Chirurgiczne leczenie otyłości: operacje bariatryczne
Autor: Marta Roszkowska
Chirurgiczne leczenie otyłości, czyli operacje bariatryczne, to jedna z metod leczenia patologicznego nagromadzenia tkanki tłuszczowej, ale dotyczy przede wszystkim otyłości olbrzymiej. Operacja w leczeniu otyłości staje się konieczna, kiedy inne metody terapii, takie jak odpowiednio zbilansowana dieta, aktywność fizyczna i leki na otyłość, okazują się nieskuteczne. U pacjentów ze zdiagnozowaną otyłością olbrzymią efektywność tradycyjnych kuracji odchudzających wynosi ok. 2%. Ingerencje chirurgiczne, to w takich przypadkach, zabiegi ratujące życie.
Otyłość - operacja bariatryczna
Z raportów przygotowywanych przez Światową Organizację Zdrowia wynika, iż co piątą przyczyną zgonów na świecie jest otyłość. WHO klasyfikuje otyłość jako poważną przewlekłą chorobę, a skalę jej występowania porównuje do epidemii. W większości przypadków w leczeniu nadmiernego nagromadzenia tkanki tłuszczowej w organizmie jest w stanie pomóc niskoenergetyczna dieta przy jednoczesnym wprowadzeniu aktywności fizycznej. W poważniejszych przypadkach konieczne może okazać się farmakologiczne leczenie otyłości. W przypadkach skrajnych, czyli w otyłości olbrzymiej, niezbędne okazują się operacje bariatryczne.
Operacje bariatryczne – wskazania
Nie wszyscy pacjenci zmagający się z otyłością klasyfikują się do operacji bariatrycznych. Jak już zostało wspomniane, ta metoda leczenia obejmuje osoby cierpiące na otyłość olbrzymią, czy otyłość skrajną. O konieczności zabiegu i rodzaju chirurgicznego leczenia decyduje specjalista – lekarz bariatra.
Wskazania do chirurgicznego leczenia otyłości to m.in.:
- wiek 18-60 – w przypadku osób po 60. roku życia, każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie;
- BMI >40 kg/m2;
- BMI >35 kg/m2 jeśli występują co najmniej dwie choroby towarzyszące otyłości (cukrzyca, nadciśnienie, zespół bezdechów sennych lub inne dolegliwości i powikłania);
- problemy psychologiczne, rodzinne, społeczne, socjalne związane z otyłością;
Decyzja o operacji uzależniona jest również od nastawienia pacjenta do leczenia i wcześniejszych prób podejmowania terapii odchudzających.
Jak zmniejszyć żołądek?
Chirurgiczne leczenie otyłości dotyczy osób cierpiących na otyłość olbrzymią i polega na modyfikacji przewodu pokarmowego w celu ograniczenia przyjmowania przez chorego pokarmów, a co za tym idzie utraty masy ciała. Ponadto, po operacji pacjent odczuwa mniejsze uczucie głodu i osiąga uczucie sytości po zjedzeniu mniejszej porcji posiłku.
Wśród zabiegów chirurgii bariatrycznej możemy wyróżnić tzw. zabiegi restrykcyjne, polegające na zmniejszeniu objętości żołądka oraz zabiegi wyłączające, które mają na celu skrócenie długości przewodu pokarmowego.
Chirurgia bariatryczna korzysta z dwóch technik wykonywania operacji: klasycznej i laparoskopowej. Druga metoda jest obecnie wykorzystywana zdecydowanie częściej.
Do rodzajów operacji bariatrycznych zaliczamy:
- rękawową resekcję żołądka,
- opaskę żołądkową,
- balon żołądkowy,
- by-pass żołądkowy (wyłączenie żołądkowe),
- wyłączenie żółciowo-trzustkowe.
Resekcja żołądka
Rękawowa resekcja żołądka to jeden z podstawowych typów operacji bariatrycznej o charakterze restrykcyjnym. Wykonywana jest najczęściej laparoskopowo. Polega na usunięciu sporego fragmentu powiększonego żołądka i pozostawieniu ok. 25% jego objętości. Zdecydowanie mniejsza objętość żołądka skutkuje tym, że chory nie jest w stanie przyjmować jednorazowo dużych porcji pokarmu, a to z kolei przyczynia się do redukcji masy ciała. Po operacji należy na stałe zmienić swoje nawyki żywieniowe i przestrzegać diety, aby nie doszło do tzw. wznowy. U większości pacjentów zabieg rękawowej resekcji żołądka przynosi pozytywne efekty i osiągnięcie zalecanego spadku masy ciała. W przypadku wspomnianej wznowy bądź u bardzo otyłych chorych, operacja ta może być pierwszym etapem dłuższego leczenia.
Do zalet tej metody można zaliczyć wykonanie operacji metodą laparoskopową, co sprawia, że chory szybciej wraca do zdrowia. Ponadto redukcja masy ciała może dojść nawet do 80% w ciągu pierwszego roku po zabiegu. Rękawowa resekcja żołądka przyczynia się również do poprawy i regulacji stężenia cholesterolu, glukozy we krwi, czy nadciśnienia tętniczego.
