Spis treści:
1. Nidrazid - działanie
2. Nidrazid - wskazania
3. Nidrazid - przeciwwskazania
4. Nidrazid - dawkowanie
5. Nidrazid - interakcje z innymi lekami
6. Nidrazid - ciąża
7. Nidrazid - skutki uboczne
8. Nidrazid - środki ostrożności
9. Nidrazid - producent

Działanie

Nidrazid - Lek przeciwprątkowy. Izoniazyd (hydrazyd kwasu izonikotynowego) działa wybiórczo bakteriobójczo na zewnątrzkomórkowe i wewnątrzkomórkowe aktywnie rosnące prątki Mycobacterium tuberculosis; jego działanie na postaci nieaktywne jest bakteriostatyczne. W związku ze stosunkowo szybkim występowaniem oporności prątków, izoniazyd stosuje się w skojarzeniu z innymi lekami przeciwgruźliczymi. Jedynie w przypadku profilaktyki, wystarczające jest stosowanie izoniazydu w monoterapii. Po podaniu doustnym izoniazyd wchłania się szybko i prawie całkowicie, osiągając C_max w ciągu 1-2 h. Biodostępność wynosi 90%. Pokarm zmniejsza wchłanianie leku. Izoniazyd łatwo przenika do tkanek i płynów ustrojowych, płynu mózgowo-rdzeniowego (20% stężenia w osoczu), wysięków, plwociny i kału. Łatwo przenika przez barierę łożyska i do mleka kobiecego. W niewielkim stopniu wiąże się z białkami osocza. Jest prawie całkowicie metabolizowany w wątrobie (na drodze acetylacji) do nieaktywnych metabolitów, które są usuwane z moczem. Szybkość acetylacji izoniazydu jest uwarunkowana genetycznie; T_0,5 w zależności od szybkości acetylacji wynosi 1,5-4 h.

Wskazania

Nidrazid - Leczenie wszystkich płucnych i pozapłucnych postaci gruźlicy oraz zapobieganie rozwojowi postaci płucnych. Przed rozpoczęciem leczenia zalecane jest przeprowadzenie testu wrażliwości. Lek jest wskazany do stosowania u dorosłych i u dzieci >3 lat, które są w stanie połknąć tabletkę (w razie trudności z połknięciem, tabletkę można rozkruszyć).

Przeciwwskazania

Nidrazid - Nadwrażliwość na izoniazyd lub pozostałe składniki preparatu. Ciężka niewydolność wątroby, polekowa niewydolność wątroby.

Dawkowanie

Nidrazid - Doustnie. Dorośli: 5 mg/kg mc./dobę (maksymalnie 300 mg/dobę); dzieci: 5-10 mg/kg mc./dobę (maksymalnie 300 mg/dobę). Jeśli lek jest stosowany 2 razy w tyg., dawkę dobową u dorosłych i u dzieci należy zwiększyć do 15 mg/kg mc. (maksymalnie 900 mg 2 razy w tyg.). W zapobieganiu gruźlicy płucnej - dorośli: 300 mg/dobę; dzieci: 5-10 mg/kg mc./dobę, do całkowitej dawki 300 mg. Jednocześnie z izoniazydem (aby zapobiec neuropatii) należy podawać witaminę B₆ w dawce 10 mg; jeśli wystąpi zapalenie nerwu, dawkę witaminy należy zwiększyć do 50 mg/dobę. Szczególne grupy pacjentów. Nie jest konieczne zmniejszenie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, o ile stężenie kreatyniny nie przekracza 530,5 µmol/l. U pacjentów z klirensem kreatyniny <10 ml/min oraz w przypadku bezmoczu należy stosować 1/2 dawki. Sposób podania. Tabletki należy przyjmować raz na dobę na czczo (co najmniej 30 min przed posiłkiem lub 2 h po posiłku). Linia podziału na tabletce ułatwia tylko jej rozkruszenie, w celu łatwiejszego połknięcia, a nie podział na równe dawki.

