Ból brzucha: co oznacza i czy jest powodem do niepokoju?

Dodano: 11-05-2022 | Aktualizacja: 25-10-2024
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Ból brzucha może dać w kość – ale czy zawsze jest problemem? Pytanie, choć może na pierwszy rzut banalne, wcale takie nie jest. Oczywiście, że brzuch może boleć, jednak jest to stwierdzenie bardzo ogólne.

Zazwyczaj mówiąc o bólu brzucha ma się na myśli ból żołądka, problemy z jelitami, a nawet bóle menstruacyjne

Ale czy każdy ból oznacza to samo? Kiedy należy zwrócić na niego uwagę? I uwaga... stres także może być powodem Twoich dolegliwości brzusznych, dlatego zanim jeszcze bardziej będziesz go na to narażać, zobacz co jeszcze może powodować takie problemy.

 

Czym jest ból brzucha i czy brzuch może w ogóle boleć?

Należy zacząć od tego, że w momencie, kiedy pojawia się ból (niezależnie jakiej części ciała), należy zwrócić na niego uwagę. Oczywiście, że brzuch także może boleć.

Jeśli znamy przyczynę (np. miesiączka u kobiet), to zazwyczaj wiadomo, jak sobie z nim radzić: można przyjąć tabletki przeciwbólowe lub rozkurczowe i prawdopodobnie za chwilę ból odpuści.

Co jednak zrobić w momencie, kiedy ból pojawia się często, a Ty właściwie nie ruszasz się z domu bez tabletek przeciwbólowych? To może być problem, bo to właśnie ból sygnalizuje, że coś jest nie tak.

Może być objawem poważnych problemów ze zdrowiem, np. zapalenia wyrostka robaczkowego lub ataku kamieni nerkowych lub żółciowych.

Dużo częściej jednak w życiu doświadcza się bólów związanych z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego, tj. nadmierny skurcz mięśni przewodu czy po prostu... grypy żołądkowej(zwanej jelitówką).

Może doskwierać również wtedy, kiedy spożyjesz nadmierną ilość produktu, który Ci nie służy (np.alkohol lub tłuste jedzenie), a także nieświeży pokarm.

Organizm często w takich sytuacjach reaguje eliminacją czynnika szkodzącego, czyli po prostu doprowadza do wymiotów lub biegunki. Jest to sygnał świadczący o tym, że Twojemu organizmowi coś zaszkodziło i warto zwrócić na to uwagę na przyszłość.

 

Co może powodować ból brzucha?

Czynników wywołujących u Ciebie ból brzucha może być naprawdę wiele.

Narządów w jamie brzusznej jest przecież mnóstwo, od nerek po pęcherz moczowy czy wątrobę.

Zdarza się jednak, że ból brzucha to wynik problemów, np. z sercem.

Dlatego ważne, aby obserwować sytuacje, w których dochodzi do bólu a także częstotliwość jego występowania.

Co zatem może wpływać na ból brzucha?

Ból brzucha może być spowodowany, np.:

  • zaburzeniami trawienia;
  • stanem zapalnym (np. wyrostka robaczkowego);
  • niedrożnością jelit;
  • problemami z pęcherzykiem żółciowym spowodowanymi zamknięciem przewodu przez kamień;
  • biegunkami;
  • zaparciami;
  • nudnościami;
  • zakażeniem bakteriami, grzybami lub wirusami;
  • zapaleniem dróg moczowych;
  • nowotworami (np. trzustki czy żołądka);
  • zapaleniem trzustki czy dwunastnicy;
  • anemią sierpowatą;
  • nadwyrężonymi mięśniami brzucha;
  • zatruciem pokarmowym;
  • zatwardzeniami;
  • przepuklinami;
  • problemami z kręgosłupem;
  • stresem (często powodującym skurcze mięśni brzucha
  • alergią pokarmową lub nietolerancją pokarmową (nietolerancja glutenu;lub laktozy);
  • endometriozą;
  • bólami menstruacyjnymi;
  • problemami z narządami rodnymi;
  • chorobą Leśniowskiego-Crohna;
  • wrzodami żołądka;
  • zespołem jelita drażliwego;
  • urazem brzucha, np. po wypadku.

Choć ból może być spowodowany skurczami macicy podczas miesiączki, to może oznaczać także poważniejsze problemy, np. problemy z refluksem żołądkowo-przełykowym czy... obecnością np. grzybów, bakterii lub pasożytów w układzie pokarmowym.

Czy to wszystko? Tak naprawdę każda nieprawidłowość odnotowująca się bólem powinna być przez Ciebie obserwowana. Jeśli po każdym posiłku z pszenicą czujesz wzdęcia i bóle, może być to celiakia.

Być może bólom towarzyszy zmiana obwodu brzucha czy zmiana masy ciała.

Jeśli zaobserwujesz objawy, które Cię niepokoją, skonsultuj się z lekarzem (konsultacje telefoniczne na problemy żołądkowe w naszej przychodni są dostępne 7 dni w tygodniu, też w święta). Nie warto podejmować się samodzielnej diagnozy.

