Spis treści:
1. Mounjaro - działanie
2. Mounjaro - wskazania
3. Mounjaro - przeciwwskazania
4. Mounjaro - dawkowanie
5. Mounjaro - interakcje z innymi lekami
6. Mounjaro - ciąża
7. Mounjaro - skutki uboczne
8. Mounjaro - środki ostrożności
9. Mounjaro - producent

Działanie

Mounjaro - Lek przeciwcukrzycowy oraz stosowany w leczeniu nadwagi i otyłości, długo działający podwójny agonista receptorów GIP i GLP-1 o wysokim stopniu selektywności wobec ludzkich receptorów GIP i GLP-1. Tirzepatyd ma wysokie powinowactwo zarówno do receptorów GIP, jak i GLP-1. Działanie tirzepatydu na receptory GIP jest podobne do działania naturalnego hormonu GIP. Działanie leku na receptory GLP-1 jest słabsze w porównaniu z naturalnym hormonem GLP-1. Obydwa receptory występują na komórkach wewnątrzwydzielniczych α i β trzustki, serca, naczyń krwionośnych, komórkach układu immunologicznego (leukocytach), jelita i nerki. Receptory GIP występują także na adipocytach. Ponadto zarówno receptory GIP, jak i GLP-1 wykazują ekspresję w obszarach mózgu ważnych w regulacji łaknienia. Badania na zwierzętach pokazują, że tirzepatyd dociera do neuronów w obszarach mózgu uczestniczących w kontrolowaniu łaknienia oraz spożycia pokarmu i aktywuje je oraz może modyfikować wykorzystanie tkanki tłuszczowej poprzez wpływ na receptor GIP. W ludzkich adipocytach hodowanych in vitro tirzepatyd działa na receptory GIP, kontrolując wychwyt glukozy oraz modyfikując wychwyt lipidów i lipolizę. Tirzepatyd poprawia kontrolę glikemii, powodując obniżenie stężenia glukozy na czczo i po posiłku u pacjentów z cukrzycą typu 2 w kilku mechanizmach. Tirzepatyd obniża masę ciała i zmniejsza masę tkanki tłuszczowej w organizmie. Zmniejszenie masy ciała wynika w głównej mierze z redukcji masy tkanki tłuszczowej. Mechanizmy związane z redukcją masy ciała i tkanki tłuszczowej wpływają na zmniejszenie spożycia pokarmu poprzez regulację łaknienia. Badania kliniczne wykazują, że tirzepatyd zmniejsza pobór energii i łaknienie, zwiększając uczucie sytości i pełności oraz zmniejszając uczucie głodu. Tirzepatyd zmniejsza również apetyt na przekąski i upodobanie do pokarmu o wysokiej zawartości cukru i tłuszczu. Tirzepatyd modyfikuje wykorzystanie tkanki tłuszczowej. Tirzepatyd jest peptydem złożonym z 39 aminokwasów z cząsteczką dwukwasu tłuszczowego C20, która umożliwia wiązanie z albuminą i wydłuża T_0,5 związku. C_max tirzepatydu osiągane jest 8-72 h po podaniu dawki. Ekspozycję w stanie równowagi dynamicznej uzyskuje się po 4 tyg. podawania raz w tygodniu. Ekspozycja zwiększa się w sposób proporcjonalny do dawki. Bezwzględna biodostępność tirzepatydu podawanego podskórnie wynosi 80%. Tirzepatyd w znacznym stopniu wiąże się z albuminą osocza (99%). Metabolizowany jest poprzez rozszczepienie szkieletu peptydowego przez enzymy proteolityczne, beta-oksydację dwukwasu tłuszczowego C20 oraz hydrolizę amidu. T_0,5 w fazie eliminacji wynosi ok. 5 dni, co umożliwia podawanie raz w tygodniu. Metabolity są wydalane głównie z moczem i kałem. W moczu ani w kale nie stwierdzono obecności leku w postaci niezmienionej.

