Dieta na trądzik i jego różne odmiany. Czego nie jeść?
Autor: Piotr Brzózka
Dieta na trądzik w istotny sposób ograniczyć może częstotliwość i nasilenie objawów choroby.
Dieta przy trądziku pospolitym wymaga przede wszystkim produktów bogatych w wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega 3 i omega 6.
Natomiast w przypadku trądziku różowatego, dieta – oprócz powyższych kwasów – zawierać musi silne antyoksydanty – witaminę C i E.
Dieta na trądzik
W poszukiwaniu skutecznych metod leczenia trądziku, zarówno w odmianie pospolitej, jak i różowatej, naukowcy coraz większą wagę przywiązują do kwestii prawidłowego odżywiania się.
Dieta na trądzik, jako taka, wciąż nie została opracowana w postaci ścisłych wytycznych, z każdym jednak rokiem wiemy więcej na temat tego, jakie produkty żywnościowe mogą zapobiegać powstawaniu zmian skórnych, jakie zaś zwiększają ryzyko ich wystąpienia.
W szczególny sposób pod lupą znalazły się tłuszcze, a także węglowodany.
W przypadku tłuszczów istotne okazuje się zachowanie właściwych relacji dotyczących udziału nienasyconych oraz nasyconych kwasów tłuszczowych, a także proporcji między poszczególnymi typami tych pierwszych.
W przypadku węglowodanów istotny jest między innymi indeks glikemiczny.
Zarówno tłuszcze, jak też węglowodany, a także białka są niezbędnymi elementami diety, których nie wolno pomijać w jadłospisie, aby zachować równowagę organizmu.
Wszystko natomiast jest kwestią odpowiednich proporcji, charakteru oraz źródeł pochodzenia danych komponentów.
Nieco inne zasady dotyczą postępowania w przypadku trądziku różowatego.
Dieta powinna w pierwszej kolejności być wolna od substancji stanowiących bezpośrednie czynniki ryzyka, wprost stymulujące objawy choroby.
Jak zatem powinna wyglądać dieta na trądzik – pospolity oraz różowaty?
Jakich produktów powinniśmy szukać, a jakich unikać?
Dieta przy trądziku pospolitym
Dieta przy trądziku pospolitym, który jest najbardziej powszechną jego odmianą (dotyczy głównie osób w wieku 11-17 lat) wymaga przede wszystkim włączenia znacznych ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (WNKT) omega 3 i omega 6.
Ich niedobór powodować może:
- zmniejszenie płynności sebum, a tym samym zamknięcie ujść gruczołów łojowych,
- zaburzenia mechanizmów rogowacenia naskórka,
- powstawanie zaskórników, czyli wągrów, charakterystycznych dla trądziku młodzieńczego.
Wedle przyjętych norm, WNKT powinny zapewniać 6-10 procent energii dostarczanej każdego dnia z pożywieniem, przy czym dla zachowania zdrowia niezwykle ważna jest ich proporcja – potencjał energetyczny kwasów omega 6 powinien być 3 do 5 razy większy, niż w przypadku omega 3.
Bazując na tych ustaleniach można stwierdzić, że dieta przy trądziku pospolitym bazować powinna w dużej mierze na rybach oraz owocach morza, które są bogatym źródłem WNKT.
Czego nie powinna zwierać dieta antytrądzikowa
Dieta antytrądzikowa nie powinna natomiast zawierać węglowodanów (czyli cukrów) o wysokim indeksie glikemicznym.
Tego typu charakterystykę mają takie produkty żywnościowe, jak między innymi:
- piwo,
- glukoza,
- skrobia ziemniaczana, makaron pszenny, białe pieczywo,
- smażone ziemniaki, chipsy,
- płatki kukurydziane,
- miękka, gotowana marchew a także seler i bób,
- dojrzały banan i arbuz,
- mleko.
Pokarmy o wysokim IG powodują wzrost stężenia insuliny w organizmie, badania naukowe wykazały zaś, że substancja ta może wpływać stymulująco na produkcję sebum.
Zauważono również korelację między występowaniem trądziku, a podwyższony poziomem tzw. insulinopodobnego czynnika wzrostu-I (IGF-1), syntezowanego m.in. pod wpływem insuliny, najsilniej w okresie dojrzewania.
Wniosek: dieta antytrądzikowa powinna mieć charakter niskoglikemiczny. Jej podstawą mogą się stać takie produkty, jak:
- brązowy ryż,
- chudy twaróg,
- gorzka czekolada,
- surowa marchew.
Trądzik różowaty – dieta eliminacyjna
Innego rodzaju schorzeniem jest trądzik różowaty.
W odróżnieniu od trądziku pospolitego, występuje głównie u osób dorosłych, a do głównych jego objawów należą: rumień, otwieranie się i pękanie naczynek krwionośnych, pieczenie i swędzenie oczu.
Trądzik różowaty prawdopodobnie ma podłoże autoimmunologiczne lub związane z zaburzeniami naczynioruchowymi.
Wyróżnia się ponadto szereg czynników, które uaktywniają skórę i wywołują nasilenie objawów.
Oprócz determinant atmosferycznych czy chemicznych, wymienia się też takie, które związane są z szeroko rozumianą dietą. W przypadku schorzenia, jakim jest trądzik różowaty, dieta wolna powinna być więc od takich komponentów, jak:
- potrawy i napoje gorące (kawa, herbata),
- potrawy pikantne, przyprawy (curry, pieprz, chili, wanilia),
- potrawy smażone, zwłaszcza z dużą zawartością tłuszczów nasyconych (np. wątróbka),
- mleko i jego przetwory,
- sosy – pomidorowy, sojowy,
- słodycze, napoje słodzone i gazowane,
- alkohol (piwo, czerwone wino, wódka, gin, burbon). i papierosy.
Co powinna zawierać dieta przy trądziku różowatym
Zalecane są natomiast w leczeniu i profilaktyce trądziku różowatego produkty o wysokiej zawartości witamin C, A oraz E, a także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, wykazujące silne właściwości antyoksydacyjne, a także pomagające wyrównać koloryt skóry i odbudować jej zniszczoną strukturę.
Należą do nich między innymi:
- owoce cytrusowe,
- papryka, dynia, marchew, szpinak, kapusta,
- oleje roślinne, w tym oliwa z oliwek i olej rzepakowy,
- orzechy, nasiona słonecznika, pestki dyni,
- ryby, owoce morza.
Jeśli nie jesteś pewien w jaki sposób podejść do problemu trądziku, zawsze warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem.
Czytaj też:
- Rodzaje trądziku u dorosłych i młodzieńczego – różnice
- Zioła na trądzik różowaty, hormonalny, młodzieńczy
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Jolanta Dawidziak, Monika Balcerkiewicz, Dieta jako uzupełnienie leczenia trądziku pospolitego (Acne vulgaris) Część II. Kwasy tłuszczowe, indeks glikemiczny, przetwory mleczne, Farmacja Współczesna 2016; 9
- Ewa Robak, Lilianna Kulczycka, Trądzik różowaty – współczesne poglądy na patomechanizm i terapię, Postepy Hig Med Dosw (online), 2010; 64