Spis treści:
1. Diuramid - działanie
2. Diuramid - wskazania
3. Diuramid - przeciwwskazania
4. Diuramid - dawkowanie
5. Diuramid - interakcje z innymi lekami
6. Diuramid - ciąża
7. Diuramid - skutki uboczne
8. Diuramid - środki ostrożności
9. Diuramid - producent

Działanie

Diuramid - Acetazolamid jest inhibitorem anhydrazy węglanowej, działającym moczopędnie. Mechanizm działania polega na zahamowaniu wymiany jonów Na⁺ na jony H⁺ pochodzące z kwasu węglowego. Anhydraza węglanowa katalizuje reakcję, w której powstaje kwas węglowy. Zahamowanie aktywności tego enzymu przez acetazolamid hamuje syntezę kwasu węglowego w cewkach proksymalnych. Niedobór kwasu węglowego, będącego źródłem jonów H⁺, powoduje zwiększenie wydalania wody i sodu. Skutkiem działania acetazolamidu jest więc zwiększenie natriurezy i diurezy. Po upływie około 3 dni stosowania acetazolamidu działanie moczopędne ustaje. Kilkudniowa przerwa w podawaniu powoduje przywrócenie normalnej aktywności anhydrazy węglanowej i działania moczopędnego. Acetazolamid zwiększa wydalanie sodu i wodorowęglanów, co może prowadzić do rozwoju kwasicy metabolicznej. Dopływ znacznych ilości sodu do dystalnych części nefronu wywołany przez acetazolamid powoduje zwiększenie wymiany jonów Na⁺ na K⁺. Prowadzi to do dużej utraty potasu, czego następstwem może być niedobór i hipokaliemia. Acetazolamid powoduje także zwiększenie wydalania w moczu fosforanów, magnezu i wapnia, co może prowadzić do ciężkich zaburzeń metabolicznych. Ze względu na mechanizm działania acetazolamid jest stosowany również w leczeniu jaskry. Zmniejsza on ilość wytwarzanej cieczy wodnistej w oku i dzięki temu zmniejsza ciśnienie wewnątrzgałkowe. Acetazolamid jest również stosowany jako lek wspomagający w leczeniu padaczki. Hamowanie anhydrazy węglanowej w obrębie ośrodkowego układu nerwowego opóźnia nieprawidłowe wyładowania neuronów. Dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, osiągając maksymalne stężenie we krwi po 1-3 h. Acetazolamid przenika do wielu tkanek. Ulega dystrybucji głównie w erytrocytach, osoczu i nerkach, w mniejszym stopniu w wątrobie, mięśniach, gałkach ocznych i ośrodkowym układzie nerwowym. Nie kumuluje się w tkankach. Frakcja związana z białkami osocza stanowi 70-90% całkowitej zawartości acetazolamidu we krwi. Okres półtrwania wynosi od 3 do 6 h (według niektórych źródeł nawet do 8 h). Wydalany jest w postaci niezmienionej z moczem. Przenika przez barierę łożyska i w niewielkich ilościach do mleka matki.

Wskazania

Diuramid - Jaskra: przewlekła z otwartym kątem, wtórna lub z zamkniętym kątem (krótkotrwałe leczenie przedoperacyjne w celu obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego). Obrzęki w niewydolności serca lub wywołane przez leki. Padaczka (w skojarzeniu z innymi lekami przeciwdrgawkowymi): petit mal u dzieci, grand mal, postacie mieszane. Ostra choroba wysokościowa - lek skraca czas aklimatyzacji, ale jego działanie na objawy choroby wysokościowej jest niewielkie.

Przeciwwskazania

Diuramid - Nadwrażliwość na substancję czynną, sulfonamidy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Acetazolamid jest przeciwwskazany w sytuacjach, gdy we krwi występuje obniżone stężenie sodu i (lub) potasu, w przypadku zaburzeń czynności nerek i wątroby, niewydolności nadnerczy i kwasicy hiperchloremicznej. Acetazolamid nie powinien być stosowany u pacjentów z marskością wątroby, gdyż może zwiększać ryzyko encefalopatii wątrobowej. Długotrwałe podawanie acetazolamidu jest przeciwwskazane u pacjentów z przewlekłą niewyrównaną jaskrą z zamkniętym kątem przesączania, ponieważ w przypadku pełnego zamknięcia kąta przesączania, pogorszenie jaskry będzie maskowane obniżonym ciśnieniem śródgałkowym.

