Dyslipidemia (zaburzenia lipidowe): przyczyny, objawy, leczenie

Dyslipidemia, czyli zaburzenia gospodarki lipidowej, to jeden z najważniejszych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, takich jak miażdżyca, zawał serca czy udar mózgu. Często rozwija się bezobjawowo, dlatego określa się ją mianem „cichego zabójcy”. Wczesna diagnostyka, zmiana stylu życia i odpowiednie leczenie pozwalają skutecznie kontrolować poziom lipidów we krwi i znacząco zmniejszyć ryzyko groźnych powikłań.

 

Dyslipidemia: co to jest?

Dyslipidemia to termin medyczny, który odnosi się do zaburzeń równowagi tłuszczów we krwi. W praktyce oznacza to, że stężenia poszczególnych frakcji cholesterolu – LDL, HDL – oraz triglicerydów odbiegają od wartości uznawanych za prawidłowe.

„Zły” cholesterol LDL odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych, prowadząc do tworzenia blaszek miażdżycowych, natomiast „dobry” cholesterol HDL działa ochronnie, usuwając nadmiar cholesterolu i transportując go do wątroby. Gdy dochodzi do zachwiania tej równowagi, zwiększa się ryzyko rozwoju poważnych chorób, takich jak zawał serca, udar mózgu czy choroba wieńcowa.

Co istotne, dyslipidemia nie daje na ogół wyraźnych objawów – nie boli, nie powoduje od razu widocznych dolegliwości, przez co wiele osób nie zdaje sobie sprawy z jej obecności. Z tego powodu bywa nazywana „cichym zabójcą”, który latami uszkadza naczynia krwionośne, aż w końcu doprowadza do nagłych, często groźnych powikłań.

Regularne wykonywanie lipidogramu, czyli badania poziomu cholesterolu i triglicerydów, pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości i wdrożenie działań zapobiegających dalszemu rozwojowi choroby. Warto pamiętać, że odpowiednio wcześnie podjęte kroki – takie jak zmiana stylu życia czy leczenie farmakologiczne – mogą skutecznie zminimalizować ryzyko powikłań i chronić zdrowie układu sercowo-naczyniowego.

 

Rodzaje dyslipidemii

Dyslipidemia to zbiorcze określenie różnorodnych nieprawidłowości w zakresie poziomu lipidów krążących we krwi. Choć często mówi się o niej ogólnie jako o „wysokim cholesterolu”, w rzeczywistości obejmuje ona wiele odmiennych postaci, które mogą mieć zupełnie różne przyczyny i konsekwencje zdrowotne.

Najbardziej znanym rodzajem jest hipercholesterolemia, czyli nadmiernie wysoki poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. To właśnie LDL, nazywany potocznie „złym cholesterolem”, ma największy wpływ na powstawanie miażdżycy, ponieważ odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych, stopniowo je zwężając i usztywniając.

Z kolei hipertriglicerydemia polega na podwyższeniu stężenia triglicerydów – tłuszczów, które w dużej mierze są magazynowane w tkance tłuszczowej i stanowią podstawowe źródło energii dla organizmu. Ich nadmiar we krwi zazwyczaj wiąże się z nieprawidłową dietą bogatą w cukry proste i alkohol, ale może również towarzyszyć cukrzycy czy zespołowi metabolicznemu.

U części osób rozwija się dyslipidemia mieszana, czyli sytuacja, w której zarówno cholesterol LDL, jak i triglicerydy są podwyższone, a dodatkowo poziom frakcji HDL bywa zbyt niski. To połączenie jest szczególnie niebezpieczne, bo działa wielokierunkowo na przyspieszenie rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Istnieje także postać, w której głównym problemem jest niedobór HDL, a więc „dobrego cholesterolu”. Frakcja ta odpowiada za transport nadmiaru cholesterolu z tkanek i ścian naczyń do wątroby, gdzie może zostać rozłożony i usunięty z organizmu. Kiedy HDL jest zbyt mało, naturalny mechanizm ochronny nie działa prawidłowo i łatwiej dochodzi do powstawania blaszek miażdżycowych.

Rodzaje dyslipidemii różnią się także pod względem przyczyn. Wyróżnia się formy pierwotne (genetyczne) oraz wtórne (nabyte). Do pierwotnych zalicza się np. rodzinną hipercholesterolemię – rzadką, ale groźną chorobę dziedziczoną, w której dochodzi do nieprawidłowego działania receptorów odpowiedzialnych za wychwytywanie LDL z krwi. Już u młodych osób prowadzi to do bardzo wysokich wartości cholesterolu i wczesnego rozwoju miażdżycy.