Zwłaszcza jeżeli występuje:

  • znaczne osłabienie;
  • silny ból po urazie, np. wypadku;
  • bardzo wysoka gorączka;
  • bóle w okolicach serca;
  • trudności w oddychaniu;
  • podejrzenie zatrucia trującą substancją, np. chemiczną;
  • wymioty z żółcią lub krwią;
  • silny ból niewiadomego pochodzenia u kobiet w ciąży.

 

Czy ból brzucha u dzieci różni się czymś od bólu występującego u dorosłych?

Tak naprawdę ból brzucha u dzieci i dorosłych może przebiegać bardzo podobnie. Swoją uwagę należy skierować na te same rzeczy, jak w przypadku dorosłych.

To znaczy? Ból brzuszka dziecka (również w zależności od jego wieku) może być spowodowany problemami trawiennymi, urazem, problemami z pęcherzem moczowym, silnym atakiem wyrostka robaczkowego a nawet... stresem.

Jak się mawia... paluszek i główka to szkolna wymówka. Podobnie jest z brzuchem. Nigdy jednak nie bagatelizuj problemów, które zgłasza Ci dziecko, ponieważ problemy neuropsychiczne (mogące objawiać się bólami brzucha), wcale nie muszą być symulowane.

Oczywiście każdy ból brzucha należy w przypadku dzieci skonsultować z lekarzem pediatrą i nie polegać wyłącznie na swojej opinii.

Choć oczywiście Ty znasz swoje dziecko najlepiej, to jednak wymioty czy biegunka mogą świadczyć o zatruciu czy poważnej infekcji wirusowej lub bakteryjnej.

Wprowadzenie leków w takiej sytuacji uśmierza ból i objawy, które sprawiają, że Twoje dziecko po prostu jest mocno wycieńczone.

 

Niestrawność czy poważniejsza choroba? Czyli kiedy musisz udać się do lekarza

Jeśli zastanawiasz się czy ze swoją dolegliwością ze strony brzucha powinieneś udać się do lekarza, warto odpowiedzieć sobie na parę pytań.

Im więcej twierdzących odpowiedzi w tę poważniejszą stronę, tym więcej czynników świadczących o tym, że konieczna może okazać się konsultacja lekarska.

A więc:

  • Czy ból jest ostry czy łagodny?
  • Czy ból pojawił się nagle czy rośnie od dłuższego czasu?
  • Czy masz problemy z przełykaniem pokarmów?
  • Czy odczuwasz brak apetytu?
  • Czy ból czujesz miejscowo (np. w dole brzucha), czy rozlewa się on na cały brzuch?
  • Czy normalnie się wypróżniasz, czy nie masz problemów z oddawaniem moczu?
  • Masz biegunkę?
  • Wymiotujesz lub masz nudności?
  • Czy zauważyłeś krew w stolcu lub wymiotach?
  • Czy brzuch jest wzdęty i wrażliwy na dotyk?
  • Czy zjadłeś coś, co mogło Ci zaszkodzić?
  • Czy ból gdzieś promieniuje?
  • Data ostatniej miesiączki?

 

Jeśli ból ustępuje po przyjęciu środków, np. rozkurczowych i nie powraca, prawdopodobnie była to tylko lekka niestrawność.

Nie każda niestrawność jest powodem do konsultacji, zwłaszcza ze specjalistą od układu pokarmowego, czyli gastrologiem.

Jeśli jednak pojawią się poważniejsze symptomy, tj. krew w stolcu czy ostre odwodnienie spowodowane wymiotami, zdecydowanie powinno się skonsultować z lekarzem.

Być może zauważasz, że objawy pojawiają się cyklicznie, np. zawsze po spożyciu jakiegoś produktu, wtedy warto umówić się na wizytę, w pierwszej kolejności z lekarzem rodzinnym, który pokieruje Cię albo na dalszą diagnostykę, albo do specjalisty.

W tym wszystkim należy jednak zachować zdrowy rozsądek.

Twój brzuch to zbiór organów, które nie tylko mogą sygnalizować problemy stricte z nimi samymi, ale także są lokalizatorem odczuwanego przez Ciebie stresu.

Warto czasem zwolnić i zastanowić się co może wpływać na problemy zdrowotne ze strony brzucha.

No i oczywiście nie zapominać o regularnych badaniach, tj.:

Dodatkowo zadbaj o prawidłowe nawilżenie i nawodnienie organizmu, dbając o odpowiednią ilość wypijanej wody. Nie spożywaj w nadmiernych ilościach słodkich i wyskokowych napojów, dbaj także o swoją dietę.

Powinna być ona bogata w warzywa i owoce, w takiej formie, która nie przyprawia Cię... o bóle brzucha ;). Nie każdemu służą surowe owoce, a czasem wystarczy obranie ich ze skórki.

No i staraj się jeść mniejsze posiłki i zachowywać odstępy między nimi. Daj czas swojego układowi pokarmowemu na trawienie.

