Spis treści:
1.
Nolpaza - działanie
2.
Nolpaza - wskazania
3.
Nolpaza - przeciwwskazania
4.
Nolpaza - dawkowanie
5.
Nolpaza - interakcje z innymi lekami
6.
Nolpaza - ciąża
7.
Nolpaza - skutki uboczne
8.
Nolpaza - środki ostrożności
9.
Nolpaza - producent
Działanie
Nolpaza - Pantoprazol jest podstawionym benzimidazolem, który hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku poprzez swoiste blokowanie pompy protonowej w komórkach okładzinowych. W kwaśnym środowisku, w świetle kanalików komórek okładzinowych, pantoprazol jest przekształcany do postaci czynnej, gdzie hamuje enzym H+, K+-ATPazę, tj. ostatni etap produkcji kwasu solnego w żołądku. Hamowanie to jest zależne od dawki i wpływa zarówno na podstawowe, jak i stymulowane wydzielanie kwasu. U większości pacjentów, ustąpienie objawów następuje w ciągu 2 tyg. Leczenie pantoprazolem zmniejsza kwaśność soku żołądkowego i tym samym zwiększa ilość gastryny proporcjonalnie do zmniejszenia kwaśności soku żołądkowego. Zwiększenie wydzielania gastryny jest odwracalne. Ponieważ pantoprazol wiąże się z enzymem dystalnie w stosunku do poziomu receptora komórki, substancja ta może wpływać na wydzielanie kwasu solnego niezależnie od stymulacji przez inne substancje (acetylocholinę, histaminę, gastrynę). Pantoprazol w około 98% wiąże się z białkami osocza. Substancja jest metabolizowana prawie wyłącznie w wątrobie. Głównym szlakiem metabolicznym jest demetylacja przez CYP2C19 z późniejszym sprzęganiem z siarczanem, zaś inne szlaki metaboliczne obejmują utlenienie przez CYP3A4. Metabolity pantoprazolu są wydalane przede wszystkim przez nerki (około 80%), reszta wydalana jest z kałem. Głównym metabolitem zarówno w surowicy, jak i w moczu jest demetylopantoprazol, który jest sprzęgany z siarczanem. Okres półtrwania głównego metabolitu (około 1,5 h) jest nieznacznie dłuższy niż okres półtrwania pantoprazolu.
Wskazania
Nolpaza - Choroba refluksowa przełyku, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zespół Zollingera-Ellisona i inne stany związane z nadmiernym nieprawidłowym wydzielaniem kwasu solnego u dorosłych.
Przeciwwskazania
Nolpaza - Nadwrażliwość na substancję czynną, podstawione benzoimidazole lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Dawkowanie
Nolpaza - Dożylnie. Lek powinien być podawany przez wykwalifikowany personel medyczny pod odpowiednim nadzorem medycznym; podawać przez 2-15 min. Dożylne podawanie pantoprazolu jest zalecane wyłącznie w przypadkach, gdy nie można zastosować postaci doustnej. Dostępne dane dotyczą podawania dożylnego trwającego maksymalnie 7 dni, dlatego gdy tylko będzie możliwe rozpoczęcie leczenia postacią doustną, leczenie pantoprazolem w postaci iniekcji powinno zostać przerwane i zastąpione podawaniem 40 mg pantoprazolu doustnie.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, choroba refluksowa przełyku: 40 mg na dobę.
Zespół Zollingera-Ellisona i inne stany chorobowe związane z nadmiernym nieprawidłowym wydzielaniem kwasu solnego: dawka początkowa wynosi 80 mg na dobę, następnie dawkę można zwiększać lub zmniejszać zależnie od wyników pomiaru wydzielania soku żołądkowego. Dawkę dobową >80 mg należy podawać w dwóch dawkach podzielonych. Możliwe jest okresowe zwiększenie dawki >160 mg, ale nie należy stosować jej dłużej niż wymaga tego uzyskanie odpowiedniej kontroli wydzielania kwasu solnego. W przypadku, gdy wymagane jest uzyskanie szybkiej kontroli wydzielania kwasu solnego, u większości pacjentów dawka początkowa 2 x 80 mg pozwala na uzyskanie w ciągu 1 h wydzielania na poziomie docelowym <10 mEq/h.
Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby, maksymalna dawka dobowa wynosi 20 mg. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz u pacjentów w podeszłym wieku nie ma konieczności modyfikacji dawkowania. Bezpieczeństwo i skuteczność stosowania leku u dzieci w wieku poniżej 18 lat nie zostały ustalone. Dlatego też lek nie jest zalecany do stosowania u osób poniżej 18-go rż.
Sposób podania. Gotowy do podania roztwór przygotowuje się przez rozpuszczenie proszku w 10 ml roztworu do wstrzykiwań chlorku sodu o stężeniu 9 mg/ml (0,9%). Tak przygotowany roztwór można podawać bezpośrednio lub po zmieszaniu go ze 100 ml roztworu do wstrzykiwań chlorku sodu o stężeniu 9 mg/ml (0,9%) lub roztworu do wstrzykiwań glukozy o stężeniu 50 mg/ml (5%). Po przygotowaniu roztwór musi zostać zużyty w ciągu 12 h.
Interakcje z innymi lekami
Nolpaza - Preparat może zaburzać wchłanianie leków, których biodostępność zależy od pH soku żołądkowego (np. ketokonazol, itrakonazol, pozakonazol, erlotynib). Jednoczesne podawanie inhibitorów pompy protonowej oraz atazanawiru i innych leków stosowanych w zakażeniach HIV, których wchłanianie zależy od pH, może powodować znaczne zmniejszenie biodostępności leków stosowanych w zakażeniach HIV i może mieć wpływ na ich skuteczność - nie zaleca się jednoczesnego podawania. Jeżeli takie leczenie skojarzone jest konieczne, zaleca się prowadzenie uważnej kontroli klinicznej (np. wiremia). Nie należy stosować dawki większej niż 20 mg pantoprazolu na dobę. Może być konieczne dostosowanie dawki inhibitora proteazy wirusa HIV. Podczas równoczesnego stosowania z warfaryną lub fenprokumonem obserwowano zwiększenie wartości INR - podczas skojarzonego leczenia zaleca się kontrolę czasu protrombinowego i INR. U niektórych pacjentów przyjmujących jednocześnie duże dawki metotreksatu (np. 300 mg) i IPP obserwowano zwiększenie stężenia metrotrekastu; w przypadku stosowania dużych dawek metorteksatu, np. w leczeniu raka lub łuszczycy, można rozważyć okresowe odstawienie pantoprazolu. Nie wykazano klinicznie istotnych interakcji podczas stosowania pantoprazolu z lekami, które są metabolizowane przez ten sam układ enzymatyczny, tj. CYP2C19 i CYP3A4: karbamazepiną, diazepamem, glibenklamidem, nifedypiną i doustnymi środkami antykoncepcyjnymi zawierającymi lewonorgestrel i etynyloestradiol. Nie można jednak wykluczyć interakcji pantoprazolu z innymi lekami metabolizowanymi przy udziale tego samego układu enzymatycznego. Pantoprazol nie wpływa na metabolizm leków metabolizowanych z udziałem CYP1A2 (np. kofeina, teofilina), CYP2C9 (np. piroksykam, diklofenak, naproksen), CYP2D6 (np. metoprolol), CYP2E1 (np. etanol) oraz nie zmienia zależnego od p-glikoproteiny wchłaniania digoksyny. Nie stwierdzono interakcji z lekami zobojętniającymi sok żołądkowy oraz z klarytromycyną, metronidazolem i amoksycyliną. Inhibitory cytochromu CYP2C19, takie jak fluwoksamina mogą zwiększać ekspozycję ogólnoustrojową na pantoprazol. Należy rozważyć zmniejszenie dawki u pacjentów leczonych długotrwale dużymi dawkami pantoprazolu lub u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Induktory enzymów cytochromu CYP2C19 i CYP3A4, takie jak ryfampicyna lub ziele dziurawca zwyczajnego
(Hypericum perforatum) mogą zmniejszać w osoczu stężenie IPP metabolizowanych przez te układy enzymatyczne.
