Badania na cukrzycę – co musisz o nich wiedzieć?
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
Do wykonania badań w kierunku cukrzycy powinno Cię skłonić ciągłe zmęczenie i osłabienie organizmu, a także nagły spadek masy ciała, czy wzmożona częstotliwość oddawania moczu.
Jednak na cukrzycę możesz chorować pomimo braku wyraźnych objawów.
Rutynowe badania poziomu cukru we krwi mogą pomóc we wczesnym wykryciu choroby, ale także innych problemów ze zdrowiem.
Jakie więc badania wykonać, żeby sprawdzić poziom glukozy we krwi?
Jak przygotować się do badania krzywej cukrzycowej?
Czy poziom cukru we krwi można kontrolować samemu?
Spis treści
Cukrzyca – czym się charakteryzuje?
Cukrzyca to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym poziomem glukozy we krwi.
Taki stan wynika z nieprawidłowości w działaniu insuliny, która jest wytwarzana w trzustce (a dokładnie w komórkach beta wysp trzustkowych).
Cukrzyca dzieli się na dwa typu: 1 i 2.
Cukrzyca typu 1 spowodowana jest brakiem insuliny, który występuje na skutek procesu immunologicznego, z kolej cukrzyca typu 2 pojawia się z powodu zaburzenia działania oraz wydzielania insuliny.
Ten typ cukrzycy wywołuje stan, w którym organizm przestaje być wrażliwy na działanie insuliny, co powoduje powstanie insulinooporności.
Jak sprawdzić, czy chorujesz na cukrzycę?
Odpowiedź jest prosta: dzięki odpowiednim badaniom diagnostycznym.
Cukrzyca – badania. Jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi?
To, co powinno Cię skłonić do wykonania badań w kierunku cukrzycy, to między innymi pewne charakterystyczne objawy, które możesz zacząć odczuwać tj.:
- utrata masy ciała pomimo wzrostu apetytu,
- osłabienie i senność,
- pogorszenie ostrości widzenia.
Nie oznacza to jednak, że bez objawów nie możesz rutynowo wykonać badania krwi – wręcz przeciwnie.
A kiedy jeszcze warto sprawdzać poziom glukozy we krwi?
- Jeśli w Twojej rodzinie ktoś choruje na cukrzycę,
- w czasie ciąży – kobiety ciężarne powinny monitorować poziom cukru we krwi, ponieważ są narażone na cukrzycę ciążową,
- zmagając się z wysokim poziomem cholesterolu i podwyższonym ciśnieniem krwi,
- jeśli chorujesz na zespół policystycznych jajników,
- jeśli cierpisz na otyłość, nie odżywiasz się zdrowo i do tego prowadzisz siedzący tryb życia.
To jaki jest ten prawidłowy poziom i jakie badania wykonać, by sprawdzić wynik?
Prawidłowy poziom glukozy we krwi powinien mieścić się w normach od 70 do 99 mg/dl (3,3-5,5 mmol/l).
Jak przygotować się do pobrania krwi w kierunku określenia poziomu cukru?
Musisz być na czczo (czyli od 8 do 14 godzin od ostatniego posiłku) – pod warunkiem że nie chorujesz na cukrzycę.
Badanie poziomu glukozy (z krwi) to tak naprawdę najprostsza i najczęściej stosowana metoda sprawdzenia, czy poziom cukru w Twoim organizmie jest w normie, czy może już znajduje się za wysoko.
Jeżeli wynik będzie wskazywał na podwyższony poziom cukru – tj.: w granicach od 100-125 mg/dl, dla pewności lekarz może zlecić kolejne badanie potwierdzające lub wykluczające cukrzycę.
Test obciążenia glukozą, inaczej krzywa cukrzycowa, to proste badanie, które zaczyna się od pobrania krwi (w celu sprawdzenia poziomu glukozy na czczo), a następnie wypicia 75g glukozy – roztworu rozpuszczonego w wodzie.
Po wypiciu roztworu musisz odczekać 2 godziny i ponownie oddać krew do badania.
A jak przygotować się do takiego badania?
- Przede wszystkim na badanie przyjdź zdrowy (bez stanów zapalnych oraz objawów przeziębienia i gorączki).
- Wypij roztwór tak szybko jak to możliwe. Jeśli odczekasz dłużej niż 5 minut, wynik może być „przekłamany”.
- Nie spożywaj jedzenia ani napojów przez 2 godziny od wypicia roztworu, aż do pobrania krwi.
Jak jeszcze możesz sprawdzić poziom glukozy we krwi?
- Cukier możesz badać samodzielnie – glukometrem. Losowe pomiary o różnej porze dnia mogą dużo powiedzieć o Twoim poziomie cukru we krwi.
- Możesz wykonać również pomiar stężenia hemoglobiny glikowanej HbA1C. Z wyniku badań, lekarz może odczytać informację o średnim poziomie cukru we krwi w przeciągu ostatnich 2-3 miesięcy.
- Jeszcze jedną metodą na sprawdzenie wysokości glukozy we krwi jest badanie ogólne moczu (tak – moczu!). Takie badanie pozwala lekarzowi określić nie tylko czynność nerek i potwierdzić lub wykluczyć istnienie infekcji w układzie moczowym, ale także stwierdzić cukrzycę. A potwierdzi ją obecność glukozy w moczu.
Czy po zdiagnozowaniu cukrzycy musisz wykonać dodatkowe badania?
Podwyższony poziom glukozy we krwi, dodatkowo potwierdzony wykonaniem testu (krzywej cukrzycowej), świadczy o cukrzycy.
Tylko pytanie – jakiej?
Przecież są dwa typy.
Aby się tego dowiedzieć lub potwierdzić swoje przypuszczenia, lekarz może zlecić Ci kolejne badanie.
Stężenie peptydu C we krwi to badanie polegające na ocenie rezerw wydzielniczych trzustki, czyli zdolności komórek ß trzustki do produkcji insuliny.
Podwyższone lub prawidłowe stężenie peptydu C wskazuje na cukrzycę typu 2., a niskie – na cukrzycę typu 1.
Jeżeli pomimo wysokiego poziomu cukru, badania nie wskazują na cukrzycę, może to oznaczać także:
- choroby trzustki (zapalenie trzustki),
- stres pourazowy,
- zespół Cushinga,
- choroby endokrynologiczne.
Pamiętaj, że cukrzyca nie powstaje w jeden dzień.
Warto wykonywać profilaktyczne pomiaru cukru we krwi (możesz poprosić o skierowanie lekarza rodzinnego lub wykonać badania na własną rękę), a jeśli już zachorowałeś – sprawdzaj poziom glukozy nawet kilka razy na dobę.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
