Wyrostek robaczkowy: czym jest i jaką funkcję pełni?
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Wbrew pozorom, wyrostek robaczkowy może być przydatny w organizmie człowieka, ponieważ wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego.
Niestety zapalenie wyrostka robaczkowego jest częstą przypadłością, która najczęściej wynika z zalegania treści pokarmowej.
Objawy zapalenia są zwykle charakterystyczne, choć często lekceważone przez pacjentów.
Na co więc należy zwrócić uwagę?
Gdzie boli wyrostek i jak wygląda leczenie zapalenia wyrostka robaczkowego?
Co to jest wyrostek robaczkowy i gdzie leży?
Wyrostek robaczkowy, dawniej nazywany ślepą kiszką, jest elementem przewodu pokarmowego.
Jest określany jako ślepy, ponieważ jest uchyłkiem (cewką) otwartą tylko z jednej strony.
Wyrostek robaczkowy odchodzi od segmentu jelita grubego, a najprościej ujmując – znajduje się po prawej stronie brzucha, w tzw. dole biodrowym.
Niestety zdarza się, że wyrostek układa się pomiędzy jelitami, a pęcherzem, co niekiedy utrudnia diagnozę (w przypadku stanu zapalnego).
Ściana wyrostka jest wyposażona w grudki chłonne, a wielkość całego wyrostka sięga od 5 do nawet 20 cm.
A jaką rolę pełni wyrostek robaczkowy?
Wiele osób zastanawia się, po co ludziom wyrostek.
Podejrzewa się, że wyrostek robaczkowy pełnirolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego człowieka poprzez obecność grudek chłonnych.
Dodatkowo, wyrostek magazynuje „dobre” dla organizmu bakterie i wytwarza białe krwinki (chroniące organizm przed szkodliwymi wirusami i drobnoustrojami).
Jednak bez wyrostka można żyć, a nawet jego usunięcie jest konieczne, jeśli dojdzie do ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego.
Zapalenie wyrostka robaczkowego – czym się objawia?
Do zapalenia wyrostka robaczkowego (ICD-10: K35) może dojść z wielu powodów.
Najczęściej jest ono spowodowane zapaleniem wywołanym przez treści pokarmowej zalegające w wyrostku.
Innymi przyczynami zatkania światła w wyrostku (które powoduje stan zapalny) są:
- guzy,
- owrzodzenia i obrzęki,
- niedokrwienie ściany wyrostka,
- pasożyty,
- niedobory błonnika.
A jakie są objawy zapalenia wyrostka?
Zazwyczaj zaczyna się od bólu brzucha.
Ból ten odczujesz w okolicy pępka lub podbrzusza.
To, co charakterystyczne – ból wyrostka nasila się w trakcie kaszlu.
Innymi objawami zapalenia wyrostka mogą być:
- brak apetytu,
- wymioty,
- biegunka,
- zaparcia,
- temperatura do 38 °C,
- przyspieszone tętno,
- zatrzymanie gazów i stolca,
- częste oddawanie moczu,
- uczucie nacisku na pęcherz.
Co zrobić, gdy zaobserwujesz u siebie, któryś z tych objawów?
Udaj się do lekarza rodzinnego na badanie palpacyjne.
Następnym krokiem będzie badanie krwi, w którym sprawdza się poziom białka CRP (podwyższony poziom sugeruje stan zapalny).
W razie wątpliwości, lekarz może zlecić badanie obrazowe tj. USG lub RTG brzucha.
Jak wygląda proces leczenia wyrostka robaczkowego?
Zapalenie wyrostka robaczkowego – leczenie. Czy konieczna jest operacja?
Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego (bo w takiej formie najczęściej występuje), leczy się chirurgicznie.
Oznacza to, że aby wyleczyć wyrostek, trzeba go po prostu usunąć.
Jednak zanim do tego dojdzie, konieczny jest bardzo szczegółowy wywiad lekarza, który przyjmuje osobę z objawami zapalenia wyrostka.
Sam zabieg usunięcia wykonuje się techniką tradycyjną, która polega na otwarciu jamy brzusznej (tzw. laparotomia) lub laparoskopowo (za pomocą instrumentu optycznego, który wprowadza się przez powłokę brzucha).
Wybór metody usunięcia wyrostka robaczkowego zależy od:
- stanu zdrowia pacjenta,
- przebiegu choroby (stopnia jej nasilenia),
- doświadczenia ośrodka, który wykonuje zabieg.
Może tak się zdarzyć, że zapalenie rozwija się powoli.
Wtedy powstaje tzw. naciek okołowyrostkowy, który może się wchłonąć.
W tej sytuacji stosuje się leczenie zachowawcze, które polega na przyjmowaniu antybiotyków i środków przeciwzapalnych.
Antybiotyk przyjmuje się także po operacji wycięcia wyrostka robaczkowego.
Niestety na tym nie koniec.
Po operacji wycięcia wyrostka robaczkowego:
- nie należy uprawiać sportu do około 6 tygodni po operacji,
- należy doglądać rany i stawiać się na wizyty kontrolne,
- stosować odpowiednią dietę.
Dieta po operacji wycięcia wyrostka ma bardzo duże znaczenie w kontekście wsparcia układu pokarmowego.
Tuż po samej operacji nie można przyjmować zbyt dużej ilość płynów. Jednorazowa dawka także nie powinna być duża (do 60 ml wody).
Niestety nie możesz także jeść zbyt dużych porcji.
Dieta po wycięciu wyrostka robaczkowego opiera się na potrawach lekkostrawnych, takich jak kleik, czy zupa krem.
Wszystko powinno mieć zmiękczoną konsystencję, aby jak najłatwiej mogło się strawić.
Dobrym wyborem będą przeciery czy zmiksowany twarożek.
Dietę po operacji wycięcia wyrostka robaczkowego pomogą Ci skomponować wytyczne lekarza, który przeprowadzi zabieg.
Ważne: zbagatelizowane objawy wskazujące na ostre zapalenie wyrostka robaczkowego mogą doprowadzić do jego pęknięcia!
Jest to stan zagrożenia życia, ponieważ jednym z najważniejszych powikłań przy pęknięciu wyrostka robaczkowego jest rozwinięcie się sepsy, czyli zakażenia ogólnoustrojowego – skrajnie groźnego dla życia i zdrowia.
Jeśli zauważysz u siebie objawy wskazujące na rozwój zapalenia wyrostka robaczkowego – jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem lub, jeśli ból jest niemożliwy do zniesienia, udaj się na SOR lub zadzwoń po numer 112.
Zapalenie wyrostka robaczkowego – powikłania
Niestety, jak każda operacja, wycięcie wyrostka robaczkowego może (ale nie musi!) mieć swoje powikłania.
Może dojść do:
- krwawienia,
- powstania infekcji,
- rozwinięcia sepsy,
- wycieku z jelita grubego w miejscu, gdzie usunięto wyrostek robaczkowy,
- powstania choroby zatorowo-zakrzepowej,
- w skrajnych przypadkach – uszkodzenia narządów sąsiadujących.
Najczęściej jednak powikłania zdarzają się u osób, które zbyt późno zgłosiły się do lekarza z powodu zapalenia wyrostka.
Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie i usunięcie wyrostka robaczkowego!
Pierwszych krokiem do szybkiego wykrycia stanu zapalnego, jest obserwacja organizmu i nielekceważenie niepokojących objawów.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
