Dławica piersiowa (dusznica bolesna): przyczyny, objawy, leczenie

Ból w klatce piersiowej budzi lęk – czy to zawał? Często to jednak dławica piersiowa, czyli przemijające niedokrwienie serca. Wyjaśniamy, skąd się bierze, jak rozpoznać typowe sygnały i w jaki sposób zapobiec powikłaniom. Poznaj przyczyny, objawy i metody leczenia.

 

Dławica piersiowa: co to za choroba?

Dławica piersiowa, zwana też dusznicą bolesną, to nic innego jak wołanie serca o chwilową „dostawę” tlenu, której nie jest w stanie uzyskać w krytycznym momencie.

Mięsień sercowy – pracujący bez przerwy jak perfekcyjny silnik pompy – czerpie krew bogatą w tlen przez własne naczynia, czyli tętnice wieńcowe. Gdy wewnątrz ich ścian odkłada się cholesterol i wapń, tworząc twarde blaszki miażdżycowe, światło naczynia zwęża się niczym przytkana rura wodociągowa.

W spoczynku serce często „daje radę”, ale gdy nagle przyspieszamy kroku, wchodzimy po schodach, przeżywamy silny stres albo wychodzimy na zimne powietrze, zapotrzebowanie na tlen rośnie skokowo. Zbyt wąska tętnica nie potrafi wówczas zwiększyć przepływu, a efektem jest charakterystyczny, zazwyczaj kłujący lub rozpierający ból za mostkiem, który promieniuje do szyi, żuchwy czy lewego ramienia.

Co ważne, dolegliwości ustępują, gdy usiądziemy, odpoczniemy lub zażyjemy podjęzykową nitroglicerynę – dlatego mówi się o postaci „stabilnej”. Jeśli jednak objawy pojawiają się coraz częściej, trwają dłużej albo zaskakują nas w nocy lub podczas spokojnego spaceru, może to oznaczać, że blaszkę dodatkowo zablokowała skrzeplina i rozwija się groźniejsza, niestabilna forma choroby.

Dławica piersiowa jest więc nie tyle chorobą samą w sobie, ile sygnałem, że w tętnicach toczy się proces miażdżycowy, a razem z nim rośnie ryzyko zawału. Właśnie dlatego nie wolno jej bagatelizować: wymaga kontroli u lekarza, modyfikacji stylu życia i często wprowadzenia leków, które poprawiają ukrwienie serca oraz chronią blaszkę przed pęknięciem.

 

Rodzaje dławicy piersiowej

Choć objaw ‒ ból w klatce piersiowej ‒ brzmi podobnie, mechanizmy stojące za poszczególnymi odmianami dławicy piersiowej różnią się jak przyczyna korka na autostradzie od chwilowego zwężenia uliczki przez zaparkowany samochód.

Najczęstsza, stabilna dławica, jest efektem „stałej przeszkody” w postaci średniej wielkości blaszki miażdżycowej: gdy tempo pracy serca wzrasta, zmniejszone światło naczynia nie nadąża z dostawą tlenu, a my odczuwamy przewidywalny ból, który szybko ustępuje po odpoczynku lub nitroglicerynie.

Zupełnie inną historię opowiada niestabilna dławica – tutaj blaszkę podrażnia pęknięcie i świeżo tworzący się skrzep, co czyni przepływ krwi nieprzewidywalnym; dolegliwości pojawiają się w spoczynku, narastają z każdym atakiem i mogą zwiastować zawał, dlatego pacjent powinien natychmiast trafić do szpitala.

Rzadziej spotykamy dławicę wariantową (Prinzmetala), gdzie głównym winowajcą jest nagły, krótkotrwały skurcz tętnicy – nawet tej całkiem zdrowej; charakterystyczne są nocne lub wczesnoranne bóle z chwilowym „wyskokiem” odcinka ST w EKG, a ulgę przynoszą leki rozkurczające naczynia, jak nitraty czy antagoniści wapnia.

Jeszcze bardziej podstępna bywa dławica mikronaczyniowa, w której duże tętnice wyglądają w koronarografii idealnie, lecz mikroskopijne naczynia w mięśniu sercowym tracą zdolność do rozszerzania się – pacjent ma typowe objawy, a lekarz musi posłużyć się bardziej wyrafinowanymi badaniami, by postawić diagnozę i wdrożyć leczenie poprawiające funkcję śródbłonka.

Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, ponieważ każdy „fenotyp” dławicy wymaga innej taktyki: od modyfikacji stylu życia i tabletek w wariancie stabilnym, przez pilne podanie leków przeciwpłytkowych i interwencję kardiologiczną w niestabilnym, po terapię rozkurczową w postaci Prinzmetala i ukierunkowane leki mikrokrążeniowe w ANOCA/INOCA.

Podtyp	Mechanizm dominujący	Najważniejsze cechy
Stabilna	Stałe, umiarkowane zwężenie tętnicy – zwykle blaszka miażdżycowa	Ból przewidywalny, ustępujący w ≤ 5 min po odpoczynku lub nitroglicerynie
Niestabilna	Pęknięcie blaszki, świeży zakrzep	Narastające lub spoczynkowe bóle → ostry zespół wieńcowy
Wariantowa (Prinzmetala)	Skurcz zdrowej lub miażdżycowo zmienionej tętnicy	Napadowy ból, czę- sto nocny; przejściowy odcinkowy unies. ST
Mikronaczyniowa (tzw. ANOCA/INOCA)	Dysfunkcja naczyń oporowych < 200 µm	Typowy ból, brak krytycznych zwężeń w angiografii

 

Dławica piersiowa (dusznica bolesna): przyczyny

Główną sceną, na której rozgrywa się dławica piersiowa, jest tętnica wieńcowa powoli zarastająca blaszką miażdżycową – to jak stopniowe odkładanie się kamienia w domowej rurze: dopóki przepływ wody jest mały, wszystko działa, ale gdy odkręcamy kran „na full”, pojawia się nagłe zwężenie i spadek ciśnienia. Podobnie, gdy serce przyspiesza lub podnosi ciśnienie, przez zwężone naczynie nie przejdzie wystarczająco dużo bogatej w tlen krwi i odczuwamy ból.

Na miażdżycę wpływa przede wszystkim niezdrowy styl życia: tłusta dieta, palenie papierosów czy brak ruchu uszkadzają śródbłonek (wewnętrzną „wyściółkę” naczynia), sprzyjając gromadzeniu cholesterolu LDL i odkładaniu blaszek.

Ale dławica piersiowa nie zawsze jest wyłącznie „mechaniczną przeszkodą”. Czasem winowajcą jest angina spastyczna – nagły skurcz mięśniówki naczynia, który na kilka minut zaciska nawet zdrowe tętnice niczym zaciśnięta dłoń na wężu ogrodowym.

U części pacjentów problem kryje się w najmniejszych naczynkach (tzw. dławica mikronaczyniowa): są tak drobne, że nie widać ich w koronarografii, ale gdy tracą elastyczność lub rozszerzają się zbyt słabo, serce również głoduje.

Kolejna grupa przyczyn to sytuacje, w których zapotrzebowanie na tlen gwałtownie rośnie ‒ gorączka, nadczynność tarczycy, ciężka niedokrwistość czy szybkie arytmie; tutaj „pompę” sercową można porównać do silnika jadącego pod górę na najwyższych obrotach bez dodatkowego paliwa.

Czynniki ryzyka są w dużej mierze modyfikowalne: rzucenie palenia, kontrola cholesterolu, ciśnienia i cukru we krwi, aktywność fizyczna oraz redukcja otyłości brzusznej znacząco spowalniają proces miażdżycowy i chronią przed tym bolesnym krzykiem serca, jakim jest dusznica bolesna.

 

Dławica piersiowa: objawy

Typowy atak, jaki wywołuje dławica piersiowa, najczęściej zaczyna się od charakterystycznego ucisku lub gniecenia tuż za mostkiem – wielu pacjentów porównuje to uczucie do ciężkiego kamienia przygniatającego klatkę lub pieczenia, jakby w przełyku utknął gorący łyk napoju.

Ból ten bywa mylący, bo potrafi „wędrować” do szyi, żuchwy, lewego barku, a nawet do obu rąk; dzieje się tak dlatego, że nerwy przewodzące bodźce bólowe z serca nakładają się na te z innych okolic klatki piersiowej.

Charakterystyczne jest to, że dolegliwości pojawiają się w sytuacjach, gdy serce musi pracować szybciej lub mocniej: podczas szybszego marszu, gwałtownego wejścia po schodach, silnego zdenerwowania, po obfitym, tłustym posiłku czy przy wyjściu na mroźne powietrze.

