Spis treści:
1.
Klimicin - działanie
2.
Klimicin - wskazania
3.
Klimicin - przeciwwskazania
4.
Klimicin - dawkowanie
5.
Klimicin - interakcje z innymi lekami
6.
Klimicin - ciąża
7.
Klimicin - skutki uboczne
8.
Klimicin - środki ostrożności
9.
Klimicin - producent
Działanie
Klimicin - Antybiotyk linkozamidowy. W zależności od stężenia i rodzaju drobnoustroju działa silnie bakteriostatycznie lub bakteriobójczo. Drobnoustroje wrażliwe na klindamycynę: tlenowe bakterie Gram-dodatnie:
Staphylococcus aureus,
Staphylococcus epidermidis - szczepy wytwarzające penicylinazę i szczepy niewytwarzające penicylinazy,
Streptococcus spp. - zwłaszcza
S. pneumoniae,
S. pyogenes grupa A; pałeczki beztlenowe Gram-ujemne:
Bacteroides spp. (w tym
B. melaninogenicus oraz
B. fragilis),
Fusobacterium spp.; ziarenkowce beztlenowe i mikroaerofilne Gram-dodatnie:
Peptococcus spp.,
Peptostreptococcus spp. Drobnoustroje zwykle oporne na klindamycynę:
Enterococcus spp., pałeczki tlenowe Gram-ujemne. Drobnoustroje, które mogą być wrażliwe lub oporne na klindamycynę
Clostridium difficile,
Bacteroides gracilis,
Flavobacterium spp. Klindamycyna działa również na pierwotniaki, takie jak
Toxoplasma gondii,
Plasmodium falciparum,
Plasmodium vivax i
Babesia spp., a stosowana w skojarzeniu z prymachiną, również na nietypowy grzyb
Pneumocystis jiroveci (dawniej
carinii). Po podaniu doustnym klindamycyna jest wchłaniana szybko i prawie całkowicie. Biodostępność wynosi 90%, a C
max w surowicy osiągane jest w ciągu 1-2 h. Po 6 h od podania leku w zwykle zalecanej dawce stężenie klindamycyny w surowicy utrzymuje się w zakresie stężeń skutecznych wobec większości wrażliwych bakterii. Ok. 60-95% klindamycyny jest wiązane z białkami osocza. Klindamycyna przenika do wielu tkanek i płynów ustrojowych, gdzie osiąga stężenie terapeutyczne. Wyjątek stanowi OUN, nawet jeśli występuje stan zapalny opon mózgowych lub uszkodzona jest bariera krew-mózg. Stężenie klindamycyny w ślinie i tkance dziąseł jest zbliżone do stężenia w surowicy. Stężenie w wydzielinie z oskrzeli jest również stężeniem terapeutycznym. Stężenie klindamycyny w żółci jest 2-3-krotnie większe niż w surowicy. Jeśli przewody żółciowe są niedrożne, antybiotyk nie przenika do żółci, a w ścianie pęcherzyka żółciowego osiąga minimalne stężenie. Klindamycyna przenika do płynu puchlinowego w przypadku zapalenia otrzewnej, a także do tkanek otaczających odleżyny. Klindamycyna dobrze przenika do błony śluzowej żołądka i do soku żołądkowego (gdzie osiąga stężenie 2-krotnie większe niż w surowicy) oraz do kości. Stężenie klindamycyny w neutrofilach i makrofagach jest 50-krotnie większe niż w płynie pozakomórkowym. Klindamycyna jest metabolizowana w wątrobie do dwóch czynnych metabolitów (sulfotlenek klindamycyny i N-dimetyloklindamycyna) oraz kilku nieczynnych metabolitów. Metabolity są wydalane głównie z żółcią i częściowo w moczu. Ok. 13% dawki doustnej jest wydalane w moczu w postaci aktywnej - częściowo jako klindamycyna i częściowo jako jej czynne metabolity. Tylko 5% aktywnej postaci jest wydalane z kałem. T
0,5 w fazie eliminacji wynosi 2-4 h.
