Antykoncepcja a ciąża: czy można zajść w ciążę przyjmując antykoncepcję hormonalną?
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Jeśli regularnie (i prawidłowo) przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne, to ryzyko zajścia w ciążę jest naprawdę minimalne.
Jednak… to ryzyko nadal istnieje.
Nawet przyjmując hormony zgodnie z zaleceniami lekarza i producenta mogą zdarzyć Ci się, np. infekcje, przy których musisz zażyć antybiotyki, które z kolei… mogą obniżać skuteczność wchłaniania się hormonów.
Taka sytuacja może sprawić, że w Twoim organizmie jest niewystarczający poziom hormonów odpowiedzialnych, np. za blokowanie owulacji.
Poza tym tak naprawdę jedyną stuprocentową metodą na to, aby nie zajść w ciążę jest… po prostu brak uprawiania seksu.
A co zrobić, jeśli chcesz zajść w ciążę a nadal przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne?
I ile czasu będzie potrzebne do tego, aby zajść w ciążę po odstawieniu tabletek?
Wątpliwości na temat tabletek antykoncepcyjnych i ciąży jest bardzo wiele, podobnie jak mitów na temat antykoncepcji.
Przeczytaj ten tekst i dowiedz się, co trzeba wiedzieć stosując tabletki antykoncepcyjne i planując ewentualną ciążę.
Działanie tabletek antykoncepcyjnych a możliwość zajścia w ciążę
Tabletki antykoncepcyjne są coraz chętniej wybieraną przez Polki metodą zapobiegania ciąży.
Oprócz dużej skuteczności (przy regularnym stosowaniu powyżej 99 procent) cechują się także tym, że jest to metoda odwracalna, a jeśli je stosujesz – możesz zajść w ciążę stosunkowo szybko po tym, jak je odstawisz (już nawet w 2-4 miesiące po odstawieniu).
Szacuje się, że w ciągu niespełna trzech lat od odstawienia tej formy antykoncepcji, zajście w ciążę po tabletkach antykoncepcyjnych jest możliwe aż w przypadku 90 procent kobiet.
A dokładniej?
Około połowa kobiet odstawiających tabletki antykoncepcyjne zachodzi w ciążę w przeciągu pierwszych trzech miesięcy.
Ten czas jednak może przedłużyć się do około 12 miesięcy, jednak tabletki antykoncepcyjne nie powinny spowodować zablokowania Twojej płodności.
Bo należy pamiętać, jak działają tabletki hormonalne.
Te tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe nie tylko hamują owulację i zagęszczają śluz, ale dodatkowo uniemożliwiają dojrzewanie pęcherzyka Graafa, a tym samym powstanie komórki jajowej.
Jednoskładnikowe tabletki hormonalne zazwyczaj wpływają tylko na zahamowanie owulacji i zagęszczenie śluzu.
Jednak to, co w obecnych czasach niezmiernie istotne, to fakt, że tabletki nowej generacji mają naprawdę niewielkie ilości syntetycznych odpowiedników hormonów, co sprawia, że ryzyko z problemami z zajściem w ciążę po ich odstawieniu maleje.
Choć wiadomo, trzeba pamiętać, że jest to zależne od różnych czynników (np. genetycznych i środowiskowych).
A tabletki antykoncepcyjne przecież mają szereg innych zalet, które biorąc pod uwagę Twój ogólny stan zdrowia, mogą także w przyszłości pomóc zajść w ciążę.
To znaczy?
Tabletki antykoncepcyjne mogą pomóc:
- wyregulować cykl miesięczny kobiety;
- zmniejszyć bóle i napięcia przedmiesiączkowe;
- zmniejszyć obfitość comiesięcznych krwawień (w tym przypadku są to mniej obfite krwawienia z odstawienia), dzięki czemu zapobiegają występowaniu anemii;
- zmniejszyć ryzyko ciąż pozamacicznych;
- zmniejszyć ryzyko raka jajnika i endometrium;
- zmniejszyć ryzyko torbieli jajnika i mięśniaków macicy;
- chronić przed osteoporozą;
- korzystnie wpływają na cerę.
Tak na przykład jest w przypadku kobiet, które cierpią na zespół policystycznych jajników (PCOS).
Działanie hormonów na organizm często powoduje, że torbiele czy też pęcherzyki na jajnikach wchłaniają się (przy pomocy syntetycznego progesteronu lub/i estrogenu zawartego w tabletkach).
