Leki na cholesterol na receptę i bez recepty. Co wybrać?
Autor: Olga Tomaszewska
Zarówno leki na cholesterol na receptę, jak i preparaty bez recepty powinny być skonsultowane z lekarzem, który na podstawie wyników badań konkretnego pacjenta, jego stanu zdrowia oraz wywiadu rodzinnego podejmuje decyzję o ewentualnej terapii farmakologicznej. Nie jest to bowiem jedyna droga leczenia podwyższonego poziomu złego cholesterolu. Co wybrać na cholesterol?
Kiedy trzeba przyjmować leki na cholesterol?
Leki na cholesterol czy to wydawane na receptę, czy też bez recepty należy przyjmować jedynie wówczas, gdy taki rodzaj leczenia zaleci lekarz. Medyk po zapoznaniu się z wynikami lipidogramu oraz ewentualnie innych badań, po przeprowadzeniu dogłębnego wywiadu rodzinnego oraz przeanalizowaniu stanu zdrowia pacjenta, jego wieku, itp. ocenia czy dana osoba kwalifikuje się do terapii farmakologicznej, czy też w danym przypadku wystarczy zmiana nawyków żywieniowych oraz trybu życia.
Niekiedy zatem konieczne będą leki na cholesterol na receptę, u innego pacjenta zaś wystarczy wprowadzenie modyfikacji do diety, a także zastosowanie witamin oraz ziół.
Preparaty obniżające cholesterol bez recepty
Informację o tym czy potrzebne są tabletki na cholesterol bez recepty czy też konieczne jest zażywanie innych medykamentów, dają wyniki profilu lipidowego, które wykazują jaka jest ilość we krwi takich składników jak cholesterol całkowity, cholesterol LDL (zła frakcja), cholesterol HDL (dobra frakcja) oraz trójglicerydy. Jeżeli analiza znacznie przewyższa wartość 190-200 mg/dl w przypadku cholesterolu całkowitego, a dodatkowo zła frakcja cholesterolu jest dużo ponad górną granicą normy, czyli powyżej 115-116 mg/dl, może być to podstawa do włączenia przez lekarza odpowiednich leków. Co więcej, jeśli trójglicerydy przekroczą wartość 150 mg/dl, a frakcja HDL będzie wahała się w dolnej granicy normy, czy będzie dużo poniżej tej liczby, też może to stanowić powód do zastosowania farmakoterapii przez lekarza.
Jakie są leki na cholesterol na receptę?
Najczęściej przepisywane tabletki na obniżenie cholesterolu na receptę to statyny. Czym są? To inhibitory reduktazy HMG-CoA, które są odpowiedzialne za redukcję poziomu lipidów we krwi oraz trójglicerydów, a także za zatrzymywanie procesów zapalnych występujących w ustroju. W Polsce dostępnych jest 6 z 7 znanych na świecie statyn, należą do nich m.in. atorwastatyna, lowastatyna i simwastatyna.
Z uwagi na to, że nie wszyscy pacjenci reagują na statyny w sposób wystarczający, a poziom cholesterolu nie spada u nich w zadowalającym tempie, od niedawna istnieje możliwość dodania do leczenia statynami jeszcze jednego preparatu nowej generacji. To lek na cholesterol na receptę, w którym substancją czynną jest ewolokumab. Na tę chwilę jednak ten medykament podawany w zastrzykach nie jest refundowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a jego cena jest bardzo wysoka, zatem z takiego rodzaju terapii wiele osób nie będzie mogło skorzystać.
Inną grupą leków na cholesterol, na które niezbędna jest recepta są fibraty, zwiększające stężenie HDL, czyli dobrej frakcji cholesterolu, której nigdy za wiele, bo chroni ona organizm przed takimi incydentami zdrowotnymi jak zawał serca, czy udar mózgu. Fibraty pomagają też obniżyć poziom szkodliwych trójglicerydów.
Medyk ustala rodzaj leków, ich dawkowanie oraz czas trwania kuracji, która w przypadku poważnych problemów z cholesterolem może trwać do końca życia.
Jakie są leki na cholesterol bez recepty?
