Jelitówka – objawy i leczenie grypy żołądkowej
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
Grypa żołądkowa, potocznie nazywana jelitówką, może trwać wiele dni i doprowadzić organizm do silnego odwodnienia.
Męczące objawy tj. wymioty czy biegunka uprzykrzają życie i doprowadzają chorego do frustracji.
Co dokładnie wywołuje tę bezlitosną chorobę? Jak przetrwać grypę żołądkową i jaką dietę stosować przy zakażeniu układu pokarmowego?
Jelitówka: czym jest grypa żołądkowa i co ma wspólnego z grypą?
Grypa żołądkowa (potocznie nazywana jelitówką) to choroba wynikająca ze stanu zapalnego układu pokarmowego.
Oznacza to, że zakażeniu ulega nie tylko żołądek, ale także jelito cienkie.
Chociaż nieżyt żołądkowo-jelitowy zwany jest grypą, w praktyce nie ma z nią nic wspólnego.
Samą grypę żołądkową powodują najczęściej rotawirusy (dokładniej rotawirus z grupy A, odpowiedzialny za 90% zachorowań u dzieci) lub norowirus (który najczęściej atakuje układ pokarmowy u osób dorosłych).
Jelitówka, jako infekcja wirusowa układu pokarmowego, jest sklasyfikowana według ICD-10 pod symbolem A08.
Do rzadszych przyczyn występowania zakażenia zalicza się infekcje wywołane przez bakterie i pasożyty.
Do zarażenia grypą jelitową może dojść w przypadku kontaktu z osobą zakażoną, ale także przez spożycie skażonej wody czy konkretnego posiłku, który został nieodpowiednio przygotowany (i były na nim wirusy powodujące chorobę).
Jednak jak się okazuje, do nieżytu układu pokarmowego o tak gwałtownym przebiegu mogą doprowadzić także alergie pokarmowe (np. na laktozę czy gluten), a nawet niektóre leki przeciwzapalne.
Biegunka, wymioty, ale nie tylko, czyli objawy grypy żołądkowej
O ile przyczyny wystąpienia infekcji mogą być różne, o tyle reakcja organizmu zazwyczaj pozostaje ta sama.
Typowymi objawami grypy żołądkowej są oczywiście ostra biegunka i wymioty. Są to najgorsze objawy towarzyszące chorobie, ale pocieszający jest fakt, że mogą (choć nie muszą) być jedynymi.
Inne dolegliwości, które mogą wystąpić to:
- ból jamy brzusznej,
- ból głowy,
- osłabienie,
- gorączka,
- bóle mięśniowe.
Pierwsze objawy mogą pojawić się od 12 do 72 godzin od zakażenia rotawirusem lub norowirusem (tak zwany „okres wylęgania”).
Chory może zarażać jelitówką od momentu zakażenia (nawet jeśli nie pojawiły się jeszcze żadne dolegliwości), a także kilka dni po ustaniu objawów.
Ile trwa jelitówka?
Wszystko zależy od konkretnego organizmu i siły reakcji układu odpornościowego.
Oraz od wieku.
U dorosłych objawy choroby mogą się utrzymywać nawet do 14 dni, zwłaszcza biegunka i osłabienie.
Wymioty, które dla wielu osób są najbardziej uciążliwe mogą ustąpić nawet po 1-2 dniach.
Z czasem wszystkie objawy stają się łagodniejsze, ale to wcale nie oznacza, że po 5-7 dniach, po których najczęściej pojawia się poprawa, jelitówkę masz za sobą.
Dzieci chorują zazwyczaj znacznie krócej, tj.: od 3 do 8 dni.
To, jak długo utrzymują się objawy ma związek z tym, jak dbasz o siebie w czasie choroby.
Pamiętaj, że odpoczynek, odpowiednio dobrana dieta oraz leczenie mogą zmniejszyć intensywność objawów i przyśpieszyć powrót do zdrowia!
Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.
Zatem, jak leczyć jelitówkę?
Leczenie grypy żołądkowej, czyli nie ma złotego sposobu na jelitówkę
Podstawą leczenia jelitówki jest przede wszystkim łagodzenie objawów.
Jednak kluczowe pozostają dwie rzeczy: dobrze dobrana (lekkostrawna) dieta i picie dużych ilości płynów.
Zwłaszcza to drugie jest bardzo istotne.
Dlaczego?
Podczas wymiotów i biegunki organizm szybko się odwadnia (oraz traci elektrolity), co może utrudniać prawidłowe funkcjonowanie i powrót do zdrowia, a w skrajnych wypadkach: doprowadzić do utraty świadomości.
Jeśli grypa żołądkowa ma łagodny przebieg, picie dużych ilości płynów (na przykład wody wysoko mineralizowanej) nie jest szczególnym problemem.
Jednak przy ciężkim przebiegu jelitówki konieczna może okazać się hospitalizacja i nawadnianie dożylne (czyli kroplówką).
Wiele osób zastanawia się, jak powinna wyglądać dieta w przebiegu grypy żołądkowej.
Przede wszystkim: co jeść i czy w ogóle jeść?
Wymęczony wymiotami żołądek oraz podrażnione jelita (grube i cienkie) mogą niechętnie przyjmować pokarm i nie ma w tym nic dziwnego.
