Jak obniżyć cholesterol? Dieta, leki, czy domowe sposoby
Autor: Olga Tomaszewska
Obniżanie cholesterolu stanowi konieczność jeśli wyniki całkowitego i/ lub złego cholesterolu są zawyżone. Jak obniżyć cholesterol LDL - ryzykowny dla zdrowia i życia? Z pomocą przychodzi tutaj m.in. dieta, ruch, zioła i … techniki relaksacyjne.
Kiedy cholesterol jest podwyższony?
Mówiąc z przejęciem o podwyższonym cholesterolu zazwyczaj mamy na myśli poziom tzw. całkowitego cholesterolu oraz/lub złej frakcji cholesterolu, czyli cholesterolu LDL. To właśnie te zawyżone parametry spośród wszystkich wchodzących w skład profilu lipidowego budzą największy lęk.
Kiedy cholesterol jest podwyższony? Wówczas kiedy cholesterol całkowity u dorosłej, zdrowej osoby osiąga wynik wyższy niż 200 mg/dl. Za wysoki cholesterol jest także wtedy, gdy zły cholesterol (LDL) przekracza wartość 116 mg/dl, a trójglicerydy są na poziomie większym niż 150 mg/dl. Jeśli do tego wynik dobrej frakcji cholesterolu czyli cholesterolu HDL jest za niski (czyli poniżej 40 mg/dl u panów, i mniej niż 45 mg/dl u pań), mamy czym się martwić.
Nieco inne wskaźniki będą niepokojące w odniesieniu do osób chorych na schorzenia sercowo-naczyniowe, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, obarczonych rodzinną skłonnością do problemów z cholesterolem, mających nałogi (takie jak palenie papierosów i picie alkoholu), czy będących np. po zawale serca. W takich sytuacjach całkowity cholesterol nie powinien przewyższać 165-180 mg/dl, a LDL – 70-100 mg/dl – zależnie od konkretnego przypadku.
Wysoki poziom cholesterolu - ryzyko
Podwyższony cholesterol LDL lub/i zbyt wysokie stężenie całkowitego cholesterolu przy jednoczesnym niskim poziomie dobrego cholesterolu, czyli cholesterolu HDL, może mieć związek z występującymi w ustroju chorobami, czy stanami, takimi jak np.:
- nadczynność tarczycy lub niedoczynność tarczycy;
- nadciśnienie tętnicze;
- uwarunkowania genetyczne (odziedziczone po członkach rodziny skłonności do problemów z cholesterolem i występujące w rodzinie choroby sercowo-naczyniowe);
- przyjmowane leki (np. kortykosteroidy, leki moczopędne);
- niezdrowy tryb życia (zła dieta, brak ruchu, palenie papierosów, stres);
- nadwaga, otyłość;
- niewydolność nerek;
- cukrzyca.
Z pewnością wysokie stężenie cholesterolu we krwi oznacza konieczność zajęcia się tym problemem, po to by uniknąć zmian miażdżycowych, a w dalszej konsekwencji zawału serca, udaru mózgu, czy choroby wieńcowej.
Jak obniżyć cholesterol?
Co robić gdy ma się za wysoki zły i/lub całkowity cholesterol? Jak obniżyć jego wartość? Z pewnością z pomocą przyjdzie tutaj dieta obniżająca cholesterol. Jednak są jeszcze inne sposoby na zmniejszenie poziomu złego cholesterolu. Do tych działań należy wprowadzenie do życia aktywności fizycznej. Ważne jest to, aby była ona dostosowana do wieku, możliwości zdrowotnych i fizycznych danej osoby. Wybrany rodzaj ruchu powinien być też zaakceptowany przez lekarza.
Z szerokiego wachlarza fitenssowego można wybrać m.in. spacer, marsz, bieganie, pływanie, jazdę na rowerze, aerobik, itp. Taką aktywność powinno się wykonywać regularnie, przynajmniej 3-4 razy w tygodniu, a najlepiej każdego dnia. Dobrze też, aby ćwiczenia trwały co najmniej 30-40 minut.
