Spis treści:
1. Verospiron - działanie
2. Verospiron - wskazania
3. Verospiron - przeciwwskazania
4. Verospiron - dawkowanie
5. Verospiron - interakcje z innymi lekami
6. Verospiron - ciąża
7. Verospiron - skutki uboczne
8. Verospiron - środki ostrożności
9. Verospiron - producent

Działanie

Verospiron - Lek moczopędny oszczędzający potas. Spironolakton jest kompetytywnym antagonistą aldosteronu, zwiększającym wydalanie sodu i wody. Działa w części dystalnej kanalików nerkowych, hamując wchłanianie zwrotne wody i jonów Na⁺ oraz wydalanie jonów K⁺ spowodowane przez aldosteron. Zwiększa wydalanie jonów Na⁺ i Cl^- oraz zmniejsza wydalanie jonów K⁺, hamuje również wydalanie jonów H⁺ z moczem. W wyniku swojego działania moczopędnego wykazuje również działanie obniżające ciśnienie tętnicze. Spironolakton dobrze wchłania się po podaniu doustnym i jest głównie metabolizowany do czynnych metabolitów: metabolitów zawierających związki siarki (80%) i częściowo do kanrenonu (20%). T_0,5 spironolaktonu w osoczu wynosi 1,3 h, jednakże okresy półtrwania czynnych metabolitów są dłuższe (od 2,8 do 11,2 h). Wydalanie metabolitów zachodzi głównie z moczem, częściowo z żółcią. Działanie na nerki jest największe po 7 h od podania pojedynczej dawki spironolaktonu i utrzymuje się przez co najmniej 24 h.

Wskazania

Verospiron - Zastoinowa niewydolność serca. Leczenie dodatkowe w nadciśnieniu tętniczym, gdy dotychczasowe leczenie innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi jest niewystarczające. Wodobrzusze i obrzęki w marskości wątroby. Wodobrzusze spowodowane przez nowotwór złośliwy. Obrzęki w zespole nerczycowym. Hiperaldosteronizm pierwotny (diagnostyka i leczenie).

Przeciwwskazania

Verospiron - Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Bezmocz. Ostra niewydolność nerek. Ciężkie zaburzenia czynności nerek (GFR <10 ml/min). Hiperkaliemia. Choroba Addisona. Umiarkowane do ciężkich zaburzenia czynności nerek u dzieci i młodzieży. Jednoczesne stosowanie eplerenonu lub innych leków moczopędnych oszczędzających potas; ponadto podczas leczenia nie należy rutynowo podawać suplementów potasu (ryzyko hiperkaliemii).