Jeśli chory usiądzie, zwolni tempo lub zażyje podjęzykową nitroglicerynę, ból przeważnie gaśnie w ciągu 1–5 minut – dzieje się tak, bo zapotrzebowanie na tlen spada, a rozszerzone lekiem naczynia poprawiają dopływ krwi.

Oprócz bólu mogą wystąpić duszność, nagłe poty, uczucie kołatania serca, mdłości albo zawroty głowy, co dodatkowo potęguje lęk. Warto pamiętać, że u kobiet, osób starszych i chorych na cukrzycę dusznica bolesna lubi maskować się pod postacią samej zadyszki, nietypowego zmęczenia czy dyskomfortu w nadbrzuszu, co często opóźnia wizytę u lekarza.

Ponieważ podobne objawy może dawać refluks żołądkowo-przełykowy czy ból mięśniowo-szkieletowy, każdy nawracający, trudny do jednoznacznego zlokalizowania ból w klatce piersiowej powinien skłonić do kontroli kardiologicznej – wczesne rozpoznanie zdecydowanie zwiększa szansę na opanowanie choroby, zanim przerodzi się w groźniejszy zawał.

 

Dusznica bolesna – co zrobić podczas ataku?

Gdy nagle poczujesz charakterystyczny ucisk czy pieczenie za mostkiem, pierwszym krokiem jest zatrzymanie się i przyjęcie wygodnej pozycji siedzącej – w ten sposób natychmiast zmniejszasz zapotrzebowanie serca na tlen, co często wystarcza, by objawy dławicy piersiowej zaczęły słabnąć.

Jeśli ból nie mija w ciągu kilkudziesięciu sekund, sięgnij po sprawdzoną “tabletkę ratunkową”, czyli 0,4 mg nitrogliceryny podjęzykowo: lek szybko rozszerza tętnice wieńcowe, poprawiając dopływ krwi do mięśnia sercowego. Nie żuj i nie połykaj drażetki – pozostaw ją pod językiem, by zadziałała już po 1–2 minutach; gdyby po pięciu minutach ulga nie nastąpiła, możesz powtórzyć dawkę, lecz łączna liczba aplikacji nie powinna przekroczyć trzech.

Równocześnie warto włączyć stoper w telefonie: jeśli ból trwa dłużej niż 15–20 minut lub nasila się pomimo dwóch dawek nitrogliceryny, natychmiast dzwoń pod 112 – takie objawy mogą oznaczać, że dusznica bolesna przechodzi w stan niestabilny, a zagrożenie zawałem rośnie z każdą minutą.

Czekając na karetkę, rozgryź (lub powoli pogryź i połknij) tabletkę aspiryny w dawce 150–300 mg, o ile nie masz przeciwwskazań, ponieważ ASA hamuje zlepianie się płytek krwi i może ograniczyć tworzenie się zakrzepu.

Pamiętaj, że to proste czterostopniowe postępowanie – zatrzymanie wysiłku, nitrogliceryna, ocena czasu bólu i wczesne przyjęcie aspiryny – znacząco zwiększa szansę na szybkie ustąpienie objawów dławicy, a w sytuacji zagrożenia życia daje personelowi medycznemu cenny czas potrzebny na zastosowanie specjalistycznej terapii.

 

Diagnostyka i rozpoznanie dławicy piersiowej

Kluczem do rozsądnej diagnostyki dławicy piersiowej jest dobrze przeprowadzona rozmowa – lekarz dopytuje nie tylko o to, jak boli, ale też kiedy, w jakich sytuacjach i co dokładnie przynosi ulgę. To trochę jak układanie puzzle’i: charakter bólu, jego lokalizacja i czas trwania łączą się z listą czynników ryzyka (nadciśnienie, palenie, cukrzyca, podwyższony cholesterol), tworząc pierwszy obraz prawdopodobieństwa choroby.

Dopiero potem wchodzą w grę badania instrumentalne. Spoczynkowe EKG to szybki „rysunek” pracy serca – wychwyci ewentualne stare blizny po przebytym zawale, bloki przewodzenia czy arytmie.

