Spis treści:
1. Tetana - działanie
2. Tetana - wskazania
3. Tetana - przeciwwskazania
4. Tetana - dawkowanie
5. Tetana - interakcje z innymi lekami
6. Tetana - ciąża
7. Tetana - skutki uboczne
8. Tetana - środki ostrożności
9. Tetana - producent

Działanie

Tetana - Szczepionka wywołująca i nasilająca czynną odporność przeciw tężcowi. Preparat otrzymuje się z oczyszczonego i skoncentrowanego toksoidu tężcowego o silnych właściwościach antygenowych. Indukuje on odpowiedź układu odpornościowego do wytwarzania swoistych przeciwciał i wytworzenia mechanizmów pamięci immunologicznej. Uodporniające właściwości szczepionki wzmocnione są adiuwancyjnym działaniem wodorotlenku glinu. Po podaniu drugiej dawki szczepionki w okresie 2-4 tyg. 90% pacjentów osiąga uodpornienie, które jest krótkotrwałe; dawka uzupełniająca (ostatnia dawka szczepienia podstawowego) zapewnia odporność na 5-10 lat. Dawki przypominające zapewniają długotrwałą ochronę przed zachorowaniem.

Wskazania

Tetana - Czynne uodpornianie przeciw tężcowi dzieci, młodzieży i dorosłych w ramach Programu Szczepień Ochronnych jeśli są przeciwwskazania do stosowania szczepionek DTP, DT i Td oraz jako dawka przypominająca. Kobiety w ciąży nieszczepione, a spodziewające się, że poród może odbywać się w warunkach niehigienicznych. Profilaktyka czynno-bierna tężca w przypadku ran zanieczyszczonych i z dużym prawdopodobieństwem obecności Clostridium tetani. Pacjenci chorzy na AIDS lub nosiciele wirusa HIV powinni być szczepieni wg standardowego schematu, a w przypadku zranienia powinni zawsze otrzymać ludzką immunoglobulinę przeciwtężcową (o wysokim mianie przeciwciał przeciw tężcowi) lub antytoksynę przeciwtężcową końską bez względu na historię szczepień przeciw tężcowi.

Przeciwwskazania

Tetana - Nadwrażliwość na substancję czynną lub substancję pomocniczą. Ostre infekcje przebiegające z gorączką (łagodne infekcje nie są przeciwwskazaniem do podania szczepionki), choroby przewlekłe w okresie zaostrzenia - szczepienie należy odłożyć. Podejrzenie infekcji (innej niż tężec) w okresie inkubacji. Trombocytopenia lub zaburzenia neurologiczne po poprzedniej dawce szczepionki. Ze względu na duże znaczenie szczepienia przeciw tężcowi, przeciwwskazania należy ograniczać, zwłaszcza w przypadku wskazania z powodu zranienia. W przypadku jakichkolwiek przeciwwskazań do szczepienia TT, należy ocenić ryzyko podania szczepionki względem ryzyka wystąpienia zakażenia. W przypadku zranienia i istniejących przeciwwskazań do podania szczepionki TT należy niezwłocznie podać immunoglobulinę przeciwtężcową.

Dawkowanie

Tetana - Głęboko podskórnie (w mięsień naramienny lub przednio-boczną część uda). Szczepienie podstawowe - 2 dawki w odstępie 4-6 tyg. (szczepienie pierwotne), trzecia dawka po upływie 6-12 mies. od podania drugiej dawki (szczepienie uzupełniające). Dawka ta zapewnia powstanie odporności, która utrzymuje się od 5 do 10 lat. Szczepienie przypominające - 1 dawka szczepionki, nie wcześniej niż po 10 latach od ostatniego szczepienia. Szczepienie osób zranionych: w przypadku, gdy szczepienie nie zostało wykonane, było niepełne lub historia szczepienia jest niepewna, a ryzyko zachorowania na tężec jest wysokie: podać szczepionkę tężcowo-błoniczą lub tężcową + antytoksyna (LIT - swoista immunoglobulina 250/500 j.m.), następnie kontynuować kolejne dawki szczepienia podstawowego według schematu: 0, 1, 6 miesiąc; gdy ryzyko jest niskie: podawać wyłącznie szczepionkę wg schematu 0,1,6 miesięcy. W przypadku, gdy od podania ostatniej dawki szczepionki minęło więcej niż 10 lat, a ryzyko zachorowania na tężec jest wysokie: podać szczepionkę tężcowo-błoniczą lub tężcową- jedna dawka przypominająca+antytoksyna (LIT - swoista immunoglobulina 250/500 j.m.); gdy ryzyko jest niskie: podać szczepionkę tężcowo-błoniczą lub tężcową- jedna dawka przypominająca. W przypadku, gdy od podania ostatniej dawki szczepionki minęło 5-10 lat: podać wyłącznie szczepionkę tężcowo-błoniczą adsorbowaną lub szczepionkę tężcową adsorbowaną (1 dawka przypominająca). W przypadku, gdy od podania ostatniej dawki szczepionki minęło mniej niż 5 lat, nie należy stosować szczepionki; gdy ryzyko zachorowania na tężec jest szczególnie wysokie można podać 1 dawkę szczepionki tężcowo-błoniczej adsorbowanej lub szczepionki tężcowej adsorbowanej. Dawkowanie w czasie ciąży: Kobiety nieszczepione lub z niepełnym szczepieniem podstawowym, które są narażone na urodzenie dziecka w niehigienicznych warunkach, powinny być zaszczepione w drugim trymestrze ciąży. Kobiety, które otrzymały jedną lub dwie dawki szczepionki przed stwierdzeniem ciąży, powinny uzupełnić szczepienie w czasie ciąży. Kobiety ciężarne, które były szczepione wcześniej niż 10 lat temu powinny otrzymać dawkę przypominającą w drugim trymestrze ciąży.