Ciąża
Nolpaza - Umiarkowana ilość danych u kobiet w ciąży (pomiędzy 300-1000 kobiet w ciąży) nie wskazuje, aby pantoprazol powodował wady rozwojowe lub działał toksycznie na płód i noworodka. W badaniach na zwierzętach stwierdzono szkodliwy wpływ na reprodukcję. Dla bezpieczeństwa zaleca się unikanie stosowania leku w trakcie ciąży. W badaniach na zwierzętach stwierdzono przenikanie pantoprazolu do mleka. Brak jest wystarczających danych dotyczących przenikania pantoprazolu do mleka ludzkiego, jednak istnieją doniesienia o takim przenikaniu. Nie można wykluczyć ryzyka wystąpienia działań niepożądanych u noworodka/niemowlęcia karmionego piersią. Dlatego też należy podjąć decyzję czy przerwać karmienie piersią czy przerwać/wstrzymać się od stosowania leku biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki. W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono zaburzenia płodności po podaniu pantoprazolu.
Skutki uboczne
Nolpaza - Często: polipy dna żołądka (łagodne), zakrzepowe zapalenie żył w miejscu podania. Niezbyt często: zaburzenia snu; ból głowy, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego; biegunka, nudności/wymioty, uczucie pełności w jamie brzusznej i wzdęcia, zaparcia, suchość w jamie ustnej, ból i dyskomfort w jamie brzusznej; zwiększona aktywność enzymów wątrobowych (aminotransferaz, γ-GT); wysypka, wykwity skórne, świąd; złamania kości biodrowej, nadgarstka lub kręgosłupa; osłabienie, zmęczenie i złe samopoczucie. Rzadko: agranulocytoza, nadwrażliwość (w tym reakcje anafilaktyczne i wstrząs anafilaktyczny); hiperlipidemia i zwiększone stężenie lipidów (triglicerydów, cholesterolu); zmiana masy ciała; depresja (i jej zaostrzenia); zaburzenia smaku, zaburzenia widzenia/niewyraźne widzenie; zwiększone stężenie bilirubiny; pokrzywka; obrzęk naczynioruchowy; bóle stawów, bóle mięśni; ginekomastia; podwyższona temperatura ciała, obrzęk obwodowy. Bardzo rzadko: małopłytkowość, leukopenia, pancytopenia; dezorientacja (i jej zaostrzenia). Częstość nieznana: hiponatremia, hipomagnezemia; hipokalcemia, hipokaliemia (hipokalcemia i (lub) hipokaliemia mogą być związane występowaniem hipomagnezemii); omamy, splątanie (szczególnie u pacjentów wrażliwych; nasilenie tych objawów w przypadku ich wcześniejszego występowania); parestezje; mikroskopowe zapalenie jelita grubego; uszkodzenie hepatocytów, żółtaczka, niewydolność hepatocytów; zespół Stevensa-Johnsona, zespół Lyella (TEN), wysypka polekowa z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS), rumień wielopostaciowy, nadwrażliwość na światło; podostra postać skórna tocznia rumieniowatego; skurcze mięśni związane z zaburzeniami elektrolitowymi; cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek (TIN; z możliwym rozwojem do niewydolności nerek).
Środki ostrożności
Nolpaza -
Zaburzenia czynności wątroby. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby podczas terapii należy kontrolować aktywność enzymów wątrobowych. W razie zwiększenia ich aktywności należy przerwać podawanie dożylne pantoprazolu.
