Świerzb: choroba pasożytnicza skóry
Autor: Karolina Zatoń / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Ta przykra choroba dotyka nie tylko ludzi, ale także i zwierzęta.
Żeby doszło do zarażenia świerzbem, niezbędny jest kontakt z osobą, która cierpi na tę chorobę.
Bezwzględnie świerzb należy leczyć, jest to poważne schorzenie.
Objawy świerzbu ciężko pomylić z inną chorobą, warto więc je poznać.
Głównym z nich jest ciężki do wytrzymania świąd skóry oraz zmiany na jej powierzchni.
Czym jest świerzb i co atakuje?
Świerzb to choroba pasożytnicza skóry, którą powoduje pajęczak świerzbowiec ludzki
Jest to schorzenie, które może dotknąć ludzi, ale także zwierzęta, także i te, które często żyją blisko nas: psy, koty, ptaki, czy konie.
Jednak u ludzi jest chorobą wywoływaną przez świerzbowca ludzkiego, a u zwierząt objawy wywołuje świerzb uszny i drażniący.
Do zakażenia dochodzi poprzez kontakt z osobnikiem zarażonym.
Świerzb atakuje skórę, a sama choroba objawia się wysypką, świądem oraz widocznymi, charakterystycznymi dla tego schorzenia wydrążonymi w skórze tunelami
Niekiedy daje objawy podobne do atopowego zapalenia skóry.
Dzieje się tak, ponieważ samica tego pasożyta drąży w skórze tunele, które nazywa się norami świerzbowcowymi
W zależności od tego, kto choruje – dzieci, czy dorośli – przebieg może być nieco inny.
Świerzb, podobnie jak wszawica, znany jest od dawna i nadal kojarzony ze złymi warunkami ekonomicznymi i brakiem higieny osobistej.
Najczęściej o tym, że doszło do zakażenia, chory dowiaduje się przez wygląd dłoni i pośladków, możliwe jest pojawienie się zmian w obrębie wszystkich miękkich fragmentów – fałd skórnych, a w szczególności na narządach płciowych.
Głównym objawem tej choroby pasożytniczej jest swędzenie skóry, które może powodować do rozdrapywania i podrażnienia.
W skrajnych wypadkach – rozdrapane zmiany mogą się zakazić, a w efekcie prowadzić do rozwoju stanów zapalnych.
Jeżeli chodzi o świerzb u dzieci, to w tym wypadku do zmian może dojść także w miejscach owłosionych, np. dotykać skóry głowy, a zmiany mogą też objąć podeszwy stóp.
Co powoduje świerzb?
Pajęczak, jakim jest świerzbowiec ludzki, jest tym, co powoduje świerzb.
Uszkodzenie naskórka, do jakiego dochodzi podczas drążenia tuneli w skórze człowieka, jest jednym z objawów.
Samica świerzbowca, która jest zapłodniona, w ten sposób składa swoje jaja.
Już po nieco ponad dwóch dobach następuje wyklucie się z jaj larw.
Następnie okres wylęgania to 14 dni; po tym czasie osobnik staje się dorosły, a cykl się zamyka.
Objawy świerzbu wiążą się zarówno z działaniem pasożytów, jak i odpowiedzią układu odpornościowego na nieproszonego gościa.
Dlatego choroba może przypominać AZS lub inne egzemy.
Przyjmuje się, że średnio w skórze chorego znajduje się nawet 12 dorosłych samic.
Niestety ten pasożyt jest tak mały, że zauważenie go gołym okiem jest niemal niemożliwe.
Jednak objawy, zwłaszcza kanaliki pod skórą, są dosyć charakterystyczne – ułatwia to znacznie diagnostykę.
Kto jest narażony na świerzb?
Na świerzb, jak i każdą chorobę zakaźną, zdecydowanie bardziej narażone są osoby, które przebywają w skupiskach ludzkich.
Na największe zagrożenie uznaje się więc domy dziecka, domy pomocy społecznej, internaty.