Wskazania

Mounjaro - Cukrzyca typu 2. Leczenie osób dorosłych z niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą typu 2 jako uzupełnienie diety i ćwiczeń fizycznych: w monoterapii, gdy stosowanie metforminy uważa się za niewłaściwe z powodu nietolerancji lub przeciwwskazań; w skojarzeniu z innymi lekami stosowanymi w leczeniu cukrzycy. Kontrola masy ciała. Lek jest wskazany w uzupełnieniu diety o obniżonej wartości kalorycznej i zwiększonej aktywności fizycznej w celu kontroli masy ciała, w tym utraty i utrzymania masy ciała, u osób dorosłych z początkowym wskaźnikiem masy ciała (BMI) wynoszącym ≥30 kg/m² (otyłość) lub od ≥27 kg/m² do <30 kg/m² (nadwaga) ze współistniejącą co najmniej jedną chorobą związaną z nieprawidłową masą ciała (np. nadciśnienie tętnicze, dyslipidemia, obturacyjny bezdech senny, choroba układu sercowo-naczyniowego, stan przedcukrzycowy lub cukrzyca typu 2).

Przeciwwskazania

Mounjaro - Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Dawkowanie

Mounjaro - Podskórnie. Początkowa dawka wynosi 2,5 mg raz w tygodniu. Po 4 tyg. dawkę należy zwiększyć do 5 mg raz w tygodniu. Po upływie co najmniej 4 tyg. leczenia można zwiększać dawkę w przyrostach co 2,5 mg, jeśli zajdzie taka potrzeba. Zalecane dawki podtrzymujące to 5 mg, 10 mg i 15 mg. Maksymalna dawka wynosi 15 mg raz w tygodniu. W przypadku dodania tirzepatydu do aktualnie stosowanego schematu leczenia metforminą i (lub) inhibitorem kotransportera sodowo-glukozowego typu 2 (SGLT2i), metforminę i (lub) SGLT2i można nadal podawać w tej samej dawce. W przypadku dodania tirzepatydu do aktualnie stosowanego schematu leczenia pochodną sulfonylomocznika i (lub) insuliną, można rozważyć zmniejszenie dawki pochodnej sulfonylomocznika lub insuliny w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia hipoglikemii. Konieczne jest samodzielne monitorowanie stężeń glukozy we krwi w celu dostosowania dawki pochodnej sulfonylomocznika i insuliny. Zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki insuliny. Pominięte dawki. W przypadku pominięcia dawki leku, należy ją podać możliwie najszybciej, w ciągu 4 dni po terminie podania pominiętej dawki. Jeśli upłynęło ponad 4 dni, należy zrezygnować z pominiętej dawki i podać następną dawkę w zwykłym terminie w wyznaczonym dniu. W każdym przypadku pacjenci mogą następnie powrócić do zwykłego schematu dawkowania raz w tygodniu. Zmiana schematu dawkowania. W razie potrzeby można zmienić wyznaczony w tygodniu dzień podawania leku, o ile odstęp między dwiema kolejnymi dawkami wynosi co najmniej 3 dni. Szczególne grupy pacjentów. Nie trzeba modyfikować dawki ze względu na wiek, płeć, rasę, przynależność do grupy etnicznej ani masę ciała. Dostępne są jedynie bardzo ograniczone dane dotyczące pacjentów w wieku ≥85 lat. Nie trzeba modyfikować dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, w tym ze schyłkową niewydolnością nerek (ESRD). Doświadczenia związane ze stosowaniem tirzepatydu u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek i schyłkową niewydolnością nerek są ograniczone. Należy zachować ostrożność w przypadku leczenia tych pacjentów tirzepatydem. Nie trzeba modyfikować dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Doświadczenia związane ze stosowaniem tirzepatydu u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby są ograniczone. Należy zachować ostrożność w przypadku leczenia tych pacjentów tirzepatydem. Nie określono dotychczas bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności tirzepatydu u dzieci w wieku poniżej 18 lat. Sposób podania. Lek należy wstrzykiwać podskórnie w powłoki brzuszne, udo lub górną część ramienia. Dawkę można podać o dowolnej porze dnia, podczas posiłku lub między posiłkami. Miejsce wstrzyknięcia każdej dawki należy zmieniać rotacyjnie. Jeśli pacjent przyjmuje także insulinę we wstrzyknięciach, lek powinien wstrzykiwać w inne miejsce. Pacjenci i ich opiekunowie powinni zostać przeszkoleni w zakresie wykonywania wstrzyknięć podskórnych przed podaniem preparatu w fiolce.