Czytaj: Otyłość brzuszna - przyczyny, dieta, ćwiczenia, leczenie
Balon żołądkowy
Balon żołądkowy to rodzaj zabiegu, który nie wymaga wykonania chirurgicznego cięcia. Polega on na umieszczeniu w żołądku za pomocą gastroskopu specjalnego balonu, który następnie napełnia się płynem bądź powietrzem, co zmniejsza objętość żołądka. Balon nie jest w stanie przemieścić się poza żołądek, tym samym bezpiecznie ogranicza jego objętość. Po zabiegu pacjent spożywa zdecydowanie mniejsze posiłki, ponieważ szybciej osiąga uczucie sytości. To przekłada się na utratę masy ciała. Jednak ta metoda jest odwracalna, a balon zostaje usunięty z organizmu po określonym czasie.
Zabieg z użyciem balonu żołądkowego ma charakter tymczasowy i w chirurgii bariatrycznej najczęściej stanowi środek pośredni. Wykonuje się go u chorych z otyłością skrajną (bmi >60), którzy są w procesie przygotowania do innej, docelowej operacji bariatrycznej. Ma to na celu redukcję masy ciała u pacjenta, aby kolejny zabieg chirurgiczny mógł być przeprowadzony bezpiecznie. Podczas całej kuracji odchudzającej chory powinien przestrzegać niskokalorycznej diety. Ten rodzaj chirurgicznego leczenia otyłości przynosi słabsze efekty odchudzające. Istnieje ryzyko, że po usunięciu balonu, pacjent powróci do nawyków żywieniowych sprzed zabiegu.
Opaska żołądkowa
Regulowana opaska żołądkowa to jeden z podstawowych zabiegów bariatrycznych o charakterze restrykcyjnym, wykonywany zazwyczaj sposobem laparoskopowym. Polega on na założeniu na górną część żołądka silikonowej opaski z regulowanym mankietem. Powyżej opaski powstaje niewielki zbiornik, który utrudnia przechodzenie treści pokarmowej do dalszej części żołądka. To prowadzi do zmniejszenia porcji przyjmowanych posiłków i tym samym do utraty masy ciała. Regulowany mankiet pozwala na zwężanie bądź poszerzanie światła opaski. Gdy opaska jest założona na żołądku, chory powinien przestrzegać specjalnej diety. Ten rodzaj chirurgicznego leczenia otyłości ma charakter odwracalny, opaskę można w każdej chwili usunąć. Po operacji następuje powolna i stopniowa utrata masy ciała, która osiąga ok. 60% w ciągu pierwszych 24 miesięcy po zabiegu.
By-pass żołądka
By-pass żołądkowy to jeden z najpopularniejszych zabiegów bariatrycznych o charakterze restrykcyjno-wyłączającym. Wykonuje się go głównie sposobem laparoskopowym. Operacja polega na przecięciu żołądka w celu wytworzenia w jego górnej części niewielkiego zbiornika i połączeniu go bezpośrednio z pętlą jelita cienkiego. Uzyskuje się dzięki temu efekt zmniejszenia objętości zbiornika, w którym gromadzi się pokarm, przy jednoczesnym skróceniu części trawiennej przewodu pokarmowego. Tak zmniejszony żołądek przyjmuje mniejszą ilość treści pokarmowej, która następnie trafia bezpośrednio do jelita cienkiego, co znacząco skraca czas trawienia i wchłaniania.
Redukcja nadmiaru masy ciała może osiągnąć nawet 65-85% w ciągu pierwszych 6-12 miesięcy po zabiegu. Ponadto wyłączenie żołądkowe ma korzystny wpływ na szereg chorób towarzyszących cukrzycy.
Wyłączenie żółciowo-trzustkowe
Wyłączenie żółciowo-trzustkowe to rodzaj operacji bariatrycznej polegający na usunięciu ok. 65% żołądka i połączeniu go z jelitem cienkim. Jelito cienkie dzieli się na trzy części, dwie z nich łączy się w trzecią (tworzą kształt Y), a jedną prowadzi od zmniejszonego żołądka. Ta część odpowiada za transport pożywienia, z kolei druga, połączona z przewodami żółciowymi i trzustką, jest drogą dla soków trawiennych. W trzecim odcinku następuje proces trawienny. Zmiana biegu jelita cienkiego powoduje zmniejszenie procesu wchłaniania, a zmniejszony żołądek przyjmuje mniejsze porcje pożywienia. To prowadzi do redukcji masy ciała.
Zobacz: Dieta dla mężczyzn – jak szybko i skutecznie schudnąć?
Ile kosztuje zmniejszenie żołądka?
Część operacji bariatrycznych można wykonać nieodpłatnie, bowiem są one refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. O chirurgicznym leczeniu otyłości i rodzaju ewentualnego zabiegu decyduje lekarz bariatra.
Szacowane koszty wybranych rodzajów zabiegów bariatrycznych:
- rękawowa resekcja żołądka może zostać zrefundowana przez NFZ. Prywatnie taki zabieg kosztuje ok. 10-20 tys. zł;
- balon żołądkowy – zabieg można wykonać prywatnie co kosztuje ok. 10 tys. zł;
- regulowana opaska żołądkowa – zabieg refundowany przez NFZ. Prywatnie to koszt ok. 15–20 tys. zł;
- by-pass żołądkowy – zabieg wykonywany prywatnie to koszt ok. 20-28 tys. zł.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