Wskazania
Klimicin - Ciężkie zakażenia wywołane przez bakterie wrażliwe na klindamycynę: zakażenia układu oddechowego wywołane przez bakterie beztlenowe,
Streptococcus pneumoniae i inne paciorkowce,
Staphylococcus aureus; zakażenia skóry i tkanek miękkich wywołane przez
Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus i bakterie beztlenowe; zakażenia kości i stawów wywołane przez
Staphylococcus aureus; posocznica wywołana przez
Staphylococcus aureus; zakażenia w obrębie jamy brzusznej wywołane przez bakterie beztlenowe; zakażenia żeńskich narządów płciowych wywołane przez bakterie beztlenowe. Jeśli choroba ma ciężki przebieg, wskazane jest zastosowanie klindamycyny w postaci dożylnej. U chorych z posocznicą zaleca się rozpoczynanie leczenia od dożylnego podania klindamycyny. Klindamycynę należy stosować wyłącznie w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych. Planując zastosowanie klindamycyny lekarz powinien wziąć pod uwagę rodzaj zakażenia oraz rozważyć ryzyko biegunki. Notowano bowiem przypadki zapalenia okrężnicy występującego nawet 2 lub 3 tyg. po podaniu leku. Należy uwzględnić oficjalne wytyczne dotyczące właściwego stosowania leków przeciwbakteryjnych
Przeciwwskazania
Klimicin - Nadwrażliwość na substancję czynną, na linkomycynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Dawkowanie
Klimicin - Doustnie.
Dorośli. Zalecana dobowa dawka w umiarkowanych zakażeniach wynosi 150 mg co 6 h; w ciężkich zakażeniach - 300-450 mg co 6 h. Maksymalna dawka dobowa wynosi 2700 mg.
Dzieci o mc. powyżej 10 kg. Zalecana dawka dobowa wynosi 8-25 mg/kg mc. (zależnie od ciężkości zakażenia) w 3 lub 4 dawkach podzielonych. Maksymalna dawka dobowa wynosi 40 mg/kg mc. W zakażeniach wywołanych przez paciorkowce beta-hemolizujące antybiotyk należy podawać przez co najmniej 10 dni w celu zminimalizowania możliwości wystąpienia późnych powikłań, np. gorączki reumatycznej i zapalenia kłębuszków nerkowych.
Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku modyfikacja dawki nie jest konieczna. U pacjentów z lekką lub umiarkowaną niewydolnością nerek zmniejszenie dawki nie jest konieczne, jeśli lek podaje się co 8 h. Jednak u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek lub bezmoczem należy kontrolować stężenie klindamycyny w surowicy. Zależnie od jego wartości może być konieczne zmniejszenie dawki lub wydłużenie odstępów między kolejnymi dawkami do 8 h lub 12 h. Klindamycyna nie jest usuwana z organizmu podczas hemodializy, dlatego u pacjentów dializowanych nie jest konieczne podanie dodatkowej dawki leku. U pacjentów z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności wątroby T
0,5 klindamycyny wydłuża się. Zmniejszenie dawki nie jest konieczne, jeśli lek podaje się co 8 h. Jednak u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby należy kontrolować stężenie klindamycyny w surowicy. Zależnie od jego wartości może być konieczne zmniejszenie dawki lub wydłużenie odstępów między kolejnymi dawkami.
Sposób podania. Lek można przyjmować niezależnie od posiłków. Kapsułki należy połykać popijając szklanką wody.