Gdy wynik jest niejednoznaczny, kardiolog zleca próbę wysiłkową: pacjent idzie po bieżni lub pedałuje na cykloergometrze, a aparat rejestruje, czy przy zwiększonym tętnie pojawiają się niedokrwienne zmiany w zapisie. Jeśli dolegliwości występują o nieregularnych porach bądź towarzyszą im kołatania serca, 24-godzinny Holter EKG „podsłuchuje” rytm w codziennych warunkach.

Echokardiografia (USG serca) pozwala ocenić siłę skurczu i pracę zastawek – rejestruje nie tylko globalną frakcję wyrzutową, ale też subtelne zaburzenia ruchu ścian, które zdradzają strefy gorszego ukrwienia.

Coraz częściej sięga się po angio-TK wieńcową: szybkie, nieinwazyjne badanie, które jak lupa pokazuje zwężenia przekraczające 50 % światła naczynia, a nowsze techniki (CT-FFR) potrafią nawet oszacować, czy dany zwężony odcinek ogranicza przepływ krwi w praktyce.

Złotym standardem pozostaje jednak koronarografia – cieniutki cewnik wprowadzony przez nadgarstek dociera do ujścia tętnic, a kontrast „rysuje” ich wnętrze na ekranie w czasie rzeczywistym; jeśli zwężenie jest krytyczne, można od razu poszerzyć je balonikiem i założyć stent.

Badania krwi dopełniają całości: poziom lipidów i glukozy wskazuje, czy choroba ma mocne „paliwo”, kreatynina informuje, na ile nerki poradzą sobie z kontrastem, a wysokoczułe troponiny pomagają odróżnić przewlekłą dławicę od świeżego zawału.

Co ważne, aktualne wytyczne ESC 2024 rekomendują obliczanie tzw. skorygowanego prawdopodobieństwa przedtestowego, które uwzględnia indywidualne czynniki ryzyka – dzięki temu wielu pacjentów unika niepotrzebnej inwazyjnej diagnostyki, a ci rzeczywiście zagrożeni trafiają szybciej na zabieg, zanim ból w klatce zamieni się w zawał.

Badanie	Co ocenia?	Kiedy zlecić?
Spoczynkowe EKG	Zaburzenia rytmu, bloki, przebyte zawały	U każdego chorego
Próba wysiłkowa (EKG)	Izchemia indukowana wysiłkiem	Średnie prawdopodobieństwo choroby
Holter 24 h	Nieme niedokrwienie, arytmie	Objawy nieregularne, kołatania
Echo serca	Kurczliwość, frakcja wyrzutowa	Objawy niewydolności, ocena zastawek
Angio-TK wieńcowa	Zwężenia > 50 %	Niewyjaśniony ból, małe-średnie ryzyko
Koronarografia	Złoty standard wizualizacji tętnic	Gdy objawy utrzymują się mimo terapii lub w przypadku wysokiego ryzyka

 

Dławica piersiowa (dusznica bolesna): leczenie

Leczenie, którego wymaga dławica piersiowa, przypomina naprawę domu od fundamentów po dach – trzeba jednocześnie usunąć przyczynę, zabezpieczyć konstrukcję na przyszłość i natychmiast złagodzić przecieki.

Pierwszym piętrem terapii jest styl życia: odstawienie papierosów, wprowadzenie 150 minut umiarkowanego ruchu tygodniowo, dieta śródziemnomorska lub DASH pełna warzyw, ryb i oliwy, odchudzanie do BMI poniżej 25, a także świadome „wyłączanie stresu” i regularny sen. Dzięki temu tętnice stają się bardziej elastyczne, a serce pracuje na niższych obrotach.

Gdy jednak dusznica bolesna daje znać bólem, sięgamy po nitroglicerynę – rozkurcza naczynia w minutę, jak szybkie otwarcie bocznego kanału zasilającego autostradę krwi. Aby zmniejszyć liczbę epizodów, pacjent codziennie przyjmuje jeden z filarów farmakologii: β-bloker, który spowalnia tętno i ogranicza „spalanie” tlenu, lub antagonista wapnia, który rozluźnia mięśniówkę tętnic.

Jeśli te środki nie wystarczą, włączamy ranolazynę, iwabradynę albo nikorandyl, działające na poziomie metabolizmu serca. Równolegle prowadzimy prewencję – niskodawkowa aspiryna lub, przy nietolerancji, klopidogrel blokują sklejanie się płytek, statyna „czyści” krew z nadmiaru LDL, a ACE-inhibitor czy ARB chronią śródbłonek i wspierają ciśnienie.