W tych ośrodkach osoby, które mieszkają nie tylko są współlokatorami, ale także spotykają się w bardzo dużych grupach np. na stołówce, przez to rozprzestrzenianie się choroby jest łatwe.
W grupie ryzyka znajdują się także osoby pracujące w dużych fabrykach, zakładach, gdzie w ciągu dnia ma miejsce kontakt z wieloma ludźmi.
Do zarażenia najłatwiej dochodzi podczas spania we wspólnym łóżku, a także podczas kontaktu seksualnego.
Dlatego, kiedy pojawiają się objawy, najczęściej leczenie obejmuje wszystkich w otoczeniu chorego.
Leczeniu farmakologicznemu także powinni zostać poddani wszyscy partnerzy seksualni chorego.
Jaki lekarz może leczyć świerzb?
W przypadku objawów ze strony skóry, świądu i zmian w wyglądzie naskórka warto zgłosić się do internisty (lekarza rodzinnego).
W przypadku wątpliwości lekarz rodzinny skieruje pacjenta do specjalisty – dermatologa, który przeprowadzi profesjonalną ocenę zmian skórnych.
Ze względu na to, że ten pasożyt lubi ciepło, najczęściej umiejscawia się w miejscach takich jak narządy rodne, pępek czy pośladki.
Lekarz stawia diagnozę bazując na wywiadzie z pacjentem, który powinien jak najbardziej szczegółowo opisać objawy, które go dotknęły.
W szczególnych przypadkach dermatolog może skierować pacjenta na mikroskopowe badania przeprowadzone w warstwie rogowej naskórka, które jednoznacznie wskaże obecność świerzbowca.
Czas jest tutaj bardzo ważny – im szybciej zgłosimy się do lekarza, tym szybciej będzie wdrożone leczenie.
Bardzo często ma to decydujące znaczenie, jeżeli chodzi o skuteczność terapii.
Jeśli potrzebujesz konsultacji z dermatologiem online – możesz skorzystać z pomocy lekarzy Dimedic.
Ta konsultacja jest dostępna 7 dni w tygodniu, a możesz wybrać pomiędzy konsultacją telefoniczną lub wideo.
Kluczowe jest wysłanie kilku (2-3) wyraźnych zdjęć skóry, co do której masz podejrzenie, że jest dotknięta świerzbicą.
Leki na świerzb
Jeżeli chodzi stosowane leczenie w przypadku świerzbu, są to leki, używane miejscowo.
Permetryna, benzyl, benzoesan to składniki preparatów stosowanych w leczeniu tej choroby.
Mogą mieć one postać maści, kremu lub pianki.
W przypadku leczenia bardzo ważna jest obserwacja objawów, przyjmuje się w praktyce, że skuteczność leczenia oceniana jest po około 7- 8 dniach od jego wprowadzenia.
Jeżeli po tym czasie nie następuje pojawienie się nowych zmian skórnych, uporczywy świąd nie pojawia się w nocy, przyjmuje się, że wdrożone leczenie jest skuteczne.
Należy jednak pamiętać, że te zmiany skórne, które już się pojawiły i świąd z nimi związany powinien być mniej dokuczliwy, jednak taki stan rzeczy może utrzymywać się nawet dwa tygodnie.
Jeżeli dolegliwość ta dotknęła małe dzieci w miejscach trudnodostępnych, jak te w okolicy pieluszkowej, czy np. pachy może utrzymywać się przez długi czas.
Mowa nawet o kilkunastu tygodniach, najważniejsze jest tu to, żeby nie pojawiały się nowe zmiany.
Jeżeli jednak zmiany się pojawiają, a świąd nie zmniejsza się albo utrzymuje się długo – ponad miesiąc, należy bezwzględnie zgłosić się do lekarza choćby na teleporadę.
W takiej sytuacji najczęściej konieczne okazuje się powtórzenie kuracji.