Interakcje z innymi lekami
Klimicin - Klindamycyna bezpośrednio wpływa na kurczliwość mięśni i przewodnictwo nerwowo-mięśniowe, w związku z czym może nasilać działanie leków zwiotczających mięśnie, które blokują przewodnictwo nerwowo-mięśniowe (np. eteru, tubokuraryny, halogenków pankuronium). Może to prowadzić do nieoczekiwanych, zagrażających życiu powikłań śródoperacyjnych. Należy zachować ostrożność u pacjentów otrzymujących takie leki. Podczas jednoczesnego stosowania tych leków z klindamycyną może być konieczne zmniejszenie ich dawki. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania klindamycyny i makrolidów (np. erytromycyny) lub chloramfenikolu, gdyż leki te mają identyczny mechanizm działania - to samo miejsce wiązania na rybosomie, dlatego
in vitro działają antagonistycznie. Jednoczesne stosowanie leków hamujących perystaltykę zwiększa ryzyko rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego, ponieważ może nasilać wchłanianie toksyn uwalnianych przez
Clostridium difficile. Inhibitory CYP3A4 i CYP3A5 mogą zmniejszyć klirens klindamycyny, zaś induktory mogą go zwiększyć. Podczas stosowania z silnymi induktorami CYP3A4 (takimi jak ryfampicyna) należy kontrolować, czy klindamycyna nie traci skuteczności. Badania
in vitro wskazują, że klindamycyna nie hamuje aktywności CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2E1, CYP2D6 i tylko w umiarkowanym stopniu hamuje CYP3A4. Z tego względu mało prawdopodobne są istotne klinicznie interakcje między klindamycyną a stosowanymi jednocześnie lekami metabolizowanymi z udziałem wymienionych izoenzymów. Klindamycyna i gentamycyna działają synergicznie wobec wielu szczepów
Enterobacteriaceae i
Pseudomonas aeruginosa. Klindamycyna wykazuje również synergiczne działanie z prymachiną wobec
Pneumocystis (
jiroveci) (wcześniej
carinii). Stwierdzono synergiczne działanie trowafloksacyny i klindamycyny oraz lewofloksacyny i klindamycyny wobec bakterii beztlenowych. Drobnoustroje oporne na linkomycynę wykazują również oporność na klindamycynę (tzw. oporność krzyżowa). Pokarm nie wpływa na wchłanianie klindamycyny, ale może je opóźniać. U pacjentów otrzymujących klindamycynę razem z antagonistą witaminy K (tj. warfaryna, acenokumarol i fluindion) notowano zwiększenie wartości wskaźników krzepnięcia (PT, INR) i (lub) czasu krwawienia. U pacjentów leczonych antagonistami witaminy K należy często kontrolować parametry krzepnięcia.
Ciąża
Klimicin - Klindamycynę można stosować u kobiet w ciąży tylko w razie zdecydowanej konieczności. Klindamycyna przenika przez łożysko i do płodu. Po podaniu wielokrotnych dawek stężenie antybiotyku w płynie owodniowym stanowiło ok. 30% stężenia we krwi matki. W badaniach klinicznych z udziałem kobiet w ciąży ogólne podanie klindamycyny w II i III trymestrze ciąży nie wiązało się ze zwiększeniem częstości wad wrodzonych. Nie ma danych z odpowiednich i dobrze kontrolowanych badań u kobiet w I trymestrze ciąży. Klindamycyna podana doustnie lub pozajelitowo przenika do mleka kobiecego, osiągając w mleku stężenie od 0,7 do 3,8 μg/ml. Klindamycyna może mieć szkodliwy wpływ na mikroflorę przewodu pokarmowego niemowlęcia karmionego piersią, czego skutkiem może być biegunka lub obecność krwi w stolcu, a ponadto może ona wywoływać wysypkę. Ze względu na możliwość wystąpienia u niemowlęcia karmionego piersią uczuleń, biegunki, nadkażenia błon śluzowych drożdżakami, a także ciężkich działań niepożądanych, podczas leczenia klindamycyną nie należy karmić piersią. Badania płodności na szczurach nie wykazały, aby podawana doustnie klindamycyna wpływała na ich płodność lub zdolność kojarzenia się.
