Cholesterol – normy wiekowe. Jakie u dorosłych i dzieci?
Normy określające poziom prawidłowego cholesterolu będą inne dla dzieci, inne dla chorej osoby dorosłej, odmiennie mogą też wyglądać u kobiet i u mężczyzn. Kiedy możemy mówić o normie w przypadku cholesterolu u dziecka? Ile powinien wynosić prawidłowy cholesterol u dorosłego?
Badanie cholesterolu, norma i wyniki
Każdy z nas chciałby się cieszyć jak najlepszym zdrowiem i jak najdłuższym życiem. Aby tak było powinno się zadbać o zdrowy, higieniczny i aktywny tryb życia oraz regularnie badać. Jednym z takich badań, którego wyniki warto analizować co kilka lat (w wieku powyżej 45 roku życia nawet co roku lub tak często jak zaleci lekarz) jest test na poziom cholesterolu we krwi. Takie badanie określa się jako lipidogram, w ramach którego ocenia się stężenie cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL (dobrej frakcji), cholesterolu LDL (złej frakcji) oraz trójglicerydów.
Wyniki profilu lipidowego ocenia się biorąc pod uwagę wiek, płeć, choroby występujące w rodzinie, tryb życia, dietę, nałogi, schorzenia współwystępujące u danej osoby, itp. Na jakim poziomie powinien być prawidłowy cholesterol? Norma odnosząca się do tej substancji jest zależna od wielu składowych, których większość została wymieniona w poprzednim zdaniu.
Badanie cholesterolu wykonuje się na czczo, po przynajmniej 12-14 godzinach od spożycia ostatniego posiłku, który powinien być lekkostrawny. Do analizy pobiera się krew (a dokładniej surowicę z krwi) z żyły ze zgięcia łokciowego. Przed badaniem nie powinno się podejmować wysiłku fizycznego ani być w stresie.
Dlatego dzieci, u których przeprowadza się taką analizę powinny spokojnie posiedzieć przed gabinetem pielęgniarskim ok 10-15 minut. Jeśli maluch denerwuje się kontaktem ze strzykawką i igłą powinno się zagwarantować mu jak najlepsze warunki do maksymalnie komfortowego przeżycia tego doświadczenia.
Jakie są normy cholesterolu dla dorosłych?
Normy cholesterolu u osoby dorosłej są zależne m.in. od płci, stanu zdrowia, chorób występujących w organizmie, diety, zażywanego ruchu przez tę osobę, czy innych czynników, jak np. palenie papierosów.
Jak wysoki może być zatem cholesterol całkowity? Norma dla zdrowego, pełnoletniego człowieka wynosi do 190-200 mg/dl. W przypadku osób chorych np. na cukrzycę, miażdżycę, chorobę wieńcową, czy będących w grupie ryzyka za prawidłowy uważa się wynik cholesterolu całkowitego na poziomie do 175 mg/dl.
Za satysfakcjonujący wynik cholesterolu LDL (tzw. złego cholesterolu) należy uznać stężenie do 115 mg/dl, u osób z grupy ryzyka – do 100 mg/dl, zaś u osób z wymienionymi wyżej schorzeniami – do 70 mg/dl. Cholesterol HDL (czyli „dobra” frakcja cholesterolu) dla każdej z tych grup osób powinien być na poziomie co najmniej 45 mg/dl. Natomiast wysokość trójglicerydów, które także są analizowane w ramach tzw. profilu lipidowego u zdrowego, dorosłego człowieka nie może przekroczyć 150 mg/dl.
Wyniki cholesterolu powinny być oceniane przez lekarza, który biorąc pod uwagę także wiek pacjenta, tryb życia, jaki prowadzi, choroby występujące w organizmie, itp. decyduje czy jest potrzebne leczenie, a jeśli tak, to na czym ma ono polegać.
Jakie są normy cholesterolu dla dzieci?
Okazuje się, że należy badać też cholesterol u dzieci. Normy tej substancji u najmłodszych przedstawiają się podobnie jak parametry tej substancji u zdrowych, prowadzących aktywny tryb życia dorosłych bez nałogów.
Norma cholesterolu we krwi wynosi u dziecka do 190 mg/dl. Inaczej wygląda sytuacja gdy w grę wchodzą schorzenia, na jakie cierpi malec. Jeśli dziecko choruje na cukrzycę cholesterol całkowity nie powinien przekraczać 130 mg/dl.