Dyslipidemie wtórne występują znacznie częściej i rozwijają się na tle innych problemów zdrowotnych, takich jak niedoczynność tarczycy, cukrzyca typu 2, otyłość, przewlekła choroba nerek czy zespół metaboliczny. Mogą być też skutkiem niezdrowego trybu życia – braku ruchu, diety bogatej w tłuszcze trans i przetworzoną żywność, a także nadużywania alkoholu.

Niektóre leki, jak glikokortykosteroidy, leki immunosupresyjne czy beta-blokery, również mogą wpływać na profil lipidowy. Tak szeroka różnorodność typów dyslipidemii sprawia, że diagnostyka i podejście terapeutyczne muszą być bardzo indywidualne.

Innego leczenia wymaga pacjent z izolowaną hipercholesterolemią, a innego osoba z hipertriglicerydemią i niskim HDL. Rozpoznanie konkretnego rodzaju zaburzeń lipidowych ma ogromne znaczenie, ponieważ pozwala nie tylko zastosować właściwe leki, ale też precyzyjnie dostosować zalecenia dietetyczne i styl życia, co w dłuższej perspektywie decyduje o skuteczności profilaktyki powikłań sercowo-naczyniowych.

 

Dyslipidemia (zaburzenia lipidowe): przyczyny

Przyczyny dyslipidemii są wieloczynnikowe i wynikają ze współdziałania zarówno uwarunkowań genetycznych, jak i czynników środowiskowych oraz współistniejących chorób.

U części osób podłożem problemu są predyspozycje genetyczne – wrodzone zaburzenia metabolizmu tłuszczów czy mutacje prowadzące do nieprawidłowego działania receptorów LDL. Klasycznym przykładem jest rodzinna hipercholesterolemia, w której organizm nie potrafi prawidłowo usuwać cholesterolu z krwi, przez co jego poziom jest niebezpiecznie wysoki już w młodym wieku. Tacy pacjenci są szczególnie narażeni na przedwczesny rozwój miażdżycy i choroby serca.

Znacznie częściej jednak dyslipidemia wynika z niezdrowego stylu życia. Codzienne nawyki – dieta obfitująca w tłuszcze nasycone i trans obecne w fast foodach, słodyczach czy żywności wysokoprzetworzonej, nadmierne spożywanie alkoholu, palenie papierosów, brak ruchu – prowadzą do stopniowego pogorszenia profilu lipidowego. Współczesny tryb życia, w którym dominuje siedząca praca i łatwy dostęp do kalorycznych produktów, sprawia, że otyłość i insulinooporność stały się jednymi z głównych czynników sprzyjających rozwojowi dyslipidemii.

Należy też pamiętać o chorobach towarzyszących, które w znacznym stopniu wpływają na metabolizm tłuszczów. Cukrzyca typu 2 bardzo często wiąże się z podwyższonymi triglicerydami i obniżonym HDL, a niedoczynność tarczycy prowadzi do wzrostu cholesterolu całkowitego i LDL. Z kolei przewlekła choroba nerek i zespół metaboliczny dodatkowo nasilają ryzyko zaburzeń lipidowych.

Nie bez znaczenia pozostają także leki – niektóre grupy, takie jak glikokortykosteroidy, wybrane diuretyki, beta-blokery czy leki immunosupresyjne, mogą zaburzać gospodarkę lipidową jako efekt uboczny terapii.

W praktyce często jest tak, że na profil lipidowy wpływa jednocześnie kilka z wymienionych czynników, dlatego tak ważne jest całościowe spojrzenie na pacjenta, uwzględniające jego styl życia, stan zdrowia i historię rodzinną. Zrozumienie przyczyn dyslipidemii jest kluczowe, ponieważ pozwala nie tylko wdrożyć leczenie farmakologiczne, ale także podjąć działania profilaktyczne i edukacyjne, które w wielu przypadkach są równie skuteczne, jak leki.

 

Dyslipidemia – diagnostyka i rozpoznanie

Diagnostyka dyslipidemii opiera się przede wszystkim na wykonaniu lipidogramu, czyli prostego badania krwi, które pozwala ocenić gospodarkę tłuszczową organizmu. Badanie to wykonuje się zwykle rano, na czczo – oznacza to, że pacjent powinien być bez posiłku przez co najmniej 12 godzin, aby wynik był wiarygodny.

