Łuszczyca skóry - objawy, leczenie, sposoby. Jak wygląda?

Dodano: 19-11-2019 | Aktualizacja: 19-04-2021
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Łuszczyca skóry – atakuje głowę, dłonie, stopy, kolana, łokcie, plecy, piersi, genitalia, pośladki. Czasem objawy łuszczycy skóry widoczne są na całym ciele. Jak wygląda łuszczyca owłosionej skóry głowy oraz innych części ciała? Jakie są dostępne metody leczenia oraz sposoby działań profilaktycznych?

Łuszczyca skóry

Łuszczyca skóry jest pojęciem potocznym, jakim określa się większość postaci łuszczycy pospolitej i krostkowej, wśród których wymienić można takie odmiany, jak:

  • łuszczyca zwykła plackowata (plaque psoriasis) – najbardziej powszechna, lokalizuje się przede wszystkim na skórze łokci, kolan i pleców,
  • łuszczyca skóry głowy (psoriasis capitis) – obejmuje cały obszar owłosionej skóry głowy, zachodząc częściowo na czoło i potylicę,
  • łuszczyca zwykła dłoni i stóp (psoriasis vulgaris palmoplantaris) – atakuje skórę kończyn,
  • łuszczyca odwrócona (psoriasis inversa), stanowi przeciwieństwo plackowatej, zajmuje przede wszystkim skórę w zgięciach łokci i kolan, a także pod pachami, w pachwinach, szparze między pośladkami, w okolicach pępka,
  • łuszczyca kropelkowata (psoriasis guttata) w przebiegu której niewielkie zmiany o kształcie kropli deszczu, niepokryte łuskami, pojawiają się na dużych płaskich powierzchniach skóry, zwłaszcza plecach i klatce piersiowej,
  • łuszczyca geograficzna (psoriasis geographica) – rzadka odmiana, której cechą charakterystyczną jest powstawanie na skórze rozległych plam przypominający zarysy lądów na mapie świata,
  • łuszczycowe, pieluszkowe zapalenie skóry – stan zapalny o charakterze łuszczycowym obejmujący miejsca, w których skóra małego dziecka styka się z pieluchą (głównie w pachwinach),
  • erytrodermia łuszczycowa (erythrodermia psoriatica), uogólniony stan zapalny, obejmujący skórę całego ciała,
  • łuszczyca krostkowa ograniczona (Psoriaris pustulosa palmo-plantaris)

oraz uogólniona (Psoriaris pustulosa generalisata) – choroba, w przebiegu której skórę kończyn lub całego ciała pokrywają drobne krostki.

Oprócz tego, na skórze objawiają się jeszcze tak rzadkie schorzenia, jak łuszczyca zadawniona, brodawkująca, brudźcowa, czy wysiękowa. De facto więc łuszczycą skóry nie są jedynie dwie odmiany tej choroby skóry – stawowa oraz paznokci (aczkolwiek często przebiegają one wspólnie ze schorzeniami skórnymi).

Objawy łuszczycy skóry

Objawy łuszczycy skóry są zróżnicowane, w zależności od postaci, jaką przyjmuje choroba. Typowy, pierwotny wykwit w pospolitej (zwykłej) odmianie choroby ma kształt niewielkiej, brunatnoczerwonej grudki, która pojawia się na ciele i z czasem, w wyniku nadmiernego łuszczenia się naskórka, obrasta srebrzystymi łuskami. Po ich odpadnięciu zaś, powierzchnia zmiany skórnej staje się gładka i świecąca (tzw. efekt świecy stearynowej). Dodatkowo po zadrapaniu wykwitu dochodzi zazwyczaj do niewielkiego, punktowego krwawienia (tzw. objaw Auspitza).

Z czasem zmiany łuszczycowe mogą się rozrastać do postaci coraz większych plam, zaś rogowacenie tkanek powoduje tworzenie się swoistych skorup – efekt ten często występuje np. w przypadku łuszczycy skóry głowy. Niekiedy, jak w przypadku łuszczycy kropelkowatej, grudki nie są przykryte łuskami i są luźno rozsiane na powierzchni skóry. Podobnie mogą wyglądać objawy łuszczycy krostkowej, z tą różnicą, że oprócz grudek i plam, ciało pokrywają też drobne krostki wypełnione jałową treścią.

