Spis treści:
1.
Aridya - działanie
2.
Aridya - wskazania
3.
Aridya - przeciwwskazania
4.
Aridya - dawkowanie
5.
Aridya - interakcje z innymi lekami
6.
Aridya - ciąża
7.
Aridya - skutki uboczne
8.
Aridya - środki ostrożności
9.
Aridya - producent
Działanie
Aridya - Pochodna nortestosteronu o działaniu przeciwandrogennym. Dienogest wiąże się z receptorem progesteronowym ludzkiej macicy z siłą tylko 10% w porównaniu do powinowactwa względnego progesteronu. Mimo słabego powinowactwa do receptora progesteronowego dienogest wykazuje silne działanie progestagenne
in vivo. Dienogest nie wykazuje znamiennej androgennej, mineralokortykosteroidowej lub glikokortykosteroidowej aktywności
in vivo. Dienogest działa na endometriozę poprzez zmniejszenie endogennej produkcji estradiolu i tym samym tłumi działanie troficzne estradiolu na endometrium eutopowe i ektopowe. W przypadku ciągłego podawania dienogest prowadzi do wytworzenia środowiska endokrynnego charakteryzującego się niedoborem estrogenów i nadmiarem gestagenów, powodując początkową przemianę wydzielniczą (decydualizację) z następową atrofią struktur endometrium. Dienogest podany doustnie jest szybko i prawie całkowicie wchłaniany. Maksymalne stężenie w surowicy wynoszące 47 ng/ml jest osiągane po około 1,5 h po pojedynczym podaniu. Dostępność biologiczna wynosi około 91%. Wiąże się z albuminami surowicy i nie wiąże się z globuliną wiążącą hormony płciowe (SHBG) ani globuliną wiążącą kortykosteroidy (CBG). 10% całkowitej zawartości leku w surowicy występuje w postaci wolnego steroidu, a 90% leku wiąże się nieswoiście z albuminami. Jest całkowicie metabolizowany znanymi szlakami metabolizmu steroidów, z powstawaniem metabolitów przeważnie nieaktywnych endokrynologicznie. Metabolity są wydalane bardzo szybko, tak że w osoczu niezmieniony dienogest jest frakcją dominującą. Klirens metaboliczny osocza Cl/F wynosi 64 ml/min. Stężenie dienogestu w surowicy zmniejsza się w 2 fazach. Końcowa faza eliminacji charakteryzuje się okresem półtrwania wynoszącym około 9-10 h. Dienogest jest wydalany w postaci metabolitów, których współczynnik wydalania mocz – kał wynosi około 3:1 po podaniu doustnym 0,1 mg/kg mc. Okres półtrwania wydalania metabolitów w moczu wynosi 14 h. Po podaniu doustnym około 86% podanej dawki jest eliminowane w ciągu 6 dni, z czego większość w ciągu pierwszych 24 h, głównie z moczem.
Wskazania
Aridya - Leczenie endometriozy.
Przeciwwskazania
Aridya - Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Czynna żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Występująca obecnie lub w przeszłości choroba tętnic i układu sercowo-naczyniowego (np. zawał mięśnia sercowego, udar naczyniowy mózgu, choroba niedokrwienna serca). Cukrzyca ze zmianami naczyniowymi. Występująca obecnie lub w przeszłości ciężka choroba wątroby, aż do czasu powrotu do normy parametrów czynności wątroby. Występujące obecnie lub w przeszłości guzy wątroby (łagodne lub złośliwe). Zdiagnozowane lub podejrzewane zmiany złośliwe zależne od hormonów płciowych. Niezdiagnozowane krwawienie z pochwy.
Dawkowanie
Aridya - Doustnie. 1 tabl. raz na dobę, bez okresów przerw w przyjmowaniu tabl. i najlepiej o tej samej porze każdego dnia, w razie potrzeby popijając niewielką ilością płynu. Tabletkę można przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od posiłku. Tabletki należy zażywać ciągle, bez względu na krwawienie z pochwy. Po skończeniu jednego opakowania następne należy rozpocząć od razu, bez stosowania przerwy w przyjmowaniu tabletek. Leczenie można rozpocząć w dowolnym dniu cyklu menstruacyjnego. Przed rozpoczęciem stosowania należy przerwać każdą hormonalną antykoncepcję. Jeżeli wymagane jest stosowanie antykoncepcji, należy zastosować metody niehormonalne (np. metodę mechaniczną).