Interakcje z innymi lekami

Nidrazid - Izoniazyd hamuje niektóre enzymy cytochromu P450; zaleca się ostrożność przy przepisywaniu preparatu z innymi lekami metabolizowanymi przez cytochrom P450. W celu utrzymania optymalnego stężenia terapeutycznego we krwi może być konieczne dostosowanie dawek leków metabolizowanych przez te enzymy podczas rozpoczęcia lub zakończenia leczenia. Stosowanie ryfampicyny jednocześnie z izoniazydem zwiększa częstość występowania działania hepatotoksycznego (ryfampicyna jako silny induktor enzymów wątrobowych wpływa na metabolizm izoniazydu). Silne induktory enzymów wątrobowych (np. barbiturany) mogą zwiększać szybkość metabolizmu izoniazydu i tym samym zmniejszać jego stężenie w osoczu; skojarzone leczenie nie jest zalecane. Izaniazyd hamuje matabolizm leków w wątrobie, nasilając działanie i toksyczność np. leków przeciwpadaczkowych (fenytoiny, prymidonu, kwasu walproinowego, karbamazepiny, etosuksymidu), doustnych leków przeciwzakrzepowych i niektórych pochodnych benzodiazepin. Może występować zwiększone ryzyko dystalnej neuropatii czuciowej u pacjentów przyjmujących równocześnie stawudynę. Wykazano, że jednoczesne przyjmowanie zalcytabiny z izoniazydem podwójnie zwiększa klirens nerkowy u osób zakażonych HIV. Jednoczesne podawanie prednizolonu może spowodować obniżenie stężenia izoniazydu w osoczu. Alkohol nasila toksyczność (włączając hepatotoksyczność) preparatu. Metabolizm izoniazydu może być zwiększony u osób długotrwale pijących alkohol, jednak działanie to nie zostało dokładnie określone. W trakcie stosowania leku nie należy spożywać napojów alkoholowych. Kwas p-aminosalicylowy może zwiększyć stężenie izoniazydu w osoczu i wydłużać jego T_0,5 w fazie eliminacji poprzez konkurowanie o enzymy acetylujące. Środki znieczulenia ogólnego mogą zwiększać hepatotoksycznosć izoniazydu. Leki zobojętniające kwas solny w żołądku (zawierające glin) zmniejszają wchłanianie izoniazydu – izoniazyd należy przyjmować 1 h przed przyjęciem leków zobojętniających. Jednoczesne stosowanie cykloseryny i disulfiramu może zwiększyć toksyczność w obrębie OUN. Izoniazyd może zmniejszać stężenie ketokonazolu i itrakonazolu w osoczu i zwiększać stężenie teofiliny w osoczu. Pirydoksyna zmniejsza działanie toksyczne izoniazydu. Podczas przyjmowania leku, zaleca się jednoczesne stosowanie pirydoksyny (wit. B₆), gdyż w trakcie leczenia większymi dawkami izoniazydu może wystąpić niedobór wit. B₆ w organizmie, co może prowadzić do zwiększenia częstości występowania niektórych działań niepożądanych. Jednoczesne podawanie innych leków przeciwgruźliczych ogranicza występowanie oporności prątków na leczenie. Nie stwierdzono występowania krzyżowej oporności między izoniazydem i innymi lekami przeciwgruźliczymi (ryfampicyną, etambutolem). Długotrwale stosowanie izoniazydu przed zabiegiem chirurgicznym może przedłużać działanie alfentanylu poprzez hamowanie enzymów wątrobowych. Ponieważ izoniazyd wykazuje pewne działanie hamujące monoaminooksydazę, możliwa jest interakcja z pokarmem zawierającym tyraminę (ser, czerwone wino). Może także nastąpić hamowanie oksydazy diaminowej, skutkujące nadmierną odpowiedzią (np. w postaci bólu głowy, pocenia się, kołatania serca, uderzeń krwi do głowy, niedociśnienia) na pokarmy zawierające histaminę (np. bonito, tuńczyk, inne ryby tropikalne). Pacjenci leczeni izoniazydem powinni unikać spożywania pokarmów zawierających tryaminę i histaminę.

Ciąża

Nidrazid - Lek powinien być stosowany u kobiet w ciąży lub u kobiet w wieku rozrodczym wyłącznie w przypadku, jeśli potencjalne korzyści z leczenia przewyższają ryzyko dla płodu. Badania na szczurach i królikach wykazały, że izoniazyd podawany doustnie podczas ciąży może mieć wpływ na rytm serca płodu. Jednakże badania nad reprodukcją ssaków (myszy, szczurów, królików) nie wykazały wad wrodzonych związanych z podawaniem izoniazydu. Podczas przyjmowania izoniazydu kobiety nie powinny karmić piersią, chyba, że w ocenie lekarza potencjalna korzyść dla pacjentki przewyższa ryzyko dla niemowlęcia. U niemowląt karmionych piersią, których matki przyjmują izoniazyd istnieje teoretyczne ryzyko drgawek i neuropatii (związanej z niedoborem wit. B₆); wskazana jest obserwacja wczesnych objawów niedoborów wit. B₆ oraz rozważenie profilaktycznego leczenia zarówno matki i niemowlęcia.

