Przeziębienie a grypa – czym się od siebie różnią i dlaczego nie warto ich ze sobą mylić
Autor: Marta Roszkowska / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
Przeziębienie i grypa to pojęcia, którymi chętnie operujemy zamiennie, próbując w skrócie opisać objawy najbardziej powszechnych sezonowych infekcji.
Ale czy grypa i przeziębienie idą ze sobą w parze, czy należą do zupełnie innej grupy schorzeń?
Czy jedna z chorób nie jest przypadkiem groźniejsza od drugiej?
Sprawdź, czym różni się przeziębienie od grypy i dlaczego warto poznać tę różnicę.
Czy to jedynie kwestia objawów, a może również sposobów leczenia.
Czym jest grypa i jak działają jej zjadliwe wirusy?
Przeziębienie i grypa to zestawienie dwóch najpopularniejszych infekcji atakujących górne drogi oddechowe.
Chociaż większość z nas miała z nimi do czynienia już na etapie wczesnego dzieciństwa, to mało kto potrafi wskazać pomiędzy nimi znaczące różnice.
Aby tego dokonać, warto zacząć od zdefiniowania tej, która atakuje nieco rzadziej, ale bardziej intensywnie.
Mowa o grypie, czyli ostrej chorobie zakaźnej układu oddechowego, do której prowadzi zakażenie wirusami grypy z rodziny Orhtomyxoviridae:
- typu A – są źródłem zakażenia ludzi i innych ssaków. Odpowiadają za globalne pandemie grypy pojawiające się na świecie co kilkanaście lub kilkadziesiąt lat,
- typu B – infekują wyłącznie ludzi. Prowadzą do chorób sezonowych i większych epidemii co kilka lat,
- typu C – powodują łagodne dolegliwości u ludzi, głównie u dzieci. Nie wywołują epidemii.
Grypa pojawia się nagle i w sposób gwałtowny.
Po wniknięciu do organizmu wirusy grypy namnażają się od 1 do 4 dni, manifestując swoją obecność zwykle już po dwóch dobach.
Wówczas ujawniają się typowe objawy grypy, do których zaliczają się:
- wysoka gorączka przekraczająca często 39°C,
- dreszcze i uczucie zimna,
- silne bóle mięśni i stawów,
- ból głowy,
- suchy, napadowy kaszel,
- osłabienie i uczucie zmęczenia,
- ogólne złe samopoczucie i rozbicie,
- brak apetytu,
- ból gardła w niektórych przypadkach.
Niezwykle rzadko może ujawnić się katar, ale ma on łagodny przebieg i dotyka głównie dzieci.
U najmłodszych mogą się także pojawić nudności, wymioty i biegunka.
Infekcja zwykle ustępuje po kilku dniach do tygodnia.
Część symptomów możesz odczuwać do 2-3 tygodni.
Jak na tle grypy wypada przeziębienie?
Co to jest przeziębienie i w jaki sposób się ujawnia?
W starciu grypa kontra przeziębienie, druga z wymienionych dolegliwości dysponuje zdecydowanie większą armią wirusów, ale nie są one tak zjadliwe, jak patogeny grypy, i nie prowadzą do pandemii czy epidemii.
Wymienia się wśród nich głównie:
- rynowirusy – odpowiedzialne za ok. 50 procent wszystkich zachorowań,
- koronawirusy – powodujące ok. 15 procent infekcji,
- pozostałe wirusy, w tym wirusy grypy, paragrypy, adenowirusy czy enterowirusy.
Powyższe drobnoustroje wywołują przeziębienie, zwane fachowo chorobą przeziębieniową.
Jest to wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych związane z łagodnym lub umiarkowanym przebiegiem zapalenia błony śluzowej nosa, gardła, zatok przynosowych i krtani.
Infekcja przeziębieniowa rozwija się stopniowo przez ok. 3-4 dni i prowadzi do:
- zmęczenia i osłabienia,
- charakterystycznego kręcenia w nosie, a w końcu do kataru z kichaniem, obfitą wydzieliną i uczuciem zatkania nosa,
- niewielkich dreszczy i stanu podgorączkowego lub niezbyt wysokiej gorączki, która pojawia się przeważnie u dzieci i nie trwa długo,
- bólu gardła, któremu może towarzyszyć chrypka i przekrwienie błony śluzowej gardła,
- kaszlu, początkowego suchego, później mokrego,
- bólu głowy o różnym nasileniu,
- zapalenia spojówek w sporadycznych przypadkach.
Objawy przeziębienia potrafią utrzymywać się przez 5-7 dni.
Część z nich daje o sobie znać jeszcze przez około 3 tygodnie.
Na pierwszy rzut oka pomiędzy grypą a przeziębieniem nie widać wyraźnych różnic, ale warto przyjrzeć się pewnym niuansom.
Czym różni się grypa od zwykłego przeziębienia?
Wiesz już, że zarówno przeziębienie, jak i grypa to choroby zakaźne górnych dróg oddechowych, za rozwój których odpowiadają wirusy.
W obu przypadkach rozprzestrzeniają się one:
- drogą kropelkową,
- bezpośrednią z człowieka na człowieka, w przypadku grypy również ze zwierząt na człowieka,
- pośrednią (pokarmową) – z zainfekowanych przedmiotów.