A to właśnie te pęcherzyki często utrudniają prawidłową pracę jajników a także uniemożliwiają pęknięcie pęcherzyka Graafa.
Kobiety, które zmagają się z PCOS często dosyć szybko zachodzą w ciążę po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, właśnie dzięki – pewnego rodzaju – ułatwionemu uwolnieniu komórki jajowej.
Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych – jak szybko możesz zajść w ciążę?
Ciąża po odstawieniu tabletek może się pojawić szybciej, niż się spodziewasz.
Tak naprawdę zdarza się, że już pierwszy cykl bez tabletek antykoncepcyjnych może być cyklem owulacyjnym, a czasem może dojść do zapłodnienia już następnego dnia po odstawieniu tabletek.
Zazwyczaj płodność kobiety w tym czasie (czyli po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych) jest zwiększona.
Dlaczego?
Ponieważ jajniki mogą produkować wtedy więcej niż jedną komórkę jajową, co wiąże się z nieco wyższym prawdopodobieństwem ciąż mnogich.
Kobiety, które planują macierzyństwo powinny o tym pamiętać i przez 3-4 miesiące od odstawienia tabletek hormonalnych stosować inną metodę antykoncepcji.
Oczywiście tylko wtedy, kiedy chcą zminimalizować ryzyko ciąży mnogiej :).
Czy to jednak oznacza, że to dobry pomysł, żeby zaraz po przerwaniu przyjmowania antykoncepcji hormonalnej zachodzić w ciążę?
Zdaniem lekarzy warto odczekać aż układ hormonalny kobiety wróci do normy, zanim ponownie ogarnie go burza hormonalna, tym razem związana z ciążą.
Jak przygotować się do ciąży, kiedy przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne?
Jeśli zażywasz tabletki antykoncepcyjne, ale planujesz ciążę, to najlepiej byłoby odstawić antykoncepcję na około trzy miesiące przed tym, jak zaczniesz o ciążę się starać.
Będzie to czas, w którym Twój organizm będzie miał szanse na powrót do naturalnych cykli miesiączkowych i owulacji.
Pamiętaj jednak, że dzięki nowej generacji tabletek hormonalnych tak naprawdę nie ma przeciwskazań do tego, jeśli zajdziesz w ciążę od razu po ich odstawieniu.
Warto także dać sobie czas na to, żeby zrobić wszystkie badania wymagane przed zajściem w ciążę, w tym biocenozę pochwy, badanie na obecność przeciwciał toksoplazmozy, badanie na obecność przeciwciał wirusa cytomegalii czy badania na obecność przeciwciał różyczki.
Nie zapominając oczywiście o podstawowych badaniach, tj. morfologia krwi, badania hormonalne żeńskich hormonów płciowych, cytologia, USG dopochwowe czy USG piersi.
Poza tym…
Dobrze, jeśli przed zajściem w ciążę będziesz miała czas na to, aby rozpocząć przyjmowanie kwasu foliowego (co zapobiega wadom wrodzonym i korzystnie wpływa na rozwój zarodka).
Ale to nie wszystko.
Trzeba również przez te kilka miesięcy zająć się stanem swojego uzębienia i… wybrać się na wizytę do dentysty.
Oczywiście nikt nie mówi, że przyjmując antykoncepcję tego nie robisz.
Natomiast przed zajściem w ciążę zaleca się także wykonanie zdjęcia rentgenowskiego szczęki, żeby zobaczyć, czy głębiej nie ma jakiegoś stanu zapalnego, który jeszcze nie daje sygnałów.
A wiadomo, z promieniowaniem rentgenowskim w ciąży trzeba szczególnie uważać.
Co jeszcze może stanowić zagrożenie dla dziecka?
Przede wszystkim – palenie papierosów i inne używki, np. alkohol, zła i źle zbilansowana dieta bogata w tłuszcze, kofeinę i cukry.
Wiadomo, że jeśli planujesz ciążę, to zazwyczaj bardziej zwracasz uwagę na to, co jesz.
Co oczywiście ma duży wpływ na stan mikro i makro elementów w Twoim organizmie a co za tym idzie… również na Twoje zdrowie.
Ciąża podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych – czy to jest możliwe?
Na skuteczność tabletek antykoncepcyjnych znacznie wpływa fakt, jak bardzo dbasz o ich prawidłowe przyjmowanie.