Dawkowanie

Verospiron - Doustnie. Dorośli. Zastoinowa niewydolność serca z obrzękiem: dawka początkowa wynosi zwykle 100 mg na dobę, w dawce pojedynczej lub w kilku dawkach podzielonych, jednak zakres dawek może wynosić 25-200 mg na dobę. Dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta. Ciężka niewydolność serca (klasy III-IV wg NYHA): początkowo 25 mg raz na dobę w skojarzeniu ze standardową terapią, jeżeli stężenie potasu we krwi wynosi ≤5 mEq/l, a stężenie kreatyniny we krwi ≤2,5 mg/dl. Jeżeli jest to klinicznie wskazane, u pacjentów tolerujących dawkę 25 mg raz na dobę, dawkę można zwiększyć do 50 mg raz na dobę. U pacjentów, którzy nie tolerują dawki 25 mg raz na dobę, dawkę można zmniejszyć do 25 mg co drugi dzień. Leczenie dodatkowe w nadciśnieniu tętniczym: dawka początkowa wynosi 25 mg na dobę, w dawce pojedynczej w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi. Jeśli po upływie 4 tyg. nie uzyskano docelowych wartości ciśnienia tętniczego, dawkę można podwoić. Przed rozpoczęciem stosowania spironolaktonu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, którzy są już leczeni inhibitorem ACE lub antagonistą receptora angiotensynowego, należy skontrolować stężenie potasu i kreatyniny we krwi. Leczenia nie należy rozpoczynać, jeżeli stężenie potasu we krwi wynosi >5,0 mmol/l lub stężenie kreatyniny we krwi wynosi >2,5 mg/dl. Częste monitorowanie stężenia potasu i kreatyniny we krwi jest konieczne podczas pierwszych 3 mies. od rozpoczęcia leczenia lub zwiększenia dawki spironolaktonu. Następnie stężenie potasu i kreatyniny należy oznaczać co 3-6 mies. Leczenie skojarzone należy tymczasowo lub trwale przerwać w przypadku wystąpienia stężenia potasu we krwi >5,0 mmol/l lub stężenia kreatyniny we krwi >2,5 mg/dl. Wodobrzusze i obrzęki w marskości wątroby: jeżeli stosunek jonów Na⁺/K⁺ w moczu ma wartość >1,0, należy zastosować dawkę 100 mg na dobę; jeżeli stosunek ten ma wartość <1,0, zaleca się dawkę 200-400 mg na dobę. Dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta. Wodobrzusze spowodowane nowotworem złośliwym: dawka początkowa wynosi zwykle 100-200 mg na dobę. W ciężkich przypadkach, dawkę można stopniowo zwiększać do 400 mg na dobę. Gdy obrzęki są odpowiednio kontrolowane, dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta. Obrzęki w zespole nerczycowym: dawka początkowa wynosi zwykle 100-200 mg na dobę. Nie wykazano, by spironolakton posiadał działanie przeciwzapalne, ani też wpływał na proces patologiczny. Stosowanie spironolaktonu jest zalecane jedynie w przypadku, gdy leczenie glikokortykosteroidami nie jest wystarczająco skuteczne. Pierwotny hiperaldosteronizm: ustalenie diagnozy - A) Test długotrwały: 400 mg na dobę przez 3-4 tyg. Wyrównanie hipokaliemii i nadciśnienia tętniczego dostarcza wstępnych dowodów do diagnozy pierwotnego hiperaldosteronizmu. B) Test krótkotrwały: 400 mg przez 4 dni. Jeżeli podczas podawania spironolaktonu stężenie potasu w we krwi wzrasta, a po odstawieniu maleje, należy rozważyć wstępną diagnozę pierwotnego hiperaldosteronizmu. Leczenie: 100-400 mg na dobę jako przygotowanie do zabiegu operacyjnego. U pacjentów nie zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego można stosować spironolakton jako długotrwałe leczenie podtrzymujące w najmniejszej skutecznej dawce; w takim przypadku dawkę początkową można zmniejszać w odstępach 14-dniowych, aż do osiągnięcia najmniejszej skutecznej dawki. W przypadku długotrwałego leczenia zaleca się podawanie spironolaktonu w skojarzeniu z innymi lekami moczopędnymi w celu zmniejszenia ryzyka działań niepożądanych. Dzieci i młodzież. Dawka początkowa wynosi 1-3 mg/kg mc./dobę, podawana w dawce pojedynczej lub w 2-4 dawkach podzielonych. Podczas leczenia podtrzymującego lub w przypadku jednoczesnego stosowania innych leków moczopędnych, dawkę należy zmniejszyć do 1-2 mg/kg mc./dobę. Dzieci nie powinny być leczone kapsułkami 50 mg i 100 mg, zamiast nich mogą być stosowane tabletki 25 mg. Dzieci powinny być leczone wyłącznie pod nadzorem lekarza pediatry. Szczególne grupy pacjentów. U pacjentów w podeszłym wieku zaleca się rozpoczynanie leczenia od najmniejszej dawki, którą można stopniowo zwiększać, o ile jest to konieczne, aż do uzyskania maksymalnych korzyści; dodatkowo należy wziąć pod uwagę ryzyko wystąpienia hiperkaliemii. Należy zachować ostrożność w przypadku ciężkich zaburzeń wątroby i nerek, ponieważ może być zmieniony metabolizm i wydalanie leku. W przypadku zaburzeń czynności nerek (GFR 10-30 ml/min) należy zmniejszyć dawkę spironolaktonu lub częstość podawania, w zależności od potrzeb; stosowanie spironolaktonu jest przeciwwskazane w przypadku ciężkiej niewydolności nerek (GFR <10 ml/min). Sposób podania. Na ogół dawkę dobową podaje się jako dawkę pojedynczą lub w 2 dawkach podzielonych, po posiłkach. Zaleca się, aby przyjmować pierwszą dawkę danego dnia lub całkowitą dawkę dobową rano.

