Badanie cholesterolu i EKG - dlaczego są ważne po 40?

Konsultacja z e-receptą Lek. rodzinny Specjalista

Cholesterol, badanie krwi, EKG serca, mammografia, USG piersi i jajników, ocena prostaty metodą per rectum – zarówno mężczyzna, jak i kobieta po 40-stce musza poważniej skupić się na stanie swojego zdrowia. To czas, kiedy ujawnić może się wiele ciężkich schorzeń. Znaczna część z nich jest uleczalna pod warunkiem wykrycia na wczesnym etapie.  

Cholesterol u 40-latka

Cholesterol jest związkiem chemicznym niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jednak nadmiar cholesterolu, który z biegiem lat odkłada się w tętnicach, prowadzi do rozwoju miażdżycy, a w konsekwencji – choroby niedokrwiennej serca. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście tzw. zły cholesterol (frakcja LDL).

Należy wiedzieć, że w we krwi cholesterol łączy się triglicerydami, fosfolipidami oraz białkami, wskutek czego powstają tak zwane lipoproteiny. Ze względu na różnice dotyczące białek, wyróżnia się lipoproteiny HDL, które są niegroźne oraz LDL, które biorą czynny udział w odkładaniu blaszki miażdżycowej.

Proces ten zaczyna się we wczesnej młodości i trwa przez kilkadziesiąt lat, w różnym tempie u różnych osób. Uważa, że poziom cholesterolu należy zacząć badać po 40. roku życia. Jak często?

• raz na 2 lata rutynowo,
• raz na 1 rok w przypadku osób genetycznie obciążonych ryzkiem choroby wieńcowej, a także palących papierosy i z nadwagą.

Badanie cholesterolu to tzw. lipidogram. Jest to test z krwi. Oznaczone powinny być takie parametry, jak:

• cholesterol całkowity,
• frakcja ldl cholesterolu,
• trójglicerydy.

Badanie krwi po czterdziestce

Po czterdziestce warto też zwiększyć częstotliwość i regularność standardowych badań krwi oraz moczu. Przynajmniej raz w roku należy wykonać takie testy, jak:

• morfologia krwi, w tym:
  • poziom czerwonych krwinek – RBC,
  • średnia objętość krwinki – MCV,
  • średnia masa hemoglobiny – MCH,
  • średnie stężenie hemoglobiny – MCHC,

• • poziom białych krwinek – WBC,
  • poziom eozynofilii – EOS,
  • poziom bazofili – Baso,
  • poziom limfocytów – LYM,
  • średnia objętość trombocytów – MPV;
• OB, czyli tzw. odczyn Biernackiego (wskaźnik opadania erytrocytów);
• poziom glukozy we krwi, w tym:
  • badanie stężenia glukozy na czczo,
  • (ewentualnie) test doustnego obciążenia glukozą,
• analiza moczu.

Badania mogą być zlecone kontrolnie zarówno przez lekarza pierwszego kontaktu, jak i specjalistę. Wyniki stanową podstawę do wstępnego rozpoznania stanów zapalnych, niedokrwistości, cukrzycy, białaczki, nowotworów i wielu innych chorób.

EKG Serca

Kolejnym badaniem, który powinno się rutynowo poddawać po czterdziestych urodzinach, jest EKG serca. Zaleca się, by tak zwany elektrokardiogram wykonywać kontrolnie co 3 lata. Badanie jest niezwykle upowszechnione, całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne.

Polega na rejestracji impulsów elektrycznych wytwarzanych w czasie każdego skurczu serca. EKG serca pozwala na wczesne wykrycie takich schorzeń i zaburzeń, jak:

• arytmia serca, w tym:
  • częstoskurcz – napadowy, nadkomorowy oraz komorowy,
  • migotanie i trzepotanie przedsionków,
  • migotanie i trzepotanie komór;
• choroba niedokrwienna serca (w tym zawał).

Elektrokardiogram wykonuje się ambulatoryjnie w poradniach kardiologicznych, można też badanie przeprowadzić samodzielnie, w ramach usługi tele-EKG.

Pacjent w takim przypadku otrzymuje urządzenie do domu i w razie konieczności, po nawiązaniu kontaktu telefonicznego z dyżurującym lekarzem, za pomocą specjalnej przystawki transmituje sygnał, który odczytywany jest w poradni jako zapis EKG.

Jakie badania po 40 roku życia?

Jakie badania po 40-stce należy wykonywać ponadto? Oprócz powyższych, zaleca się przeprowadzić:

• 1 raz na 6 miesięcy:
  • kontrolę stanu uzębienia, w szczególności pod kątem próchnicy;

• 1 raz w roku:
  • badanie ogólne u internisty, szczegółowy wywiad lekarski,
  • pomiar ciśnienia tętniczego,
  • kontrolę masy ciała,
  • rentgen klatki piersiowej u osób palących papierosy,
  • test na obecność krwi utajonej w kale;
• raz na 2 lata:
  • badanie wzroku, w tym ostrości, widzenia barw, badanie dna oka, badanie ciśnienia śródgałkowego;
• raz na 5 lat:
  • RTG klatki piersiowej u osób nie palących papierosów,
  • USG jamy brzusznej,
  • Gastroskopię.

Jakie badania powinna wykonać kobieta po 40 roku życia?

W każdym przedziale wiekowym, w związku z powstawaniem lub zwiększaniem się określonych zagrożeń, zwłaszcza nowotworowych, zalecane są także badania dla typowe dla danej płci. I tak, kobieta po 40-stce, powinna wykonać:

• 1 raz w miesiącu:
  • samobadanie piersi;
• 1 raz w roku:
  • badanie ginekologiczne z cytologią;
• raz na 2 lata:
  • usg dopochwowe,
  • usg piersi oraz mammografia.

Badania dla faceta po 40

W przypadku mężczyzn, charakterystyczne zagrożenia koncentrują się w rejonie jąder oraz prostaty – rozpoczęcie regularnej kontroli w tym obszarze wymaga więc zazwyczaj nie tylko przełamania bariery strachu przed wynikami, ale też bariery wstydu. Facet po 40-stce powinien:

• raz w miesiącu przeprowadzić samobadanie jąder,
• raz na dwa lata poddać się badaniu prostaty metodą per rectum, a więc przez odbyt.

Oczywiście, niezależnie od płci, w zestawie badań zalecanych znajdują się wszystkie wymienione powyżej.

Autor: Piotr Brzózka

Czytaj też:

• Badanie cholesterolu – jak się przygotować, ile kosztuje?
• Badania profilaktyczne – jakie warto zrobić i jak uzyskać skierowanie
• Morfologia krwi - obwodowej, wyniki, z rozmazem, normy

Udostępnij

Do znajomych

Tweetnij

Wyślij link

Nasz lekarz zadzwoni do Ciebie kiedy Ty chcesz! Potrzebujesz pomocy lekarskiej?

Rozpocznij konsultację