Domowe sposoby łagodzące świerzb i jak pomagające mu zapobiegać
Oprócz terapii farmakologicznej chory może spróbować pomóc sobie stosując domowe sposoby.
Najbardziej uciążliwym objawem świerzbu jest nasilone swędzenie skóry.
Najbardziej intensywne objawy tej choroby pojawiają się w nocy, w szczególności po kąpieli.
Bardzo często chorujący na świerzb, muszą zrezygnować z życia zawodowego, jak i towarzyskiego.
Tutaj męczą nie tylko bezpośrednie objawy, niestety nasilenie ich nocą skutecznie zaburza rytm dobowy, powodując zaburzenia snu, przez co funkcjonowanie w dzień jest bardzo trudne.
W przypadku tej dolegliwości warto korzystać z naturalnych metod.
Nie powinny one jednak zastąpić wizyty u lekarza, jeszcze nasilona obecność objawów, może się okazać nie do wytrzymania.
Leczenie świerzbu przy pomocy octu
Ocet pomaga pozbyć się pasożyta świerzbowca ze skóry.
Tutaj możliwe są dwie drogi postępowania – okładanie miejsc dotkniętych zmianami chorobowymi lub nacieranie całej powierzchni ciała octem.
Nasi przodkowie stosowali taką terapię zawsze w przypadku tej dolegliwości i przez nich jest ona uznawana za bardzo skuteczną.
Uznaje się, że najlepsze efekty przynoszą okłady albo smarowanie ciała octem dwa razy na dobę przez około dwa tygodnie.
Ze względu na niski poziom komfortu podczas stosowania takiej terapii (chodzi przede wszystkim o niezbyt przyjemny zapach octu), najczęściej pacjenci decydują się na pozostanie w domu.
Łagodzenie objawów choroby olejkami
Olejek herbaciany jest niezwykle skuteczny, jeżeli chodzi o działanie bakteriobójcze, ma także właściwości przeciwzapalne.
Te cechy powodują, że idealnie sprawdza się w przypadku zwalczania dolegliwości związanych ze świerzbem.
Oprócz działania przeciwbakteryjnego olejek herbaciany bardzo skutecznie zmniejsza świąd.
W połączeniu z olejkiem pochodzącym z Polinezji – Tamanu tworzą bardzo udany duet pomagający wyleczyć świerzb.
Wmasowywanie olejków w zmienione chorobowo miejsca przyspiesza gojenie zmian.
Samodzielna pomoc przy pomocy leków bez recepty
W przypadku świerzbu bardzo pomocne są maści dostępne w aptece bez recepty.
Nie będą one leczeniem w dosłownym sensie, ale bardzo skutecznie pomogą złagodzić najcięższy z objawów tej choroby – świąd.
Idealnie do tego celu nadają się maści, które doraźnie stosujemy w łagodzeniu objawów ukąszeń owadów, ich działanie bowiem ma charakter przede wszystkim przeciwświądowy.
W leczeniu świerzbu stosowana jest także maść siarkowa, która niestety bardzo nieprzyjemnie pachnie.
Spotkać w złożonej formie ją można także pod nazwą maść Wilkinsona, jednak w takiej wersji jest wykonywana przez farmaceutę na zlecenie lekarza.
Aby zapobiegać pojawieniu się świerzbu, należy unikać pożyczania odzieży, akcesoriów do włosów, nakryć głowy.
Należy także bardzo dokładnie przestrzegać zasad higieny, szczególnie kiedy mieliśmy gości albo sami się wybieramy z wizytą.
Dokładne wypranie pościeli w wysokiej temperaturze, jej każdorazowa zmiana po odwiedzinach jest konieczna.
Ta choroba skóry wymaga stosowania restrykcyjnych zasad higieny.
To jak leczyć świerzb jest niezwykle ważne, w tym wypadku jednak warto zdać się na
wiedzę lekarza w tym zakresie a metody naturalne uznać za uzupełnienie kuracji.
Dimedic: konsultacje lekarskie online z e-receptą
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