Skutki uboczne

Nidrazid - Bardzo często: zwiększenie aktywności aminotransferaz. Często: niedobór pirydoksyny, zaburzenia psychiczne (drażliwość, niepokój), psychoza (mania, katatonia, paranoja), neuropatia obwodowa (z parestezjami), ból głowy, zawroty głowy, niestrawność, nudności, wymioty. Niezbyt często: żółtaczka, zapalenie wątroby (zwykle 4 -8 tyg. lub nawet kilka miesięcy po rozpoczęciu leczenia), zmęczenie, osłabienie, gorączka. Rzadko: jadłowstręt, skurcze mięśni, zapalenie nerwu wzrokowego, skórne reakcje alergiczne, pokrzywka, świąd, wyprysk, wysypka, rumień, zmiany pelagryczne, toksyczna nekroliza naskórka (zespół Lyella), zespół DRESS (objawy układowe eozynofilii), zaburzenia mikcji. Bardzo rzadko: agranulocytoza, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość syderoblastyczna, niedokrwistość aplastyczna, małopłytkowość, eozynofilia, limfadenopatia, zespół toczniopodobny, ginekomastia, hiperbilirubinemia, hiperglikemia, kwasica metaboliczna. Częstość nieznana: reakcje anafilaktyczne, hiperglikemia, kwasica metaboliczna, zaburzenia psychotyczne wywołane przyjmowaną substancją (psychoza toksyczna: szczególnie u pacjentów w złym stanie ogólnym oraz z zaburzeniami metabolicznymi jak cukrzyca, nadczynność tarczycy oraz osób z chorobą alkoholową i padaczką), toksyczna encefalopatia, zaburzenia pamięci, utrata odruchów ścięgnistych, osłabienie mięśni, zanik nerwu wzrokowego, zapalenie naczyń krwionośnych, zapalenie trzustki, dyskomfort w nadbrzuszu, zaparcia lub biegunka, suchość w jamie ustnej, ciężkie zapalenie wątroby, zespół Stevensa-Johnsona, pęcherzyca, bóle mięśni, bóle stawów, rabdomioliza, kłębuszkowe zapalenie nerek (najczęściej odwracalne). Inne działania niepożądane związane z terapią izoniazydem to występowanie przeciwciał przeciwjądrowych w badaniach diagnostycznych. Niewydolność wątroby objawia się zwiększeniem aktywności aminotransferaz w surowicy, hiperbilirubinemią, rozwojem żółtaczki, rzadko zapaleniem wątroby o różnym nasileniu (najczęściej występujące objawy: jadłowstręt, nudności, zmęczenie i osłabienie). Umiarkowane zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy występuje u 10-20% pacjentów przyjmujących izoniazyd. Zwiększenie to występuje najczęściej w 4.-6. miesiącu leczenia, może jednak wystąpić w dowolnym momencie w trakcie leczenia. Jest przemijające i ustępuje bez konieczności przerywania leczenia. Rzadko występuje postępująca niewydolność wątroby wraz z odpowiadającymi objawami, czasami ze skutkiem śmiertelnym. W przypadkach jawnego klinicznie zapalenia wątroby, przebiegającego z takimi objawami, jak nudności, wymioty i zmęczenie, konieczne jest natychmiastowe przerwanie stosowania leku. Częstość występowania działania hepatotoksycznego zwiększa się z wiekiem. Jest ono rzadkie u pacjentów w wieku <20 lat i wzrasta do 2,3% u pacjentów w wieku >50 lat.