Dawkowanie

Diuramid - Doustnie. W leczeniu jaskry dawkę należy ustalić indywidualnie w zależności od ciśnienia wewnątrzgałkowego, w jaskrze z otwartym kątem przesączania - 250 mg (1 tabl.) 1-4 razy na dobę; w jaskrze wtórnej - 250 mg (1 tabl.) co 4 h (u niektórych pacjentów podczas krótkotrwałej terapii efekt leczniczy obserwuje się po dawce 250 mg 2 razy na dobę), w ostrych napadach jaskry - 250 mg (1 tabl.) 4 razy na dobę. W padaczce (dorośli i dzieci): zwykle 8-30 mg/kg mc. na dobę w 1-4 dawkach podzielonych; optymalna dawka wynosi 375-1000 mg na dobę; maksymalna dawka dobowa dla dzieci wynosi 750 mg; podczas jednoczesnego stosowania acetazolamidu z innymi lekami przeciwdrgawkowymi początkowo stosuje się 250 mg acetazolamidu raz na dobę, w razie potrzeby stopniowo zwiększając dawkę. Obrzęki w niewydolności krążenia i wywołane przez leki: początkowo 250-375 mg raz na dobę, rano. Optymalne działanie moczopędne występuje, jeśli lek stosuje się co drugi dzień lub przez kolejne 2 dni z jednodniową przerwą. Podczas podawania acetazolamidu należy kontynuować leczenie zalecane w niewydolności krążenia, np. stosowanie glikozydów naparstnicy, ograniczenie soli w diecie i uzupełnianie potasu. Ostra choroba wysokościowa: 500-1000 mg (2-4 tabl.) na dobę w dawkach podzielonych; podczas szybkiej wspinaczki (ponad 500 m dziennie): 1000 mg (4 tabl.) na dobę w dawkach podzielonych; preparat należy stosować 24-48 h przed wspinaczką, w przypadku wystąpienia objawów choroby leczenie należy kontynuować przez następne 48 h lub dłużej, jeśli to konieczne. Sposób podania. Lek można przyjmować niezależnie od posiłków.

Interakcje z innymi lekami

Diuramid - Acetazolamid jest pochodną sulfonamidową; może wystąpić nasilenie działania antagonistów kwasu foliowego, leków hipoglikemizujących oraz doustnych leków przeciwzakrzepowych. Jednoczesne podawanie acetazolamidu i kwasu acetylosalicylowego może spowodować ciężką kwasicę oraz nasilić toksyczność względem OUN. Acetazolamid powinien być stosowany z zachowaniem ostrożności u pacjentów przyjmujących duże dawki kwasu acetylosalicylowego ze względu na możliwość wystąpienia anoreksji, przyspieszonego oddechu, stanu letargu, śpiączki, a nawet zgonu. Modyfikacja dawki może być potrzebna w przypadku, gdy acetazolamid podawany jest z glikozydami nasercowymi lub lekami obniżającymi ciśnienie krwi. Stosowany jednocześnie, acetazolamid zmienia metabolizm fenytoiny, prowadząc do zwiększenia jej stężenia w surowicy. U kilku pacjentów przyjmujących acetazolamid w połączeniu z innymi lekami przeciwdrgawkowymi stwierdzono ciężką postać osteomalacji. Istnieją pojedyncze doniesienia dotyczące obniżonego poziomu prymidonu i zwiększonego poziomu karbamazepiny w surowicy przy jednoczesnym podawaniu acetazolamidu. Ze względu na możliwe działanie addycyjne, jednoczesne stosowanie acetazolamidu z innymi inhibitorami anhydrazy węglanowej jest niewskazane. Zwiększając wartość pH moczu w kanalikach nerkowych, acetazolamid zmniejsza wydalanie amfetaminy i chinidyny z moczem, co może prowadzić do zwiększenia i wydłużenia czasu działania amfetaminy oraz nasilić działanie chinidyny. Acetazolamid może zwiększać stężenie cyklosporyny. Acetazolamid może znosić działanie antybakteryjne metenaminy na drogi moczowe. Jednoczesne stosowanie acetazolamidu i wodorowęglanu sodu zwiększa ryzyko tworzenia się kamieni nerkowych. Acetazolamid zwiększa wydalanie litu i może powodować obniżenie stężenia litu we krwi.

Ciąża

Diuramid - Preparatu nie należy stosować u kobiet w ciąży, szczególnie w I trymestrze (nie przeprowadzono odpowiednich badań u kobiet w ciąży). Acetazolamid przenika przez barierę łożyska. Wykazuje działanie teratogenne i embriotoksyczne u myszy, szczurów, chomików i królików po zastosowaniu dawki doustnej lub pozajelitowej dziesięciokrotnie wyższej niż zalecana u ludzi. Acetazolamid w niewielkich ilościach przenika do mleka kobiecego. Z uwagi na potencjalne ryzyko wystąpienia działań niepożądanych u karmionych niemowląt, należy podjąć decyzję o przerwaniu leczenia lub zaprzestaniu karmienia piersią podczas przyjmowania leku.