Łuszczyca skóry głowy

Szczególnym typem choroby jest łuszczyca skóry głowy. Pierwotnie jest ona stosunkowo słabo zauważalna - objawy przywodzą na myśl łupież, grzybicę, czy łojotok, są jednak dobrze ukryte pod włosami. W dalszych jednak stadiach, choroba ma tendencje do ekspansji poza linię włosów, pojawiając się na czole, a także potylicy. W tym momencie symptomy są już widoczne z całą mocą, tworząc tzw. efekt korony łuszczycowej i stając się problemem nie tylko stricte medycznym, ale też psychologicznymi i społecznym (wstyd, nastroje lękowe i depresyjne, fobia społeczna, alienacja – zaniechanie kontaktów z otoczeniem).

Dodatkowym problem może być utrata owłosienia. Problem ten nie jest tak powszechny, jak mogłoby wynikać z obiegowych opinia, paradoksalnie nawet w przypadku lekkich i umiarkowanych stadiów łuszczycy skóry głowy, włosy bywają mocne, zdrowe i dobrze odżywione. Wypadać zaczynają zaś dopiero wtedy, gdy głowę spowije zrogowaciała skorupa, a towarzyszący chorobie świąd doprowadzi do silnego rozdrapywania skóry. Jak temu zapobiec?

Jak nawilżyć skórę głowy przy łuszczycy?

Podstawą terapii przy wszystkich typach łuszczycy, jest leczenie farmakologiczne. W większości przypadków powinno ono jednak być wspierane przez zabiegi pielęgnacyjne, regulujące procesy złuszczania się naskórka, zapewniające odpowiednie natłuszczenie skóry oraz jej nawilżenie. Jak nawilżyć skórę głowy przy łuszczycy? Tak, by łagodzić objawy choroby, w tym między innymi dotkliwy świąd? Przydatne będą w tej materii szampony, odżywki, wcierki, kremy, maści i inne preparaty zawierające takie substancje, jak:

  • kwasy salicylowy i mlekowy,
  • mocznik, alantoina, aloes, glicerol
  • Ichtiol, dziegć.

Istotne są też działania eliminacyjne, a więc rezygnacja z szamponów i innych kosmetyków zawierających silne detergenty (SLS i podobne), konserwanty, substancje zapachowe i barwiące. Dalece niewskazane są też alkohole, silikony, czy parafina. Do stylizacji natomiast włosów nie powinno się używać suszarek, prostownic, lokówek, farb i szamponów koloryzujących.

Leczenie łuszczycy skóry

Leczenie łuszczycy skóry, w zależności od lokalizacji, rozległości i intensywności zmian, typu choroby, a także indywidualnych reakcji pacjenta, bazuje na lekach stosowanych miejscowo lub ogólnoustrojowo. Większość terapii rozpoczyna się od różnego rodzaju maści, kremów i żeli, w składzie których znajdziemy takie substancje czynne, jak:

  • glikokortykosteroidy (np.  hydrokortyzon, mometazon czy betametazon),
  • pochodne witaminy D (np. kalcypotriol),
  • retinoidy, czyli pochodne witaminy A (np. tazaroten),
  • inhibitory kalcyneuryny (np. takrolimus, pimekrolimus),
  • cygnolina (ditranol, antralina).

Jeśli tego typu leczenie nie przynosi rezultatu lub wtedy, gdy pacjent wykazuje się daleko idącą nietolerancją na stosowane leki, wdraża się w leczeniu łuszczycy skóry środki systemowe, w tym:

  • leki działające ogólnoustrojowo, przyjmowane w tabletkach (metotreksat, cyklosporyna, sulfasalazyna, acytretyna, leflunomid),
  • fototerapia, fotochemoterapia, laseroterapia,
  • leki biologiczne, przyjmowane dożylnie lub domięśniowo (adalimumab, etanercept, infliksymab, golimumab).

Czytaj też:



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Andrzej Kaszuba, Sebastian Uczniak, Aleksandra Kaszuba, Łuszczyca, Dermatologia geriatryczna, Lublin 2016, Wydawnictwo Czelej
  • Krystyna Romańska-Gocka, Farmakoterapia łuszczycy, Farm Pol, 2009, 65(9)
  • Małgorzata Maj, Lidia Rudnicka, Łuszczyca skóry owłosionej głowy (scalp psoriasis), Aesthetica, nr 16, http://aesthetica.com.pl
Zobacz więcej
Nasi lekarze pomogą Ci odzyskać Twoją piękną skórę Nie musisz się męczyć z łuszczycą
Rozpocznij konsultację