Jak obniżyć cholesterol – domowe sposoby
Wspomniane wyżej metody to nie wszystkie możliwości obniżenia cholesterolu. Domowe sposoby na zmniejszenie wartości LDL to także redukcja stresu. W ramach ograniczania skutków stresu należy się wysypiać, zapewniać sobie odpoczynek i jak najwięcej sytuacji odprężających.
To mogą być indywidualne sprawy jak np. realizacja swoich pasji, pójście na masaż, do kina, poczytanie książki, rozmowa z przyjacielem, itp., a także zastosowanie technik relaksacyjnych (np. ćwiczenie oddechu, medytowanie, uprawianie jogi).
Jak powinna wyglądać dieta obniżająca cholesterol?
Dieta na obniżenie cholesterolu wyklucza spożywanie nasyconych kwasów tłuszczowych odzwierzęcych, występujących np. w czerwonym mięsie, serach, tłustym mleku, śmietanie, maśle, podrobach, smalcu oraz roślinnych (pojawia się go najwięcej w oleju palmowym i kokosowym). Nie należy także jeść żywności przetworzonej, słodyczy, słonych przekąsek, białego pieczywa, wypieków cukierniczych, dań instant oraz fast food’ów.
Zatem co jeść, aby obniżyć cholesterol? Na pewno należy przestawić się na zdrowe, lekkie, niskokaloryczne posiłki, spożywane regularnie (co 3-4 godziny). Porcje nie powinny być duże, a ilość zjadanych posiłków w ciągu dnia nie powinna przekroczyć 5-6. Najlepsze produkty obniżające cholesterol to:
- warzywa i owoce zawierające dużą ilość błonnika, witaminę C, flawonoidy, potas i magnez (np. jabłka, cebula, czosnek, kalafior, marchew, awokado, maliny);
- jednonienasycone kwasy tłuszczowe i wielonienasycone kwasy tłuszczowe (znajdujące się w rybach morskich, takich jak łosoś, makrela, halibut, śledź);
- siemię lniane;
- orzechy, pestki dyni, ziarna słonecznika;
- oleje roślinne (olej rzepakowy, lniany, oliwa z oliwek).
Jeśli chodzi o mięso to najlepiej wybierać chude, np. kurczaka, indyka i kaczkę. Okazuje się, że jeden kieliszek czerwonego wina dziennie także przyczynia się do obniżenia złego cholesterolu.
Co obniża cholesterol – zioła i leki
Wybierając metody redukujące poziom niedobrego cholesterolu warto zwrócić uwagę na niekonwencjonalne metody, które znajdziemy w tzw. aptece Pana Boga. Znane są zioła na obniżenie cholesterolu, jednak zanim zaczniemy się nimi raczyć, warto skonsultować wybrane substancje z lekarzem.
Wśród roślin o takich właściwościach należy wymienić m.in. aloes, cykorię, hibiskus, len zwyczajny, ziarna kozieradki, ziele karczocha, mniszka lekarskiego, wierzbę białą. Zielem, które podwyższa cholesterol HDL jest natomiast zielona herbata.
Jeśli powyższe metody nie przyniosły spodziewanego rezultatu lekarz może zdecydować o konieczności wprowadzenia leczenia farmakologicznego na receptę. Leki na obniżenie cholesterolu to statyny. Specjalista zaproponuje konkretny preparat oraz zaleci właściwe dla danej osoby dawkowanie. Ważne jest by po jakimś czasie ponowić badania, sprawdzając czy dobrane tabletki na obniżenie cholesterolu są trafione.
Czytaj też:
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Praca zbiorowa, Jak obniżyć cholesterol?, Wydawnictwo Reader’s Digest, 2011, ISBN 9788360530917.
- Jasinska Margaret, Cabot Sandra, Cała prawda o cholesterolu, Wydawnictwo Mada, 2007, ISBN 9788389624468.