Skutki uboczne
Klimicin - Bardzo często: reakcje nadwrażliwości z wysypką, biegunka, zapalenie przełyku, wymioty, ból brzucha, nudności. Często: rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, eozynofilia, agranulocytoza, neutropenia, małopłytkowość, leukopenia, wysypka plamkowo-grudkowa, pokrzywka, nieprawidłowe wyniki badań czynnościowych wątroby. Niezbyt często: zaburzenia smaku, blokada nerwowo-mięśniowa. Rzadko: gorączka, rumień wielopostaciowy, świąd, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka (TEN), zespół Stevensa-Johnsona, obrzęk naczynioruchowy, złuszczające zapalenie skóry, pęcherzowe zapalenie skóry, obrzęk (Quinckego, obrzęki stawów). Bardzo rzadko: ciężkie, ostre reakcje nadwrażliwości, reakcja anafilaktyczna, przemijające zapalenie wątroby, zapalenie wielostawowe. Częstość nieznana: zakażenie pochwy, zapalenie jelita grubego wywołane przez
Clostridium difficile, wstrząs anafilaktyczny, reakcje rzekomoanafilaktyczne, nadwrażliwość, zawroty głowy, senność, ból głowy, jadłowstręt, wzdęcia, gazy, owrzodzenie przełyku, zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, żółtaczka, osutka polekowa z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS), ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP), wysypka odropodobna, ostre uszkodzenie nerek. Długotrwałe leczenie może prowadzić do nadkażeń wywołanych przez oporne drobnoustroje, najczęściej grzyby.
Środki ostrożności
Klimicin - W razie wystąpienia reakcji nadwrażliwości lub ciężkiej reakcji skórnej podawanie klindamycyny należy przerwać i zastosować odpowiednie leczenie. Niezbyt często notowano przypadki ostrego uszkodzenia nerek, w tym ostrej niewydolności nerek. W związku z tym u pacjentów z występującą już niewydolnością nerek lub jednocześnie przyjmujących leki nefrotoksyczne należy rozważyć kontrolowanie czynności nerek. Jeśli leczenie jest długotrwałe, należy wykonywać okresowe badania krwi oraz kontrolować czynność wątroby i nerek. Długotrwałe lub powtarzane stosowanie klindamycyny może prowadzić do nadkażeń lub do nadmiernego rozwoju opornych bakterii lub drożdżaków. Należy zachować ostrożność podczas stosowania klindamycyny u pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego (takimi jak celiakia, uchyłkowatość jelit, choroba Leśniowskiego-Crohna), zwłaszcza u pacjentów z chorobami żołądka i jelit w wywiadzie (tj. przebyte zapalenie jelita grubego), ze względu na możliwość zwiększonego wchłaniania klindamycyny. U pacjentów, u których stosowanie antybiotyku wywołało biegunkę należy brać pod uwagę możliwość wystąpienia biegunki związanej z nadmiernym wzrostem
Clostridium difficile (CDAD). CDAD może postępować do zapalenia jelita grubego, w tym do rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego o nasileniu od lekkiego do zagrażającego życiu. W razie potwierdzenia lub podejrzewania poantybiotykowej biegunki lub poantybiotykowego zapalenia jelita grubego, lek przeciwbakteryjny (w tym klindamycynę) należy odstawić i natychmiast wdrożyć odpowiednie leczenie. Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego w łagodnej postaci może ustąpić samoistnie, ale w większości wypadków wymaga ono podawania metronidazolu lub wankomycyny. W celu związania toksyn wytwarzanych przez
Clostridium difficile można stosować kolestyraminę lub kolestypol, przy czym nie należy ich podawać jednocześnie z wankomycyną. Nie należy podawać leków hamujących perystaltykę jelit. Klindamycyny nie stosuje się w leczeniu zapalenia opon mózgowych, gdyż słabo przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego. Klindamycynę można na ogół stosować u pacjentów z nadwrażliwością na penicylinę, gdyż ze względu na różnice w budowie cząsteczkowej obu leków wystąpienie reakcji alergicznej na klindamycynę jest u tych pacjentów mało prawdopodobne. Istnieją jednak pojedyncze doniesienia o występowaniu reakcji anafilaktycznych po zastosowaniu klindamycyny u osób ze stwierdzoną nadwrażliwością na penicylinę. Zaleca się więc zachowanie ostrożności podczas podawania klindamycyny pacjentom uczulonym na penicylinę. Zmniejszenie dawki leku konieczne jest u pacjentów z ciężką niewydolnością nerek. U pacjentów z chorobami wątroby zaleca się zachowanie ostrożności i okresowe kontrolowanie aktywności enzymów wątrobowych. Klindamycynę należy stosować ostrożnie u pacjentów ze stwierdzonymi zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (miastenia, choroba Parkinsona). 1 kaps. zawiera 130 mg laktozy jednowodnej - lek nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Producent
Sandoz