Czasem nie ma innego wyjścia, jak zrezygnować z jedzenia przez 1-2 dni, czyli właśnie wtedy, kiedy choroba jest najbardziej nasilona.
Bo niestety – cokolwiek zostanie zjedzone, dosyć szybko ucieka z organizmu.
Po ustąpieniu najcięższych objawów może pojawić się głód.
Wtedy najbezpieczniejszymi wyborami są:
- świeży nabiał (sery, jogurty – te najlepiej naturalne, bo pomagają odbudować nadwątloną florę jelitową),
- owoce, np. pieczone (zmniejsza to ryzyko kontaktu z rotawirusami, które giną w wysokiej temperaturze),
- gotowane warzywa (najlepiej na parze),
- gotowane mięso,
- bulion warzywny.
Pomocne okazują się produkty bogate w cynk i probiotyki.
Należy się wystrzegać smażonych i wędzonych potraw, a także silnie wzdymających i ciężkostrawnych składników diety, takich jak groch, fasola czy kapusta.
Co ważne, w leczeniu grypy jelitowej zwykle nie stosuje się leków, chyba że przebieg choroby jest naprawdę ciężki i konieczne jest włączenie antybiotyku.
O wdrożeniu takiego leczenia decyduje lekarz, który jest w stanie ocenić objawy oraz sam przebieg choroby.
Zwykle nie stosuje się nawet leków przeciwbiegunkowych.
Jelitówka u dzieci – czy jest groźna?
Każda choroba występująca w wieku dziecięcym bardzo niepokoi rodziców.
Zwłaszcza jeśli jest to jelitówka u niemowlaka lub przedszkolaka.
Chociaż dzieci zazwyczaj przechodzą chorobę łagodnie, należy bardzo uważać, żeby nie dopuścić do odwodnienia.
O tym, czy dziecko jest odwodnione, może świadczyć m.in.: apatia, osłabienie czy wysuszone śluzówki.
Zarówno dorośli, jak i dzieci powinni spożywać w czasie choroby dużo płynów, ale w małych ilościach.
Dzieci zakażone grypą żołądkową także uskarżają się na bóle brzucha, biegunkę i wymioty.
Mniej charakterystyczne objawy jelitówki u dzieci to:
- zapadnięte oczodoły,
- rzadsza częstotliwość oddawania moczu.
Są one bezpośrednio związane z odwodnieniem.
Niekiedy konieczna może być hospitalizacja, choć często wystarczy lekarska wizyta domowa lub konsultacja telefoniczna.
Czy jelitówka w ciąży może być niebezpieczna?
Grypa żołądkowa w ciąży, tak jak u dzieci i dorosłych, może wiązać się z odwodnieniem, które zawsze niesie za sobą konsekwencje zdrowotne.
Kobiety w ciąży powinny szczególnie pilnować przyjmowania dużych ilości płynów, zwłaszcza w okresie nasilenia objawów choroby.
Najważniejsze jest jednak skonsultowanie tego z ginekologiem prowadzącym ciążę.
Grypa żołądkowa może powodować wysoką temperaturę, na którą kobiety także powinny uważać.
Gorączkę można zbijać bezpieczną dawką paracetamolu, jednak powinno to być skonsultowane z lekarzem.
W sytuacji, gdy kobieta znajduje się blisko terminu porodu, skurcze wywołane przez zakażenie mogą (choć nie muszą) wywołać przedwczesny poród.
W bardzo rzadkich przypadkach może dojść do poronienia.
Jelitówka: czy poza domowymi sposobami są jakieś naturalne (zioła)?
Grypę żołądkową najczęściej przechodzi się w domu.
Odpoczynek, nawadnianie i – niestety – bliskość własnej łazienki są tu kluczowe (nie tylko dla własnego komfortu).
Wymęczony organizm będzie domagał się regeneracji, dlatego sen może pomóc w powrocie do zdrowia.
Czy są jeszcze jakieś „domowe metody”, które mogą pomóc w poradzeniu sobie z uciążliwymi objawami grypy żołądkowej?
Do naturalnych „lekarstw” można zaliczyć niektóre zioła, które powinny ulżyć w przypadku podrażnień, bólu brzucha i uporczywych skurczy mięśni.
Zaparzony i wypity rumianek działa rozkurczowo i przeciwzapalnie.
W przypadku wysokiej gorączki, warto wypróbować napar z czarnego bzu, który może sprawdzić się jako zamiennik leków przeciwgorączkowych.
Alkohol oraz słodkie napoje gazowane nie są sprzymierzeńcem w walce z chorobą, mimo iż niektórzy uważają, że kieliszek wódki (na przykład żołądkowej) bądź coca-cola przynoszą ulgę i hamują wymioty, ale nie ma badań świadczących o słuszności tych teorii.
Co zrobić, żeby nie zachorować na grypę żołądkową
Czy są sposoby na to, jak nie zarazić się jelitówką?
Zawsze warto stosować profilaktykę, która może zapobiec zarażeniu.
Należy do niej przede wszystkim przestrzeganie zasad higieny (w tym dokładne mycie dłoni podczas przebywania w miejscach publicznych), używanie żelu i chusteczek antybakteryjnych, a także dystans i unikanie kontaktu z osobami zakażonymi.
Innymi słowy… utrzymywanie dobrej praktyki z czasów walki z koronawirusem może się bardzo przydać!
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