Lipidogram obejmuje oznaczenie kilku kluczowych parametrów: cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL („złego”), cholesterolu HDL („dobrego”) oraz triglicerydów. Otrzymane wartości porównuje się nie tylko do ogólnych norm laboratoryjnych, ale także do indywidualnych zaleceń kardiologicznych, które są uzależnione od obecności innych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

U osób zdrowych przyjmuje się, że cholesterol całkowity nie powinien przekraczać 190 mg/dl, LDL powinien być niższy niż 115 mg/dl, HDL powinien utrzymywać się powyżej 40 mg/dl u mężczyzn i 45 mg/dl u kobiet, a triglicerydy poniżej 150 mg/dl. Warto jednak podkreślić, że są to wartości orientacyjne.

Jeśli pacjent ma dodatkowe obciążenia – na przykład cukrzycę, nadciśnienie, palenie tytoniu czy przebyty zawał serca – normy docelowe są znacznie bardziej restrykcyjne. U osób po incydentach sercowo-naczyniowych lekarze dążą do tego, by poziom LDL był niższy niż 55 mg/dl, a czasem nawet jeszcze niższy, zgodnie z aktualnymi wytycznymi.

W diagnostyce wykorzystuje się również narzędzia do oceny ryzyka sercowo-naczyniowego, takie jak skale SCORE2 czy Framingham, które pozwalają prognozować prawdopodobieństwo wystąpienia zawału lub udaru w perspektywie 10 lat.

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić dodatkowe badania – np. ocenę poziomu apolipoprotein czy oznaczenie cholesterolu nie-HDL, które daje bardziej precyzyjny obraz ryzyka. Regularne wykonywanie lipidogramu, nawet u osób bez objawów, jest kluczowe, bo dyslipidemia często rozwija się po cichu, a jej pierwszym „objawem” może być dopiero zawał serca.

Parametr	Norma
Cholesterol całkowity	< 190 mg/dl
LDL	< 115 mg/dl (dla osób z małym ryzykiem)
HDL	> 40 mg/dl (mężczyźni), > 45 mg/dl (kobiety)
Triglicerydy	< 150 mg/dl

 

Dyslipidemia – objawy

Dyslipidemia przez długi czas może przebiegać całkowicie bezobjawowo, co sprawia, że wiele osób dowiaduje się o niej dopiero podczas rutynowych badań krwi albo w momencie wystąpienia poważnych powikłań, takich jak zawał serca czy udar mózgu. To właśnie brak charakterystycznych dolegliwości czyni ją tak podstępną. W nielicznych przypadkach, gdy zaburzenia lipidowe utrzymują się latami i poziom cholesterolu jest bardzo wysoki, mogą pojawić się bardziej widoczne oznaki.

Do najczęstszych należą żółtaki – niewielkie, żółtawe grudki gromadzące się w skórze, najczęściej w okolicy powiek, na łokciach, kolanach czy w ścięgnach. Innym sygnałem może być tzw. obwódka starcza rogówki, czyli szarawy pierścień pojawiający się na obrzeżu tęczówki oka. Choć często bywa związany z naturalnym procesem starzenia, jego wystąpienie u osób młodych może wskazywać na poważne zaburzenia gospodarki lipidowej.

W niektórych przypadkach długotrwała dyslipidemia prowadzi także do powiększenia wątroby i śledziony, co może zostać wykryte w badaniu fizykalnym lub obrazowym. Niezwykle ważnym, choć niespecyficznym objawem są również bóle w klatce piersiowej, które wynikają z rozwijającej się miażdżycy i zwężania naczyń wieńcowych.

Warto podkreślić, że pojawienie się takich dolegliwości to zwykle sygnał, że choroba postępuje od wielu lat. Z tego względu lekarze podkreślają rolę profilaktyki i regularnych badań laboratoryjnych, które pozwalają wykryć dyslipidemię, zanim da jakiekolwiek objawy kliniczne. Dzięki temu można szybko wprowadzić zmiany w stylu życia lub leczenie farmakologiczne i skutecznie obniżyć ryzyko groźnych powikłań.

