Wkładka miedziana, niehormonalna: skutki uboczne, jak długo działa, ile kosztuje

Dodano: 07-06-2019 | Aktualizacja: 18-07-2024
Autor: mgr farm. Kaja Rutka-Iwańska
capsule Konsultacja z e-receptą internal Lek. rodzinny specialist Specjalista

Spirala miedziana, jest jedną z metod antykoncepcji długoterminowej. To innowacyjne rozwiązanie dla osób poszukujących niezawodnej antykoncepcji. Jest najczęściej wybierana przez kobiety ceniące sobie komfort i wygodę, a jej skuteczność jest porównywalna z najnowocześniejszymi środkami antykoncepcyjnymi dostępnymi na rynku.

Wkładka miedziana: czym jest i jak działa?

Wkładka miedziana, znana również jako spirala niehormonalna lub wkładka domaciczna miedziana, to antykoncepcja niehormonalna długoterminowa. Jest to małe, plastikowe urządzenie w kształcie litery T, które jest owinięte miedzianym drucikiem i umieszczane w macicy przez wykwalifikowanego lekarza. Jest popularną metodą antykoncepcji, szczególnie wśród kobiet, które nie mogą lub nie chcą stosować środków hormonalnych. Działa ona poprzez wywoływanie lokalnego odczynu zapalnego w macicy, co skutkuje obecnością leukocytów, które niszczą plemniki i uniemożliwiają zapłodnienie komórki jajowej. Dodatkowo, jony miedzi zagęszczają śluz w szyjce macicy, co utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej. System domaciczny miedziany to wysoce skuteczna metoda antykoncepcji, z efektywnością przekraczającą 99%. Może pozostać w macicy od 5 do 10 lat, w zależności od modelu, oferując długotrwałą ochronę bez konieczności codziennego przypominania o antykoncepcji. Warto jednak pamiętać, że nie chroni ona przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Zalety wkładek miedzianych

  • Jej główną zaletą jest wysoka skuteczność w zapobieganiu ciąży, która wynosi ponad 99% przy prawidłowym założeniu.
  • Działa natychmiast po umieszczeniu w macicy i może być stosowana przez kilka lat, z możliwością usunięcia w dowolnym momencie, co pozwala na szybki powrót płodności. 
  • Jest to metoda niehormonalna, co oznacza, że nie wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu. Stosowanie tej formy antykoncepcji jest więc szczególnie korzystne dla kobiet, które nie mogą przyjmować hormonów, na przykład z powodu migren czy innych przeciwwskazań zdrowotnych.
  • Dzięki temu, że nie uwalnia hormonów do organizmu, może być stosowana przez kobiety w okresie laktacji oraz po przebytym cesarskim cięciu, nie zakłócając naturalnego procesu karmienia piersią.
  • Może być założona w każdym dniu cyklu miesiączkowego, pod warunkiem, że kobieta nie jest w ciąży. 
  • Zastosowanie wkładki domacicznej minimalizuje ryzyko błędu użytkownika, co jest częstym problemem przy innych metodach antykoncepcyjnych, takich jak pigułki czy prezerwatywy.
  • Jest niewyczuwalna w trakcie stosunku. 

Spirala antykoncepcyjna jest więc rozwiązaniem, które łączy w sobie wiele zalet, stając się odpowiedzią na potrzeby współczesnych kobiet poszukujących niezawodnej i komfortowej metody antykoncepcji.

Skuteczność wkładek miedzianych

Długość działania wkładki miedzianej waha się od 5 do 10 lat, co jest zależne od modelu oraz producenta. Wkładka tego typu jest jedną z najbardziej niezawodnych form antykoncepcji. Według badań skuteczność tych wkładek wynosi nawet 99,4%, a wskaźnik Pearla wynosi 0,6-0,8. Jest to wynik porównywalny z efektywnością antykoncepcji hormonalnej. Wskaźnik Pearla jest miarą efektywności metod antykoncepcyjnych, który odzwierciedla liczbę niezamierzonych ciąż na 100 kobiet korzystających z danej metody przez rok. 

Spirala miedziana – dla kogo?

Jest to metoda zalecana przede wszystkim kobietom:

  • u których występują przeciwwskazania do stosowania antykoncepcji hormonalnej (zakrzepica, migrenowe bóle głowy, pewne rodzaje nowotworów, palenie papierosów),
  • które nie chcą stosować środków hormonalnych,
  • karmiących piersią,
  • po cesarskim cięciu,
  • którym zależy na rozwiązaniu długotrwałym,
  • które mają problem z pamiętaniem o regularnym przyjmowaniu tabletek antykoncepcyjnych.

Wkładki niehormonalne miedziane: przeciwwskazania

Głównym czynnikiem wykluczającym możliwość założenia wkładki miedzianej jest podejrzenie ciąży, ponieważ w takim przypadku może być to szkodliwe zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się płodu.  Przeciwwskazaniem do założenia wkładki miedzianej jest również okres krótszy niż 6 tygodni od ostatniej ciąży, (po porodzie, czy po poronieniu). 

