ból brzucha, ból mięśni, biegunka lub mdłości i wymioty, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zawroty głowy, wysypka lub rozlane plamy na skórze – to główne objawy zespołu wstrząsu septycznego (TSS), który należy do bardzo rzadkich, ale niezwykle groźnych ewentualnych skutków ubocznych stosowania tamponów. Już samo pojawienie się gorączki i wspomnianych dolegliwości bólowych powinien skłonić kobietę do usunięcia tamponu i udania się do lekarza.

Za wystąpienie wstrząsu septycznego podczas stosowania tamponów odpowiadają bakterie, które uprzednio mogą bytować w pochwie, ale dzięki odpowiedniej równowadze mikroflory nie powodują niepokojących objawów. Podczas miesiączki odporność organizmu kobiety spada, a krew gromadząca się w tamponie stanowi idealną pożywkę dla rozwoju bakterii. W ten sposób może dojść do poważnego w skutkach zespołu wstrząsu toksycznego. Większość osób posiada naturalną zdolność zwalczania TSS, jednak niewielki odsetek ludzi jest narażony na wystąpienie wstrząsu. Niezmiernie ważna jest szybka reakcja w przypadku wystąpienia pierwszych symptomów TSS, gdyż opóźnienie odpowiedniego leczenia może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci.

Warto również pamiętać o tym, że zespół wstrząsu toksycznego występuje głównie w wyniku nieprawidłowego stosowania tamponów. Zbyt długie odstępy pomiędzy zmianą tamponów, zapominanie o wyjęciu tamponu, brak przerw w stosowaniu tamponów, nieodpowiednia chłonność tamponów w stosunku do obfitości krwawienia, czy źle zaaplikowany tampon, to główne przyczyny zwiększające ryzyko wystąpienia TSS.

Tampony a grzybica pochwy

Grzybica pochwy nie stanowi bezpośredniego następstwa stosowania tamponów, ale podobnie jak inne infekcje intymne, może się pojawić lub nawracać na skutek nieprawidłowego używania tamponów.

Podstawą uniknięcia rozwoju grzybicy pochwy podczas miesiączki jest odpowiednio częsta wymiana tamponów, właściwe dbanie o higienę okolic miejsc intymnych oraz odpowiednie dopasowanie tamponów. Warto również pamiętać o tym, aby nie sięgać po tampony w przypadku wystąpienia lub leczenia grzybicy pochwy w trakcie okresu. Wówczas lepiej skorzystać z podpasek. Stosowania tamponów powinny również unikać kobiety, które mają skłonności do nawracających infekcji intymnych, w tym grzybicy pochwy.

Aby zminimalizować ryzyko pojawienia się i rozwoju grzybicy pochwy podczas stosowania tamponów:

• należy dostosować odpowiedni rozmiar tamponu do obfitości krwawienia;
• należy robić przerwy w stosowaniu tamponów;
• w nocy warto stosować podpaski zamiast tamponów;
• nie należy stosować tamponów podczas występowania infekcji intymnych;
• należy wymieniać tampony odpowiednio często, najlepiej co 4-6 godzin i nie przekraczać 8 godzin bez zmiany tamponu;
• nie wolno zapominać o wyjęciu tamponu podczas wymiany na nowy oraz po zakończeniu miesiączki;
• nie należy stosować tamponów w przypadku skłonności do nawracającej grzybicy pochwy, czy innych infekcji intymnych;
• warto wybierać tampony o jak najbardziej naturalnym składzie, najlepiej bawełniane bez syntetycznych dodatków;
• za każdym razem przed i po aplikacji tamponu należy umyć ręce;
• należy odpowiednio często dbać o higienę okolic intymnych i używać w tym celu specjalnych preparatów z odpowiednim pH i kwasem mlekowym.

Czytaj też:

• Leki na grzybicę pochwy
• Nawracająca grzybica pochwy - przyczyny i leczenie

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

Lekarz ginekolog

E-recepta online

Udostępnij

Do znajomych

Tweetnij

Wyślij link