Macica - budowa, jak wygląda, gdzie jest, wielkość
Autor: Piotr Brzózka
Macica jest tym elementem żeńskiego układu płciowego, w którym lokuje się zapłodniona komórka jajowa i w którym rozwija się płód. Co to jest macica i jak wygląda? Gdzie się znajduje i jakie ma wymiary?
Co to jest macica?
Macica jest jednym z wewnętrznych narządów żeńskiego układu rozrodczego. Pełni ona kluczową rolę w procesie rozmnażania. To właśnie macica przyjmuje świeżo zapłodnioną komórkę jajową, a następnie umożliwia rozwój płodu aż do czasu porodu, zaś skurcze mięśni gładkich trzonu macicy pomagają wydać dziecko na świat.
Macica połączona jest z pochwą, a także z jajowodami. Jest stosukowo niewielkim organem, który jednakże ma zdolność wielokrotnego zwiększenia swojej objętości w czasie ciąży. Macica jest narządem delikatnym i podatnym na różnego rodzaju schorzenia, w tym zmiany nowotworowe.
Macica – anatomia
Anatomicznie macica zbudowana jest z czterech odcinków. Wśród nich:
- szyjka macicy,
- cieśń macicy,
- trzon macicy (w obrębie którego znajduje się jama macicy),
- dno macicy.
Najbliżej ujścia dróg rodnych znajduje się szyjka macicy, stanowiąca kanał łączący pochwę z jamą macicy. Szyjka macicy pełni istotną rolę w procesie zapłodnienia oraz w okresie ciąży. Tą właśnie drogą plemniki przedostają się z pochwy w głąb dróg rodnych i tu w dużej mierze decyduje się ich los. W zależności od fazy cyklu miesięcznego, wytwarzana przez śluzówkę szyjki macicy zasadowa wydzielina stanowi bowiem albo naturalną zaporę dla plemników, albo też dogodne środowisko sprzyjające szybszemu ich przemieszczaniu się. Warto wiedzieć, że metody naturalnego planowania rodziny opierają się w dużej mierze właśnie na ocenie parametrów tzw. śluzu szyjkowego. Jeśli dojdzie do zapłodnienia, w ciąży szyjka macicy czopuje się, stanowiąc barierę chroniącą płód przed czynnikami zewnętrznymi.
Macica - budowa
Za szyjką macicy znajduje się cieśń macicy, kilkumilimetrowe przewężenie, oddzielające szyjkę od trzonu macicy. Trzon jest największą częścią macicy. W jego obrębie wyróżniamy jamę macicy, jakże istotne miejsce dla procesu zapłodnienia, a następnie rozwoju ludzkiego płodu. To właśnie w błonie śluzowej jamy macicy zagnieżdża się zapłodniona komórka jajowa (proces implementacji). Następnie zaś z błony śluzowej jamy oraz tak zwanej kosmówki powstaje łożysko, czyli miejsce w którym rozwija się płód i które zaopatruje dziecko w tlen i pożywienie, odbierając jednocześnie produkty przemiany materii. Trzon macicy zbudowany jest z mięśni gładkich. Ich skurcze w końcowej fazie ciąży umożliwiają wydanie dziecka na świat. Najgłębiej zlokalizowaną częścią macicy jest jej dno. Jego położenie pomaga określić wiek płodu.
Macica - położenie
Gdzie jest macica? Położona jest pośrodku jamy tak zwanej miednicy mniejszej. Zlokalizowana jest między pęcherzem moczowym a odbytnicą. Tak jak powiedzieliśmy wyżej, od dołu macica połączona jest z pochwą, w górnej zaś jej części znajdują się ujścia jajowodów, za pomocą których połączona jest z jajnikami. Macica otoczona jest przez tak zwane omacicze, czyli błonę surowiczą będącą częścią otrzewnej. Podtrzymują zaś macicę więzadła i tkanki włókniste. W ciąży dno macicy zmienia swoje położenie, unosząc się w stronę mostka, pod koniec jednak opada na wysokość pępka.
Jak wygląda macica - zdjęcia
Jak wygląda macica? Kształtem narząd ten przypomina gruszkę lub też widzianą od przodu głowę byka. Tego typu skojarzenia macica budzi zwłaszcza uwieczniona na schematycznych obrazkach ilustrujących anatomię człowieka, gdzie sama macica utożsamiana jest z czaszką zwierzęcia, zaś odchodzące od niej jajowody – z jego rogami. Tym, czego nie widać na popularnych schematach, jest kształt macicy widzianej od boku. Wiedzieć więc trzeba, że przednia część macicy jest spłaszczona, natomiast tylna – lekko wypukła.
Macica - wielkość
Macica ma zazwyczaj około 7 centymetrów długości i 4 centymetrów szerokości. Jej grubość wynosi 2,5 centymetra, choć może się nieco różnić w zależności od wagi kobiety. Z oczywistych względów macica wielokrotnie zwiększa swoje wymiary w czasie ciąży. Podczas, gdy jej standardowa objętość wynosi zaledwie kilka mililitrów, w dziewiątym miesiącu ciąży wzrosnąć może do nawet 5 litrów.
Macica – budowa nieprawidłowa
Prawidłowo zbudowana i zlokalizowana macica posiada trzon skierowany lekko do przodu względem kości miednicy (tzw. przodozgięcie). Szacuje się jednak, że u około 20 procent kobiet trzon macicy skrzywiony jest do tyłu. Mówimy wówczas o tak zwanym tyłozgięciu macicy. W dawnych czasach uważane ono było za stan chorobowy, tudzież wadę anatomiczną. Dziś tyłozgięcie nie jest jednak uznawane za stan patologiczny, traktuje się je w kategoriach odchylenia mieszczącego się w normie. Tyłozgięcie macicy może nieco utrudniać zapłodnienie, wydłużając drogę, jaką mają do przebycia plemniki, w niektórych przypadkach powoduje też bolesność zbliżeń seksualnych. W ciąży natomiast tego typu budowa macicy nie ma większego znaczenia. Rozrastając się macica sama znajduje sobie dogodne miejsce, a kąt położenia zazwyczaj samoistnie zmienia się.
Czytaj także:
- Wkładka domaciczna, czyli wkładka antykoncepcyjna hormonalna: co to, działanie, rodzaje, skuteczność, założenie
- Estrogen w tabletkach - badania i normy
- Co robić po zapłodnieniu?
- Antykoncepcja hormonalna a rak szyjki macicy
- Antykoncepcja długoterminowa - skuteczność
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