 

Dyslipidemia a rozwój chorób układu sercowo-naczyniowego

Nieleczona dyslipidemia stanowi jeden z kluczowych czynników ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych i to właśnie z jej powodu nazywana jest często „cichym zabójcą”. Nadmiar cholesterolu LDL powoduje, że w ścianach tętnic zaczynają odkładać się złogi tłuszczowe, tworząc tzw. blaszki miażdżycowe. Z biegiem czasu blaszki te twardnieją, zwężają światło naczyń i ograniczają przepływ krwi, co sprawia, że tkanki i narządy otrzymują mniej tlenu i składników odżywczych.

Proces ten prowadzi m.in. do choroby niedokrwiennej serca, która objawia się bólami w klatce piersiowej podczas wysiłku, a w skrajnych przypadkach może zakończyć się zawałem mięśnia sercowego.

Podobny mechanizm w tętnicach mózgowych zwiększa ryzyko udaru niedokrwiennego, który często pozostawia trwałe następstwa neurologiczne. Dyslipidemia wpływa również na naczynia obwodowe – prowadzi do tzw. choroby tętnic obwodowych, objawiającej się bólem nóg podczas chodzenia, a w zaawansowanych stadiach grożącej nawet amputacją kończyn.

Zwężenie i sztywność naczyń tętniczych przyczynia się także do rozwoju nadciśnienia tętniczego, które dodatkowo obciąża serce i zwiększa ryzyko powikłań. Wysoki poziom triglicerydów to nie tylko zagrożenie miażdżycą – w skrajnych przypadkach może on wywołać ostre zapalenie trzustki, bardzo groźne schorzenie wymagające hospitalizacji.

Równie niekorzystny jest niski poziom HDL, czyli „dobrego” cholesterolu – wówczas organizm traci naturalny mechanizm ochronny, polegający na transporcie nadmiaru cholesterolu do wątroby i jego usuwaniu z ustroju. W efekcie dochodzi do przyspieszonego rozwoju miażdżycy.

Warto zatem podkreślić, że nieleczona dyslipidemia działa wielotorowo – niszczy naczynia, serce, mózg i inne narządy, a jej skutki kumulują się latami, prowadząc do nagłych i często dramatycznych wydarzeń zdrowotnych. Regularna kontrola poziomu lipidów i odpowiednie leczenie to skuteczny sposób, aby przerwać ten proces i ochronić organizm przed groźnymi konsekwencjami.

 

Dyslipidemia (zaburzenia lipidowe) – leczenie

Leczenie dyslipidemii to proces wieloetapowy, który wymaga zarówno zmian w codziennych nawykach, jak i – w wielu przypadkach – zastosowania odpowiednich leków. Podstawą zawsze jest modyfikacja stylu życia, ponieważ to właśnie sposób odżywiania i poziom aktywności fizycznej w największym stopniu wpływają na profil lipidowy. Zaleca się ograniczenie spożycia tłuszczów trans i nasyconych, które obecne są w fast foodach, słodyczach, margarynach twardych czy przetworzonej żywności. Zamiast tego warto zwiększyć udział warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych oraz roślin strączkowych, bogatych w błonnik pokarmowy.

Regularna aktywność fizyczna – minimum 150 minut umiarkowanego wysiłku tygodniowo, np. szybki marsz, jazda na rowerze czy pływanie – poprawia nie tylko poziom lipidów, ale także reguluje masę ciała i ciśnienie tętnicze. U osób z nadwagą już redukcja masy ciała o 5–10% może przynieść zauważalne efekty w wynikach lipidogramu. Równie ważne jest całkowite zaprzestanie palenia tytoniu oraz ograniczenie alkoholu, które mają bezpośredni wpływ na podwyższanie poziomu triglicerydów i obniżanie HDL.

Jeśli zmiana stylu życia nie wystarcza, lekarz włącza farmakoterapię. Najczęściej stosowaną grupą leków są statyny, które hamują produkcję cholesterolu w wątrobie i w efekcie znacząco obniżają poziom LDL – udowodniono, że statyny redukują ryzyko zawału i udaru.

W niektórych przypadkach sięga się po ezetymib, lek ograniczający wchłanianie cholesterolu z jelit, który może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu ze statyną.

U pacjentów z przewagą podwyższonych triglicerydów skuteczne bywają fibraty, które dodatkowo podnoszą poziom HDL. W trudnych przypadkach, gdy standardowe leczenie nie daje wystarczających efektów, stosuje się nowoczesne, bardzo skuteczne inhibitory PCSK9 – leki biologiczne, które znacząco obniżają LDL u osób z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym. W terapii pomocniczej wykorzystuje się również kwasy omega-3, które wspierają redukcję triglicerydów i działają przeciwzapalnie.

