Zapalenie mięśnia sercowego: co je powoduje i jak je leczyć?
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Małgorzatą Śmiechurą
Zapalenie mięśnia sercowego może mieć różny przebieg i objawy, a wszystko zależy od ogólnego stanu zdrowia pacjenta i przyczyny, z powodu której doszło do zapalenia.
A przyczyn może być kilka – od infekcji, przez czynniki toksyczne, aż po reakcje immunologiczne i autoimmunologiczne.
Do czego może doprowadzić zapalenie mięśnia sercowego?
Jak leczyć tę chorobę?
Co powoduje zapalenie mięśnia sercowego?
Zapalenie mięśnia sercowego (ICD-10: I40) jest procesem zapalnym, toczącym się w warstwie mięśniowej serca i może doprowadzić do jego uszkodzenia.
Zapalenie mięśnia sercowego może mieć przebieg:
- ostry (objawy sercowe są słabo zarysowane, występuje wolniejszy wzrost ich intensywności, ale większe szanse na powikłania),
- przewlekły (dochodzi do powiększenia komór serca i upośledzenia czynności skurczowej co prowadzi do niewydolności serca),
- piorunujący (wszelkie objawy ze strony serca pojawiają się szybko i wyraźnie, a sama choroba następuje gwałtownie i może mieć konsekwencje dla życia i zdrowia).
Do zapalenia mięśnia sercowego dochodzi w wyniku:
- infekcji tj.: wirusowych, grzybiczych czy pasożytniczych,
- reakcji immunologicznych np. alergii, czy reakcji odrzucenia przeszczepu serca,
- czynników toksycznych np. metali ciężkich w organizmie,
- czynników fizycznych np. gorączki i napromieniowania,
- chorób metabolicznych tj.: nadczynności tarczycy i niedoczynności tarczycy,
- chorób neurologicznych.
Do najczęstszych przyczyn zapalenia mięśnia sercowego zalicza się przede wszystkim infekcje wirusowe powodowane przez adenowirusy, wirusy grypy, ospę wietrzną i wiele innych.
Czym objawia się zapalenie mięśnia sercowego? Czy zmęczenie może być objawem?
W pierwszej kolejności zapalenie mięśnia sercowego objawia się poprzez występowanie duszności.
Duszności może towarzyszyć zmęczenie i nietolerancja wysiłku fizycznego. Do tego dochodzi:
- ból głowy,
- ból mięśni,
- ból stawów,
- ból gardła,
- gorączka.
Wymienione objawy kojarzą się raczej z przeziębieniem, czy grypą i jak się okazuje, za większość objawów zapalenia mięśnia sercowego odpowiadają właśnie objawy związane z pierwotną infekcją.
Czyli jeśli przebyłeś infekcję wirusową, to początkowa faza rozwoju zapalenia mięśnia sercowego może wskazywać na podobne objawy.
Jednak wtedy masz już do czynienia z powikłaniami po grypie.
Może tak się również zdarzyć, że w łagodnym przebiegu zapalenia mięśnia sercowego nie pojawią się żadne objawy.
Jak zatem rozpoznać zapalenie mięśnia sercowego?
Zapalenie mięśnia sercowego – EKG, CRP, OB
Wiele chorób związanych z sercem diagnozuje się przy użyciu badania elektrokardiograficznego (EKG).
Także przy podejrzeniu zapalenia mięśnia sercowego, kardiolog zleca takie badanie.
Dodatkową informację o stanie zdrowia pacjenta można wyczytać z badań krwi.
O zapaleniu mięśnia sercowego może świadczyć podniesiony poziom CRP i OB (wysokie wartości wskazują na procesy zapalne).
Innymi badaniami pomocnymi w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego jest:
- RTG klatki piersiowej.
- USG serca,
- biopsja mięśnia sercowego,
- rezonans magnetyczny.
Leczenie zapalenia mięśnia sercowego – czy możliwe są powikłania?
Jeśli zapalenie mięśnia sercowego zaczyna się od infekcji, to przede wszystkim musisz zająć się zwalczaniem przyczyn choroby oraz odciążeniem chorego serca.
Unikaj wysiłku fizycznego oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych (mogą nasilać objawy zapalenia mięśnia sercowego).
Jeżeli zapalenie mięśnia sercowego jest związane z zakażeniem bakteryjnym, możliwe jest jego leczenie za pomocą antybiotykoterapii właściwej dla infekcji bakteryjnej.
Formą leczenia zapalenia mięśnia sercowego może być także odstawienie leków (jeśli to one wywołały chorobę), ale także podawanie leków – łagodzących objawy, poprawiających i wspomagających pracę serca.
W zaawansowanym stadium choroby niekiedy może być konieczne wykonanie przeszczepu serca, do którego wskazaniem jest ostra niewydolność serca.
Ostra niewydolność serca jest głównym powikłaniem zapalenia mięśnia sercowego.
Dodatkowo w całym przebiegu choroby niewykluczone jest wystąpienie:
- zaburzeń rytmu serca,
- zatorów obwodowych.
Najniebezpieczniejsze dla życia i zdrowia jest jednak zapalenie mięśnia sercowego, które przebiega gwałtownie i prowadzi do wstrząsu kardiogennego.
Wstrząs kardiogenny objawia się niedokrwieniem lub niedotlenieniem narządów i tkanek.
Niewydolność narządów może prowadzić do śmierci.
Czy zapalenia mięśnia sercowego da się uniknąć?
Wystąpienie zapalenia mięśnia sercowego zależy w dużej mierze od przebiegu infekcji, którą się zarazisz.
A skoro tak, przede wszystkim powinieneś zapobiegać chorobom infekcyjnym, a jeśli już wystąpią – jak najszybciej wdrażać leczenie pod okiem lekarza specjalisty.
Jak samodzielnie możesz zapobiegać chorobom wirusowym?
Poprzez:
- częste mycie i dezynfekcję rąk,
- unikanie kontaktu z osobami zarażonymi,
- szczepienia na choroby zakaźne typu grypa, COVID-19 etc.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.