Nietrzymanie moczu u kobiet - leki, tabletki. Leczenie

Dodano: 27-01-2020 | Aktualizacja: 05-09-2024
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Nietrzymanie moczu u kobiet wywołuje poczucie wstydu oraz fizyczny dyskomfort, znacznie obniżając jakość życia. Popuszczanie moczu u kobiet jest zjawiskiem szczególnie częstym w okresie pomenopauzalnym. W jaki sposób można leczyć to zaburzenie? Jakie leki należy przyjmować?

Nietrzymanie moczu u kobiet

Nietrzymanie moczu u kobiet jest jednym z najczęściej spotykanych problemów zdrowotnych. Ze względu na intymny i wstydliwy charakter jego skala jest trudna do określenia, wedle jednak różnych szacunków, NTM może dotykać od 17 do nawet 60 procent ogółu populacji kobiet, w grupie zaś pacjentek w wieku pomenopauzalnym, odsetek ten znacznie przekracza 50 procent.

Nietrzymanie moczu u kobiet to zaburzenie, które samo w sobie nie jest niebezpieczne, może jednak być objawem schorzeń o nawet potencjalnie śmiertelnych skutkach, jak choćby nowotwory, stwardnienie rozsiane czy zaawansowana cukrzyca. Co więcej, NTM jest przypadłością, której skutki znacznie wykraczają poza sferę związaną z upośledzeniem czynności układu moczowego. Pacjentki zmagające się z inkontynencją częściej, niż ogół populacji:

  • cierpią na depresję i stany lękowe,
  • tracą poczucie własnej wartości,
  • powstrzymują się od współżycia seksualnego,
  • wycofują się z aktywności społecznej i zawodowej.

Badania obejmujące sferę psychofizyczną wykazują, że nietrzymanie moczu u kobiet obniża jakość życia w bardzo wysokim stopniu. Dlatego tak ważne jest przełamanie wstydu, rozpoznanie przyczyn inkontynencji i rozpoczęcie leczenia.

Skąd się bierze popuszczanie moczu u kobiet?

Nietrzymanie moczu definiowane jest jako wyciek z cewki, który pozostaje niezależny od woli.

Popuszczanie moczu u kobiet ma zróżnicowany charakter oraz patogenezę i związane może być z wieloma czynnikami. Najczęściej spotykane jego postaci, to:

  • wysiłkowe nietrzymanie moczu – najczęściej występująca forma NTM u kobiet. Do popuszczania dochodzi na skutek zwiększania się ciśnienia w jamie brzusznej w czasie aktywności fizycznej (sport, praca etc.), kichania, kasłania, śmiechu;
  • naglące nietrzymanie moczu, związane z uczuciem silnego parcia na pęcherz;
  • mieszane nietrzymanie moczu – dochodzi do niego w wyniku wysiłku, czemu towarzyszy silne parcie na mocz.

Naukowcy wyróżniają szereg czynników ryzyka, które prowadzić mogą do wystąpienia objawów NTM u kobiet. Należą do nich między innymi:

  • menopauza i związane z nią zaburzenia hormonalne oraz zmiany w sferze anatomii i fizjologii,
  • ciąża i poród naturalny z uszkodzeniem krocza,
  • otyłość,
  • częste zaparcia,
  • długotrwała praca fizyczna,
  • operacje ginekologiczne, na przykład usunięcie macicy,
  • przewlekły kaszel,
  • choroby i uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego oraz rdzenia, kręgowego, w tym: polineuropatia cukrzycowa, stwardnienie rozsiane,  choroba Parkinsona, udary mózgu, wady wrodzone układu nerwowego, stwardnienie zanikowe boczne (SLA), dyskopatie.

Zaznaczyć przy tym trzeba, że w większości przypadków do popuszczania moczu u kobiet dochodzi wskutek zaistnienia więcej, niż jednego czynnika sprawczego.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet

Szczególnie częstą postacią zaburzenia jest tak zwane wysiłkowe nietrzymanie moczu. U kobiet występuje ono zwłaszcza w okresie pomenopauzalnym. Związane jest z osłabieniem mięśni dna miednicy, które tracą zdolność zaciskania cewki moczowej. W takiej sytuacji każdy wzrost ciśnienia, który powodowany będzie aktywnością fizyczną, ale też kasłaniem czy kichaniem, może doprowadzić do mimowolnego wycieku moczu. Bardzo często zaburzenie tego typu ma związek z niedoborem estrogenów, do którego dochodzi w wyniku zmian zachodzących w czasie menopauzy. Hormony te odpowiedzialne są bowiem między innymi za napięcie mięśni – obniżenie ich stężenia prowadzi do utraty elastyczności cewki moczowej oraz mięśni dna miednicy.