Interakcje z innymi lekami

Verospiron - Stosowanie spironolaktonu z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, inhibitorami ACE, antagonistami receptora angiotensyny II, antagonistami aldosteronu, heparyną, heparyną niskocząsteczkową, jak również z suplementami potasu, dietą bogatą w potas lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas, może wywołać ciężką hiperkaliemię. Kotrimoksazol stosowany ze spironolaktonem może także prowadzić do istotnej klinicznie hiperkaliemii. Leki immunosupresyjne, cyklosporyna i takrolimus mogą zwiększać ryzyko hiperkaliemii związanej ze stosowaniem spironolaktonu. Kolestyramina i amonowy chlorek mogą zwiększać ryzyko hiperkaliemii i metabolicznej kwasicy hiperchloremicznej. Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i leki przeciwpsychotyczne mogą nasilać hipotensyjne działanie spironolaktonu. Spironolakton może nasilać działanie przeciwnadciśnieniowe leków hipotensyjnych; może zaistnieć konieczność modyfikacji ich dawki. Nie należy rutynowo stosować inhibitorów ACE jednocześnie ze spironolaktonem, szczególnie u pacjentów ze zdiagnozowanym zaburzeniem czynności nerek, ponieważ stosowanie inhibitorów ACE jest związane ze zmniejszeniem wytwarzania aldosteronu. Jednoczesne stosowanie z triazotanem glicerolu i innymi azotanami lub innymi lekami rozszerzającymi naczynia krwionośne może nasilać obniżenie ciśnienia tętniczego wywołanego przez spironolakton. Alkohol, barbiturany lub leki odurzające mogą nasilać niedociśnienie ortostatyczne spowodowane przez spironolakton. W przypadku stosowania z glikokortykosteroidami, ACTH może wystąpić nasilona utrata elektrolitów, w szczególności hipokaliemia. Ryzyko komorowych zaburzeń rytmu serca wzrasta w przypadku jednoczesnego stosowania spironolaktonu i terfenadyny (antyhistamina) z powodu hipokaliemii i innych zaburzeń elektrolitowych. Spironolakton zmniejsza odpowiedź naczyniową na aminy presyjne (np. na noradrenalinę); należy zachować ostrożność w przypadku znieczulenia miejscowego lub ogólnego. Leki z grupy NLPZ mogą osłabiać działanie moczopędne, natriuretyczne i przeciwnadciśnieniowe diuretyków pętlowych, leków moczopędnych oszczędzających potas oraz tiazydowych leków moczopędnych; w przypadku skojarzonego podawania spironolaktonu i leków z grupy NLPZ należy dokładnie obserwować, czy u pacjenta występuje oczekiwane działanie moczopędne. Skojarzone podawanie leków z grupy NLPZ, np. kwasu acetylosalicylowego, indometacyny i kwasu mefenamowego z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas może powodować ciężką hiperkaliemię. Spironolakton może wydłużać okres półtrwania digoksyny, zwiększać jej stężenie we krwi i nasilać jej toksyczność; może być konieczne zmniejszenie dawki digoksyny, należy również uważnie monitorować pacjenta w celu uniknięcia zarówno supra- jak subterapeutycznych stężeń digoksyny. Spironolakton wiąże się z receptorem androgenowym i może zwiększać stężenie PSA u pacjentów z nowotworem złośliwym gruczołu krokowego leczonych abirateronem; nie zaleca się skojarzonego leczenia. Lek nasila metabolizm fenazonu. Może zmniejszać działanie antyagregacyjne leków z grupy pochodnych kumaryny. Może nasilać działanie analogów gonadoliberyny (tryptorelina, buserelina, gonadorelina). Leki moczopędne zmniejszają klirens nerkowy litu i znacząco zwiększają ryzyko jego toksyczności; nie należy stosować litu jednocześnie z lekami moczopędnymi, w tym ze spironolaktonem. Karbenoksolon może powodować retencję sodu i przez to zmniejszać skuteczność spironolaktonu; należy unikać jednoczesnego stosowania. Karbamazepina stosowana jednocześnie z lekami moczopędnymi może powodować hiponatremię o znaczeniu klinicznym.

Ciąża

Verospiron - Spironolakton nie powinien być stosowany w czasie ciąży, chyba że potencjalne korzyści przewyższają potencjalne ryzyko. Istnieją ograniczone dane dotyczące stosowania spironolaktonu u kobiet w ciąży. Diuretyki mogą powodować zmniejszenie perfuzji łożyska, a tym samym zaburzenie wzrostu wewnątrzmacicznego i dlatego nie są zalecane w standardowym leczeniu nadciśnienia tętniczego i obrzęków podczas ciąży. Badania na zwierzętach wykazały toksyczny wpływ na reprodukcję, związany z antyandrogennym działaniem spironolaktonu. Nie należy stosować spironolaktonu w okresie karmienia piersią. Przy podejmowaniu decyzji odnośnie  przerwania karmienia piersią lub przerwania/powstrzymania się od stosowania spironolaktonu, należy wziąć pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka oraz korzyści z leczenia dla kobiety. Kanrenon, główny aktywny metabolit spironolaktonu, przenika do mleka ludzkiego. Nie ma wystarczających informacji na temat wpływu spironolaktonu na noworodki/niemowlęta. Spironolakton podawany samicom myszy zmniejszał płodność.