Postępowanie w przypadku pominięcia tabletek. Skuteczność leku może być zmniejszona w przypadku pominięcia zażycia tabletek oraz w przypadku wystąpienia wymiotów i (lub) biegunki (jeśli nastąpią one w ciągu 3-4 h po przyjęciu tabletki). W przypadku pominięcia jednej lub więcej tabletek, kobieta powinna jak najszybciej przyjąć tylko jedną tabletkę, a następnie kontynuować przyjmowanie leku w ciągu następnych dni o zwykłej porze. Tabletka, która nie wchłonęła się z powodu wystąpienia wymiotów lub biegunki, również powinna być zastąpiona przez przyjęcie tylko jednej tabletki.
Szczególne grupy pacjentów. Brak uzasadnionego wskazania do stosowania preparatu u pacjentek w podeszłym wieku. Lek jest przeciwwskazany u pacjentek z występującą obecnie lub w przeszłości chorobą wątroby. Brak danych wskazujących na konieczność dostosowania dawkowania u pacjentek z zaburzeniami czynności nerek. Lek nie jest wskazany do stosowania u dziewczynek przed pierwszą miesiączką. Bezpieczeństwo stosowania i skuteczność dienogestu były badane w niekontrolowanym badaniu klinicznym przez 12 miesięcy na grupie 111 dorastających kobiet (w wieku od 12 do <18 lat) z podejrzeniem klinicznym endometriozy lub potwierdzoną endometriozą.
Interakcje z innymi lekami
Aridya - Progestageny, w tym dienogest, są metabolizowane głównie przez układ enzymatyczny cytochromu P450 3A4 (CYP3A4), zlokalizowany w błonie śluzowej jelit i wątrobie. Z tego powodu induktory lub inhibitory CYP3A4 mogą oddziaływać na metabolizm preparatów zawierających w swoim składzie progestagen. Zwiększony klirens hormonów płciowych z powodu indukcji enzymów może zmniejszyć działanie terapeutyczne leku i może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, np. zmian profilu krwawienia z macicy. Zmniejszony klirens hormonów płciowych, z powodu hamowania aktywności enzymów, może zwiększać ekspozycję na dienogest i może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych. Substancje zwiększające klirens hormonów płciowych (zmniejszające skuteczność przez indukcję enzymów), np.: fenytoina, barbiturany, prymidon, karbamazepina, ryfampicyna i prawdopodobnie również okskarbazepina, topiramat, felbamat, gryzeofulwina i preparaty roślinne zawierające ziele dziurawca zwyczajnego (
Hypericum perforatum). Indukcję aktywności enzymów obserwuje się już po kilku dniach leczenia. Maksymalna indukcja aktywności enzymów jest zazwyczaj obserwowana w ciągu kilku tygodni. Po przerwaniu leczenia indukcja aktywności enzymów może utrzymywać się przez około 4 tyg. Wpływ induktora CYP 3A4 – ryfampicyny – badano u zdrowych kobiet po menopauzie. Równoczesne podawanie ryfampicyny z tabletkami zawierającymi walerianian estradiolu + dienogest prowadziło do istotnego zmniejszenia stężenia w stanie stacjonarnym i narażenia układowego na dienogest i estradiol. Narażenie układowe na dienogest i estradiol w stanie równowagi dynamicznej, mierzone za pomocą AUC (0-24h), było zmniejszone odpowiednio o 83% i 44%. Równoczesne stosowanie hormonów płciowych z inhibitorami proteazy HIV i nienukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy, włączając połączenie z inhibitorami HCV, może zwiększać lub zmniejszać stężenie estrogenów lub progestagenów w osoczu. W efekcie końcowym, w niektórych przypadkach zmiany te mogą mieć znaczenie kliniczne. Dienogest jest substratem cytochromu P450 (CYP) 3A4. Znaczenie kliniczne potencjalnych interakcji z inhibitorami enzymów jest nieznane. Jednoczesne stosowanie z silnymi inhibitorami CYP3A4 może zwiększać stężenie dienogestu w osoczu. Jednoczesne stosowanie z ketokonazolem - silnym inhibitorem CYP3A4, prowadziło do 2,9-ktotnego zwiększenia wartości AUC (0-24h) w stanie stacjonarnym dla dienogestu. Jednoczesne stosowanie z erytromycyną - umiarkowanym inhibitorem CYP3A4, zwiększa wartość AUC (0-24h) w stanie stacjonarnym dla dienogestu 1,6-krotnie. W oparciu o badania inhibicji
in vitro, klinicznie istotne interakcje dienogestu z metabolizmem innego leku zachodzącym za pośrednictwem enzymów cytochromu P450 są mało prawdopodobne. Wystandaryzowany wysokotłuszczowy posiłek nie wpływał na dostępność biologiczną dienogestu.