Spada też w okresie menopauzy ilość znajdującego się w mięśniach i więzadłach kolagenu, wskutek czego narządy miednicy tracą stabilne podparcie. Dodatkowo znać o sobie dają takie czynniki, jak otyłość, zmiany anatomiczne wywołane przebytymi porodami, czy skumulowane efekty wysiłków poniesionych w czasie wielu lat wytężonej pracy zawodowej (fizycznej). Wszystko to sprawia, że z wiekiem coraz trudniej jest kobietom uniknąć popuszczania moczu.

Leczenie nietrzymania moczu u kobiet

Leczenie nietrzymania moczu u kobiet przybiera zróżnicowaną formę: od działań zachowawczych, przez lekkie ćwiczenia i zaawansowaną farmakoterapię, aż po zabiegi chirurgiczne.

  • W ramach działań zachowawczych należy zredukować masę ciała, zmienić nawyki żywieniowe, ograniczyć ewentualne spożycie alkoholu i palenie papierosów, zmniejszyć liczbę ciężkich obciążeń (praca, sport, obowiązki domowe) przy jednoczesnym zwiększeniu lekkiej aktywności fizycznej (np. codzienny spacer).
  • W ramach fizjoterapii wykonuje się pod nadzorem rehabilitanta ćwiczenia dna miednicy. Ze względu na dużą trudność w ich identyfikacji, pomocniczo stosuje się wprowadzane dopochwowo tampony lub specjalne stożki utrzymujące stałe napięcie mięśniowe.
  • Farmakoterapia ma zróżnicowany charakter. Niezwykle często leczenie nietrzymania moczu u kobiet polega na wdrożeniu terapii hormonalnej, której celem jest zwiększenie poziomu estrogenów. Powszechnie stosowane preparaty zawierają w swoim składzie przede wszystkim estriol. Inne działania farmakologiczne mają na celu przede wszystkim oddziaływanie na mechanizmy nerwowo-mięśniowe odpowiedzialne za prawidłowe wydalanie moczu.
  • Leczenie chirurgiczne może polegać na zastosowaniu jednej z metod przezpochwowych, takich jak plastyka przedniej ściany pochwy czy podszycie cewki moczowej. Interwencję chirurgiczną można też przeprowadzić przez powłoki brzuszne (zabiegi podwieszenia załonowego szyi pęcherza moczowego do więzadła grzebieniowego lub okostnej spojenia łonowego, a także odwieszenia cewki moczowej na płacie powięziowym. Stosuje się też zabiegi endoskopowe (igłowe oraz taśmowe).

Leki na nietrzymanie moczu u kobiet

Najczęściej stosowane leki na nietrzymanie moczu u kobiet to:

w przypadku wysiłkowego nietrzymania moczu:

  • estrogeny, w tym takie preparaty jak: vagifem, ortho-gynest, ovestin. Uwrażliwiają one receptory adrenergiczne w pęcherzu i cewce na działanie noradrenaliny. Zmieniają też strukturę kolagenu w aparacie wieszadłowym cewki moczowej;
  • midodryna lub inne leki alfaadrenomimetyczne, które powodują wzrost napięcia zwieracza zewnętrznego. Obecnie stosowane coraz rzadziej ze względu na umiarkowaną skuteczność i dużą liczbę skutków ubocznych;
  • duloksetyna - lek należący do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny, na co dzień stosowanych w psychiatrii. Zwiększa napięcie zwieracza zewnętrznego cewki, a także poprawia przewodzenie impulsów w neuronach motorycznych nerwu sromowego;
  • trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, takie jak imipramina czy doksepina;

w przypadku tzw. pęcherza nadreaktywnego:

  • oksybutynina lub środki nowszej generacji, takie jak tolterodyna, solifenacyna lub darifenacyna, będące lekami z grupy antycholinergików. Powodują one zmniejszenie parcia na pęcherz, aczkolwiek należy pamiętać, że ich przyjmowanie może się wiązać z licznymi efektami niepożądanymi.

Czytaj też:


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Tomasz Derewiecki, Małgorzata Mroczek, Piotr Majcher, Paweł Chruściel, Znaczenie problemu nietrzymania moczu wśród kobiet po 40 roku życia, Hygeia Public Health 2015, 50(1)
  • Karina Spławska-Matuszczak, Krzysztof Szymanowski, Przemysław Kądziołka, Tomasz Opala, Nietrzymanie moczu u kobiet – krótki rys historyczny oraz najnowsze badania i osiągnięcia w zakresie ww. problematyki [...], Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 1 (46) 2016
  • S. Grzegorz Kata, Artur A. Antoniewicz, Współczesne możliwości leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet, Nowa Medycyna 3/1999
  • Nietrzymanie moczu a menopauza, http://www.ntm.pl
  • Leczenie farmakologiczne wysiłkowego nietrzymania moczu, http://www.ntm.pl
Zobacz więcej