Wysiłkowe nietrzymanie moczu - leczenie, leki, ćwiczenia

Dodano: 28-01-2020 | Aktualizacja: 05-09-2024
Autor: Piotr Brzózka
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Wysiłkowe nietrzymanie moczu to wstydliwa dolegliwość, której objawy nasilają się w czasie uprawiania sportu, podczas intensywnej pracy fizycznej, a nawet na skutek kichania, kasłania i śmiechu. Zobacz, na czym polega leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu, w tym – jakie leki należy stosować oraz ćwiczenia wykonywać.

Wysiłkowe nietrzymanie moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest jedną z dwóch najczęściej spotykanych postaci zaburzenia zwanego inkontynencją (oprócz tzw. NTM z parć naglących). Jego istotą jest niezależny od woli wyciek cieczy z cewki moczowej, występujący wskutek wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej. Objaw ten może być wywoływany przez takie czynniki, jak:

  • wysiłek fizyczny (praca, sport, etc.),
  • kichanie, kasłanie, śmiech.

Wyróżnia się trzy stadia wysiłkowego nietrzymania moczu, różniące się od siebie intensywnością objawów oraz łatwością ich wywoływania.

  • Stopień I – najlżejszy. Wyciek moczu pojawia się wyłącznie w przypadku bardzo dużego wzrostu ciśnienia, spowodowanego na przykład przez intensywny kaszel.
  • Stopień II – umiarkowany. Plamy na bieliźnie mogą być zauważalne podczas wysiłku fizycznego o przeciętnym natężeniu (lekki bieg, podskoki, wchodzenie po schodach).
  • Stopień III – najcięższy. Objawy NTM występują niemal permanentnie, mogą się pojawić w związku z najlżejszym nawet ruchem, także w pozycji leżącej.

Przyczyny wysiłkowego nietrzymania moczu

Wysiłkowe nietrzymanie moczu jest dolegliwością dotykającą w głównym stopniu kobiety, w szczególności w wieku pomenopauzalnym, ale też coraz częściej młodsze, nawet dwudziesto-, trzydziestoletnie. Tego typu inkontynencja spowodowana może być przez czynniki anatomiczne, fizjologiczne, hormonalne, chorobowe czy środowiskowe, a także związane ze starzeniem się organizmu. Do najczęstszych przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu należą:

  • osłabienie czynności aparatu zwieraczowego cewki moczowej,
  • osłabienie mięśni dna miednicy, w tym w szczególności dźwigaczy odbytu,
  • obniżenie narządów miednicy mniejszej,
  • przebyte operacje w dolnej części jamy brzusznej,
  • codzienny wysiłek o dużym natężeniu,
  • ciąża i poród siłami natury,
  • zaburzenia hormonalne, w tym przede wszystkim niedobór estrogenów.

Leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu

W zależności od patogenezy zaburzenia, płci i wieku pacjenta(ki) oraz stopnia nasilenia objawów, leczenie wysiłkowego nietrzymania moczu prowadzone może być w następujący sposób:

Leczenie zachowawcze:

  • redukcja masy ciała,
  • farmakologiczne leczenie ewentualnych zakażeń dróg moczowych i rodnych mogących prowadzić do NTM.

Fizjoterapia:

  • ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy (tzw. mięśnie Kegla),
  • biofeedback – uświadomienie, wizualizacja i ćwiczenie skurczów mięśni dna miednicy,
  • elektrostymulacja – zabieg poprawiający ukrwienie mięśni, przywracający prawidłowe reakcje nerwowo-mięśniowe.

Leczenie hormonalne, wzmacniające włókna kolagenowe przepony moczowo-płciowej (przyjmowane dopochwowo leki takie jak: ovestin, orthogynest).

Farmakologia, w tym zastosowanie takich środków, jak między innymi:

  • duloksetyna – lek należący do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny,
  • imipramina – trójpierścienny lek antydepresyjny,
  • midodryna – lek alfaadrenomimetyczny.

Leczenie chirurgiczne:

  • zabiegi przezpochwowe: plastyka przedniej ściany pochwy, podszycie cewki moczowej,
  • zabiegi przezbrzuszne: podwieszenie załonowe szyi pęcherza moczowego do więzadła grzebieniowego lub okostnej spojenia łonowego, odwieszenie cewki moczowej na płacie powięziowym;
  • zabiegi łączone: przezbrzuszne i przezpowłokowe podwieszenie cewki moczowej na taśmach powięziowych;
  • zabiegi endoskopowe:  igłowe, taśmowe;
  • wstrzyknięcia okołocewkowe;
  • implantacje sztucznych zwieraczy.

Leki na wysiłkowe nietrzymanie moczu

Leki na nietrzymanie moczu należą do wielu grup, przy czym charakterystyczne jest, że wiele z nich na co dzień wykorzystywanych jest w leczeniu zaburzeń psychiatrycznych. W terapii inkontynencji środki te oddziałują na czynności skurczowe mięśnia wypieracza pęcherza moczowego oraz mięśni aparatu zwieraczowego cewki. Przykładowo – imipramina, która jest starym trójpierściennym lekiem przeciwdepresyjnym, nasila działanie hormonu noradrenaliny w mięśniówce cewki moczowej.

Należy pamiętać, że wszystkie praktycznie leki na wysiłkowe nietrzymanie moczu, mające silne i sprawdzone działanie, dostępne są na receptę. Jej uzyskanie wymaga konsultacji lekarskiej, co ze względu na wstydliwość problemu, jakim jest NTM, działa demotywująco na znaczną część pacjentów. Pamiętaj – jeśli nie chcesz o nietrzymaniu moczu rozmawiać  lekarzem twarzą w twarz, możesz skorzystać z dobrodziejstw telemedycyny. Przychodnia internetowa Dimedic oferuje szybką i dyskretną pomoc w uzyskaniu rzetelnej diagnozy. W razie konieczności od naszego lekarza otrzymasz także receptę na niezbędny lek.

Ćwiczenia na wysiłkowe nietrzymanie moczu

W związku z charakterem zaburzenia, jakim jest wysiłkowe NTM, niezwykle ważne w jego leczeniu są także ćwiczenia. W tym przypadku kluczowy jest trening mięśni dna miednicy, powszechnie znanych jako mięśnie kegla. Pożądane efekty osiąga się poprzez naukę a następnie wykonywanie kontrolowanych skurczów mięśni przepony moczowo-płciowej.

Ćwiczenia na wysiłkowe nietrzymanie moczu są trudne – ocenia się, że większość pacjentek wykonuje je nieprawidłowo, a w dodatku szybko się zniechęca. Zazwyczaj niezbędne jest w tej materii skorzystanie ze wsparcia doświadczonego fizjoterapeuty. Jedną z najskuteczniejszych technik treningu jest wprowadzanie do pochwy tamponu i próba napięcia mięśni wokół niego. Stosuje się też w tym celu specjalne stożki dopochwowe. Specjaliści podkreślają, że w przypadku wysiłkowego NTM tego typu ćwiczenia są niezbędne, same w sobie nie prowadzą jednak do całkowitej eliminacji problemu i dlatego wymagają skojarzenia z innymi metodami terapii.


Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

E-recepta online




Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Joanna Witkoś, Grzegorz Onik, Jan Budziosz, Karolina Sieroń, Wysiłkowe nietrzymanie moczu – czynności sprzyjające występowaniu objawów choroby, Ostry dyżur 2016 . tom 9 . numer 4
  • S. Grzegorz Kata, Artur A. Antoniewicz, Współczesne możliwości leczenia wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet, Nowa Medycyna 3/1999
Zobacz więcej