Interakcje z innymi lekami

Mounjaro - Tirzepatyd opóźnia opróżnianie żołądka i w związku z tym może wpływać na tempo wchłaniania podawanych jednocześnie leków doustnych. To działanie powodujące zmniejszenie wartości C_max i wydłużenie t_max jest najwyraźniej zaznaczone w momencie rozpoczęcia leczenia tirzepatydem. Na podstawie wyników badania prowadzonego z zastosowaniem paracetamolu, który posłużył za modelowy lek w ocenie wpływu tirzepatydu na opróżnianie żołądka, przewiduje się że nie będzie konieczna modyfikacja dawek większości podawanych jednocześnie leków doustnych. Zaleca się jednak monitorowanie pacjentów przyjmujących leki doustne o wąskim indeksie terapeutycznym (np. warfarynę, digoksynę), zwłaszcza w czasie rozpoczynania leczenia tirzepatydem i po zwiększeniu dawki. Należy także wziąć pod uwagę ryzyko opóźnionego działania leków doustnych, w przypadku których szybki początek działania ma istotne znaczenie. Po podaniu pojedynczej dawki tirzepatydu wynoszącej 5 mg C_max w osoczu paracetamolu było zmniejszone o 50%, a mediana (t_max) była wydłużona o 1 h. Wpływ tirzepatydu na wchłanianie paracetamolu po podaniu doustnym zależy od dawki i czasu. W przypadku niskich dawek (0,5 i 1,5 mg) obserwowano jedynie niewielką zmianę ekspozycji na paracetamol. Po podaniu 4 kolejnych tygodniowych dawek tirzepatydu (5/5/8/10 mg) nie odnotowano żadnego wpływu na wartości C_max i t_max paracetamolu. Nie stwierdzono wpływu na AUC. Nie jest konieczna modyfikacja dawki paracetamolu w przypadku podawania leku jednocześnie z tirzepatydem. Podanie złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego (0,035 mg etynyloestradiolu z 0,25 mg norgestymatu) razem z pojedynczą dawką tirzepatydu (5 mg) spowodowało zmniejszenie wartości C_max i AUC doustnego środka antykoncepcyjnego. Wartość C_max etynyloestradiolu była zmniejszona o 59%, a AUC o 20%, natomiast wydłużenie t_max wyniosło 4 h. Wartość C_max norelgestrominu była zmniejszona o 55%, a AUC o 23%, natomiast wydłużenie t_max wyniosło 4,5 h. Wartość C_max norgestymatu była zmniejszona o 66%, a AUC o 20%, natomiast wydłużenie t_max wyniosło 2,5 h. To zmniejszenie ekspozycji po podaniu pojedynczej dawki tirzepatydu nie jest uważane za znaczące klinicznie. Nie jest konieczna modyfikacja dawki doustnych środków antykoncepcyjnych.

Ciąża

Mounjaro - Nie zaleca się stosowania leku w okresie ciąży ani u kobiet w okresie rozrodczym niestosujących antykoncepcji. Kobietom w wieku rozrodczym zaleca się stosowanie antykoncepcji w czasie leczenia tirzepatydem. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Jeśli pacjentka chce zajść w ciążę lub zajdzie w ciążę, należy przerwać stosowanie tirzepatydu. Tirzepatyd należy odstawić co najmniej 1 mies. przed planowaną ciążą ze względu na długi okres półtrwania leku. Nie wiadomo, czy tirzepatyd przenika do mleka ludzkiego. Nie można wykluczyć zagrożenia dla noworodka/niemowlęcia. Należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią, czy przerwać stosowanie/powstrzymać się od stosowania leku, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki. Badania na zwierzętach z zastosowaniem tirzepatydu nie wykazują bezpośredniego szkodliwego wpływu na płodność.