Ciąża
Aridya - Leku nie wolno podawać kobietom w ciąży ze względu na brak danych wskazujących na zasadność leczenia endometriozy w czasie ciąży. Leczenie preparatem w okresie karmienia piersią nie jest zalecane. Nie wiadomo, czy dienogest przenika do mleka ludzkiego. Dane uzyskane z badań zwierząt wykazały przenikanie dienogestu do mleka u szczurów. Należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią, czy też nie podejmować leczenia preparatem, uwzględniając korzyści wynikające z karmienia piersią dla dziecka i korzyści wynikające z leczenia dla kobiety. Z dostępnych danych wynika, że owulacja jest zahamowana u większości pacjentek podczas leczenia preparatem. Niemniej jednak lek nie jest środkiem antykoncepcyjnym. Jeśli wymagana jest antykoncepcja, należy stosować niehormonalne metody antykoncepcji. Z dostępnych danych wynika, że cykl menstruacyjny powraca do normy w ciągu 2 miesięcy po zaprzestaniu leczenia preparatem.
Skutki uboczne
Aridya - Często: zwiększenie masy ciała, obniżony nastrój, zaburzenia snu, nerwowość, utrata libido, zmiany nastroju, ból głowy, migrena, nudności, ból brzucha, wzdęcia z oddawaniem wiatrów, rozdęcie brzucha, wymioty, trądzik, łysienie, ból pleców, dyskomfort piersi, torbiel jajnika, uderzenia gorąca, krwawienie z macicy i (lub) pochwy (w tym plamienia), osłabienie, drażliwość. Niezbyt często: niedokrwistość, zmniejszenie masy ciała, wzmożone łaknienie, lęk, depresja, nagłe zmiany nastroju, zachwianie równowagi autonomicznego układu nerwowego, zaburzenia uwagi, suche oko, szumy uszne, nieswoiste zaburzania układu krążenia, kołatanie serca, niedociśnienie tętnicze krwi, duszności, biegunka, zaparcia, dyskomfort w brzuchu, stan zapalny żołądka i jelit, zapalenie dziąseł, sucha skóra, wzmożona potliwość, świąd, hirsutyzm, łamliwość paznokci, łupież, zapalenie skóry, nieprawidłowy wzrost włosów, reakcja nadwrażliwości na światło, zaburzenia pigmentacji, ból kości, kurcze mięśni, ból kończyn, uczucie ciężkości kończyn, zakażenie dróg moczowych, kandydoza pochwy, suchość sromu i pochwy, wydzielina z narządu rodnego, ból w obrębie miednicy, zanikowe zapalenie sromu i pochwy, guz piersi, dysplazja włóknisto-torbielowata sutka, stwardnienie piersi, obrzęk. Zmniejszenie gęstości mineralnej kości: w niekontrolowanym badaniu klinicznym z udziałem 111 dorastających kobiet (w wieku od 12 do <18 lat) leczonych dienogestem, u 103 pacjentek wykonano pomiary BMD. Po 12 miesiącach stosowania około 72% uczestniczek tego badania miało zmniejszoną BMD w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (L2 – L4). Działania niepożądane występują częściej w czasie pierwszych miesięcy po rozpoczęciu leczenia i ustępują wraz z kontynuacją leczenia. Mogą wystąpić zmiany profilu krwawienia, takie jak: plamienia, nieregularne krwawienia lub brak miesiączki.
