Łuszczyca na łokciach - czym smarować? Jaką maść wybrać?

Dodano: 26-11-2019 | Aktualizacja: 16-02-2024
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Łuszczyca na łokciach najczęściej występuje u osób starszych i ma postać dużych, nacieczonych plam, pokrytych srebrzystymi łuskami. Czym smarować tego typu zmiany? Jaką wybrać maść na łuszczycę na łokciach?

Łuszczyca na łokciach

Przewlekła choroba zapalna, jaką jest łuszczyca, mimo ogólnoustrojowego charakteru, zazwyczaj objawia się za pomocą zmian skórnych. W zależności od postaci, jaką przybiera łuszczyca, zmiany te mają nie tylko odmienną specyfikę, ale też często symptomatyczną, typową dla siebie lokalizację.

Część z nich znalazła odzwierciedlenie w oficjalnej nomenklaturze naukowo medycznej (wyróżnia się między innymi łuszczycę owłosionej skóry głowy, łuszczycę dłoni, łuszczycę stóp, łuszczycę paznokci, czy łuszczycę stawów).

Łuszczyca na łokciach jako taka nie jest wprawdzie odrębną jednostką chorobą, objaw ten jest jednak niezwykle charakterystyczny dla jednej z najczęściej występujących postaci łuszczycy pospolitej, a więc odmiany plackowatej. Jak wygląda łuszczyca na łokciach? Skąd się bierze? Czym należy smarować zmiany skórne, aby pozbyć się choroby lub ograniczyć jej zasięg i natężenie?

Objawy łuszczycy na łokciach

Łuszczyca na łokciach objawia się w formie klasycznych dla tej choroby zmian. Pojawiające się w jej przebiegu niewielkie czerwono-brunatne grudki z czasem rozrastają się do postaci nacieczonych ognisk o średnicy od kilku do nawet kilkunastu centymetrów. Są one pokryte srebrzystymi łuskami zrogowaciałego naskórka.

Co charakterystyczne, po odpadnięciu łusek, skóra jest gładka i świecąca, co obrazowo nazywane jest efektem świecy stearynowej. Innym charakterystycznym symptomem jest tzw. objaw Auspitza, polegający na skłonności do punktowego krwawienia w miejscu zadrapań zmian łuszczycowych.

Łuszczyca plackowata, która najchętniej lokalizuje się na łokciach, może też występować w innych miejscach ciała, często wypukłych, a przez to narażonych na tarcie. Należą do nich przed wszystkim kolana oraz plecy w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Zdarza się też łuszczyca plackowata na brzuchu.

Przyczyny łuszczycy na łokciach

Łuszczyca na łokciach to objaw choroby o niezwykle zróżnicowanej i nie do końca poznanej etiologii. Największe znaczenie w tej materii naukowcy przypisują czynnikom genetycznym, immunologicznym oraz środowiskowym.

Główny patomechanizm powstawania zmian łuszczycowych związany jest z wystąpieniem odczynów zapalnych, a także zaburzeniem procesów proliferacji oraz różnicowania komórek naskórka, skutkiem czego dochodzi do nadmiernego rogowacenia tkanek. Mechanizm ten w szczególności często zachodzi u osób predestynowanych do tego genetycznie – podkreśla się w tym kontekście obecność antygenów zgodności tkankowej HLA: Cw2, Cw6, B13, Bw57, DR7, A30, B27.

Kluczową rolę odgrywają też procesy związane z nadmiernym pobudzeniem tzw. limfocytów T, odpowiedzialnych za reakcje odpornościowe organizmu. Istotne jest zwłaszcza zwiększone wydzielanie cytokin prozapalnych TNF-alfa, Il-12, Il-17 oraz Il-23.

Dodatkowo uwagę należy zwrócić na determinanty środowiskowe, które stymulują wystąpienie określonych reakcji patologicznych. Do tego rodzaju czynników należą m.in. infekcje, dieta, zanieczyszczenie środowiska, stres. A także różnego rodzaju urazy – w przypadku łuszczycy na łokciach znaczenie ma fakt, iż miejsce to jest szczególnie podatne na uszkodzenia. Co istotne, łuszczyca na łokciach i kolanach często współwystępuje z innymi postaciami choroby, objawiającymi się między innymi na owłosionej skórze głowy oraz paznokciach. Choroba ma charakter przewlekły, z wyraźnymi okresami nasilenia symptomów.

Czym smarować łokcie w przypadku łuszczycy?

Łuszczyca plackowata leczona jest lekami na łuszczycę, przy ewentualnym wsparciu środków kosmetycznych, mających zastosowanie profilaktyczne, wspomagające i pielęgnujące.

Czym smarować łokcie? Łuszczyca plackowata w terapii miejscowej podatna jest na działanie takich substancji, jak:

  • cygnolina (antralina),
  • pochodne witaminy D,
  • pochodne witaminy A (retinoidy),
  • inhibitory kalcyneuryny,
  • glikokortykosteroidy,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne,
  • kwas salicylowy i mlekowy,
  • preparaty dziegciowe,
  • kurkumina,
  • CBD (wyciąg z konopi siewnych).

Z wyżej wymienionych, leki z czterech pierwszych kategorii dostępne są na receptę. Glikokortykosteroidy wydawane są zarówno na receptę, jak też bez, w zależności od siły działania i potencjalnych skutków ubocznych danego leku. Natomiast pozostałe środki nabyć można bez recepty.

Maść na łuszczycę na łokciach

Jaką wybrać maść na łuszczycę na łokciach? Uniwersalna odpowiedź na to pytanie nie istnieje. Wiele zależy bowiem od rozległości i nasilenia zmian oraz zindywidualizowanych reakcji poszczególnych pacjentów.

Pewnikiem jest, że postawę leczenia powinny stanowić środki o wysokiej skuteczności, dostępne na receptę – najczęściej wybiera się cygnolinę, pochodne witaminy D takie jak calcipotriol czy takalcytol oraz retinoidy – np. tazaroten. Jeśli chodzi o glikokortykosteroidy, w większości przypadków są skuteczne, ale też mogą wywoływać reakcje przeciwstawne do pożądanych, zaostrzając charakter objawów skórnych.

Preparaty dziegciowe, choć stosowane od dziesięcioleci, wychodzą z użycia jako mało skuteczne i obarczone dużą liczbą działań ubocznych (w skojarzeniu z fototerapią mogą być nawet kancerogenne).

Jeśli natomiast chodzi o środki dostępne bez recepty, używane one powinny być jedynie w ramach terapii skojarzonych z silniejszymi preparatami. Żaden z nich nie jest przeznaczony do monoterapii, a więc nie może być podstawowym środkiem leczniczym.



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Andrzej Kaszuba, Sebastian Uczniak, Aleksandra Kaszuba, Łuszczyca, Dermatologia geriatryczna, Lublin 2016, Wydawnictwo Czelej
  • Joanny Narbutt (red.) Tak, leczę łuszczycę. Poradnik dla pacjenta
  • Krystyna Romańska-Gocka, Farmakoterapia łuszczycy, Farm Pol, 2009, 65(9)
Zobacz więcej