Cukrzyca typu 1 – jakie są jej objawy? Czy można ją wyleczyć?
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Cukrzyca typu 1 to choroba którą ma się i leczy całe życie.
Niestety, ta choroba może występować dziedzicznie.
Podstawą codziennego funkcjonowania osób z cukrzycą typu 1 jest przyjmowanie odpowiednich dawek insuliny, samokontrola i determinacja.
A jak wygląda leczenie cukrzycy typu 1?
Czym cukrzyca typu 1 różni się od cukrzycy typu 2?
Czy nieleczona cukrzyca może być niebezpieczna dla życia i zdrowia?
Spis treści:
- Cukrzyca typu 1 – definicja
- Cukrzyca typu 1 i 2– różnice
- Cukrzyca typu 1 – objawy
- Cukrzyca typu 1 – leczenie
- Cukrzyca typu 1, a brak leczenia
- Cukrzyca typu 1, a dieta
Cukrzyca typu 1 – co to jest? Dlaczego powstaje?
Cukrzyca typu 1 to jedna z postaci cukrzycy, która powstaje w wyniku procesu autoimmunologicznego.
Co to oznacza?
Organizm sam niszczy komórki beta trzustkowe, które produkują insulinę, co w długotrwałym procesie doprowadza do całkowitego braku zdolności wydzielania insuliny.
Insulina jest hormonem niezbędnym do prawidłowego metabolizmu węglowodanów, dzięki czemu komórki organizmu mogą otrzymać substancje odżywcze, a poziom cukru we krwi się obniża.
A dlaczego w ogóle dochodzi do rozwoju cukrzycy typu 1?
Powodów może być kilka, choć dokładna przyczyna nie jest do końca znana.
Często wymienia się podłoże genetyczne, jednak z udziałem czynników środowiskowych.
Dlaczego?
Same geny nie muszą oznaczać, że cukrzyca typu 1 się rozwinie.
Może mieć na to wpływ dodatkowo np.:
- dieta,
- obecność infekcji wirusowych,
- niedobór witaminy D,
i inne.
Cukrzyca typu 1 występuje rzadziej niż inne typy cukrzycy i stanowi jedynie 10% przypadków zachorowań.
Mimo że nie jest to choroba często występująca, jak cukrzyca typu 2, to skutki nieleczonej cukrzycy obu typów mogą być bardzo ciężkie i prowadzić do skrócenia lat życia lub śmierci.
Cukrzycę typu 1 zwykle wykrywa się u dzieci, młodzieży oraz osób do 30. roku życia.
Jakie są różnice pomiędzy cukrzycą typu 1, a 2?
Zarówno cukrzyca typu 2 jak i 1 wymaga przyjmowania insuliny.
To, co różni obydwa typy to:
- przyczyny występowania choroby - mechanizm uszkodzenia komórek trzustkowych (w wyniku otyłości – cukrzyca typu 2, w wyniku autoagresji – cukrzyca typu 1),
- przebieg choroby tj.: początkowa nadprodukcja insuliny (typ 2) lub konieczność natychmiastowego przyjmowania insuliny w postaci leku (typ 1),
- intensywność objawów klinicznych tj.: bardzo nasilone (typ 1) lub słabe, rozwijające się w czasie (typ 2).
Dodatkowo, cukrzycę typu 1 wykrywa się zazwyczaj miedzy 12-15 rokiem życia, zaś typu 2 – po 45 roku życia i u osób starszych.
Oczywiście może się tak zdarzyć, że cukrzyca typu 1 objawi się dopiero po 70 roku życia, jednak zwykle największą grupą, u której stwierdza się zachorowanie jest młodzież.
A czym w ogóle objawia się cukrzyca typu 1?
Objawy cukrzycy typu 1. Częste zmęczenie i wzmożone pragnienie
Objawy cukrzycy typu 1 mogą być różne.
To, po czym najbardziej poznasz cukrzycę typu 1 to zmniejszone, a nawet zerowe stężenie insuliny.
Zarówno na czczo, jak i w ciągu dnia czy po posiłku.
Do najczęściej występujących, książkowych objawów klinicznych cukrzycy typu 1 zalicza się:
- częste uczucie zmęczenia,
- senność,
- duże pragnienie i częste oddawanie moczu,
- suchość w ustach,
- uczucie silnego głodu,
- rozmyte widzenie,
- utratę wagi,
- infekcje intymne.
Jak widzisz, objawy cukrzycy nie są oczywiste i ciężko połączyć je właśnie z tą chorobą.
Jednak mogą być one bardzo nasilone i wymagać natychmiastowej interwencji lekarskiej, a nawet hospitalizacji, dlatego nie należy ignorować żadnych z nich.
