Trądzik na twarzy - przyczyny krost i wyprysków na twarzy
Autor: Joanna Woźniak
Trądzik na twarzy stanowi najczęstszy powód wizyt w gabinetach dermatologicznych. Zmiany trądzikowe mogą lokalizować się w różnych miejscach na ciele, ale to trądzik na twarzy jest największą zmorą pacjentów – bywa źródłem depresji oraz powodem do stygmatyzacji ze strony otoczenia. Sprawdź, jakie są przyczyny wyprysków na twarzy.
Trądzik na twarzy
Trądzik na twarzy to najczęstszy powód wizyt u dermatologa. U większości pacjentów lekarze diagnozują trądzik pospolity (Acne vulgaris). Choruje na niego głównie młodzież między 13. a 19. rokiem życia. Trądzik pospolity ma zróżnicowany obraz kliniczny. Wykwity skórne mogą przybierać postać zaskórników, grudek, krost, cyst, guzów, ropnych torbieli, a nawet owrzodzeń.
Lokalizują się niemal zawsze na twarzy. Z badań ankietowych przeprowadzonych wśród szczecińskiej młodzieży wynika, że trądzik na twarzy obserwuje się u 85 proc. chorych. 36 proc. badanych wskazało, że ma zmiany trądzikowe na plecach, a 22 proc. zaobserwowało je także na ramionach.
Trądzikowa mapa twarzy
W wielu źródłach internetowych można znaleźć tzw. trądzikową mapę twarzy, nawiązującą do bardziej popularnych map stóp znanych z refleksologii. I tak jak na mapach stóp możemy znaleźć obszary, które korespondują z organami wewnętrznymi, tak na trądzikowej mapie twarzy znajdziemy przyczyny występowania choroby w poszczególnych częściach twarzy.
Zgodnie z trądzikową mapą twarzy, wypryski pojawiające się na brodzie mogą być spowodowane nadmiernym spożyciem fast foodów lub problemami ginekologicznymi, między brwiami mogą mieć związek z niewłaściwą pracą wątroby, a na czole z nieodpowiednią pracą jelit lub układu moczowego. Czy jednak trądzikowa mapa twarzy znajduje potwierdzenie w faktach naukowych?
Niekonieczne. Dermatolodzy wśród przyczyn trądziku wymieniają przede wszystkim uwarunkowania genetyczne, zaburzenia hormonalne oraz stres. Jednakże na podstawie lokalizacji zmian skórnych i ich charakteru wyróżniają wiele typów trądziku:
- trądziki pospolity wraz z licznymi odmianami, takimi jak: trądzik zaskórnikowy, trądzik krostkowy, trądzik grudkowy, trądzik krostkowo-grudkowy, trądzik ropowiczy, trądzik skupiony, trądzik piorunujący, trądzik odwrócony,
- trądzik późny,
- trądzik różowaty.
Wypryski na czole, nosie i brodzie
Wypryski na czole, nosie i brodzie, czyli w tzw. strefie T, to typowy objaw trądziku pospolitego, a konkretnie trzech jego odmian: zaskórnikowego, grudkowego oraz krostkowego, które zaliczają się do tzw. trądziku młodzieńczego. Trądzik młodzieńczy, jak sama nazwa wskazuje, dotyka osób młodych, wchodzących w okres dojrzewania.
Dermatoza zwykle rozpoczyna się od zmian skórnych o charakterze niezapalnym, czyli zaskórników, które lokalizują się we wspomnianej strefie T. Z czasem zmiany niezapalne mogą przeistoczyć się wykwity zapalne – krostki lub grudki. U niektórych pacjentów choroba postępuje i trądzik młodzieńczy przekształca się w znacznie poważniejsze odmiany – ropowiczy, skupiony, piorunujący, które charakteryzują się występowaniem guzów, cyst, ropnych torbiel, a nawet owrzodzeń.
Trądzik na brodzie
Na trądzik na twarzy choruje nie tylko młodzież. Jednakże u osób dorosłych diagnozuje się inne postaci choroby – trądzik późny, nazywany także trądzikiem dorosłych oraz trądzik różowaty. Na trądzik późny chorują przede wszystkim kobiety po 25. roku życia.
W większości przypadków trądzik dorosłych jest kontynuacją choroby zapoczątkowanej w okresie młodzieńczym, aczkolwiek u około 20 proc. pacjentek wypryski pojawiają się po raz pierwszy w wieku dorosłym. Obraz kliniczny trądziku późnego przypomina typowy trądzik młodzieńczy, ale lokalizują się w innych miejscu na twarzy.
Dermatolodzy wyróżniają dwie postaci trądziku późnego:
- trądzik zapalny – charakteryzujący się występowaniem zmian trądzikowych na brodzie, wokół ust oraz na linii żuchwy, przybierających postać krostek, grudek i zapalnych guzków z tendencją do pozostawiania po sobie blizn,
- trądzik retencyjny – objawiający się występowaniem zaskórników oraz niewielkich torbieli wypełnionych ropną treścią, lokalizujących się w dolnej części twarzy. Tej postaci trądziku na brodzie towarzyszy silny łojotok.
Trądzik na policzkach
Trądzik u młodzieży występuje głównie w strefie T, a u dorosłych – na brodzie lub policzkach. Trądzik na policzkach przybierający postać wykwitów rumieniowych obserwuje się u dorosłych między 30. a 60. rokiem życia. Dermatolodzy nazywają go trądzikiem różowatym. Jest to przewlekłą i nieuleczalna choroba o niejasnej etiologii.
Jej przyczyn poszukuje się w zaburzeniach naczynioruchowych oraz dotyczących układu immunologicznego. Wpływ mają także czynniki genetyczne. Nieustalona patogeneza trądziku różowatego sprawia, że chorobę rozpoznaje się na podstawie cech klinicznych. Do objawów trądziku różowatego zaliczają się:
- napadowe czerwienienie się twarzy,
- utrwalony rumień na policzkach,
- występowanie teleangiektazji,
- obecność grudek i krostek,
- obrzęk powiek,
- kłucie, pieczenie i świąd skóry.
Czytaj też:
- Rodzaje trądziku u dorosłych i młodzieńczego – różnice
- Dieta na trądzik i jego różne odmiany. Czego nie jeść?
- Trądzik hormonalny - leczenie naturalne i lekami. Objawy
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Janda K., Chwiłkowska M., Trądzik pospolity – Etiologia, klasyfikacja, leczenie, Annales Academiae Medicae Stetinensis Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2014, 60, 2, 13–18.
- Robak E., Kulczyńska L., Trądzik różowaty – współczesne poglądy na patomechanizm i terapię*, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej (online), 2010; 64: 439-450.
Podobne artykuły