Skutki uboczne

Mounjaro - Bardzo często: hipoglikemia w przypadku stosowania z pochodną sulfonylomocznika lub insuliną (wyłącznie u pacjentów z cukrzycą typu 2), nudności, biegunka, wymioty (bardzo często w badaniach dotyczących kontroli masy ciała i często w badaniach dotyczących cukrzycy typu 2), ból brzucha (bardzo często w badaniach dotyczących kontroli masy ciała i często w badaniach dotyczących cukrzycy typu 2), zaparcie (bardzo często w badaniach dotyczących kontroli masy ciała i często w badaniach dotyczących cukrzycy typu 2). Często: reakcje nadwrażliwości (np. pokrzywka i wyprysk), hipoglikemia w przypadku stosowania z metforminą i SGLT2i (wyłącznie u pacjentów z cukrzycą typu 2), zmniejszenie łaknienia, zawroty głowy (głównie u pacjentów z nadwagą lub otyłością, z cukrzycą typu 2 lub bez cukrzycy typu 2), niedociśnienie tętnicze (głównie u pacjentów z nadwagą lub otyłością, z cukrzycą typu 2 lub bez cukrzycy typu 2), niestrawność, rozdęcie brzucha, odbijanie się, wzdęcia, choroba refluksowa żołądka i przełyku, wypadanie włosów (głównie u pacjentów z nadwagą lub otyłością, z cukrzycą typu 2 lub bez cukrzycy typu 2), uczucie zmęczenia (w tym zmęczenie, ogólne osłabienie, złe samopoczucie i ospałość), reakcje w miejscu wstrzyknięcia, zwiększenie częstości akcji serca, zwiększenie stężenia lipazy, zwiększenie stężenia amylazy, zwiększenie stężenia kalcytoniny we krwi (często w badaniach dotyczących kontroli masy ciała i niezbyt często w badaniach dotyczących cukrzycy typu 2). Niezbyt często: hipoglikemia w przypadku stosowania z metforminą (wyłącznie u pacjentów z cukrzycą typu 2), zmniejszenie masy ciała (u pacjentów z cukrzycą typu 2), zaburzenia smaku, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, ostre zapalenie trzustki, ból w miejscu wstrzyknięcia. Rzadko: reakcja anafilaktyczna, obrzęk naczynioruchowy. Działania niepożądane ze strony układu pokarmowego miały przeważnie nasilenie łagodne lub umiarkowane. Częstość występowania nudności, wymiotów i biegunki była wyższa w okresie zwiększania dawki i zmniejszała się w miarę upływu czasu. Immunogenność. U 51,1% pacjentów z cukrzycą typu 2 wystąpiły ADA związane z leczeniem. U 38,3% ocenianych pacjentów ADA związane z leczeniem długo się utrzymywały (ADA obecne przez 16 tyg. lub dłużej). U 1,9% i 2,1% występowały przeciwciała neutralizujące skierowane przeciwko działaniu tirzepatydu odpowiednio na receptory glukozozależnego polipeptydu insulinotropowego (GIP) i glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1), a u 0,9% i 0,4% występowały przeciwciała neutralizujące skierowane odpowiednio przeciwko naturalnemu GIP i GLP-1. Nie było dowodów świadczących o zmianie profilu farmakokinetycznego ani o wpływie na skuteczność stosowania tirzepatydu w związku z rozwojem ADA. U 65,1% pacjentów stosujących lek w celu kontroli masy ciała pojawiły się ADA związane z leczeniem. U 51,3% ocenianych pacjentów ADA związane z leczeniem utrzymywały się długotrwale (ADA obecne przez okres 16 tyg. lub dłużej). U 2,3% i 2,3% pacjentów występowały przeciwciała neutralizujące działanie tirzepatydu odpowiednio na receptory glukozozależnego polipeptydu insulinotropowego (GIP) i glukagonopodobnego peptydu 1 (GLP-1), a u 0,7% i 0,1% pacjentów występowały przeciwciała neutralizujące skierowane odpowiednio przeciwko naturalnemu GIP i GLP-1. Częstość akcji serca. W kontrolowanych placebo badaniach III fazy dotyczących cukrzycy typu 2 leczenie tirzepatydem  powodowało maksymalny średni wzrost częstości akcji serca o 3 do 5 uderzeń/min. Maksymalny średni wzrost częstości akcji serca u pacjentów otrzymujących placebo wynosił 1 uderzenie/min. Odsetek pacjentów, u których stwierdzono zmianę wyjściowej częstości akcji serca o >20 uderzeń/min podczas 2 lub większej liczby kolejnych wizyt, wyniósł 2,1%, 3,8% oraz 2,9% odpowiednio w grupach otrzymujących tirzepatyd w dawce 5 mg, 10 mg i 15 mg w porównaniu z 2,1% w grupie otrzymującej placebo. W kontrolowanych placebo badaniach III fazy dotyczących kontroli masy ciała leczenie tirzepatydem powodowało średni wzrost częstości akcji serca o 3 uderzenia/min. Nie stwierdzono średniego wzrostu częstości akcji serca u pacjentów otrzymujących placebo. Odsetek pacjentów, u których stwierdzono zmianę wyjściowej częstości akcji serca o >20 uderzeń na minutę podczas co najmniej 2 kolejnych wizyt, wyniósł 2,4%, 4,9% oraz 6,3% odpowiednio w grupach otrzymujących tirzepatyd w dawce 5 mg, 10 mg i 15 mg w porównaniu z 1,2% w grupie otrzymującej placebo. Zaobserwowano niewielkie średnie wydłużenie odstępu PR w przypadku stosowania tirzepatydu i placebo; nie stwierdzono różnicy w częstości występowania zdarzeń związanych z leczeniem w postaci niemiarowości serca i zaburzeń układu przewodzącego serca pomiędzy tirzepatydem podawanym w dawkach 5 mg, 10 mg i 15 mg a placebo. Enzymy trzustkowe. W kontrolowanych placebo badaniach III fazy dotyczących cukrzycy typu 2 leczenie tirzepatydem spowodowało średni wzrost stężenia amylazy trzustkowej o 33% do 38% i lipazy o 31% do 42% w porównaniu z wartością wyjściową; w badaniach dotyczących kontroli masy ciała, leczenie tirzepatydem spowodowało średni wzrost stężenia amylazy trzustkowej o 23% i lipazy o 34% w porównaniu z wartością wyjściową.

