Trądzik różowaty. Przyczyny, objawy i leczenie trądziku różowatego
Autor: Marta Chruścińska / artykuł konsultowany z dr Agnieszką Dobkowską
Czy zmagasz się z niepożądanymi zmianami skórnymi na twarzy? Nie jesteś pewna/-y, co dokładnie one oznaczają? Czy zauważyłaś/-eś, że przewlekłe stany zapalne skóry nasilają się wraz ze zmianami pogody lub w momentach zwiększonego stresu? Możliwe, że jest to trądzik różowaty.
Pomimo, że może to wywoływać poczucie dyskomfortu, warto pamiętać, iż jest to dolegliwość dotykająca znaczną część populacji, z tendencją do częstszego występowania u kobiet. Jeśli zauważysz u siebie powyższe objawy, zalecany jest najszybszy kontakt z dermatologiem, co może znacząco przyspieszyć proces leczenia. Pamiętaj, że odpowiednia pielęgnacja skóry może przyczynić się do szybkiej poprawy stanu skóry, pod warunkiem, że będzie połączona z odpowiednią farmakoterapią.
Trądzik różowaty – czym jest?
Trądzik różowaty, klasyfikowany w ICD-10 jako L71.9, jest chroniczną, zapalną chorobą skóry twarzy, charakteryzującą się pojawieniem zmian skórnych takich jak rumienie, grudki oraz krosty. Choć nie istnieje metoda całkowicie lecząca tę dermatozę, odpowiednie jej leczenie może znacząco zmniejszyć objawy i poprawić jakość życia pacjenta. Ważnym jest, aby pacjenci nie odczuwali wstydu związanego z tą dolegliwością i nie wahali się szukać profesjonalnej porady medycznej.
Trądzik różowaty zwykle pojawia się u osób dorosłych, między 30. a 60. rokiem życia. Może prowadzić do znacznego dyskomfortu psychicznego, zwłaszcza wśród młodszych osób.
Choroba ta statystycznie częściej dotyka kobiety, niż mężczyzn, choć nie jest to regułą. Częściej występuje u osób z bardzo jasną karnacją.
Istnieje kilka typów trądziku różowatego, w zależności od charakteru zmian skórnych:
Postać rumieniowa z teleangiektazjami, cechująca się nawracającym lub stałym rumieniem głównie w centralnej części twarzy oraz występowaniem teleangiektazji, aczkolwiek nie jest to warunek konieczny.
Postać grudkowo-krostkowa, w której oprócz trwałego rumienia i obrzęku skóry twarzy, pojawiają się również grudki rumieniowo-obrzękowe oraz krostki.
Postać przerostowo-naciekowa, zwana również guzowatą, charakteryzująca się dodatkowo obecnością guzów na skórze oraz jej pogrubieniem i nierównością.
Postać oczna, manifestująca się pieczeniem, świądem oczu, a także nadwrażliwością na światło.
Podejrzenie trądziku różowatego – na co warto zwrócić uwagę?
Nieustalona patogeneza (czyli: źródło wystąpienia) trądziku różowatego sprawia, że chorobę rozpoznaje się na podstawie cech klinicznych.
Objawy trądziku różowatego, na które powinno zwrócić się uwagę to m.in.:
- napadowe czerwienienie się twarzy;
- utrwalony rumień;
- występowanie teleangiektazji;
- obecność grudek i krostek;
- przekrwienie spojówek;
- obrzęk powiek.
Wpływ na postawienie diagnozy mają także subiektywne odczucia pacjenta, takie jak:
- kłucie;
- pieczenie;
- świąd.
Należy pamiętać, że występowanie takich objawów nie musi (ale może) świadczyć o trądziku różowatym. Najważniejszym jest, aby skonsultować swój problem z lekarzem.
Niektóre alergie lub źle dopasowane do skóry kosmetyki mogą dawać podobne odczucia na skórze czy problemy z zaczerwienieniem i grudkami co trądzik różowaty. W odróżnieniu problemu od tradycyjnej postaci trądziku zazwyczaj zwraca się uwagę na występujące na skórze zaskórniki. Nie ma ich obserwując skóry z trądzikiem różowatym. W przypadku natomiast trądziku pospolitego występują natomiast często, a skóra ma tendencję do łojotoku i zapychania porów. Przy zwykłym trądziku raczej nie ma także problemów z pękającymi pajączkami na skórze czy rumieniami.