Natomiast kiedy dziecko jest obciążone genetycznie, czyli podczas wywiadu rodzinnego okazało się, że bliscy w jego rodzinie chorowali lub chorują na schorzenia sercowo-naczyniowe maksymalne stężenie cholesterolu całkowitego nie powinno być wyższe niż 160 mg/dl. Tego poziomu nie powinno się też przewyższać kiedy dziecko cierpi na choroby metaboliczne.
Blaszki miażdżycowe produkowane przez cholesterol, a odpowiedzialne za miażdżycę, zawał serca czy udar mózgu mogą pojawiać się nawet u niespełna dziesięcioletnich dzieci. Ważne jest zatem sprawdzanie profilu lipidowego nawet u najmłodszych, szczególnie jeśli istnieje ryzyko dziedziczenia skłonności do takich zachorowań, kiedy dzieci są otyłe, mało się ruszają, a ich jadłospis opiera się na tłustych, kalorycznych przekąskach i daniach.
Jakie są normy cholesterolu dotyczące płci?
Różnice odnośnie wyników poszczególnych parametrów profilu lipidowego odnoszą się nie tylko do wieku. Odmienności są też widoczne w zależności od płci. Dobry cholesterol u kobiet powinien wynosić od 50 mg/dl, natomiast u mężczyzn – od 40 mg/dl.
W przypadku dobrej frakcji cholesterolu należy się cieszyć z jak najwyższego wyniku, ponieważ substancja ta transportuje cząsteczki złego cholesterolu do wątroby, w której zachodzi proces metabolizmu. Im więcej zatem cholesterolu HDL w organizmie, tym jest on bezpieczniejszy i mniej narażony na takie choroby jak miażdżyca, a w dalszej konsekwencji zawał serca, czy udar mózgu.
Jaki natomiast powinien być damski i męski cholesterol LDL? Norma dla obu płci w tym przypadku jest identyczna i zakładając że mamy do czynienia ze zdrową, dorosłą osobą wynosi ona poniżej 115 mg/dl. Taki sam zarówno u kobiet jak i mężczyzn powinien być też całkowity cholesterol. Norma u dorosłych, zdrowych osób wynosi do 190-200 mg/dl.
Jak ograniczać poziom cholesterolu w każdym wieku?
Chcąc ograniczyć cholesterol należy przede wszystkim zrobić dwie rzeczy: ograniczyć lub wykluczyć z diety spożycie tłuszczy odzwierzęcych, modyfikując odpowiednio jadłospis oraz postawić na aktywny tryb życia.
Pierwszy postulat dotyczy przede wszystkim osób, które mają nadwagę. Jednak zwracanie uwagi na to co się je, kiedy i w jakich ilościach powinno zainteresować każdego. Dieta cholesterolowa opiera się na spożywaniu warzyw i owoców, orzechów, oliwy z oliwek i dobrych roślinnych olejów (np. rzepakowego), tłustych ryb morskich (np. makreli, łososia, śledzia), a także …czerwonego wina, co ucieszy smakoszy win. Warto jednak podkreślić, że zalecane są symboliczne ilości tego trunku. Ruch to druga równie ważna metoda na posiadanie cholesterolu na zdrowym poziomie.
Aktywność fizyczna powinna być regularna, uprawiana najlepiej codziennie lub minimum 3-4 razy w tygodniu. Dobrze też aby jednorazowo taki wysiłek fizyczny trwał nieprzerwanie co najmniej 30-40 minut. Powinien być on dopasowany do wieku i możliwości fizycznych oraz zdrowotnych danego człowieka.
Sprzymierzeńcem prawidłowego cholesterolu jest zdrowy tryb życia, a zatem wolny od nałogów, takich jak nikotyna i alkohol.
Czytaj też:
- Produkty obniżające i podwyższające cholesterol. Tabela
- Poziom cholesterolu - prawidłowy a niebezpieczny? Normy
- Trójglicerydy - dieta obniżająca poziom we krwi. Co jeść?
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Berg Aloys, Stensitzky Andrea, Konig Daniel, Cholesterol pod kontrolą, II, Wydawnictwo RM, 2013, ISBN 13397333
- Berg Aloys, Wysoki cholesterol. Przyczyny, leczenie, zapobieganie, I, Wydawnictwo RM, 2013, ISBN 10677100
Podobne artykuły
