Cukrzyca typu 2 – objawy, leczenie, dieta
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną.
Charakteryzuje się wysokim stężeniem glukozy we krwi oraz opornością na insulinę.
Rozróżniamy dwa typy cukrzycy: typu 1 i 2.
Różnią się one objawami i sposobem leczenia.
Więcej o cukrzycy typu 1 znajdziesz w tym tekście.
A jak wygląda leczenie cukrzycy typu 2?
Czym cukrzyca typu 2 różni się od cukrzycy typu 1?
Jak powinna wyglądać dieta osoby chorującej na cukrzycę typu 2?
Cukrzyca typu 2 – co to jest i jak powstaje?
Cukrzyca typu 2 (tzw. cukrzyca insulinoniezależna, z ang. Non-Insulin Dependent Diabetes Mellitus) jest chorobą przewlekłą i należy do najczęściej występujących typów cukrzycy na świecie, gdyż stanowi ponad 80% wszystkich przypadków.
Cukrzyca typu 2 (ICD-10: E11) charakteryzuje się opornością tkanek na działanie insuliny.
Dlaczego tak się dzieje?
Tkanka tłuszczowa (zwykle nadmierna) uniemożliwia prawidłowe działanie insuliny, co w konsekwencji skutkuje utrzymywaniem się wysokiego poziomu glukozy we krwi.
W pierwszej fazie rozwoju choroby insulina jest wydzielana przez trzustkę w większej ilości, niż jest to potrzebne organizmowi.
Następnie poziom ten spada ze względu na zniszczenie komórek beta trzustkowych (do zniszczenia dochodzi w wyniku nadmiernego obciążenia komórek).
Za powstawanie cukrzycy są odpowiedzialne zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe – w tym przede wszystkim otyłość.
Jeśli masz predyspozycje genetyczne (np. w Twojej rodzinie ktoś chorował na cukrzycę typu 2), to szczególnie musisz uważać na utrzymanie sylwetki w normie, gdyż połączenie tych dwóch czynników nasila prawdopodobieństwo wystąpienia choroby.
Na cukrzycę typu 2 chorują zazwyczaj osoby dorosłe, stąd choroba nazywana jest cukrzycą wieku dorosłego.
Czym różni się cukrzyca typu 2 od 1?
Zarówno cukrzyca typu 2, jak i 1 wymaga przyjmowania insuliny.
To, co różni obydwa typy choroby to:
- przyczyny występowania choroby, w tym mechanizm uszkodzenia komórek trzustkowych (w wyniku otyłości – cukrzyca typu 2, w wyniku autoagresji – cukrzyca typu 1),
- przebieg choroby tj.: początkowa nadprodukcja insuliny (typ 2) lub konieczność natychmiastowego przyjmowania insuliny w postaci leku (typ 1),
- intensywność objawów klinicznych tj.: bardzo nasilone (typ 1) lub słabe, rozwijające się w czasie (typ 2).
A jakie dokładnie objawy wynikają z cukrzycy typu 2?
Cukrzyca typy 2 – rozpoznanie, czyli jakie objawy możesz zauważyć?
Osoba chorująca na cukrzycę typu 2 będzie miała podwyższony poziom glukozy we krwi, czyli 126 mg/dL lub powyżej, gdzie norma dla osoby dorosłej to 70–99 mg/dl.
Dodatkowo objawy cukrzycy typu 2 to:
- częste oddawanie moczu,
- nadmierne pragnienie i uczucie głodu,
- utrata masy ciała,
- senność i ogólne zmęczenie,
- zawroty głowy,
- zaburzenia widzenia,
- infekcje intymne.
Cukrzyca typu 2 objawia się również licznymi zmianami skórnymi, tj.: suchością skóry, swędzeniem i skłonnością do zaczerwień, a nawet trudnością w gojeniu się ran.
Objawy cukrzycy typu 2 nie występują jednak w tak nasilonym stopniu, jak w przypadku cukrzycy typu 1.
Zaburzenia metaboliczne mogą rozwijać się w sposób utajony, nawet kilka lat przed rozpoznaniem choroby.
Same objawy cukrzycy rozwijają się powoli i są na tyle zróżnicowane, że ciężko od razu określić, z czego wynikają.