Przy bardzo wysokim cholesterolu do arsenału dołączamy ezetymib lub przeciwciała PCSK9, a u cukrzyków leki SGLT2-I poprawiają rokowanie, nie tylko glikemię.

Jeśli mimo tego do serca wciąż dociera zbyt mało krwi, zespół heart team rozważa zabieg: przezskórną angioplastykę ze stentem (PCI) albo pomostowanie aortalno-wieńcowe (CABG) – wybór zależy od liczby zwężeń, ich lokalizacji i stanu lewej komory.

Ważne, by decyzję podejmować wspólnie z pacjentem, bo dobrze poinformowana osoba potrafi lepiej monitorować objawy i szybciej reagować, gdy dławica piersiowa znów zapuka w mostek.

Klasa	Mechanizm	Dawkowanie przykładowe
Azotany krótko- (nitrogliceryna) i długodziałające (izosorbid)	Rozkurcz naczyń, ↓ preload	Doraźnie lub przewlekle 1×/8-12 h
β-blokery (bisoprolol, metoprolol)	↓ HR, ↓ kurczliwość	1-2× dziennie, titracja do HR 55-60 /min
Antagoniści kanału Ca²⁺ (amlodypina, diltiazem)	↓ opór naczyniowy, rozkurcz tętnic	1× dziennie
Leki II rzutu – ranolazyna, iwabradyna, nikorandyl	Różne punkty uchwytu metaboliczno-jonowego	Gdy objawy mimo terapii I rzutu

 

Dusznica bolesna – jak jej zapobiegać?

Najlepszą polisą ubezpieczeniową przeciwko dusznicy bolesnej jest konsekwentna, wielotorowa profilaktyka, którą można porównać do regularnego serwisowania samochodu ‒ im częściej zaglądasz „pod maskę”, tym mniejsze ryzyko poważnej awarii.

Zacznij od systematycznych badań kontrolnych: lipidogramu, poziomu glukozy i pomiaru ciśnienia tętniczego – nawet zdrowa osoba powinna sprawdzać je co najmniej raz w roku, bo cichy wzrost cholesterolu czy ciśnienia latami nie daje objawów, a powoli ściera „klocki hamulcowe” tętnic.

Wprowadź ruch jako codzienny nawyk: 30 minut szybkiego marszu, pływania czy jazdy na rowerze pięć razy w tygodniu poprawia elastyczność naczyń i obniża tzw. zły cholesterol LDL; osoby po zawale czy z niewydolnością serca warto skierować do fizjoterapeuty kardiologicznego, który dopasuje trening do możliwości.

Równie ważna jest edukacja zdrowotna – rozpoznanie pierwszych sygnałów (ucisk w klatce, duszność wysiłkowa) i szybka reakcja skracają drogę do lekarza, zanim dławica piersiowa rozwinie się w zawał.

Nie zapominaj o kalendarzu szczepień: iniekcja przeciw grypie czy COVID-19 zmniejsza ryzyko ostrych incydentów sercowo-naczyniowych, bo infekcje zwiększają stany zapalne i „lepkość” krwi.

Wreszcie, uporządkowany schemat leków – codzienna aspiryna, statyna i β-bloker – działa jak potrójna tarcza: stabilizuje blaszkę miażdżycową, obniża cholesterol i uspokaja mięsień sercowy. Sumienne trzymanie się tych zasad może zredukować prawdopodobieństwo przejścia stabilnej formy choroby w niebezpieczną niestabilną dławicę nawet o kilkadziesiąt procent, a przy okazji ogranicza liczbę hospitalizacji i pozwala cieszyć się aktywnym życiem bez lęku przed nagłym bólem w klatce piersiowej.

Dławica piersiowa to przewlekły, lecz potencjalnie odwracalny objaw niedokrwienia mięśnia sercowego. Wczesne rozpoznanie, oparte na skrupulatnym wywiadzie i nowoczesnych algorytmach ESC, pozwala wdrożyć skuteczne leczenie przyczynowo-objawowe i przeciwdziałać powikłaniom. Dzięki kompleksowemu podejściu łączącemu zmianę stylu życia, farmakoterapię, a w razie potrzeby procedury inwazyjne, większość pacjentów z dusznica bolesna może prowadzić aktywne, satysfakcjonujące życie.