Środki ostrożności

Nidrazid - Stosowanie izoniazydu należy dokładnie kontrolować u osób z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek lub obecną przewlekłą chorobą wątroby. Przed rozpoczęciem leczenia, należy dokonać uważnej oceny stosunku korzyści do ryzyka związanego z leczeniem izoniazydem pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Podczas stosowania izoniazydu (jak również po wielu miesiącach od rozpoczęcia leczenia) może rozwinąć się ciężkie zapalenie wątroby, czasami prowadzące do zgonu. Ryzyko wystąpienia zapalenia wątroby jest związane z wiekiem pacjenta, u pacjentów >35. rż. i wzrasta u pacjentów przyjmujących izoniazyd; pacjentów należy monitorować czy występują u nich objawy zwiastunowe zapalenia wątroby (np. zmęczenie, osłabienie, złe samopoczucie, jadłowstręt, nudności lub wymioty). W przypadku wystąpienia powyższych objawów podmiotowych lub stwierdzenia objawów przedmiotowych wskazujących na uszkodzenie wątroby należy niezwłocznie odstawić izoniazyd, gdyż wykazano, że dalsze przyjmowanie leku może powodować cięższe uszkodzenie wątroby. U dorosłych pacjentów, leczonych preparatem z powodu gruźlicy, należy podczas oceny wyjściowej oznaczyć aktywność enzymów wątrobowych, stężenie bilirubiny i kreatyniny w surowicy, wykonać morfologię krwi i określić liczbę płytek krwi (lub ich szacunkową liczbę). Podczas leczenia pacjenci powinni zgłaszać się na wizyty przynajmniej raz w miesiącu i należy zadawać im pytania dotyczące konkretnych objawów związanych z działaniami niepożądanymi. Wszyscy pacjenci, u których wykryto nieprawidłowości, powinni zostać poddani ocenie kontrolnej, w razie konieczności obejmującej badania laboratoryjne. Jednak u pacjentów po 35. rż., ze względu na wysoką częstość występowania zapalenia wątroby zależnego od izoniazydu, badania czynności wątroby należy wykonywać regularnie, nie tylko przed rozpoczęciem leczenia, ale również co najmniej raz na miesiąc podczas terapii. Izoniazyd należy odstawić, jeśli aktywność enzymów wątrobowych >5-krotnie przekracza GGN. W przypadku gdy nie ma dowodów na wcześniejsze występowanie chorób wątroby, badania czynności wątroby należy wykonywać jeśli wystąpi gorączka, wymioty, żółtaczka lub inne objawy świadczące o pogorszenia się stanu pacjenta. Pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby należy leczyć izoniazydem tylko w razie konieczności, ze szczególną ostrożnością i pod ścisłym nadzorem lekarza. U tych pacjentów należy dokładnie monitorować czynność wątroby przed rozpoczęciem leczenia i następnie co dwa do czterech tygodni przez cały okres leczenia. W przypadku wystąpienia uszkodzenia wątroby lub znaczących klinicznych zmian w czynności wątroby, lek należy odstawić i rozważyć inny schemat leczenia w porozumieniu z lekarzem doświadczonym w leczeniu gruźlicy. Jeśli zaistnieje konieczność, można rozważyć ponowne włączenie leku po przywróceniu prawidłowej czynności wątroby, jednak w takim przypadku zaleca się codziennie kontrolowanie parametrów czynności wątroby. Do innych czynników związanych z podwyższonym ryzykiem zapalenia wątroby należy codzienne picie alkoholu, przewlekła choroba wątroby i przyjmowanie leków w postaci dożylnej. W grupie ryzyka są także kobiety rasy czarnej lub pochodzenia latynoskiego. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z padaczką. Rutynowa kontrola aktywności enzymów wątrobowych nie jest konieczna u dzieci, chyba że u dziecka stwierdzono czynniki ryzyka wystąpienia hepatotoksyczności. Podczas stosowania izoniazydu odnotowano przypadki ciężkich reakcji skórnych, w tym zespołu Stevensa-Johnsona (SJS) oraz zespołu Lyella - toksycznej nekrolizy naskórka (TEN), niektóre z nich zakończone zgonem. Pacjenci powinni zostać poinformowani o objawach oraz dokładnie sprawdzani pod kątem pojawienia się reakcji skórnych. Jeśli występują objawy SJS lub TEN (np. postępująca wysypka skórna często z pęcherzami lub zmianami na błonach śluzowych), pacjenci powinni natychmiast skonsultować się z lekarzem. Należy na stałe przerwać leczenie izoniazydem, jeżeli nie można ustalić innej etiologii tych objawów. Podczas leczenia lekami przeciwgruźliczymi obserwowano ciężkie, uogólnione reakcje nadwrażliwości, w tym przypadki zakończone zgonem, znane jako reakcja polekowa z eozynofilią i objawami układowymi (DRESS). Przy czym wczesne objawy nadwrażliwości, takie jak gorączka, powiększenie węzłów chłonnych lub zaburzenia biologiczne (w tym eozynofilia, zaburzenia czynności wątroby) mogą wystąpić bez wyraźnej wysypki. Jeśli takie objawy są obecne, pacjent powinien natychmiast skonsultować się z lekarzem. Należy przerwać leczenie izoniazydem, jeżeli nie można ustalić innej etiologii tych objawów. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów o fenotypie wolnej acetylacji, z padaczką, psychozą, wyraźną skłonnością do krwawień, zapaleniem nerwów obwodowych, zaburzeniami czynności wątroby w wywiadzie, cukrzycą, uzależnieniem od alkoholu, AIDS. Należy zachować ostrożność w trakcie leczenia pacjentów w podeszłym wieku oraz u pacjentów niedożywionych, którzy mogą wymagać suplementacji pirydoksyny (witamina B₆) w trakcie stosowania izoniazydu. 1 tabl. zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg), to znaczy lek uznaje się za „wolny od sodu”.

Producent

Zentiva