Potrafią atakować wszystkich przedstawicieli populacji, chociaż częściej od dorosłych, czy osób starszych chorują dzieci.
Pomimo pewnych podobieństw patogeny te wykazują nieco odmienny sposób działania, co przekłada się zarówno na objawy przeziębienia i grypy, jak i poziom rozpowszechniania infekcji.
I tak:
- wirusy grypy prowadzą do epidemii i pandemii, czego nie potrafią wirusy przeziębienia,
- przeziębiamy się zdecydowanie częściej, a grypa atakuje nas rzadziej, ale mocniej.
Aby odpowiedzieć na pytanie jak odróżnić przeziębienie od grypy, wrócę na moment do objawów obu zakażeń.
Główna różnica między grypą a przeziębieniem wyłania się już na samym początku inwazji wirusów.
Grypa atakuje błyskawicznie i niemalże ścina z nóg, a przeziębienie rozwija się powoli i sukcesywnie daje o sobie znać.
Odmienny jest również przebieg obu chorób.
Chociaż obie potrafią trwać kilka dni, po czym samoistnie ustąpić, to grypa jest zdecydowanie bardziej intensywna, a przeziębienie łagodne lub umiarkowane.
W rozróżnieniu przeziębienia od grypy z pewnością warto zwrócić uwagę na:
- gorączkę – w przypadku grypy jest bardzo wysoka, podczas przeziębienia może nawet nie wystąpić,
- nieżyt nosa – niezwykle rzadko spotykany w przebiegu grypy, za to jeden z głównych objawów przeziębienia,
- ból gardła – jest częstym symptomem przeziębienia, rzadkim w przypadku grypy,
- osłabienie i uczucie zmęczenia – może wystąpić w obu infekcjach, jednak częściej i bardziej odczuwalnie jest podczas grypy,
- kaszel – dość charakterystyczny dla grypy, łagodny do umiarkowanego w chorobie przeziębieniowej,
- ból głowy – potrafi ujawnić się w obu przypadkach, ale z większą częstotliwością i intensywnością w przebiegu grypy,
- bóle mięśniowo-stawowe – częste i specyficzne dla grypy, rzadsze, o mniejszym nasileniu w przeziębieniu,
- dreszcze – dość często towarzyszą grypie, sporadycznie i w niewielkim stopniu rozwojowi przeziębienia,
- utrata apetytu – zdecydowanie częściej dotyczy grypy niż przeziębienia,
- zapalenie spojówek – zdarza się incydentalnie w przypadku przeziębienia, nie ujawnia się w trakcie trwania grypy.
Chociaż obraz kliniczny przeziębienia i grypy może wydawać się podobny, to jednak w powyższej analizie można dostrzec kilka istotnych różnic.
Nie wpływają one znacząco na sposoby leczenia opisywanych infekcji, gdyż zarówno w grypie, jak i przeziębieniu zastosowanie znajdują:
- domowe sposoby na grypę i przeziębienie – głównie odpoczynek i nawadnianie,
- ewentualne objawowe leczenie farmakologiczne lekami dostępnymi bez recepty.
Istnieje jednak jeszcze jedna niezwykle istotna różnica pomiędzy grypą a przeziębieniem.
Pomimo podobnych zaleceń terapeutycznych w przypadku grypy należy zachować szczególną ostrożność, gdyż zbagatelizowanie leczenia może prowadzić do groźnych dla zdrowia komplikacji.
Czy grypa jest groźniejsza od przeziębienia? Która z chorób niesie za sobą ryzyko powikłań?
Zamiast owijać w bawełnę najlepiej napisać wprost: grypa jest cięższą chorobą niż przeziębienie, jej symptomy są bardziej nasilone, a tym samym groźniejsze dla zdrowia.
Ich bagatelizowanie może prowadzić nie tylko do wydłużenia leczenia czy rekonwalescencji, ale również do poważnych powikłań, a nawet śmierci.
Czy to oznacza, że przeziębieniem nie trzeba się przejmować?
Oczywiście, że nie.
Chociaż w przypadku tej infekcji rzadko dochodzi do powikłań, to niepodjęcie żadnych działań może doprowadzić do zapalenia ucha środkowego, zatok przynosowych, krtani, gardła czy oskrzeli.
Powikłania grypy są zdecydowanie bardziej niebezpieczne.
Na liście potencjalnych komplikacji po nieleczonej grypie należy wymienić m.in.:
- zapalenie oskrzelu,
- wtórne bakteryjne zapalenie płuc,
- zapalenie mózgu i opon mózgowych,
- zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia,
- zaostrzenie istniejących chorób przewlekłych,
- uszkodzenie mózgowia,
- zespół wstrząsu toksycznego,
- poprzeczne zapalenie rdzenia kręgowego,
- zapalenie tkanki mięśniowej,
- nagły zgon sercowy.
Powyższe zestawienie najbardziej dobitnie obrazuje różnice pomiędzy grypą a przeziębieniem. Pamiętaj, że żadnej wirusowej infekcji nie należy lekceważyć, a z grypą na pewno nie warto igrać.
Przychodnia online Dimedic - wybierz konsultację:
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Bibliografia do artykułu
- Szczeklik A.: Choroby wewnętrzne, tom 1, MP Wydawnictwo Kraków 2005, wyd.1, ISBN: 83-7430-031-0