 

Najczęściej zadawane pytania (FAQ) dotyczące dławicy piersiowej

1. Czym różni się dławica piersiowa od zawału serca?

Dławica piersiowa to krótkotrwałe niedokrwienie mięśnia sercowego; ból łagodnieje po odpoczynku lub nitroglicerynie. Zawał serca oznacza trwałe zamknięcie tętnicy i martwicę fragmentu serca – ból jest silniejszy, nie ustępuje mimo leków i trwa ponad 20 minut; to stan nagły wymagający pilnej pomocy medycznej.

2. Jak rozpoznać, że ból w klatce to właśnie dusznica bolesna?

Typowy ból jest zamostkowy, uciskowy, promieniuje do szyi lub lewego ramienia, pojawia się przy wysiłku lub stresie i ustępuje w ciągu kilku minut po odpoczynku. W razie wątpliwości zawsze skontaktuj się z lekarzem.

3. Czy mogę uprawiać sport, mając dławicę piersiową?

Tak, ale aktywność powinna być umiarkowana (np. szybki marsz, jazda na rowerze) i wprowadzana stopniowo, najlepiej po próbie wysiłkowej i konsultacji z kardiologiem lub fizjoterapeutą kardiologicznym.

4. Jakie badanie najszybciej potwierdzi chorobę?

Pierwszym krokiem jest spoczynkowe EKG, lecz często potrzebna bywa próba wysiłkowa albo obrazowanie tętnic (angio-TK lub koronarografia), aby ocenić zwężenia.

5. Czy sama zmiana diety wystarczy, żeby cofnąć dławicę?

Dieta śródziemnomorska bardzo spowalnia rozwój miażdżycy, ale zwykle potrzebne są też leki (statyna, aspiryna) i – u części pacjentów – zabieg stentowania lub by-passy.

6. Kiedy powinienem wezwać karetkę?

Jeśli ból trwa dłużej niż 15–20 minut, nasila się mimo dwóch dawek nitrogliceryny lub pojawia się w spoczynku, zadzwoń pod 112. Lepiej być ostrożnym niż ryzykować zawał.

7. Czy kobiety odczuwają objawy inaczej niż mężczyźni?

Często tak. U kobiet dusznica bolesna bywa „cicha” – zamiast bólu pojawia się duszność, zmęczenie lub nudności. Każdy nietypowy dyskomfort w klatce piersiowej warto omówić z lekarzem.

8. Czy długotrwałe przyjmowanie nitrogliceryny jest bezpieczne?

Tak, ale może wywoływać bóle głowy lub z czasem działać słabiej (tolerancja). Lekarz dobiera dawkę i zwykle zaleca nocną przerwę w stosowaniu, by utrzymać skuteczność.

9. Co oznacza, że mam „stabilną” dławicę?

Oznacza, że objawy od co najmniej dwóch miesięcy nie nasilają się, pojawiają się w przewidywalnych sytuacjach i szybko ustępują po odpoczynku lub nitroglicerynie. Wymaga to regularnej kontroli, ale rokowanie jest lepsze niż w formie niestabilnej.

10. Czy po wszczepieniu stentu problem znika na zawsze?

Stent usuwa konkretne zwężenie, ale nie leczy samej miażdżycy. Nadal potrzebna jest profilaktyka – statyna, aspiryna, zdrowy styl życia i wizyty kontrolne, by zapobiec nowym zwężeniom.

11. Jak szczepienia mogą chronić przed napadem dławicy?

Infekcje takie jak grypa czy COVID-19 zwiększają stan zapalny i krzepliwość krwi, co może wywołać ostry zespół wieńcowy. Szczepienia zmniejszają to ryzyko i chronią serce.

12. Czy stres naprawdę „pogarsza serce”?

Tak. Silne emocje podnoszą tętno i ciśnienie, zwiększając zapotrzebowanie serca na tlen. Techniki relaksacyjne, odpowiednia ilość snu i regularna aktywność fizyczna pomagają zmniejszyć liczbę napadów dławicy.

 

---

Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:

E-recepta online

Lekarz kardiolog

Lekarz rodzinny

Lekarz internista

Lekarz pediatra

---

Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.