Trądzik na policzkach u dorosłych i młodzieży - przyczyny
Autor: Piotr Brzózka
Trądzik na policzkach może przybierać postać krostek, grudek, ropnych torbieli, przelotnych lub utrwalonych rumieni. Wypryski na policzkach świadczyć zatem mogą o wielu zupełnie różnych odmianach trądziku. Jak je rozpoznać, jak odróżnić? Jakie są przyczyny trądziku na policzkach?
Trądzik na policzkach
Trądzik na policzkach, w zależności od charakteru objawów, może być świadectwem kilku schorzeń, klasyfikowanych między innymi jako:
- trądzik krostkowy,
- trądzik grudkowy,
- trądzik krostkowo-grudkowy,
- trądzik ropowiczy,
- trądzik piorunujący,
- trądzik różowaty.
Z wyżej wymienionych, pięć pierwszych zaliczanych jest do zbiorczej kategorii trądziku pospolitego, występującego głównie w wieku młodzieńczym i mającego podłoże przede wszystkim genetyczno-hormonalne. Natomiast trądzik różowaty jest chorobą o innej patogenezie i przebiegu, dotykającą przede wszystkim osoby dorosłe.
Powyższy zestaw w dużej mierze wyczerpuje paletę dermatoz o charakterze trądzikowym, nie uwzględniając jednakże dwóch bardzo ważnych kategorii. Pierwszą z nich jest trądzik zaskórnikowy, niemal powszechny u nastolatków, ale objawiający się głównie w tzw. strefie T (czoło, nos, broda) oraz trądzik późny, na który chorują przede wszystkim kobiety po 25. roku życia, gdzie wykwity pojawiają się przede wszystkim na brodzie, wokół ust i na linii żuchwy.
Ropne wypryski na policzkach – krosty
Gdy wypryski na policzkach mają kształt krostek i wypełnione są ropną treścią, z dużą dozą prawdopodobieństwa mamy do czynienia z trądzikiem krostkowym. Jest to jedna z odmian trądziku pospolitego (łac.: Acne vulgaris), a mówiąc nieco węziej – trądziku młodzieńczego (łac. Acne juvenilis).
Wypryski pojawiają się przede wszystkim na policzkach, ale też na brodzie i czole. Na początku, na etapie formowania się krost, trądzik tego typu objawia się poprzez niewielkie rumienie, a następnie małe wypukłości, które z czasem napełniają się ropą.
Zmiany mają charakter zapalny – proces ten obejmuje skórę w najbliższym otoczeniu poszczególnych krost. Przyczyną jest nadmierna produkcja sebum przez gruczoły łojowe, zatykanie się porów w wyniku zbyt szybkiego rogowacenia komórek oraz nadkażanie zmian skórnych przez bakterie.
Trądzik krostkowy jest bardzo trudny w leczeniu, a ustępując pozostawia na skórze głębokie blizny.
Grudkowy trądzik na policzkach i żuchwie
Trądzik na policzkach i żuchwie może też mieć charakter grudkowy lub grudkowo-krostkowy. Grudki są kilkumilimetrowymi wyniosłościami skórnymi, wypełnionymi zbierającym się pod powierzchnią ciała sebum. Są one konsekwencją nadmiernego pobudzenia gruczołów łojowych, do którego dochodzi pod wpływem hormonów płciowych (androgenów) w okresie dojrzewania (ale też niekiedy u dorosłych kobiet).
Proces ten dodatkowo nasilony może być pod wpływem stresu, a także niewłaściwej diety, zawierającej dużą ilość składników o wysokim indeksie glikemicznym. Grudki na twarzy również trudno się leczy, w odróżnieniu jednak od krostek, z czasem ustępują one nie pozostawiając szpecących blizn.