W przypadku ich wystąpienia (zwłaszcza jeśli objawy występują pierwszy raz), od razu udaj się na konsultację do lekarza rodzinnego.
Czy poza objawami da się zdiagnozować cukrzycę?
Cukrzyca typu 2 – diagnostyka
Badanie diagnostyczne w kierunku cukrzycy możesz wykonać na własną rękę lub gdy otrzymasz skierowanie od lekarza.
Podstawowym badaniem jest badanie poziomu glukozy, które wykonuje się poprzez pobranie krwi.
Inną formą diagnostyki w przypadku podejrzenia cukrzycy to wykonanie testu na tolerancję glukozy.
Badanie polega na pobraniu krwi na czczo, czyli po około 8-12 godzinach od momentu zjedzenia ostatniego posiłku.
Następnie musisz wypić roztwór glukozy i ponownie oddać krew.
Wszystko w odstępach około 30-60 minut.
Wynik pokaże, czy oraz jak organizm radzi sobie z przetwarzaniem cukru.
Jeśli badanie wskaże poniżej 140 mg/dl – będzie to wynik w normie; 200 mg/dl lub powyżej to wynik wskazujący na cukrzycę.
Dodatkową formą diagnostyki jest badanie moczu na obecność glukozy.
Wysoki poziom glukozy w moczu może sygnalizować cukrzycę lub choroby nerek.
Jak zatem leczy się zdiagnozowaną cukrzycę typu 2?
Leczenie cukrzycy typu 2
Leczenie cukrzycy typu 2 może odbywać na wielu płaszczyznach.
Zwłaszcza jeśli cukrzyca wynika z otyłości (jeśli dodatkowo masz predyspozycje genetyczne).
Oznacza to, że nie wystarczy jedynie przyjmować insulinę (czy innych leków, o których zadecydował lekarz) oraz kontrolować stężenie cukru we krwi.
Ważne są działania prewencyjne, czyli zapobiegające rozwojowi chorób wynikających z postępującej cukrzycy, np. chorób sercowo-naczyniowych.
Dodatkowe działania skupiają się na obniżeniu wysokiego ciśnienia tętniczego oraz stężenia złego cholesterolu.
W procesie leczenia duże znaczenie ma zmiana stylu życia i wprowadzenie odpowiedniej diety na redukcję masy ciała.
Jak powinna wyglądać dieta osoby chorującej na cukrzycę typu 2?
Dieta cukrzyka – co możesz jeść? A z czego lepiej zrezygnuj
W diecie dedykowanej dla osoby chorej na cukrzycę typu 2, główną uwagę skupia się na zredukowaniu masy ciała.
Odpowiednią dla Ciebie dietę oraz ilość kalorii ustali dietetyk lub diabetolog, jednak można wyszczególnić ogólne założenia takiej diety:
- jedz mniej cukru i soli,
- gotuj w domu – wtedy masz wpływ na ilość przyswajanych kalorii,
- wybieraj produkty z niskim indeksem glikemicznym,
- unikaj: pszennego pieczywa i produktów, które wywołują szybki wyrzut insuliny,
- stawiaj na produkty pełnoziarniste, czyli bogate w błonnik,
- ograniczaj spożywanie suszonych owoców (zawierają dużo cukru),
- jedz regularne posiłki.
Cukrzyca typu 2 – badaj się regularnie!
Cukrzyca typu 2 to choroba na całe życie. Jeśli już raz wystąpiła, zostanie z Tobą na zawsze, dlatego powinieneś regularnie wykonywać badania kontrolne.
Jak często? Przynajmniej raz w roku zbadaj:
- cholesterol całkowity,
- cholesterol frakcji LDL i HDL,
- triglicerydy,
- kreatynina,
- morfologia,
- badanie dna oka,
- badanie EKG spoczynkowe,
- badanie ciśnienia tętniczego,
- HbA1c (hemoglobina glikowana).
Wdrożenie leczenia, Twoje zaangażowanie w ten proces leczenia oraz profilaktyka badań okresowych – to wszystko może zapobiec dalszemu rozwojowi choroby i uchronić Cię przed zachorowaniem na choroby takie jak:
- choroby nerek,
- choroby układu nerwowego,
- choroby układu odpornościowego,
- choroby układu krwionośnego, a w szczególności udar mózgu i zawał serca,
- i inne.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.