Przy zdiagnozowanej cukrzycy typu 1 trzeba od razu wdrożyć leczenie.
A jak wygląda proces leczenia?
Leczenie cukrzycy typu 1. Pompa insulinowa: jak to działa?
Leczenie cukrzycy typu 1 jest bardziej wymagającym procesem, jeśli porównamy go z leczeniem cukrzycy typu 2.
Co więcej, jest to leczenie na całe życie.
Przede wszystkim pacjent musi przyjmować insulinę przez całą dobę.
Dlaczego?
Ponieważ organizm sam jej nie produkuje.
A w jakich dawkach powinno się przyjmować insulinę?
To zależy od bardzo wielu czynników i może się zmieniać w czasie, np. dlatego, że osoby chorujące na cukrzycę typu 1 mogą być narażone na hipoglikemię (zmniejszenie stężenia glukozy we krwi).
Jak wygląda przyjmowanie insuliny?
Osoba chorująca na cukrzycę typu 1 może przyjmować insulinę za pomocą:
- pompy insulinowej, która umożliwia stałe podawanie insuliny,
- zastrzyków podawanych w fałd skórny.
Jak działa pompa insulinowa?
Pompa insulinowa jest elektronicznym urządzeniem, które naśladuje pracę zdrowej trzustki.
Pompa jest wyposażona w zbiornik z insuliną, która dociera do organizmu za pomocą rurki umieszczonej pod skórą.
Czyli podanie insuliny odbywa się za pomocą stałego wlewu podskórnego.
Dawka aplikowanej insuliny jest zwykle programowana przez lekarza, który określa także przedziały czasu, w których powinna być dostarczana do organizmu.
Jak działają zastrzyki?
Zastrzyk można wykonywać przy użyciu tzw. penów, czyli urządzeń do wstrzykiwania insuliny.
Urządzenia pozwalają ustawić odpowiednią dawkę insuliny oraz wstrzyknąć ją za pomocą bardzo cienkich igieł.
Peny działają dzięki mechanizmowi wstrzykiwania, który uruchamia się poprzez naciśnięcie jednego przycisku.
Warto dodatkowo korzystać z glukometru, aby stale kontrolować poziom cukru we krwi.
Glukometr działa poprzez wsunięcie paska testowego, na który należy nanieść kroplę krwi z palca.
A co, jeśli osoba chorująca na cukrzycę typu 1 nie będzie stosowała leczenia insuliną?
Cukrzyca typu 1 – zaniedbanie leczenia. Kwaśnica ketonowa
Niestety brak leczenia cukrzycy typu 1 lub jego zaniedbanie może skończyć się naprawdę tragicznie.
Chory, który nie będzie przyjmował insuliny, już po kilku dniach może doświadczyć kwaśnicy ketonowej, czyli stanu, który jest wywołany przez brak insuliny w organizmie.
Kwaśnica ketonowa może mieć różne objawy, a najpoważniejszym z nich jest zaburzenie świadomości prowadzące do śpiączki ketonowej.
Kwaśnica ketonowa to najcięższe powikłanie, które może wystąpić przy każdym typie cukrzycy, jednak zdecydowanie częściej występuje przy cukrzycy typu 1.
Jeśli dojdzie do śpiączki ketonowej, konieczna jest hospitalizacja.
Bez interwencji lekarza może dojść nawet do zgonu pacjenta.
Jest to najczarniejszy scenariusz, do którego nie musi dojść.
Poza przyjmowaniem insuliny i kontrolą lekarską w zakresie przyjmowania odpowiedniej dawki, powinieneś stosować się także do zaleceń dietetycznych.
Dieta cukrzyka – udaj się do diabetyka
Dieta osoby chorującej na cukrzycę typu 1 wiąże się z wieloma obostrzeniami i zasadami.
Przede wszystkim ze względu na konieczność kontrolowania poziomu glukozy, kaloryczności posiłków, a także ilości spożywanych składników.
Równocześnie, jadłospis cukrzyka nie może być niedoborowy.
Ciężko zatem ustalić dietę samemu, nie mając o tym pojęcia – przynajmniej na początku.
Najlepszą osobą do ułożenia takiej diety jest diabetolog, który zajmie się odpowiednią terapią cukrzycy.
Osoby chorujące na cukrzycę typu 1 muszą nauczyć się żyć z chorobą.
Leczenie oraz stosowanie się do zaleceń lekarza i diabetologa jest bardzo ważne i konieczne.
Duże znaczenie ma dyscyplina utrzymywana przez chorego, która może pomóc w uniknięciu groźnych powikłań oraz zapobiec przedwczesnej śmierci.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