Ale naczelna zasada, którą warto jeszcze raz powtórzyć... obserwuj swój organizm. Mając już parę wiosen na karku zapewne znasz swój organizm na tyle, aby wiedzieć czego unikać.

 

Jak leczyć ból brzucha?

W sytuacji, kiedy ból brzucha pojawia się nagle i nie ma stałego charakteru, można przyjąć środki przeciwbólowe (np. paracetamol) lub rozkurczowe (np. Drotaweryna).

Tak naprawdę bardzo ważne w takich sytuacjach jest obserwowanie swojego organizmu i znajomość objawów, które się pojawiają. Bo jeśli wiesz, że to miesiączka, a może panująca obecnie jelitówka, będziesz wiedzieć, jak reagować.

W takich sytuacjach leki z domowej apteczki powinny pomóc.

Pozytywnie na bóle brzucha wpływają takie zioła, jak rumianek czy mięta pieprzowa, oczywiście w zależności co jest powodem występowania bólu.

Ogólnie ciepło, pochodzące również z termofora może wspomóc regenerację organizmu, zwłaszcza okładane na bolesny dół brzucha podczas menstruacji.

Przy bólach brzucha lepiej unikać jednak, tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych typu ibuprofen.

No i oczywiście... jeśli ból utrzymuje się dłużej niż 2-3 dni (a nie jest to okres), a nawet dłużej, lepiej zgłosić się do lekarza.

Może okaże się, że to tylko niestrawność, a może... jest to np. nietolerancja jakiegoś pokarmu?

Takie sytuacje w dobie tak dużej zawartości konserwantów i chemikaliów w jedzeniu zdarzają się coraz częściej.

Dlatego zdecydowanie powinno zwracać się uwagę także na objawy towarzyszące (które mogą, ale nie muszą występować), np. wysypkę, nudności, osłabienie organizmu.

Jeśli ból nagle nasili się i znacznie przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu, koniecznie udaj się do lekarza na izbę przyjęć w szpitalu.

Kłujący ból po prawej stronie może być dla Ciebie naprawdę niebezpieczny.

Co może oznaczać?

 

Czy to zapalenie wyrostka robaczkowego?

Zdarza się, że ból brzucha to objaw zapalenia wyrostka robaczkowego. Jest to tak naprawdę jeden z pierwszych objawów (także obok gorączki) właśnie tego nagłego schorzenia.

Można go odczuwać jako kolkę (np. po dłuższym biegu czy wysiłku fizycznym), ale... jest to ból, który nie ustępuje nawet mimo przyjęcia środków przeciwbólowych ogólnie dostępnych.

Jak go rozpoznać? Zazwyczaj pojawia się w okolicy koło pępka i przemieszcza się do dołu biodrowego po prawej stronie.

Dlatego lekarz w takiej sytuacji z pewnością (u kobiet) sprawdzi także czy nie jest to problem natury kobiecej związanej, np. z pęknięciem torbieli na jajniku.

Jest to ból, który zdecydowanie nie jest bólem możliwym do odczuwania przy lekkiej niestrawności. Dodatkowo mogą pojawić się nudności i wymioty.

Jeśli ból nie mija, koniecznie jak najszybciej udaj się na izbę przyjęć pobliskiego szpitala, ponieważ z zapaleniem wyrostka nie ma żartów. Jeśli doszło do jego zapalenia, konieczna będzie operacja.

Poważne problemy z brzuchem stwierdza się na podstawie wykonanego badania USG, a także tomografii komputerowej bądź prześwietlenia.

Jeśli zatem nie jest to atak wyrostka robaczkowego a inne problemy ze zdrowiem, badania obrazowe w połączeniu z tymi z krwi naprowadzą lekarza na odpowiednią diagnozę.

 

Ból brzucha a seks, czy konieczna jest wizyta u ginekologa?

Każdy ból warto obserwować, zwłaszcza jeśli zaburza przyjemność, którą powinno otrzymywać się podczas seksu.

W przypadku uprawiania seksu (zwłaszcza podczas penetracji) i pojawiającego się przy tym bólu, warto spróbować zmienić pozycję.

W niektórych fazach cyklu miesiączkowego zbyt głęboka penetracja może być po prostu niekomfortowa dla kobiety.

Jeśli jednak ból powtarza się, zmiany pozycji nie pomagają, a Ty dodatkowo odczuwasz problemy, np. z suchością pochwy, warto skonsultować się ze swoim lekarzem.

Powodów może być mnóstwo, począwszy od źle dobranej, po gorsze samopoczucie lub ewentualne zmiany hormonalne.

Możesz skonsultować się z lekarzem ginekologiem online, zwłaszcza wtedy, kiedy nie masz dostępu do szybkiej wizyty w swojej miejscowości.

Jeśli będzie taka potrzeba, lekarz przepisze odpowiednie badania a także zaleci konkretne kroki, w celu zbadania przyczyny problemu.


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.