Trądzik różowaty – objawy
Trądzik różowaty charakteryzuje się różnorodnością objawów, w tym występowaniem rumieni, grudek, krostek, a także, w niektórych przypadkach, powikłań ocznych i przerostu tkanki, co znacząco wpływa na jakość życia pacjentów.
Pierwszym i często najbardziej zauważalnym objawem trądziku różowatego jest przewlekły rumień występujący w centralnej części twarzy, zwłaszcza na policzkach, nosie, czole, a czasami na brodzie. Rumień może być przerywany lub trwały i często jest mylony z reakcją na stres, zmiany temperatury, czy spożywanie alkoholu czy pikantnych potraw.
Teleangiektazje, czyli rozszerzone naczynia krwionośne tworzące widoczne na skórze czerwone linie lub wzory, to kolejny objaw, który może wystąpić samodzielnie lub w towarzystwie innych objawów przy trądziku różowatym. Postać grudkowo-krostkowa objawia się obecnością rumieniowo-obrzękowych grudek oraz krostek, które mogą być błędnie interpretowane jako typowy trądzik.
Najcięższa postać choroby, przerostowo-naciekowa, charakteryzuje się pogrubieniem skóry, zwłaszcza na nosie, co jest efektem przerostu gruczołów łojowych i tkanki łącznej. Postać oczna trądziku różowatego może prowadzić do uczucia pieczenia, świądu oczu i nadwrażliwości na światło, a w zaawansowanych przypadkach nawet do zaburzeń widzenia.
Trądzik różowaty - przyczyny
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, jeśli chodzi o przyczyny trądziku różowatego. Etiologia trądziku różowatego nie została do końca poznana. Coraz częściej przyczyn tej dermatozy poszukuje się w zaburzeniach naczynioruchowych oraz pracy układu immunologicznego.
Nie można wykluczyć także uwarunkowań genetycznych (dlatego zawsze warto dobrze znać historię chorobową swojej rodziny). Jeśli zauważysz pierwsze objawy choroby lub jakiekolwiek niepokojące symptomy, to czym prędzej udaj się do lekarza lub skonsultuj z nim online.
Zwłaszcza, w przypadku czynników zaostrzających chorobę, tj.:
- częste zmiany temperatur;
- silny wiatr;
- światło słoneczne;
- leki mogące powodować rumień/pękanie naczynek;
- wilgoć;
- przechodzisz menopauzę;
- pracujesz fizycznie lub uprawiasz czynnie sporty;
- masz skórę naczynkową;
- przeżywasz duży stres;
- na złość i zakłopotanie Twoja skóra reaguje czerwonymi plamami na ciele;
- palisz papierosy;
- spożywasz pikantne potrawy;
- pijesz spore ilości alkoholu;
- palisz papierosy;
- zaburzenia miesiączkowania,
- choroby tarczycy
- stosujesz leki obniżające cholesterol
- stosujesz preparaty glikokortykosteroidów na twarz
- przyjmujesz duże dawki B6 i B12
- u niektórych stwierdza się obecność Demodex folliculorum – pasożyta z rodziny roztoczy oraz drożdżaków
- używasz nieodpowiednich do swojej cery kosmetyków.
Jak diagnozuje się trądzik różowaty?
Diagnoza trądziku różowatego, wymaga szczegółowego podejścia ze względu na różnorodność jego objawów oraz konieczność odróżnienia go od innych dermatoz. Proces diagnostyczny opiera się głównie na obserwacji klinicznej, wywiadzie medycznym oraz wykluczeniu innych możliwych przyczyn zmian skórnych. Nie istnieją specyficzne testy laboratoryjne dedykowane wykrywaniu trądziku różowatego, co dodatkowo podkreśla znaczenie dokładnej analizy objawów przez specjalistę dermatologii.