Na rynku farmaceutycznym występują także leki na cholesterol bez recepty, takie jak preparaty ziołowe czy witaminowe. Ważne jest to, że pomimo braku konieczności wypisywania na nie recepty, powinno się ustalić z lekarzem czy przyjmowanie takich medykamentów jest potrzebne, a jeśli tak, to w jakim zakresie i z jaką zawartością.
W grupie środków ziołowych popularne są m.in. takie zawierające wyciąg z karczocha, ostropestu plamistego, z dzikiej róży, nasiona babki płesznika, czy wyciąg z czosnku. Naturalne leki na obniżenie cholesterolu bez recepty to także m.in. statyny naturalnego pochodzenia, jak monakolina K. Aby zredukować stężenie złego cholesterolu poleca się także przyjmowanie oleju lnianego i innych preparatów zawierających kwasy omega-3.
Co jeszcze można stosować na cholesterol bez recepty? M.in. środki z witaminą C, E oraz z witaminami z grupy B. Wśród preparatów obniżających cholesterol bez recepty wymienia się jeszcze sterole roślinne (które znajdują się przede wszystkim w takich produktach spożywczych jak margaryna, jogurty, czy majonez) oraz polikosanol, substancję pochodzącą z wosków roślinnych.
Czy są jakieś skutki uboczne stosowania leków na cholesterol?
Leki na obniżenie cholesterolu na receptę mogą dawać skutki uboczne. W przypadku statyn, które dominują w leczeniu zbyt wysokiego stężenia cholesterolu we krwi, występują niepożądane sytuacje zdrowotne. Jednak takie problemy mogą pojawić się w każdej innej okoliczności, kiedy przyjmuje się jakieś medykamenty.
Najczęściej pacjenci przyjmujący statyny skarżą się na ogólne osłabienie i ciągłe wrażenie zmęczenia. Część osób rejestruje u siebie tzw. miopatię, czyli zaburzenia dotyczące działania komórek mięśniowych, objawiające się np. nagłym traceniem siły i wyczerpaniem. Mówi się też o wpływie statyn na zachorowalność na cukrzycę typu 2 oraz na wzrost enzymów wątrobowych.
Leki nowej generacji badano jedynie przez dwa lata, po tym czasie zakończono obserwację pacjentów przyjmujących inhibitory PCSK 9, dlatego trudno stwierdzić na dzień dzisiejszy czy nie będą one wywoływały skutków ubocznych odłożonych w czasie. Na ten moment nie ma takich informacji.
Jeśli chodzi o preparaty obniżające cholesterol bez recepty, czyli przede wszystkim suplementy diety zawierające witaminy i zioła, to jeśli nie występuje uczulenie na któryś ze składników danego środka, to nie powinno być problemu.
W każdej niepokojącej sytuacji należy zgłosić swoje obawy lekarzowi.
Co oprócz leków stosować na wysoki cholesterol?
Warto sobie uświadomić, że nie zawsze konieczne będzie farmakologiczne leczenie zbyt wysokiego stężenia cholesterolu. Często wystarcza po prostu dobra dieta i zmiana trybu życia. A zawsze będzie to wspaniałe wsparcie dla podstawowej kuracji.
A zatem co na cholesterol bez recepty? Jadłospis korzystnie wpływający na obniżenie poziomu złego cholesterolu, a zarazem na podwyższenie jego dobrej frakcji powinien zawierać dużo warzyw i owoców, orzechy, nasiona, tłuste ryby morskie, a także oleje roślinne (poza palmowym i kokosowym). Dania powinny być gotowane, duszone, pieczone lub grillowane. Należy natomiast unikać smażenia, zwłaszcza na głębokim tłuszczu.
Do codziennego grafiku warto wprowadzić aktywność fizyczną, ponieważ regularne uprawianie sportu również warunkuje prawidłowe stężenia cholesterolowe.
Czytaj też:
- Cholesterol – wyniki badań krwi LDL i HDL. Jak odczytać?
- Poziom cholesterolu - prawidłowy a niebezpieczny? Normy
- Dieta cholesterolowa – co jeść aby obniżyć cholesterol?
- Normy cholesterolu na świecie i w Polsce. Jaki LDL i HDL?
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Makarowska Magdalena, Jedz pysznie i nie bój się cholesterolu, Feeria, 2018, ISBN 9788372297273.
- Muller Sven-David, Cholesterol pod kontrolą, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, ISBN 69742224.
Podobne artykuły