To znaczy?
Tabletki antykoncepcyjne należy przyjmować zgodnie z zalecanym przez lekarza czy producenta schematem, np. 24 tabletek hormonalnych + 4 tabletki placebo.
Poza tym, powinnaś je przyjmować zawsze o tej samej porze, o czym niestety wiele kobiet nie pamięta.
A ma to realne przełożenie na prawidłowe funkcjonowanie hormonów w Twoim organizmie, które powinny być zawsze na równym poziomie.
Dlatego ryzyko ciąży wzrasta, przy nieregularnym stosowaniu tabletek antykoncepcyjnych.
Jak bardzo jest to ryzykowne?
Stopień ryzyka zależy od rodzaju tabletek i tego, jak długa wystąpiła przerwa w ich stosowaniu.
Tabletki dzieli się na jednoskładnikowe zawierające progestagen oraz dwuskładnikowe, zawierające estrogen i progestagen.
Tabletki jednoskładnikowe wymagają bardzo dużej dyscypliny i regularności, nawet kilka godzin odstępstwa może skutkować tym, że przestaniesz być chroniona przed zajściem w ciążę.
Już przy 3 godzinach spóźnienia lekarze zalecają stosowanie dodatkowych środków antykoncepcyjnych (np. w postaci prezerwatyw) aż przez 7 kolejnych dni.
W przypadku tabletek dwuskładnikowych swoboda jest nieco większa, a konieczność dodatkowego zabezpieczenia pojawia się dopiero, gdy przerwa między tabletkami wynosi więcej niż 12 godzin.
Więcej o tym, co powinnaś zrobić, gdy zdarzy Ci się pominąć tabletkę antykoncepcyjną tutaj.
Poza tym na prawidłowe funkcjonowanie tabletek antykoncepcyjnych, czyli także na chronienie Cię przed zajściem w ciążę, mają wpływ również infekcje, przeziębienia, wymioty czy biegunki, przyjmowanie niektórych leków (np. z zawartością dziurawca czy ostropestu).
Czyli… przyjmujesz regularnie tabletki antykoncepcyjne, ale jednocześnie np. leki przeciwdepresyjne i tu pojawia się problem.
Dlaczego?
Ponieważ działanie tabletek antykoncepcyjnych mogą osłabiać również:
- leki wspomagające odchudzanie, które zmniejszają wchłanianie tłuszczu w jelitach;
- silne antybiotyki;
- leki psychotropowe;
- leki antydepresyjne;
- leki przeciwzapalne i przeciwbólowe (stosowane przewlekle);
- preparaty przeciwgrzybicze;
- leki moczopędne;
- silne leki nasenne i uspokajające.
Czy można zajść w ciążę przyjmując tabletki antykoncepcyjne?
Tak, istnieje takie ryzyko.
Jednak jest to związane na przykład ze złym przyjmowaniem tabletek.
Zawsze informuj lekarzy o tym, że przyjmujesz antykoncepcję hormonalną w postaci tabletek, co może mieć wpływ na preparaty, które będą Ci przepisywane, np. w sytuacji infekcji.
Co zrobić, jeśli przyjmujesz tabletki antykoncepcyjne, a czujesz, że możesz być w ciąży?
Choć jest na to niewielka szansa, to jednak może się zdarzyć, że zajdziesz w ciążę i nieświadoma tego nadal będziesz zażywać tabletki antykoncepcyjne.
Pamiętaj jednak, że jeśli pojawi się jakiekolwiek podejrzenie ciąży (na przykład krwawienie z odstawienia spóźnia się znacznie), to trzeba jak najszybciej wykonać domowy test ciążowy i w razie wyniku pozytywnego – odstawić tabletki.
Warto także wykonać 2-4 domowe testy ciążowe, aby upewnić się, że wynik jest miarodajny.
Gdy wynik domowego testu jest negatywny, a mimo to masz wątpliwości – powinnaś niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Dlaczego?
Konieczne będzie wtedy wykonanie badania – stężenia beta-HCG z krwi, które jest dużo bardziej wiarygodne niż apteczne testy ciążowe.
W takiej sytuacji lekarz wykona także badanie ginekologiczne, które ostatecznie potwierdzi lub wykluczy ciążę.
Niestety hormony zawarte w tabletkach mogą zafałszować wynik testu ciążowego, nawet jeśli zrobiłaś ich parę.