Interakcje z innymi lekami

Tetana - Szczepionkę  można podawać w tym samym czasie z innymi szczepionkami oraz immunoglobulinami - różne szczepionki i immunoglobuliny powinny być wstrzykiwane w różne miejsca ciała.

Ciąża

Tetana - Kobiety ciężarne nieszczepione lub z niepełnym szczepieniem podstawowym, które są narażone na urodzenie dziecka w niehigienicznych warunkach powinny być szczepione w II trymestrze ciąży. Kobiety, które otrzymały jedną lub dwie dawki szczepionki przed stwierdzeniem ciąży, powinny uzupełnić szczepienie w czasie ciąży. Kobiety ciężarne, które były szczepione wcześniej niż 10 lat temu, powinny otrzymać dawkę przypominającą w II trymestrze ciąży. Brak danych odnośnie stosowania w okresie karmienia piersią.

Skutki uboczne

Tetana - Częstość nieznana: trombocytopenia, powiększenie i (lub) bolesność węzłów chłonnych, katar, reakcje nadwrażliwości (w tym wstrząs anafilaktyczny), ból i zawroty głowy, epizod hipotoniczno – hiporeaktywny, omdlenie, utrata świadomości, drżenia, łzawienie, pogorszenie słuchu, hipotensja, bladość, nudności, wymioty, suchość w jamie ustnej, wysypka (w tym wysypka grudkowa), pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy (obrzęk Quincke'go), rumień guzowaty, wybroczyny, ból kończyny, w którą podano szczepionkę; ból ramienia, w które podano szczepionkę, ból stawów, niewydolność nerek, stan podgorączkowy, gorączka, dreszcze, uczucie zimna, nadmierne pocenie się, osłabienie, złe samopoczucie (objawy te zwykle ustępują po 24 - 48 h), obniżona temperatura ciała. Działania niepożądane w miejscu podania: zaczerwienienie, rumień, ból, obrzęk, obrzęk całej kończyny, ograniczenie ruchomości kończyny, wysypka, świąd, pieczenie, zapalenie, zasinienie, krwiak (prawdopodobnie na skutek nieprawidłowego wykonania szczepienia), stwardnienie, ocieplenie w okolicy miejsca podania szczepionki. Może pojawić się również swędzący limfatyczny naciek. Tego typu reakcje występują najczęściej u osób wielokrotnie szczepionych. Może dochodzić do powstania podskórnych guzków-ziarniniaków, przekształcających się niekiedy w aseptyczne ropnie (1:100 000). Ziarniniaki, które nie znikają w okresie 6 tygodni mogą być wynikiem rozwoju nadwrażliwości na glin.

Środki ostrożności

Tetana - U pacjentów poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu lub z niedoborami odporności odpowiedź na szczepionkę może być obniżona. W takich przypadkach zaleca się przesunięcie szczepień do zakończenia terapii i oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwtężcowych po szczepieniu. Należy zachować ostrożność podczas stosowania szczepionki u osób, u których występowały lub występują znane reakcje alergiczne oraz u których wystąpiły jakiekolwiek zaburzenia stanu zdrowia po wcześniejszym podaniu szczepionki. Nie podawać dożylnie. Szczepienie powinno być poprzedzone badaniem lekarskim i wywiadem na temat ogólnego stanu zdrowia oraz wcześniej wykonanych i zanotowanych szczepień. Należy zapewnić możliwość natychmiastowego leczenia w przypadku wystąpienia po szczepieniu reakcji anafilaktycznej. Po wykonaniu szczepienia pacjent powinien przez 30 min znajdować się pod obserwacją lekarza.

Producent

Instytut Biotechnologii Surowic i Szczepionek BIOMED