Ropowiczy trądzik na policzkach i brodzie
Zaawansowany i silny trądzik na policzkach i brodzie może oznaczać, iż choroba weszła w fazę ropowiczą. To również odmiana trądziku pospolitego, ale uważana za jedną z najcięższych. Jej patogeneza jest zbliżona do powyższych (głównym źródłem są zmiany hormonalne w okresie dojrzewania), natomiast tym, co charakterystyczne, jest mnogość objawów oraz ich nasilenie.
W trądziku ropowiczym jednocześnie występują zaskórniki, krostki, grudki, a także wypełnione ropą torbiele. Skazy te nie tylko mają dalece nieestetyczny wygląd, ale też powodują u pacjenta silny dyskomfort – uczucie świądu, palenia, a nawet bolesności. Każda natomiast próba drapania swędzących miejsc prowadzić może do rozsiewania bakterii i rozprzestrzeniania trądziku. Co istotne – ropne torbiele pozostawiają po sobie głębokie, szpecące blizny.
Zmiany trądzikowe na policzkach
Nieco inne są przyczyny trądziku na policzkach o charakterze piorunującym. Jest to najcięższa postać trądziku pospolitego, objawiająca się poprzez zmiany martwicze na twarzy, zaburzenia w działaniu układu kostno-stawowego oraz dolegliwości ogólne (podwyższona ciepłota ciała, osłabienie). Choroba ta występuje niemal wyłącznie u chłopców, zazwyczaj w wieku około 15 lat.
Naukowcy uważają, że jest ona konsekwencją zaostrzenia się niezaleczonego trądziku skupionego, czyli schorzenia, w przebiegu którego na twarzy (ale też pod pachami, w pachwinach i na pośladkach) pojawiają się znacznych rozmiarów nacieki i torbiele ropne. Podejrzewa się, że przyczyną wystąpienia objawów trądziku piorunującego jest nadmierna aktywacja układu immunologicznego (odpornościowego).
Przyczyny trądziku różowatego na policzkach
Chorobą odmiennego typu jest trądzik różowaty. Charakterystyczne dla niego są występujące na policzkach rumienie – napadowe lub utrwalone, zaś w drugiej fazie choroby, dodatkowym objawem są grudki i krostki.
Pacjenci odczuwają przy tym palący ból i silny świąd. Trądzik różowaty dotyka osoby w przedziale wiekowym 30-60 lat, jest chorobą przewlekłą i póki co – nieuleczalną. Nauka nie znajduje skutecznego panaceum pozwalającego na trwałą eliminację schorzenia między innymi dlatego, że wciąż nie udało się jednoznacznie określić jego przyczyny. Na gruncie obecnej wiedzy podejrzewa się jedynie, że może trądzik różowaty być powodowany przez:
- zaburzenia autoimmunologiczne,
- zaburzenia naczynioruchowe,
- zakażenia ze strony bytujących w skórze nużeńców (pajęczaków).
Wiadomo natomiast, że nasilenie objawy nasilają się pod wpływem takich czynników, jak: warunki atmosferyczne, promieniowanie UV i RTG, ostre i gorące potrawy oraz napoje, palenie papierosów i picie alkoholu, stres, wysiłek, zmiany hormonalne.
Czytaj też:
- Rodzaje trądziku u dorosłych i młodzieńczego – różnice
- Dieta na trądzik i jego różne odmiany. Czego nie jeść?
- Trądzik hormonalny - leczenie naturalne i lekami. Objawy
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Kamila Białek, Ana Alekseenko,Anna Wojas-Pelc, Trądzik piorunujący – zaostrzenie trądziku zwykłego leczonego izotretynoiną, Przegl Dermatol 2011, 98
- Katarzyna Janda, Magdalena Chwiłkowska, Trądzik pospolity, etiologia, klasyfikacja, leczenie, Pomeranian Journal of Life Sciences, wol 60., nr 2 (2014)
- Piotr Brzeziński, Leczenie miejscowe w trądziku różowatym, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 4
Podobne artykuły