Nie wolno zapominać o konieczności leczenia chorób współistniejących – takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy niedoczynność tarczycy – ponieważ ich niekontrolowany przebieg dodatkowo pogarsza profil lipidowy i zwiększa ryzyko powikłań.

Skuteczna terapia dyslipidemii wymaga więc kompleksowego podejścia: od edukacji pacjenta i zmiany stylu życia, przez indywidualnie dobrane leki, aż po regularną kontrolę efektów leczenia i ewentualną modyfikację terapii. Dzięki temu można nie tylko obniżyć poziom cholesterolu i triglicerydów, ale przede wszystkim skutecznie zmniejszyć ryzyko zawału, udaru i innych poważnych chorób sercowo-naczyniowych.

 

Dyslipidemia a dieta

Dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce i leczeniu dyslipidemii, ponieważ to, co jemy na co dzień, w dużej mierze decyduje o poziomie cholesterolu i triglicerydów we krwi. Podstawą zdrowego jadłospisu powinny być warzywa i owoce, które dostarczają błonnika, witamin i antyoksydantów – substancji chroniących naczynia przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Błonnik rozpuszczalny, obecny m.in. w płatkach owsianych, jabłkach czy roślinach strączkowych, pomaga obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL. Ważne jest także regularne spożywanie pełnoziarnistych produktów zbożowych, takich jak brązowy ryż, kasze czy pieczywo razowe, które stabilizują gospodarkę lipidową i wspierają utrzymanie prawidłowej masy ciała. Bardzo korzystne działanie mają ryby morskie – łosoś, makrela, śledź czy sardynki – ponieważ są źródłem kwasów tłuszczowych omega-3, które nie tylko obniżają poziom triglicerydów, ale także działają przeciwzapalnie i wspierają elastyczność naczyń krwionośnych.

Zaleca się również zastępowanie tłuszczów zwierzęcych tłuszczami roślinnymi, np. masła olejem rzepakowym czy oliwą z oliwek, a smalcu – awokado lub orzechami. Warto ograniczyć spożycie czerwonego mięsa, które zawiera dużo nasyconych kwasów tłuszczowych, i częściej wybierać drobiowe źródła białka czy rośliny strączkowe, takie jak soczewica, ciecierzyca czy fasola. Duże znaczenie ma także eliminacja lub znaczące ograniczenie żywności wysokoprzetworzonej: fast foodów, słodkich napojów, słonych przekąsek czy wyrobów cukierniczych, które zawierają szkodliwe tłuszcze trans i sprzyjają rozwojowi otyłości. Wprowadzenie takich zmian nie tylko poprawia wyniki lipidogramu, ale także wspiera ogólną kondycję organizmu, zmniejszając ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Co ważne, dieta nie musi być restrykcyjna czy monotonna – przy odrobinie kreatywności można komponować smaczne, urozmaicone posiłki, które jednocześnie wspierają zdrowie serca i naczyń.

Przykład zdrowych zamienników w diecie:

Produkt niezalecany	Zdrowsza alternatywa
Masło	Olej rzepakowy, oliwa z oliwek
Czerwone mięso	Drób, ryby, rośliny strączkowe
Chipsy i fast food	Orzechy, nasiona, warzywa
Słodkie napoje	Woda, herbaty ziołowe

 

Profilaktyka dyslipidemii

Profilaktyka dyslipidemii polega przede wszystkim na codziennych, świadomych wyborach, które mają ogromny wpływ na zdrowie układu krążenia. Kluczowym elementem jest regularne wykonywanie badań kontrolnych, zwłaszcza lipidogramu – u osób zdrowych co 3–5 lat, a w przypadku pacjentów z grup ryzyka (np. z cukrzycą, nadciśnieniem, otyłością czy obciążeniem rodzinnym) nawet raz w roku. Badanie to jest szybkie, proste i pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości, zanim dojdzie do rozwoju powikłań.

Bardzo ważne jest również utrzymywanie prawidłowej masy ciała, co można osiągnąć dzięki zbilansowanej diecie oraz aktywności fizycznej. Nawet umiarkowany wysiłek – jak szybki spacer, jazda na rowerze czy pływanie – wykonywany regularnie przez co najmniej 30 minut dziennie, znacząco poprawia metabolizm tłuszczów i reguluje poziom cholesterolu.