Nowotwór żołądka. Objawowa odpowiedź na pantoprazol może maskować objawy nowotworu żołądka i może opóźniać jego rozpoznanie. W przypadku wystąpienia objawów alarmowych (takich jak znaczna niezamierzona utrata wagi, nawracające wymioty, dysfagia, krwawe wymioty, niedokrwistość, smołowate stolce) oraz przy podejrzeniu lub stwierdzeniu owrzodzeń żołądka, należy wykluczyć ich podłoże nowotworowe. Jeśli objawy utrzymują się mimo prawidłowego leczenia, należy wykonać dalsze badania.
Równoczesne podawanie z inhibitorami proteazy wirusa HIV. Nie zaleca się jednoczesnego podawania pantoprazolu z inhibitorami proteazy wirusa HIV, których wchłanianie zależy od kwaśnego pH w żołądku (np. atazanawir), gdyż może to znacząco zmniejszyć ich biodostępność.
Bakteryjne zakażenia układu pokarmowego. Leczenie pantoprazolem może prowadzić do niewielkiego zwiększenia ryzyka zakażeń pokarmowych wywołanych przez m.in.
Salmonella, Campylobacter i C. difficile.
Hipomangezemia. U pacjentów leczonych inhibitorami pompy protonowej (PPI), jak pantoprazol, przez co najmniej trzy miesiące oraz u większości pacjentów przyjmujących PPI przez rok, rzadko odnotowano przypadki wstępowania ciężkiej hipomagnezemii. Mogą występować ciężkie objawy hipomagnezemii, takie jak zmęczenie, tężyczka, majaczenie, zawroty głowy oraz arytmie komorowe, jednakże mogą one rozpocząć się niepostrzeżenie i pozostać niezauważone. Hipomagnezemia może prowadzić do hipokalcemii i (lub) hipokaliemii. U pacjentów najbardziej dotkniętych chorobą, hipomagnezemia (i hipomagnezemia związana z hipokalcemią i (lub) hipokaliemią) zmniejszyła się po uzupełnieniu niedoborów magnezu i odstawieniu inhibitorów pompy protonowej. U pacjentów, u których przypuszcza się, że leczenie będzie długotrwałe lub przyjmujących inhibitory pompy protonowej łącznie z digoksyną lub innymi lekami mogącymi wywołać hipomagnezemię (np. diuretyki), należy rozważyć pomiar stężenia magnezu we krwi przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami pompy protonowej oraz okresowe pomiary w trakcie leczenia.
Złamania kości. PPI zwłaszcza gdy stosowane są w dużych dawkach i przez długi okres czasu (>1 roku) mogą nieznacznie zwiększać ryzyko złamań kości biodrowej, nadgarstka i kręgosłupa. Dotyczy to szczególnie pacjentów w podeszłym wieku lub gdy jednocześnie występują inne rozpoznane czynniki ryzyka. Badania sugerują, że PPI mogą zwiększać całkowite ryzyko złamań o 10-40%. Pacjenci z grupy ryzyka wystąpienia osteoporozy powinni pozostawać pod właściwą opieką oraz przyjmować odpowiednią dawkę witaminy D i wapnia.
Ciężkie skórne reakcje niepożądane (SCAR). W związku z zastosowaniem pantoprazolu zgłaszano ciężkie skórne reakcje niepożądane z częstością występowania „nieznana”, w tym rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona (SJS), toksyczną martwicę rozpływną naskórka (TEN) oraz reakcję polekową z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS), które mogą zagrażać życiu lub powodować zgon. Należy poinformować pacjentów o objawach przedmiotowych i podmiotowych oraz ściśle monitorować ich pod kątem reakcji skórnych. W przypadku pojawienia się objawów przedmiotowych i podmiotowych sugerujących te reakcje należy natychmiast odstawić pantoprazol i rozważyć alternatywne leczenie.
Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE). Stosowanie inhibitorów pompy protonowej jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE. Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania preparatu. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem pompy protonowej może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami pompy protonowej. Lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, to znaczy uznaje się go za ,,wolny od sodu".
Producent
Krka