Inne ograniczenia w stosowaniu wkładek miedzianych obejmują aktywne zakażenia szyjki macicy, pochwy lub narządów miednicy mniejszej, osłabioną odporność, uczulenie na miedź, wady anatomiczne macicy oraz mięśniaki macicy. Dodatkowo, nie zaleca się ich kobietom, które nie rodziły, ze względu na ryzyko komplikacji i mniejszą skuteczność.

Ginekolog może odmówić założenia spirali również w przypadku, gdy pacjentka cierpi na choroby nowotworowe narządów płciowych lub takie schorzenia jak ostre porfirie, zaburzenia zakrzepowo-zatorowe, przewlekłe choroby wątroby czy nieprawidłowe wyniki cytologii, które mogą wskazywać na dysplazję lub raka szyjki macicy.

tabletki antykoncepcyjne

Skutki uboczne wkładek miedzianych

Wkładka miedziana może powodować skutki uboczne takie jak dłuższe i obfitsze krwawienia menstruacyjne, plamienia między cyklami oraz ból brzucha lub pleców podczas menstruacji. Wkładki miedziane zwiększają również ryzyko zapalenia narządów miednicy mniejszej.

Jak wygląda założenie spirali niehormonalnej miedzianej?

Założenie wkładki domacicznej niehormonalnej, jest procedurą wykonywaną przez lekarza ginekologa. Proces ten zazwyczaj rozpoczyna się od konsultacji, podczas której lekarz ocenia czy wkładka jest odpowiednią metodą antykoncepcji dla pacjentki. Następnie, w trakcie krótkiego zabiegu, ginekolog używa specjalnego aplikatora do umieszczenia spirali w macicy. Po upewnieniu się, że wkładka jest we właściwej pozycji, lekarz uwalnia ją z aplikatora i usuwa prowadnicę. Cały zabieg jest zwykle szybki i przeprowadzany w warunkach ambulatoryjnych.

Przed planowanym założeniem wkładki domacicznej bez hormonów, istotne jest przeprowadzenie serii badań, w tym szczegółowego badania ginekologicznego, USG przezpochwowego, badania piersi, cytologii oraz pomiaru ciśnienia krwi. 

Jak długo działa spirala domaciczna miedziana?

Zaleca się regularną wymianę spirali domacicznej, aby zapewnić jej skuteczność i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z instrukcjami większości producentów, wkładki niehormonalne zawierające miedź powinny być wymieniane co pięć lat, chociaż niektóre modele mogą być używane przez dłuższy czas - nawet do 10 lat. Ważne jest, aby śledzić zalecenia dotyczące konkretnego produktu i konsultować się z lekarzem w celu ustalenia optymalnego harmonogramu wymiany.

Ile kosztuje założenie wkładki miedzianej?

Koszt założenia wkładki bez hormonów może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak rodzaj wkładki czy klinika, w której jest ona zakładana. Aktualnie za procedurę umieszenia spirali miedzianej należy zapłacić między 400 a 1500 zł w dużych miastach.

Czy przy wkładce miedzianej jest okres?

Wkładka miedziana nie wpływa na naturalny cykl menstruacyjny kobiety. Użytkowniczki wkładek miedzianych zazwyczaj doświadczają regularnych miesiączek.

Wkładka miedziana a hormonalna

Wkładki miedziane działają głównie poprzez wydzielanie jonów miedzi. Są one zazwyczaj tańsze i zachowują swoją skuteczność nawet do 10 lat, natychmiast przywracając płodność po usunięciu. Mogą jednak prowadzić do bardziej obfitych i bolesnych miesiączek. 

Wkładka domaciczna hormonalna uwalnia codziennie niewielkie ilości hormonów, takich jak lewonorgestrel, co może zwiększać jej skuteczność. Zaleca się jej wymianę co 5 lat. Jej zastosowanie bywa korzystne dla kobiet z bolesnymi lub obfitymi miesiączkami, ponieważ mogą zmniejszać intensywność krwawienia. 



Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
 

Bibliografia do artykułu

  • Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej i wewnątrzmacicznej. Ginekologia Polska 2014; 3(85): 234 – 239
  • Postacie leków antykoncepcyjnych Alicja Konieczna1 , Marta Czapiewska1 , Jerzy Krysiński1 1 Katedra Technologii Postaci Leku, Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Polska Farmacja Polska, ISSN 0014-8261 (print); ISSN 2544-8552 (on-line)
  • Horvath S i in. Contraception. Endotext [Internet]. Dostęp: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279148/
  • Drosdzol-Cop A, Białka A. Jakim Pacjentkom polecać antykoncepcję wewnątrzmaciczną bez hormonów? Meringer.pl. Dostęp: https://meringer.pl/wp-content/uploads/2017/09/Jakim_Pacjentkom_polecac_antykoncepcje_wewnatrzmaciczna_bez_hormonow.pdf
  • Copper-T intrauterine device and levonorgestrel intrauterine system: biological bases of their mechanism of action, Elena Ortiz, Horacio B. Croxatto, https://doi.org/10.1016/j.contraception.2007.01.020, Contraception Volume 75, Issue 6, Supplement, June 2007, Pages S16-S30
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24679478/
  • https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK600636/
Zobacz więcej