Równie istotne jest unikanie używek, takich jak papierosy czy nadmierne ilości alkoholu, ponieważ nie tylko podnoszą one poziom triglicerydów i obniżają HDL, ale także bezpośrednio uszkadzają naczynia krwionośne, potęgując ryzyko miażdżycy.

Nie można też zapominać o wczesnym leczeniu chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca czy niedoczynność tarczycy, które często idą w parze z zaburzeniami lipidowymi. Warto podkreślić, że profilaktyka dyslipidemii nie sprowadza się wyłącznie do unikania „złego” cholesterolu – to całościowe podejście do stylu życia, w którym zdrowa dieta, aktywność, kontrola masy ciała i systematyczne badania tworzą spójny plan ochrony serca i naczyń. Dzięki takim działaniom można skutecznie zmniejszyć ryzyko poważnych chorób sercowo-naczyniowych i cieszyć się lepszym zdrowiem na długie lata.

Dyslipidemia, choć często ukryta, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Regularna diagnostyka, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna mogą znacząco zmniejszyć ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych i poprawić jakość życia.

 

FAQ – Dyslipidemia (zaburzenia lipidowe)

Czym jest dyslipidemia?

Dyslipidemia to zaburzenie gospodarki lipidowej, polegające na nieprawidłowym poziomie cholesterolu i/lub triglicerydów we krwi. Najczęściej dotyczy podwyższonego LDL („złego” cholesterolu), niskiego HDL („dobrego” cholesterolu) lub wysokich triglicerydów.

Czy dyslipidemia daje jakieś objawy?

Najczęściej nie – przez wiele lat przebiega bezobjawowo i bywa wykrywana dopiero w badaniach profilaktycznych. W zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się żółtaki na skórze, obwódka starcza rogówki czy bóle w klatce piersiowej związane z rozwijającą się miażdżycą.

Jakie są główne przyczyny dyslipidemii?

Do przyczyn należą predyspozycje genetyczne (np. rodzinna hipercholesterolemia), niezdrowa dieta bogata w tłuszcze trans, brak ruchu, otyłość, palenie papierosów, nadmierne spożycie alkoholu, a także choroby towarzyszące, takie jak cukrzyca czy niedoczynność tarczycy.

Jak diagnozuje się dyslipidemię?

Podstawą jest lipidogram, czyli badanie krwi wykonywane na czczo, które oznacza poziom cholesterolu całkowitego, LDL, HDL i triglicerydów. Na jego podstawie lekarz ocenia ryzyko sercowo-naczyniowe i decyduje o ewentualnym leczeniu.

Jakie choroby mogą wynikać z nieleczonej dyslipidemii?

Najczęstsze powikłania to miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca, udar mózgu czy choroba tętnic obwodowych. Wysokie triglicerydy zwiększają też ryzyko ostrego zapalenia trzustki.

Jak leczy się dyslipidemię?

Podstawą jest zmiana stylu życia: zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, redukcja masy ciała, rezygnacja z palenia i ograniczenie alkoholu. Jeśli to nie wystarcza, stosuje się leki – najczęściej statyny, a w razie potrzeby także ezetymib, fibraty, inhibitory PCSK9 lub kwasy omega-3.

Jak wygląda dieta przy dyslipidemii?

Zaleca się zwiększenie spożycia warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych i ryb morskich, a także zastępowanie tłuszczów zwierzęcych olejami roślinnymi. Należy ograniczyć czerwone mięso, żywność wysokoprzetworzoną, słodycze i fast foody.

Czy dyslipidemia zawsze wymaga leków?

Nie zawsze. U osób z niewielkimi odchyleniami często wystarczają zmiany w diecie i stylu życia. Leki są konieczne u pacjentów z wysokim ryzykiem sercowo-naczyniowym lub gdy naturalne metody nie przynoszą efektu.

Jak często należy wykonywać badania kontrolne?

Osoby zdrowe powinny wykonywać lipidogram co 3–5 lat. W grupach ryzyka – np. przy cukrzycy, otyłości czy obciążeniu rodzinnym – badania warto powtarzać co roku lub zgodnie z zaleceniami lekarza.

Czy dyslipidemii można zapobiegać?

Tak – poprzez zdrową dietę, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, codzienną aktywność fizyczną, unikanie używek i regularne badania kontrolne. Profilaktyka jest kluczem do ochrony serca i naczyń przed poważnymi chorobami.

 

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.