Skutki uboczne

Diuramid - Działania niepożądane podczas krótkotrwałego leczenia zazwyczaj nie są ciężkie. Mogą wystąpić następujące działania niepożądane: parestezje (szczególnie uczucie „mrowienia” w kończynach), utrata apetytu, zaburzenia smaku, wielomocz, uderzenia gorąca, pragnienie, ból głowy, zawroty głowy, zmęczenie, drażliwość, depresja, zmniejszenie libido, sporadycznie senność i dezorientacja, zaburzenia układu pokarmowego takie jak nudności, wymioty, biegunka. Rzadko obserwowano nadwrażliwość na światło. Podczas długotrwałego leczenia może sporadycznie wystąpić kwasica metaboliczna i zaburzenia równowagi elektrolitowej, w tym hipokaliemia i hiponatremia. Hipokaliemia jest najczęściej przejściowa i rzadko ma znaczenie kliniczne. W przypadku kwasicy metabolicznej należy podać wodorowęglan. Podczas długotrwałego leczenia może wystąpić hiperglikemia i hipoglikemia. Obserwowano też krótkowzroczność, przemijającą po zmniejszeniu dawki lub przerwaniu podawania leku. Acetazolamid jako pochodna sulfonamidowa może wywoływać działania niepożądane charakterystyczne dla sulfonamidów: gorączka, agranulocytoza, małopłytkowość, leukopenia, niedokrwistość aplastyczna, zahamowanie czynności szpiku kostnego, pancytopenia, wysypka, rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, plamica małopłytkowa, anafilaksja, krystaluria, kamienie nerkowe, kolka nerkowa i uszkodzenie nerek. Zgłaszano rzadkie przypadki piorunującej martwicy wątroby. Inne, sporadycznie występujące, działania niepożądane to: pokrzywka, krew w kale, krwiomocz, cukromocz, zaburzenia słuchu i szum w uszach, zaburzenia wątroby, niewydolność nerek oraz, rzadko, zapalenie wątroby lub żółtaczka cholestatyczna, porażenia wiotkie, drgawki. Częstość nieznana: nadmierne nagromadzenie płynu między naczyniówką a twardówką, odwarstwienie naczyniówki, ostra uogólniona osutka krostkowa (ang. AGEP).

Środki ostrożności

Diuramid - Ostrożnie stosować u chorych z niedrożnością dolnych dróg oddechowych lub rozedmą płuc, u których wentylacja pęcherzykowa może być osłabiona (ryzyko nasilenia kwasicy). U pacjentów z kamicą nerkową w wywiadzie należy rozważyć stosunek korzyści z zastosowania leku do ryzyka dalszego wytrącania się kamieni. Acetazolamid alkalizuje mocz. U pacjentów leczonych lekami przeciwpadaczkowymi w różnych wskazaniach odnotowano przypadki myśli i zachowań samobójczych. Metaanaliza wyników randomizowanych, kontrolowanych placebo badań klinicznych leków przeciwpadaczkowych wskazuje na niewielkie zwiększenie ryzyka myśli i zachowań samobójczych. Nie jest znany mechanizm powstawania tego ryzyka, a dostępne dane nie wykluczają możliwości wystąpienia zwiększonego ryzyka także podczas stosowania acetazolamidu. Należy uważnie obserwować, czy u pacjenta nie występują myśli i zachowania samobójcze i w razie konieczności rozważyć zastosowanie odpowiedniego leczenia. Pacjentów (oraz ich opiekunów) należy poinformować, że w razie wystąpienia myśli lub zachowań samobójczych należy poradzić się lekarza. Zwiększenie dawki nie prowadzi do zwiększenia diurezy, może natomiast zwiększać częstotliwość występowania senności i (lub) zaburzeń czucia. Zwiększenie dawki leku często prowadzi do zmniejszenia diurezy. Jednakże, w pewnych przypadkach bardzo wysokie dawki podawano w połączeniu z innymi diuretykami w celu zabezpieczenia diurezy w sytuacji całkowitej opornej niewydolności. U pacjentów leczonych acetazolamidem odnotowano zarówno podwyższenie jak i obniżenie stężenia glukozy we krwi; należy to wziąć pod uwagę w odniesieniu do pacjentów z upośledzoną tolerancją glukozy lub cukrzycą. Podczas długotrwałego leczenia acetazolamidem wskazane są specjalne środki ostrożności. Należy poinformować pacjenta, aby zgłaszał wszelkie nietypowe zmiany skórne. Zaleca się okresową kontrolę morfologii krwi i stężenia elektrolitów. W następstwie ciężkiej reakcji na sulfonamidy stwierdzano rzadkie przypadki zgonów. Gwałtowny spadek liczby krwinek lub pojawienie się toksycznych objawów skórnych powinno być sygnałem do natychmiastowego zaprzestania leczenia. Po zastosowaniu acetazolamidu zgłaszano przypadki nadmiernego nagromadzenia płynu między naczyniówką a twardówką lub odwarstwienia naczyniówki. Objawy obejmują ostry początek zmniejszonej ostrości widzenia lub ból oka i mogą wystąpić w ciągu kilku godzin od rozpoczęcia leczenia acetazolamidem. Jeśli podejrzewa się, że nastąpiło nadmierne nagromadzenie płynu między naczyniówką a twardówką lub odwarstwienie naczyniówki, należy jak najszybciej odstawić acetazolamid. Pojawienie się na początku leczenia uogólnionego rumienia z występującymi jednocześnie krostkami i gorączką może być objawem ostrej uogólnionej osutki krostkowej (ang. AGEP). Jeśli zdiagnozuje się AGEP, należy odstawić acetazolamid i przeciwwskazane jest wszelkie dalsze podawanie acetazolamidu. Preparat zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na tabletkę, to znaczy, że uznaje się go za „wolny od sodu”.

Producent

Polpharma