Środki ostrożności
Aridya - Jeśli występuje lub nasili się którakolwiek z wymienionych poniżej stanów i (lub) czynników ryzyka, przed rozpoczęciem lub kontynuacją leczenia preparatem, należy przeprowadzić indywidualną ocenę stosunku korzyści do ryzyka. Krwawienie z macicy, na przykład u kobiet z gruczolistością macicy lub mięśniakami macicy, może ulec nasileniu w czasie stosowania preparatu. Jeśli krwawienie jest obfite i utrzymuje się przez dłuższy czas, może prowadzić do niedokrwistości (w niektórych przypadkach ciężkiej). W przypadku wystąpienia niedokrwistości należy rozważyć przerwanie stosowania preparatu. U większości pacjentek leczonych preparatem wystąpiły zmiany profilu krwawienia menstruacyjnego. Badania epidemiologiczne dostarczyły nielicznych dowodów na związek między stosowaniem preparatów zawierających tylko progestagen i obecnością zwiększonego ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego lub udaru zakrzepowo-zatorowego mózgu. Ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych i mózgowych jest raczej powiązane z wiekiem, nadciśnieniem tętniczym i paleniem tytoniu. U kobiet z nadciśnieniem tętniczym ryzyko wystąpienia udaru może być nieznacznie zwiększone wskutek stosowania preparatów zawierających tylko progestagen. Chociaż jest to nieistotne statystycznie, niektóre badania wskazują, że może występować nieznacznie zwiększone ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepica żył głębokich, zatorowość płucna) związane ze stosowaniem preparatów zawierających tylko progestagen. Powszechnie uznawane czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (VTE) obejmują pozytywny wywiad dotyczący pacjentki lub jej rodziny (VTE u rodzeństwa lub u rodziców we względnie wczesnym wieku), wiek, otyłość, długotrwałe unieruchomienie, duży zabieg chirurgiczny lub duży uraz. W przypadku długotrwałego unieruchomienia zalecane jest przerwanie stosowania preparatu (co najmniej 4 tyg. przed planowaną operacją) i wznawianie leczenia po upływie 2 tyg. po całkowitym ponownym uruchomieniu. Należy wziąć pod uwagę zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w okresie połogu. Leczenie należy natychmiast przerwać w przypadku wystąpienia objawów tętniczych lub żylnych zaburzeń zakrzepowych lub ich podejrzenia. Metaanaliza danych pochodzących z 54 badań epidemiologicznych wykazała nieznacznie zwiększone ryzyko względne (RR = 1,24) zdiagnozowania raka piersi wśród kobiet aktualnie stosujących doustne środki antykoncepcyjne, zwłaszcza przyjmujących preparaty estrogenowo-progestagenowe. Dodatkowe ryzyko stopniowo zanika w ciągu 10 lat po przerwaniu stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Rak piersi występuje rzadko u kobiet w wieku poniżej 40 lat, dodatkowa liczba diagnoz raka piersi u kobiet obecnie i w przeszłości stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne jest mała w stosunku do ogólnego ryzyka zapadalności na raka piersi. Ryzyko zachorowania na raka piersi u kobiet przyjmujących preparaty zawierające tylko progestagen jest prawdopodobnie podobnego rzędu wielkości, co ryzyko związane ze stosowaniem złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jednak wyniki dotyczące preparatów zawierających tylko progestagen są oparte na wiele mniejszej grupie osób stosujących i są tym samym mniej jednoznaczne niż w przypadku złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Badania te nie dostarczają dowodów na istnienie związków przyczynowych. Obserwowany profil zwiększonego ryzyka może być związany z wcześniejszą diagnozą raka piersi u kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne, biologicznymi działaniami doustnych środków antykoncepcyjnych lub współdziałaniem obu tych czynników. Rak piersi wykrywany u kobiet stosujących doustne