Tabletki na rzucenie palenia - na receptę, antynikotynowe
Autor: Piotr Brzózka
Tabletki na rzucenie palenia dostępne są w aptekach zarówno bez recepty, jak i na receptę. Jeśli chodzi o tabletki na rzucenie palenia na receptę, w grę wchodzą leki oparte na dwóch substancjach czynnych: wareniklinie oraz bupropionie. Jak działają tego typu tabletki na palenie? Dlaczego tabletki antynikotynowe z warenikliną oraz bupropionem można kupić tylko na receptę?
Tabletki na rzucenie palenia na receptę
Dostępne w aptekach tabletki na rzucenie palenia wykorzystują działanie jednej z kilku substancji czynnych: warenikliny, bupropionu, cytyzyny oraz samej nikotyny. Wareniklinę i bupropion zawierają tabletki na rzucenie palenia na receptę. Pozostałe dostępne są bez recepty. Te pierwsze zakupimy więc wyłącznie, jeśli zostaną przepisane przez lekarza. Receptę, na podstawie której zostaną nam wydane leki wspomagające rzucenie palenia, może wystawić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Zazwyczaj wystarczającym wskazaniem jest stwierdzenie nałogu za pomocą prostego testu uzależnienia od nikotyny Fagerströma.
Dostępność części tabletek przeciw paleniu jedynie na receptę powodowana jest ich silniejszym działaniem, a także możliwością wystąpienia większej liczby działań niepożądanych.
Czytaj także: Jak nie przytyć po rzuceniu palenia - dieta, co jeść?
Tabletki na rzucenie palenia – z warenikliną
Przyjrzyjmy się teraz, jak działają tabletki na rzucenie palenia z warenikliną. Wareniklina jest organicznym związkiem chemicznym, stosowanym w procesie leczenia uzależnień od nikotyny. Wareniklina wybiórczo łączy się z tak zwanymi receptorami nikotynowymi w układzie nerwowym człowieka, zastępując w tej roli nikotynę dostarczaną wcześniej wraz z papierosowym dymem.
Agonistycznie działanie na receptor nikotynowy α4β2 sprawia, że tabletki na rzucenie palenia z warenikliną osłabiają objawy głodu nikotynowego, czyli przemożną chęć sięgnięcia po papierosa, a także redukują inne elementy tak zwanego zespołu odstawienia nikotyny, takie jak drażliwość, agresja czy lękliwość. Z kolei działanie antagonistyczne na wspomniany receptor α4β2 powoduje, iż tego typu tabletki antynikotynowe hamują uczucie przyjemności związane z przyjmowaniem nikotyny, osłabiając tzw. efekt nagrody towarzyszący paleniu, co wydatnie zmniejsza chęć sięgnięcia po kolejnego papierosa.
Wareniklina wykorzystywana jest jako substancja czynna w tabletkach na rzucanie palenia o nazwie Champix, dopuszczonych do obrotu przez Komisję Europejską w 2006 roku.
Tabletki na niepalenie w warenikliną – skutki uboczne
Wareniklina, w odróżnieniu od nikotyny, nie jest substancją uzależniającą. Nie znaczy to jednak, że tabletki na niepalenie z warenikliną nie są wolne od ewentualnych skutków ubocznych stosowania (aczkolwiek niekiedy ciężko jest rozróżnić, na ile są one efektem działania samej substancji czynnej, a na ile odcięcia organizmu od nikotyny).
Do najczęstszych niepożądanych reakcji, jeśli chodzi o tego typu tabletki na rzucenie palenia, należą:
- fantazyjne marzenia senne,
- bezsenność, (ale też senność),
- ból głowy,
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- zaparcia,
- suchość w ustach,
- zmęczenie.
Objawy te występują często lub bardzo często i jest to jeden z powodów, dla którego tego typu tabletki na palenie dostępne są wyłącznie na receptę.
Sprawdź: Co się dzieje po rzuceniu palenia - objawy, oczyszczanie
Tabletki na rzucenie palenia – z bupropionem
Na rynku dostępne są także tabletki na rzucenie palenia bazujące na działaniu substancji o nazwie bupropion. Jest to organiczny związek chemiczny z grupy katynonów, w medycynie wykorzystywany w dwojaki sposób: do leczenia depresji oraz uzależnienia od nikotyny.
Bupropion należy do grupy selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu noradrenaliny i dopaminy. Zmniejsza objawy zespołu odstawienia nikotyny, wydatnie wspomagając proces zrywania z nałogiem. Co ciekawe, mimo iż tabletki na rzucenie palenia z bupropionem (Zyban) wykazują dużą skuteczność, nie został dotąd dokładnie poznany i wyjaśniony mechanizm jego działania na osoby uzależnione od nikotyny…
Zobacz: Oczyszczanie organizmu po rzuceniu palenia - etapy
Tabletki przeciw paleniu z bupropionem – skutki uboczne
Przyjmowanie tabletek na rzucenie palenia z bupropionem, tak jak w przypadku każdego innego leku, wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Bupropion powoduje takie działania niepożądane, jak bezsenność, ból głowy, suchość w jamie ustnej, zaburzenia działania układu pokarmowego (nudności, wymioty).
Nieco rzadziej, ale także stosunkowo często tabletki przeciw paleniu z bupropionem mogą wywoływać także pokrzywkę na skórze, zaburzenia apetytu, zaburzenia widzenia, szum w uszach, zawroty głowy, osłabienie, zaparcia, wzrost ciśnienia tętniczego, pobudzenie, rozdrażnienie. W niektórych przypadkach tabletki przeciw paleniu z bupropionem wywołują spadek masy ciała. To stosunkowo rzadki skutek uboczny, ale wart odnotowania. Zwolennicy bupropionu przekonują bowiem, że oparte na tej substancji czynnej tabletki na palenie, jako jedne z nielicznych nie powodują przybierania na wadze.
Zobacz artykuł:
Bierne palenie - w ciąży, skutki. Czy jest szkodliwe?Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.