Środki ostrożności

Mounjaro - Nie przeprowadzono badań tirzepatydu u pacjentów po przebytym zapaleniu trzustki i należy zachować ostrożność stosując go u tych pacjentów. W przypadku podejrzenia zapalenia trzustki należy zaprzestać stosowania tirzepatydu. W razie potwierdzenia rozpoznania zapalenia trzustki nie należy wznawiać podawania tirzepatydu. Jeśli brak jest innych przedmiotowych i podmiotowych objawów ostrego zapalenia trzustki, samo podwyższenie stężeń enzymów trzustkowych nie jest czynnikiem predykcyjnym wystąpienia ostrego zapalenia trzustki. U pacjentów przyjmujących tirzepatyd w skojarzeniu z lekiem pobudzającym wydzielanie insuliny (np. z pochodną sulfonylomocznika) lub z insuliną możliwe jest zwiększenie ryzyka wystąpienia hipoglikemii. Ryzyko hipoglikemii można obniżyć zmniejszając dawkę insuliny lub leku pobudzającego wydzielanie insuliny. Stosowanie tirzepatydu wiązało się z występowaniem działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, w tym nudności, wymiotów i biegunki. Te działania niepożądane mogą prowadzić do odwodnienia, które może spowodować pogorszenie czynności nerek, z ostrą niewydolnością nerek włącznie. Pacjentów leczonych tirzepatydem należy poinformować o możliwym ryzyku wystąpienia odwodnienia, z powodu działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, oraz zastosować środki ostrożności mające na celu uniknięcie nadmiernej utraty płynów i zaburzeń elektrolitowych. Należy szczególnie to wziąć pod uwagę u osób starszych, które mogą być bardziej podatne na takie powikłania. Nie przeprowadzono badań tirzepatydu u pacjentów z ciężką chorobą układu pokarmowego, w tym z ciężkim porażeniem żołądka, i należy zachować ostrożność stosując go u tych pacjentów. Nie przeprowadzono badań tirzepatydu u pacjentów z nieproliferacyjną retinopatią cukrzycową wymagającą natychmiastowego leczenia, retinopatią proliferacyjną lub cukrzycowym obrzękiem plamki i należy zachować ostrożność stosując go u tych pacjentów oraz odpowiednio ich monitorować. Dostępne są bardzo ograniczone dane dotyczące pacjentów w wieku ≥85 lat. Zachłyśnięcie podczas stosowania znieczulenia ogólnego lub głębokiej sedacji. U pacjentów poddanych znieczuleniu ogólnemu lub głębokiej sedacji i przyjmujących agonistów receptora GLP-1 występowały przypadki zachłystowego zapalenia płuc. Dlatego przed procedurą znieczulenia ogólnego lub sedacji głębokiej należy wziąć pod uwagę zwiększone ryzyko występowania zawartości resztkowej w żołądku spowodowane opóźnionym opróżnianiem żołądka. Substancje pomocnicze. Lek zawiera <1 mmol (23 mg) sodu/dawkę, tzn. uznaje się go za "wolny od sodu". Lek podawany za pomocą wstrzykiwacza KwikPen zawiera 5,4 mg alkoholu benzylowego/dawkę (0,6 ml).

Producent

Eli Lilly