Podstawą rozpoznania trądziku różowatego jest identyfikacja typowych dla niego zmian skórnych, takich jak przewlekły rumień, teleangiektazje, grudki oraz krostki, zlokalizowane głównie na twarzy. Lekarz może również poszukiwać objawów ocznych, takich jak pieczenie, świąd czy nadwrażliwość na światło, które mogą towarzyszyć tej dermatozie. W diagnozie różnicowej trądziku różowatego należy uwzględnić toczeń rumieniowaty, trądzik pospolity oraz inne schorzenia mogące mieć podobne objawy.
Dokładny wywiad z pacjentem pozwala na ustalenie czynników wyzwalających nasilenie objawów, takich jak ekspozycja na słońce, wysoka temperatura, spożywanie alkoholu czy pikantnych potraw. Rozpoznanie jest często wspomagane przez analizę reakcji skóry na różne bodźce, a w niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie biopsji skóry, aby wykluczyć inne schorzenia.
Ważnym aspektem diagnozy trądziku różowatego jest również ocena wpływu choroby na jakość życia pacjenta. Chociaż trądzik różowaty nie wpływa bezpośrednio na ogólny stan zdrowia, jego widoczne i często przewlekłe objawy mogą znacząco obniżać samoocenę i prowadzić do problemów psychologicznych.
Trądzik różowaty - leczenie
Trądzik różowaty to choroba przewlekła, nieuleczalna i przebiegająca z okresami remisji i zaostrzeń. Leczenie trądziku różowatego uzależnione od stopnia nasilenia choroby i polega na stosowaniu leków miejscowych oraz ogólnych w celu złagodzenia objawów.
Warto być w stałym kontakcie ze swoim dermatologiem, który na bieżąco dopasowuje kosmetyki i leki na trądzik różowaty pod aktualny stan cery.
Do leków stosowanych miejscowo zaliczają się, np.
- metronidazol – chemioterapeutyk należący do grupy pochodnych nitroimidazolu. Wykazuje działanie bakteriobójcze, a także przeciwzapalne. Lek dostępny jest w Polsce pod postacią kremu, żelu i emulsji;
- kwas azelainowy – działa bakteriobójczo, keratolitycznie oraz przeciwzaskórnikowo. Redukuje także przebarwienia skóry, co bardzo ważne jest na etapie remisji choroby. Dostępny zazwyczaj w formie w formie żelu lub płynu;
- 10 proc. sulfacetamid sodu i 5 proc. siarki – związki te są dostępne jako kombinacje i osobno pod postacią płynu, żelu lub zawiesiny. Działają przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i keratolitycznie.
W leczeniu trądziku różowatego (ogólnym) natomiast stosuje się antybiotyki z grupy tetracyklin, głównie tetracyklinę i doksycyklinę, dostępne na receptę. Tetracykliny wykazują aktywność wobec wielu gatunków bakterii.
Antybiotyk należy stosować co najmniej 2 godziny przed lub po posiłku, gdyż przyjmowanie w czasie posiłku znacząco obniża jego skuteczność.
Należy również pamiętać o regularnych badaniach hormonalnych i trzymaniu tych poziomów w ryzach. Zaburzenia hormonalne mogą mieć spore znaczenie w przypadku remisji i nawrotów choroby.
Trądzik różowaty – jak pielęgnować skórę?
Podstawą skutecznej walki z trądzikiem różowatym jest systematyczna pielęgnacja. Codzienne zapominanie o pielęgnacji skóry i pomijanie kluczowych etapów pielęgnacyjnych, nawet przy świadomości przewlekłego charakteru choroby, może znacząco pogorszyć stan skóry. Mimo że trądzik różowaty jest chorobą nieuleczalną, odpowiednia i regularna pielęgnacja może znacznie złagodzić objawy i poprawić wygląd cery.
Znaczenie ma tutaj przede wszystkim codzienne, dwuetapowe oczyszczanie skóry z użyciem preparatów niezawierających alkoholu oraz innych substancji drażniących. Warto zwrócić uwagę na zmywanie płynów micelarnych wodą oraz suszenie twarzy przy użyciu jednorazowych ręczników papierowych, aby zminimalizować ryzyko przeniesienia bakterii.
