Efekt jojo - jak uniknąć? Jak schudnąć bez efektu jojo?
Autor: Joanna Woźniak
Efekt jojo to zmora każdej osoby na diecie odchudzającej. Widmo powrotu do wagi sprzed diety nie pozwala cieszyć się ze zgubionych kilogramów. Sprawdź, skąd się bierze efekt jojo oraz jak można go unikać.
Co to jest efekt jojo?
Samodzielne próby zrzucenia zbędnych kilogramów za pomocą diety często kończą się efektem jojo, czyli powrotem do wagi sprzed diety albo jeszcze gorzej – przyrostem masy ciała. Przyczyną efektu jojo są przede wszystkim bardzo restrykcyjne diety lub głodówki. Faktycznie przynoszą one spektakularny efekt, aczkolwiek krótkotrwały. Będąc na takiej diecie nie tracimy tylko tkanki tłuszczowej, ale również masę mięśniową i wodę. Zmienia się także nasza podstawowa przemiana materii.
W uproszczeniu wygląda to następująco: organizm w czasie głodówki doznaje szoku, zaczyna magazynować tkankę tłuszczową, a metabolizm zwalnia. Zwykle po zakończeniu diety odchudzającej wracamy do dawnych nawyków żywieniowych, a niekiedy nawet rekompensujemy sobie trudne dni głodówki. W ten sposób przybieramy na wadze, gdyż organizm szybko uzupełnia braki wody i składników odżywczych. To jednak nie wszystko.
Bardzo często osiągamy efekt odwrotny od zamierzonego – po diecie odchudzającej ważymy jeszcze więcej. Powodem wzrostu masy ciała jest zmniejszona przemiana materii. Kiedy po zakończeniu diety zaczynamy jeść normalnie, dostarczamy organizmowi jeszcze więcej energii, co prowadzi do zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej.
Jak uniknąć efektu jojo?
Żeby uniknąć efektu jojo, należy trwale zmienić nawyki żywieniowe. Dieta odchudzająca nie powinna być kilkutygodniowym wyłomem w żywieniu, po którym wracamy do dawnych przyzwyczajeń. W ten sposób nie unikniemy efektu jojo. Jeśli chcemy zgubić zbędne kilogramy na dobre, powinniśmy wypracować plan długoterminowy, a najlepiej zrobić to razem z dietetykiem.
Odchudzanie należy rozpocząć od ustalenia podstawowej i całkowitej przemiany materii. Całkowita przemiana materii to energia (wyrażona w kilokaloriach), jaka jest niezbędna organizmowi do codziennego funkcjonowania. Dopiero na podstawie zapotrzebowania energetycznego organizmu, dostosowanego do aktywności dobowej, powinno się skomponować jadłospis.
Czytaj również:
Leki na otyłość na receptę: jak działają, rodzaje, czy są skuteczne, wizyta lekarska
Farmakologiczne leczenie otyłości w Polsce: możliwości, przebieg terapii
Zastrzyki na odchudzanie: co warto wiedzieć przed rozpoczęciem kuracji
Dieta bez efektu jojo
Jaka powinna być dieta bez efektu jojo? Przede wszystkim nie może to być monodieta, czyli oparta na jednym lub kilku składnikach. Tego typu diety prowadzą do niedoboru składników odżywczych. Po ich zakończeniu organizm stara się jak najszybciej wyrównać braki, stąd efekt jojo. Dieta odchudzająca powinna być różnorodna i skomponowana na podstawie piramidy żywienia.
Jadłospis powinien opierać się głównie na produktach zbożowych oraz warzywach – one powinny znaleźć się w każdym posiłku. W mniejszych ilościach należy spożywać owoce, które powinny być składnikiem maksymalnie trzech posiłków w ciągu dnia.
Natomiast nabiał i mięso, jedynie chude, należy spożywać raz dziennie. Osoby z tendencją do przybierania na wadze powinny całkowicie wyeliminować z jadłospisu dania typu fast food, żywność wysoko przetworzoną i bogatotłuszczową oraz słodycze.
Jak schudnąć bez efektu jojo?
Zmiana nawyków żywieniowych jest kluczowym elementem terapii odchudzającej, a wzbogacona o aktywność fizyczną daje większe szanse na utrzymanie upragnionej wagi. Należy jednak pamiętać, że porzucenie aktywności fizycznej wraz z osiągnięciem zamierzonej wagi, może przyczynić się do efektu jojo.
Dlatego wybierając dyscyplinę sportu, należy kierować się własnymi predyspozycjami i upodobaniami. Forma aktywności powinna sprawiać nam przyjemność. W ten sposób zajęcia sportowe staną się stałym elementem dnia i łatwiej będzie utrzymać ich regularność. Niezwykle ważne jest znalezienie w sobie motywacji do ćwiczeń. Pomocne może być prowadzenie dziennika, w którym zapisywane będą postępy w odchudzaniu.
Jak pozbyć się efektu jojo?
Jeśli wybrana przez nas metoda odchudzania doprowadziła nas do efektu jojo, warto zasięgnąć porady specjalisty. Prawdopodobnie powrót do masy ciała sprzed terapii odchudzającej jest efektem niewystarczającej wiedzy z zakresu dietetyki.
Z pomocą dietetyka można szybko pozbyć się efektu jojo. Wyliczenie całkowitej przemiany materii oraz dostosowanie jadłospisu do zapotrzebowania energetycznego sprawi, że ponownie zgubimy zbędne kilogramy, ale tym razem bez ryzyka powrotu do wagi sprzed terapii odchudzającej. Warto jednak pamiętać, że jadłospisu rozpisanego przez specjalistę nie należy postrzegać w kategoriach krótkotrwałej diety odchudzającej.
Autor: Joanna Woźniak
Czytaj:
- Otyłość: przyczyny, konsekwencje, zapobieganie, metody na redukcję wagi
- Chirurgiczne leczenie otyłości - operacje bariatryczne
- Otyłość brzuszna - jak ją rozpoznać i zwalczać?
- Dieta dla mężczyzn – jak szybko i skutecznie schudnąć?
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Biedrzycka K., Porównanie zaleceń żywieniowych z popularnymi dietami oraz skutki ich stosowania [w:] Znaczenie racjonalnego żywienia w edukacji zdrowotnej pod red. A. Wolskiej-Adamczyk, Warszawa 2015.
- Białkowska M., Leczenie dietetyczne – ciągle aktualna metoda terapii otyłości, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVI, nr 5B, 2013.
Podobne artykuły