W przypadku potwierdzenia ciąży lekarz z pewnością zaleci odstawienie tabletek antykoncepcyjnych, bo ciąża jest jednym z przeciwwskazań do ich stosowania.
Czy powinnaś się martwić, że będąc w ewentualnej ciąży przyjmowałaś antykoncepcję hormonalną?
Odpowiedź brzmi – nie.
Hormony zawarte w antykoncepcji hormonalnej (również antykoncepcji awaryjnej) tabletki te nie mają jednak działania embriotoksycznego ani teratogennego (czyli ogólnie – źle wpływającego na płód).
Jak możesz rozpoznać ciążę podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych?
Jeśli podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych zajdziesz w ciążę, to najważniejszym objawem będzie niewystąpienie krwawienia z odstawienia.
Jeśli masz podejrzenie, że możesz być w ciąży, zwłaszcza wtedy, kiedy test ciążowy wyszedł pozytywnie, to… nie przyjmuj kolejnej dawki hormonów i zapisz się do lekarza ginekologa.
Poza brakiem krwawienia, o ciąży podczas przyjmowania hormonów może świadczyć także:
- duża senność i apatia;
- rozdrażnienie i zmienne nastroje;
- zmiany w wyglądzie biustu (bardziej uniesiony, większy);
- tkliwość i ból piersi;
- nudności i wymioty;
- bóle w okolicach podbrzusza i pleców;
- wzmożone wydzielanie śluzu z pochwy;
- wzrost temperatury ciała;
- zmiany apetytu;
- biegunki;
- zgaga.
Czy plamienie podczas przyjmowania doustnej antykoncepcji hormonalnej może być oznaką ciąży?
Jeśli tabletki antykoncepcyjne są brane regularnie i nie ma innych czynników zaburzających wchłanianie się hormonów (np. przyjmowanie innych leków), to nie powinnaś się obawiać ciąży, nawet jeżeli pojawi się śródcykliczne plamienie.
Dlaczego?
To częsty objaw, zwłaszcza na początku stosowania tabletek antykoncepcyjnych, kiedy Twój organizm przyzwyczaja się do nowej pracy układu hormonalnego.
Takie plamienie (jak wyżej – zwłaszcza na początku przyjmowania antykoncepcji) nie ma jednak wpływu na dawki przyjmowanych hormonów, jakie dostarczane są Twojemu organizmowi.
Dlatego skuteczność tabletek jest taka sama, jak w sytuacjach, gdy krwawienia nie występują.
Powinnaś zainteresować się tym jednak wtedy, kiedy plamienia powtarzają się lub występują regularnie.
Może być konieczna wizyta u lekarza ginekologa i przeprowadzenie badania ginekologicznego, aby upewnić się, że z Twoim zdrowiem intymnym jest wszystko tak, jak powinno być.
Tabletki antykoncepcyjne a ciąża – jakie mity możesz usłyszeć na ten temat?
Istnieje naprawdę wiele mitów na temat antykoncepcji, począwszy od tego, że przyjmując tabletki antykoncepcyjne na pewno przytyjesz, aż po…
- Doustna antykoncepcja hormonalna może powodować wady płodu, ale… nie ma ku temu przesłanek stricte naukowych.
- Przyjmowanie tabletek antykoncepcyjnych w przeszłości spowoduje problemy z donoszeniem ciąży – tutaj także nie istnieją żadne naukowe potwierdzenia tej tezy. Dzięki tabletkom hormonalnym nowej generacji ryzyko tego typu sytuacji znacznie maleje.
- Podczas przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych na pewno nie zajdziesz w ciążę – kolejny mit. Niestety nie jest to prawda, ponieważ już nawet małe odstępstwo godzinowe od pory, w której powinnaś zażyć tabletkę może spowodować, że hormony przestaną Cię chronić. Jedyną stuprocentową szansą na to, że nie zajdziesz w ciążę jest… brak aktywności seksualnej.
- Tabletki antykoncepcyjne obniżają płodność kobiet, które je przyjmują. Jest to nieprawda i jeden z częściej dostępnych mitów w Internecie. Problemem może być tu fakt, że wieloletnie stosowanie tego typu antykoncepcji może przekładać się także na wiek kobiety. Jeśli przekroczy ona 35-40 rok życia, jej szanse na zajście w ciążę po prostu maleją i w dużej mierze nie należy łączyć tego z przyjmowaniem hormonalnej antykoncepcji.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