Nie należy także pomijać etapów nawilżania skóry oraz stosowania kremów z filtrami UV, co jest bardzo ważne w pielęgnacji skóry z trądzikiem różowatym. Pominięcie tych kroków może prowadzić do nasilenia problemów skórnych.
Rekomendowane są dermokosmetyki, takie jak kremy, toniki oraz żele do mycia twarzy dostępne w aptekach. Produkty bazujące na składnikach łagodzących skórę, jak aloes czy rumianek, również mogą przynieść ulgę. Warto poruszyć temat odpowiedniej pielęgnacji podczas konsultacji online z dermatologiem, który z pewnością dostosuje zalecenia do indywidualnych potrzeb skóry.
Zaleca się również unikanie nadmiaru alkoholu oraz pikantnych potraw, które mogą negatywnie wpływać na stan skóry. Ponadto, regularna wymiana pościeli, szczególnie poszewek na poduszki, oraz dbałość o higienę przyborów do makijażu znacząco przyczyniają się do poprawy stanu cery.
Trądzik różowaty – domowe sposoby
Przede wszystkim należy wykluczyć ze swojej diety drażniące czynniki, np. ostre przyprawy, a także stosować się do zaleceń dermatologa. Warto jednak wspomagać leczenie domowymi sposobami.
Dobrym rozwiązaniem jest przemywanie twarzy wodą przegotowaną, zamiast tą prosto z kranu. Jest ona bardziej miękka, ponieważ nie zawiera takiej ilości kamienia, jak woda prosto z kranu.
Dodatkowo można przygotowywać sobie toniki z rumianku. Takie wywary sprawiają, że zaczerwienienie skóry zmniejsza się, złagodzone są także stany zapalne.
Jak przygotować taki tonik z rumianku w domowych warunkach?
Około 5 torebek z rumiankiem (lub około 5 łyżeczek sypkiego rumianku) należy zalać trzema szklankami wrzątku i parz przez około 10-12 minut. Następnie odcedzić i ostudzić.
Później wywar trzeba schłodzić w lodówce i nie można go przechowywać dłużej, niż 2-3 dni, pamiętaj także o szczelnym zakryciu naczynia.
Samo leczenie można także wspomóc przyjmowaniem suplementu z dodatkiem kurkuminy w tabletkach. Stosowanie kurkuminy na twarz jest nieco ryzykowne (może barwić skórę). Natomiast wspomaganie organizmu od środka pozwoli działać suplementowi bakteriobójczo, a także będzie niwelować stany zapalne na skórze.
Dieta przy trądziku różowatym
Chociaż trądzik różowaty nie jest bezpośrednio spowodowany przez dietę, pewne pokarmy i napoje mogą wywołać lub nasilić objawy. Zaleca się, aby osoby cierpiące na trądzik różowaty unikały pokarmów, które mogą powodować zaostrzenie choroby.
Produkty, które zostały zidentyfikowane jako zaostrzające chorobę to: alkohol (szczególnie czerwone wino), pikantne potrawy oraz pokarmy bogate w histaminę. Histamina, obecna w niektórych serach, przetworzonych mięsach i fermentowanych produktach, może intensyfikować rumień i inne objawy zapalne.
Przy trądziku różowatym zalecane jest włączenie do diety pokarmów bogatych w przeciwutleniacze, takich jak owoce, warzywa, orzechy i ziarna, które mogą wspomagać zdrowie skóry poprzez redukcję stresu oksydacyjnego. Ponadto, pokarmy zawierające kwasy tłuszczowe omega-3, takie jak ryby morskie, siemię lniane, mogą przyczynić się do zmniejszenia stanów zapalnych w organizmie.
Odpowiednie nawodnienie jest kluczowym elementem diety przy trądziku różowatym, dlatego zaleca się spożywanie odpowiedniej ilości wody każdego dnia. Woda wspiera detoksykację organizmu i utrzymanie odpowiedniego nawilżenia skóry.
Każda osoba z trądzikiem różowatym może różnie reagować na poszczególne produkty, stąd niezbędna jest indywidualna obserwacja reakcji organizmu na zmiany w diecie.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.