USG jajników - jak wygląda badanie i ile kosztuje?
Autor: Piotr Brzózka
USG jajników pozwala wykryć ewentualne wady i zaburzenia w obrębie tego organu, stanowiąc ważny element diagnostyki związanej z leczeniem niepłodności czy profilaktyką nowotworową. Na czym polega i czemu służy badanie jajników, jak wykonuje się USG dopochwowe, a jak USG jajników przez powłoki brzuszne Jak należy się przygotować do badania? Ile trzeba za nie zapłacić?
Co to jest USG jajników?
USG jajników, czy też szerzej – USG ginekologiczne, jest badaniem służącym ocenie ewentualnych nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu samych jajników, a także jajowodów, macicy i endometrium.
Wskazaniem do USG jajników są między innymi nawracające bóle brzucha, zaburzenia cyklu miesięcznego, krwawienie z dróg rodnych, problemy z zajściem w ciążę oraz komplikacje w jej przebiegu, czy podejrzenie ciąży pozamacicznej.
Badanie pozwala na wykrycie takich anomalii, jak wady anatomiczne, zespół policystycznych jajników, torbiele a nawet nowotwór.
Jak wygląda USG jajników?
W większości przypadków USG jajników przeprowadza się z wykorzystaniem specjalnej sondy.
Emituje ona ultradźwięki o częstotliwości 4- 7,5 MHz, które odbijając się od narządów wewnętrznych, wychwytywane są z powrotem i odczytywane na ekranie komputera.
Rutynowo USG jajników wykonuje się wprowadzając sondę do pochwy.
Urządzenie pokryte jest jednorazową lateksową nakładką, nawilżoną żelem ułatwiającym umieszczenie w pochwie.
Dzięki temu badanie jest bezbolesne, aczkolwiek część pacjentek może odczuwać dyskomfort fizyczny lub psychiczny.
USG jajników u dziewicy
W przypadku dziewcząt i kobiet, które mają zachowaną błonę dziewiczą, lub też nie wyrażają zgody na badanie dopochwowe, dopuszcza się dwie inne metody: wprowadzenie sondy przez odbyt lub USG jajników przez powłoki brzuszne.
Sondę przezodbytniczą stosuje się ponadto w badaniu miednicy w tzw. zespole Mayera–Rokitanskiego– Kustnera, do oceny naciekania przymacicz w przypadku raka szyjki macicy a także w diagnostyce guzów zaotrzewnowych.
USG jajników przez powłoki brzuszne
Trzecia z metod, czyli badanie jajników przez powłoki brzuszne, stosowana jest nie tylko w przypadku dziewic.
Tego typu USG jest też podstawowym badaniem prenatalnym.
Pozwala ustalić położenie płodu i łożyska, stwierdzić ewentualne wady rozwojowe lub śmierć dziecka, a także niektóre wady i zaburzenia występujące w ciąży w organizmie matki.
USG jajników przez powłoki brzuszne jest całkowicie nieinwazyjne, a dzięki temu bezpieczne dla kobiety i płodu.
W innych sytuacjach, niż opisane powyżej, tego typu badania nie stosuje się jednak, a to z uwagi na jego ograniczoną dokładność.
Co istotne, przygotowując się do USG przez powłoki brzuszne, kobieta powinna zadbać o to, by do badania przystąpić z wypełnionym pęcherzem.
Jest to zalecenie odwrotne do tego, które formułuje się odnośnie typowego USG ginekologicznego.
Przygotowanie do USG jajników
Przygotowanie do USG jajników z użyciem sondy dopochwowej wymaga od pacjentki całkowitego opróżnienia pęcherza i jest to w zasadzie jedyny wymóg do spełnienia, poza tym, że w gabinecie lekarskim należy się rozebrać od pasa w dół.
Jeżeli chodzi natomiast o personel medyczny, przed badaniem lekarz musi uzyskać zgodę pacjentki a także poinformować ją o celu i sposobie przeprowadzenia diagnostyki.
Następnie osobę badaną należy optymalnie ulokować na fotelu ginekologicznym lub leżance (z uniesioną miednicą).
Przygotowanie do USG jajników wymaga też o lekarza pokrycia jednorazowej osłonki sondy specjalnym żelem umożliwiającym wprowadzenie urządzenia do pochwy.
W którym dniu cyklu robi się USG jajników?
W przypadku pacjentek w wieku rozrodczym, dopochwowe USG jajników należy wykonywać w określonych dniach cyklu miesięcznego.
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje, jako najkorzystniejsze, badanie w I fazie cyklu (5-10 dzień).
Natomiast kobiety po menopauzie, korzystające przyjmujące HRT powinny być badane 6-10 dni po przyjęciu ostatniej tabletki, w terapii sekwencyjnej – do 10 dnia cyklu, zaś w terapii ciągłej – termin badania jest bez znaczenia.
Koszt badania jajników
USG jajników można wykonać za darmo, korzystając z refundacji Narodowego Funduszu Zdrowia.
Warunkiem jest uzyskanie skierowania od lekarza ginekologa, po uprzednim stwierdzeniu wskazań medycznych.
Jeśli pacjentka zdecyduje się na badanie odpłatne, musi się liczyć z kosztem rzędu 120 – 200 złotych, w zależności od miejscowości i konkretnej kliniki, w której przeprowadzane jest badanie.
Czytaj też:
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie badań ultrasonograficznych w ginekologii - www.usgptg.pl
Podobne artykuły
