Czy egzema jest zaraźliwa?
Autor: Joanna Woźniak
Czy egzema jest zaraźliwa – to pytanie często jest zadawane lekarzom przez pacjentów, u których wystąpił wyprysk. Sprawdź, czym właściwie jest egzema, jak się objawia, a także czy można się nią zarazić.
Czy egzema jest zaraźliwa?
Wiele osób zastanawia się, czy egzema jest zaraźliwa? Pora rozprawić się z mitami rozpowszechnianymi na temat egzemy oraz innych chorób skóry. Czym właściwie jest egzema?
Pod tym pojęciem kryje się stan zapalny skóry. Egzema, inaczej wyprysk, nie jest odrębną jednostką chorobową, lecz zespołem objawów obserwowanym w wielu chorobach skóry.
Wyprysk zazwyczaj przebiega w czterech następujących po sobie etapach. Najpierw na skórze pojawia się rumień. Następnie pęcherzyki, wysięk oraz strupki. W fazie gojenia naskórek z reguły delikatnie się łuszczy. Zmianom skórnym zwykle towarzyszy świąd. Choroby objawiające się egzemą różnią się między sobą etiologią. Jednakże bez względu na przyczynę - żadna z nich nie jest zaraźliwa.
Od czego jest egzema?
Choroby z kręgu egzemy nie należą do chorób zakaźnych, a jedynie tymi można się zarazić. Choroby transmisyjne można podzielić na zakaźne dermatozy oraz zakaźne schorzenia ogólnoustrojowe, które objawiają się między innymi zmianami na skórze. Do zakaźnych dermatoz zaliczają się m.in.:
- liszajec zakaźny – wywołany przez gronkowca złocistego, objawia się wykwitami pęcherzowo-ropnymi;
- grzybica – wywołana przez dermatofity, objawiająca się zwykle ogniskami rumieniowo-złuszczającymi;
- świerzb – wywołany pasożytami świerzbowca ludzkiego, objawia się świądem oraz zmianami skórnymi w postaci grudek, guzków i pęcherzyków;
- opryszczka – wywołana wirusem herpes simplex, charakteryzująca się występowaniem pęcherzyków, przekształcających się w nadżerki;
- róża – wywołana przez paciorkowce z grupy A, charakteryzuje się ostrym stanem zapalnym z rumieniem, a niekiedy także pęcherzami oraz zmianami krwotocznymi.
Zakaźnymi chorobami skóry można się zarazić głównie poprzez kontakt ze skórą osoby chorej, korzystanie z jej odzieży lub ręczników, a także spanie w tej samej pościeli.
Do chorób ogólnoustrojowych, w przebiegu których obserwuje się zmiany skórne, należą m.in.:
- różyczka – choroba wirusowa, objawiające się między innymi wysypką, która przenosi się z człowieka na człowieka drogą kropelkową lub przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi ludzkimi wydzielinami (z gardła, krwią, moczem, kałem);
- odra - wywołana przez paramyxowirusy objawiająca się grudkowo-plamistą wysypką, przenoszona głównie drogą kropelkową;
- leiszmanioza skórna – tropikalna choroba pasożytnicza, które objawia się rumieniowymi plamami na skórze ulegającymi owrzodzeniu, przenoszona przez komary.
Etiologia egzemy, a przyczyny chorób zakaźnych
To jedynie kilka przykładów, jednakże pokazują one, że choroby zakaźne wywołują wirusy, bakterie, grzyby lub pasożyty. Natomiast choroby z kręgu egzemy mają albo podłoże genetyczne albo wywołują je czynniki środowiskowe - alergeny przy udziale swoistej nadwrażliwości immunologicznej lub substancje drażniące, zdolne do wywołania zapalenia bez udziału mechanizmów immunologicznych.
Niektóre postaci egzemy rozwijają się na skutek kompilacji zarówno czynników endogennych, jak i egzogennych. Przykładem jest atopowe zapalenie skóry, które rozwija się na podłożu atopii. Pod pojęciem atopii kryje się dziedziczna skłonnością organizmu do produkowania przeciwciał klasy IgE po zetknięciu się z alergenami.
Reakcji alergiczne IgE-zależne są natychmiastowe oraz mają silniejszy przebieg niż reakcje IgE-niezależne, do których zalicza się alergiczny wyprysk kontaktowy. Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry zwykle pojawia się po 48-72 godzinach od kontaktu z alergenem, na który osoba uczulona wytworzyła nadwrażliwość.
Zaraźliwa egzema – skąd ten mit?
Skąd zatem wątpliwości pacjentów, co do tego, czy egzemą można się zarazić? Choroby skóry od lat wzbudzają wiele emocji. Powodów tego stanu jest kilka. Po pierwsze jest ich całe mnóstwo, a wśród nich wiele takich, którymi faktycznie można się zarazić. Po drugie strach przed chorobami skóry przez lata podsycały przekazy historyczne.
Historia zna wiele przypadków, gdy ludzie byli odtrącani przez społeczeństwo ze względu na chorobę skóry. Pierwszym z brzegu przykładem są kolonie dla trędowatych, czyli miejsca, który służyły odizolowaniu ludzi chorych na trąd od reszty społeczeństwa – bardzo popularne w Średniowieczu, ale istniejące do dzisiaj, głównie w Afryce i Azji. Po trzecie wreszcie – nasza wiedza na temat dermatoz jest niewielka.
Przeciętny człowiek nie wie, która choroba skóry jest zakaźna, więc obawia się większości z nich. Z niewiedzy rodzi się nie tylko strach przez zakażeniem, ale także stereotypy powielane przez pokolenia.
Jeśli podejrzewasz u siebie egzemę, warto skonsultować się z lekarzem. W przypadku egzemy, będzie to najczęściej lekarz dermatolog, który wdroży odpowiednie leki na egzemę, również te na receptę.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Korzeniewski K., Choroby skóry w gorącej strefie klimatycznej, Forum Medycyny Rodzinnej 2013, vol 7, no 4, 185–197.
- Magdalena A. Zych, Ewa B. Górska, Urszula Jankiewicz, Paweł Kowalczyk, Wojciech Stępień, Choroby wywoływane przez drobnoustroje bytujące na skórze, Medycyna Rodzinna 4/2013.
Podobne artykuły