Skutki uboczne

Verospiron - Bardzo często: hiperkaliemia (u pacjentów z niewydolnością nerek oraz u pacjentów stosujących jednocześnie preparaty zawierające potas), niemiarowość serca (u pacjentów z niewydolnością nerek oraz u pacjentów stosujących jednocześnie preparaty zawierające potas), osłabienie libido, zaburzenia erekcji, ginekomastia (u mężczyzn), tkliwość piersi, ból piersi (u mężczyzn), powiększenie piersi, zaburzenia miesiączkowania. Często: hiperkaliemia (u pacjentów w podeszłym wieku, u pacjentów z cukrzycą oraz u pacjentów stosujących inhibitory ACE), zawroty głowy, nudności, wymioty, świąd i wysypka, kurcze mięśni, ostra niewydolność nerek, bezpłodność (w przypadku stosowania dużych dawek - 450 mg na dobę), złe samopoczucie. Niezbyt często: łagodny nowotwór piersi u mężczyzn, zaburzenia elektrolitowe, senność (u pacjentów z marskością wątroby), ból głowy, zaburzenia czynności wątroby, ból piersi u kobiet (kaps. 50 i 100 mg), zmęczenie (kaps. 50 i 100 mg). Rzadko: nadwrażliwość, hiponatremia, odwodnienie, porfiria, zapalenie błony śluzowej żołądka, wrzody, krwawienie z żołądka, ból żołądka, biegunka. Bardzo rzadko: leukopenia, małopłytkowość, agranulocytoza, eozynofilia, hirsutyzm, porażenie, paraplegia, zapalenie naczyń, zmiana głosu, zapalenie wątroby, łysienie, wyprysk, rumień obrączkowaty, zespół przypominający toczeń, osteomalacja, zwiększenie stężenia mocznika we krwi, zwiększenie stężenia kreatyniny. Częstość nieznana: niedokrwistość, plamica, kwasica hiperchloremiczna, ataksja, letarg, niedociśnienie tętnicze, pemfigoid (głównie w przypadku długotrwałego leczenia), nadmierne owłosienie, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka, reakcja polekowa z towarzyszącą eozynofilią i objawami ogólnymi (DRESS), kurcze mięśni nóg, gorączka polekowa, zwiększenie stężenia HbA1c (głównie w przypadku długotrwałego leczenia).

Środki ostrożności

Verospiron - Stosować bardzo ostrożnie u pacjentów z porfirią oraz w przypadku, gdy choroba podstawowa sprzyja rozwojowi kwasicy i (lub) hiperkaliemii. Pacjenci z nefropatią cukrzycową należą do grupy ryzyka wystąpienia hiperkaliemii. Leczenie spironolaktonem może prowadzić do przejściowego zwiększenia stężenia azotu mocznikowego (BUN), szczególnie u pacjentów, u których wcześniej występowały zaburzenia czynności nerek i hiperkaliemia. Spironolakton może powodować odwracalną metaboliczną kwasicę hiperchloremiczną. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby oraz u pacjentów w podeszłym wieku należy monitorować czynność nerek oraz stężenie elektrolitów we krwi w regularnych odstępach. Jednoczesne stosowanie spironolaktonu z lekami, o których wiadomo, że powodują hiperkaliemię (np. z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, inhibitorami ACE, antagonistami receptora angiotensyny II, antagonistami aldosteronu, heparyną, heparyną niskocząsteczkową, suplementami potasu, dietą bogatą w potas lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas),może wywołać ciężką hiperkaliemię. Hiperkaliemia może prowadzić do zgonu. U pacjentów z ciężką niewydolnością serca stosujących spironolakton istotne jest monitorowanie stężenia potasu we krwi. Należy unikać stosowania innych leków moczopędnych oszczędzających potas. Należy również unikać stosowania doustnych suplementów potasu u pacjentów ze stężeniem potasu we krwi >3,5 mEq/l. Zalecana częstość monitorowania stężenia potasu i kreatyniny to raz w tyg. po rozpoczęciu stosowania lub zwiększeniu dawki spironolaktonu, raz na miesiąc przez pierwsze 3 mies., później raz na kwartał przez rok, a następnie co 6 mies. Leczenie należy odstawić lub czasowo przerwać w przypadku stężenia potasu we krwi >5 mEq/l lub stężenia kreatyniny >4 mg/dl. Należy unikać nieuzasadnionego długotrwałego podawania spironolaktonu (w badaniach na zwierzętach obserwowano zwiększone ryzyko raka i białaczki szpikowej podczas długotrwałego leczenia dużymi dawkami). Ze względu na ryzyko hiperkaliemii należy zachować ostrożność podczas stosowania diuretyków oszczędzających potas u dzieci i młodzieży z nadciśnieniem tętniczym i łagodnymi zaburzeniami czynności nerek. Stosowanie spironolaktonu jest przeciwwskazane u dzieci i młodzieży z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Podczas stosowania spironolaktonu zabronione jest spożywanie alkoholu. Ze względu na zawartość laktozy, leku nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Ze względu na zawartość żółcieni pomarańczowej (E 110) kapsułki 100 mg mogą powodować reakcje alergiczne. Kaps. 50 mg zawiera 2,5 mg, a kaps. 100 mg - 5 mg laurylosiarczanu sodu. Oznacza to, że lek zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na kapsułkę, to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.

Producent

Gedeon Richter