Niewydolność krążenia – choroba niedokrwienna układu krążenia
Autor: Magdalena Sroka / artykuł konsultowany z dr Justyną Milewską
Niewydolność krążenia, czyli zaburzenia w przepływie krwi, wiążą się z pracą serca i całego organizmu.
Jest to groźna choroba, która nieleczona, może nieść za sobą śmiertelne konsekwencje.
Zatem, jak rozpoznać niewydolność krążenia, żeby szybko wdrożyć leczenie?
Czym różni się ostra niewydolność krążenia od jej przewlekłej postaci?
Niewydolność krążenia – co to jest? Podłoże występowania choroby
Niewydolność krążenia (IDC-10: I73.9) to najprościej ujmując – zaburzenia w przepływie krwi przez narządy (do narządów wewnętrznych dociera zbyt mała ilość krwi).
Konsekwencją takiego stanu rzeczy jest niedotlenienie, a to skutkuje rozwojem innych chorób i powikłań.
Niewydolność krążenia może powodować kilku czynników.
Najczęściej jest ona związana z nieprawidłową pracą serca.
Mówimy wtedy o niewydolności pochodzenia sercowego, czyli niewydolności serca (ICD-10: I50).
Występuje ona z powodu:
- przebytego zwału,
- zaburzeń rytmu serca,
- długotrwałego nadciśnienia tętniczego,
- choroby niedokrwiennej serca,
- nieprawidłowości w budowie lub uszkodzenia mięśnia sercowego etc.
Wyróżnia się także niewydolność pochodzenia obwodowego, której przyczyn doszukuje się poza sercem.
Taka niewydolność może wynikać z:
- ciężkiego stanu odwodnienia,
- marskości wątroby,
- krwotoku wewnętrznego.
Niewydolność krążenia i jej rodzaje
Niewydolność może mieć dwie postacie, co ma związek ze stopniem nasilenia objawów oraz szybkością ich wystąpienia.
Wyróżnia się:
- ostrą niewydolność krążenia,
- przewlekłą niewydolność krążenia.
Do obu z nich przyczyniają się przede wszystkim choroby serca, ale także nieleczona cukrzyca, nadczynność oraz niedoczynność tarczycy etc.
Ostra niewydolność krążenia nazywana jest również ostrą niewydolnością serca.
Dochodzi do niej w wyniku:
- zaburzeń rytmu serca,
- urazów klatki piersiowej,
- ciężkich infekcji typu sepsa,
- przebytych chorób płuc,
- przyjmowania niektórych leków (chemioterapii).
Ostra niewydolność krążenia (serca) charakteryzuje się szybko rozwijającym się zespołem objawów związanych z upośledzeniem czynności serca na poziomie skurczowym lub rozkurczowym.
Ostra niewydolność krążenia pojawia się nagle i bardzo szybko postępuje.
Jej objawami są m.in.:
- ogólne narastające osłabienie,
- duszność (narastająca),
- przyspieszona, niemiarowa akcja serca,
- bladość skóry.
Ostra niewydolność krążenia wymaga bezwzględnej hospitalizacji.
Przewlekła niewydolność krążenia (przewlekła niewydolność serca) jest chorobą, która postępuje.
Zatem objawy jej towarzyszące nasilają się stopniowo i są rozłożone w czasie.
Mogą pozostawać utajone nawet kilka lat.
Nie oznacza to jednak, że nie jest to choroba groźna dla zdrowia i można zignorować jej leczenie.
Przewlekła niewydolność krążenia często powstaje w wyniku nieleczonej choroby niedokrwiennej serca, zapalenia mięśnia sercowego czy nadciśnienia tętniczego.
Jednak do rozwoju choroby może dojść w wyniku innych zaniedbań tj.:
- nieprawidłowej diety,
- palenia papierosów,
- otyłości,
- znikomej aktywności fizycznej,
- chorób układu krążenia (współistniejących).
Bardzo częstymi objawami przewlekłej niewydolności serca są duszności oraz częściowa nietolerancja wysiłku fizycznego.
Wśród innych objawów wyróżnia się:
- obrzęki powstające w wyniku zatrzymania wody w organizmie. Narastają w ciągu dnia, zmniejszają się po nocy. Symetryczne na obu kończynach dolnych ( u osób chodzących)
- zmęczenie,
- senność,
- problemy z oddawaniem moczu (zbyt rzadko lub zbyt często – np. w nocy).
Niewydolność krążenia – rozpoznanie i leczenie
Niewydolność krążenia może stanowić bardzo duże zagrożenie dla życia, dlatego zawsze najważniejsza jest szybkość reakcji.
Szczególnie, gdy mamy do czynienia z ostrą niewydolnością krążenia, która wymaga hospitalizacji.
Jeśli pojawiają się objawy charakterystyczne dla przewlekłej niewydolności krążenia, należy udać się w pierwszej kolejności do lekarza rodzinnego (podstawowej opieki medycznej), który skieruje do lekarza o specjalizacji kardiologicznej.
Jeśli pacjent choruje na chorobę wieńcową, nadciśnienie, inne choroby sercowo-naczyniowe itp. istnieje szczególnie duże prawdopodobieństwo zdiagnozowania przewlekłej niewydolności krążenia.
W celu potwierdzenia diagnozy lekarz zleci szereg badań, w tym np. EKG, pomiar ciśnienia, morfologię czy RTG klatki piersiowej.
Przewlekłą niewydolność krążenia leczy się przy użyciu środków leków takich jak:
- inhibitory konwertazy angiotensyny (zmniejszających ciśnienie krwi),
- diuretyki (usuwających nadmiar wody z organizmu),
- beta-blokery (odciążających serce, zmniejszających jego zapotrzebowanie na tlen),
- blokery receptorów wapniowych.
Zdiagnozowana niewydolność krążenia pozostaje z pacjentem do końca życia, dlatego też leki przyjmuje się na stałe.
Należy poinformować lekarza o innych przyjmowanych lekach, gdyż interakcje z pewnymi substancjami czynnymi mają niekorzystny wpływ na terapię leczenia niewydolności krążenia.
Dużą pracę w procesie leczenia musi wykonać także sam pacjent.
Ważna jest kontrola przyjmowanych płynów i odpowiedniej masy ciała, nie spożywanie alkoholu, aktywność fizyczna i zdrowa dieta z niewielką ilością soli (sól wpływa na wzrost ciśnienia tętniczego, które obciąża serce).
Jak każda nieleczona choroba, tak i niewydolność krążenia może doprowadzić do poważnych powikłań np.:
- zaburzeń w obszarze mózgu,
- niewydolności nerek,
- problemów w obrębie płuc i wątroby.
Dlatego nie tylko ważne jest podjęcie leczenia i konsekwencja w pilnowaniu zaleceń kardiologa, ale także profilaktyka innych chorób.
Pacjentom chorym na niewydolność krążenia zaleca się szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom.
Treści z działu "Wiedza o zdrowiu" z serwisu dimedic.eu mają charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny i nie mogą zastąpić kontaktu z lekarzem lub innym specjalistą. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie porad i informacji zawartych w serwisie bez konsultacji ze specjalistą.
Podobne artykuły