środki antykoncepcyjne jest zazwyczaj mniej zaawansowany klinicznie niż rak wykrywany u kobiet, które nigdy nie stosowały doustnych środków antykoncepcyjnych. U kobiet stosujących substancje hormonalne takie, jak ta zawarta w preparacie w rzadkich przypadkach zgłaszano łagodne guzy wątroby, a jeszcze rzadziej złośliwe guzy wątroby. W pojedynczych przypadkach guzy te prowadziły do wystąpienia zagrażających życiu krwawień do jamy brzusznej. W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę guz wątroby, jeśli u kobiet zażywających preparat występują silne bóle w obrębie nadbrzusza, powiększenie wątroby lub objawy krwawienia do jamy brzusznej. Stosowanie dienogestu u młodzieży (w wieku od 12 do <18 lat) podczas leczenia trwającego 12 miesięcy było związane ze zmniejszeniem gęstości mineralnej kości (BMD) w odcinku lędźwiowym kręgosłupa (L2 – L4). Średnia względna zmiana BMD od wartości wyjściowej do końca leczenia (EOT) wynosiła -1,2%, w zakresie pomiędzy -6% i 5% (IC 95%: -1,7% i -0,78%, n=103). Pomiary powtórzone w 6. miesiącu po EOT w podgrupie ze zmniejszonymi wartościami BMD wskazywały tendencję do wyzdrowienia. Średnia względna zmiana od wartości wyjściowej: -2,3% w EOT i -0,6% w 6. miesiącu po EOT w zakresie pomiędzy - 9% i 6% (IC 95%: -1,20% i 0,06%, n=60). Zmniejszenie BMD jest szczególnie istotne w okresie dojrzewania i wczesnej dorosłości, krytycznym okresie akrecji kości. Nie wiadomo, czy zmniejszenie BMD w tej populacji zredukuje maksymalną masę kostną i zwiększy ryzyko złamań w późniejszych latach. U pacjentek ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia osteoporozy, przed rozpoczęciem stosowania preparatu, należy przeprowadzić dokładną ocenę stosunku korzyści do ryzyka stosowania preparatu, ponieważ stężenia estrogenów endogennych są umiarkowanie zmniejszone podczas leczenia preparatem. Odpowiednie spożycie wapnia i witaminy D z dietą lub w postaci suplementów diety jest ważne dla zdrowia kości u kobiet w każdym wieku. Pacjentki z depresją w wywiadzie należy dokładnie obserwować i przerwać stosowanie preparatu w przypadku nawrotu depresji o ciężkim stopniu. Nie wydaje się, aby dienogest ogólnie wpływał na ciśnienie tętnicze krwi u kobiet z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. Jednak w przypadku rozwoju przewlekłego, istotnego klinicznie nadciśnienia tętniczego krwi podczas stosowania preparatu, zalecane jest jego odstawienie i leczenie nadciśnienia tętniczego krwi. Powtórne wystąpienie żółtaczki zastoinowej i (lub) świądu, które po raz pierwszy wystąpiły w czasie ciąży lub poprzedniego epizodu stosowania steroidów płciowych, wymaga przerwania stosowania preparatu. Dienogest może mieć nieznaczny wpływ na obwodową insulinooporność i tolerancję glukozy. Pacjentki z cukrzycą, zwłaszcza cukrzycą ciążową, należy dokładnie obserwować podczas stosowania preparatu. Sporadycznie może wystąpić ostuda, zwłaszcza u kobiet z ostudą ciążową w wywiadzie. Pacjentki ze skłonnością do ostudy powinny unikać ekspozycji na słońce lub promieniowanie ultrafioletowe. U pacjentek stosujących preparaty zawierające tylko progestagen jako środki antykoncepcyjne istnieje większe prawdopodobieństwo, że występujące ciąże będą ciążami pozamacicznymi, niż w przypadku ciąż u kobiet stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne. Dlatego też decyzję o stosowaniu leku u kobiet z ciążą pozamaciczną lub zaburzeniami czynności jajowodów w wywiadzie należy podjąć wyłącznie po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka. Podczas stosowania preparatu mogą wystąpić przetrwałe pęcherzyki jajnikowe (często nazywane torbielami czynnościowymi jajnika). Większość takich pęcherzyków jest bezobjawowa, chociaż niektórym może towarzyszyć ból w obrębie miednicy.
Producent
Aristo Pharma